Corpus of Electronic Texts Edition
Annals of Ulster otherwise Annala Senait, Annals of Senat (Author: [unknown])

Year U1498

U1498.0

{fol. B 98a} Kal. Ian. 2 f., l. u., Anno Domini M. cccc. xc. 8.

U1498.1

Aibhilin, ingen Mic Mhaghnusa, .i. ingen Cathail Oig, idon ben Pilib, mic Emaind Meg Uidhir (.i. Mag Uidhir), d'h-eg in crastino Circumcissionis Domini, feria iii.

U1498.2

Niall, mac h-Ui Domnaill, .i. mac Aedha Ruaidh, mic Neill Ghairbh, d'h-eg ina laimdechus, xx. oidhci re feil Brighde.

U1498.3

Conn, mac Muircertaigh, mic Eogain h-Ui Neill, do marbadh le clainn Briain Bacaigh, mic Emuind Ruaidh h-Ui Anluain, caicidhis iar Nodlaig bec.

U1498.4

Maine, mac Maeilechlainn, mic Matha Mic Maghnusa, do marbadh a m-Bothaibh Muinntiri Fialain la Muinntir Gallcubuir, .i. clann Cathail h-Ui Gallchubuir, an bliadhain-si.

U1498.5

Donnchadh, mac h-Ui Domnaill & da mac Tuathail h-Ui Ghallchubuir, .i. Eoin ampersir; Toirrdhelbach & Art, mac Cuind h-Ui


p.428

Domnaill, do fhuaslucadh ó Mac Diarmata.

U1498.6

Tomas Óg, mac Tomais Iarla, mic Geroid Iarla & Cormac Óg, mac Corbmaic, mic Taidhg Meg Carrthaigh, do leanmuin Eogain, mic Taidhg, mic Corbmaic Meg Carrthaigh, a tóraidhecht & Eogan fein & a dhías mac do marbadh leo ann & O Suileabhain Beirre do marbadh leo ann, .i. Pilib, mac Diarmada h-Ui Shuilleabhain & a mac-sin, .i. Tadhg in Chaennaigh O Suilleabhain, & da mac Dhuibhdhara Mic Shuibhne, .i. Emann & araile {fol. A 112d} & Brian Og, mac Briain Mic Shuibhne & daine imda aili.

U1498.7

Slaine, ingen Mic Con Mara, .i. ingen Shida Chaim Mic Con Mara, ben Mic Uilliam Clainni Ricaird, .i. Uilleag, mac Uilleag aili, d'h-eg in bliadhain-si, a tus an Erraigh.

U1498.8

Scél mór i n-Erinn uile isin bliadhain-si: .i. so sís. Mac Maghnusa Mheg Uidhir do ég in bliadhain-si: .i. Cathal Og, mac Cathail, mic Cathail, mic Gilla Padraig, mic Matha & araile; neoch bui ina bhiatach for Seanadh & ina chanánach coradh i n-Ard Macha & i n-espucoidecht Clochair & ina dheganach for Loch Eirne & ina persun a n-Inís Cain Locha h-Erne & do buí a n-degántacht Locha h-Erne ina fer-inaid espuic fri u. m-bliadhna x. ria n-a eitsecht. Ind leacc loghmur imorro & in gem gloine & in retla sholusta & cisti taiscedha ind ecnai & craebh cnuasaigh na Canoine & topur na desherci & na cennsa & na h-ailgine & in coluim ar gloine cridhe & in turtuir ar endca & in nech d'ar' buidhighi dama & deoraidh & deiblein bochta Erenn & in nech & buí lan do


p.430

rath & do ecna i n-gach uile eladhain co h-aimsir a eitsechta eter dlighedh & diaghacht, fhisigecht & fhellsaime & ealadhain Gaeidhilgi airchena & nech & ro chumdaigh & ro theglaim & ro thinoil AN LEABUR-SA a leabhraibh ilímdaibh ailibh. Ocus a ég do 'n galur bric in x. madh Kallainn do mhí April, Dia h-aine ar ai laithi sechtmuine, lx. anno etatis sue. Ocus tabrad gach nech dia leghfa ind lebur-sa & dia foighena, a bennacht for an anmain-sin Mic Mhaghnusa.

U1498.9

Domnall, mac Nechtain, mic Toirrdelbaigh, mic Neill Gairbh h-Ui Domnaill, d'h-eg do 'n galur bric in bliadhain-si.

U1498.10

Sadhb, ingen Airt h-Ui Neill, d'h-eg in bliadhain-si .i. in ben do bi ag Rémunn, mac Pilib Meg Uidhir, re h-aimsir fhada.

U1498.11

Caiterfhína, ingen Sheaain, {fol. B 98b} mic in Espuic Meg Uidhir, d'h-eg in bliadhain-si.

U1498.12

Mairgreg, ingen Domnaill Ballaigh Meg Uidhir, .i. ben h-Ui Fhlannagain Tuaithi Ratha, .i. Gillibert h-Ua Fhlannagain, d'h-eg in bliadhain-si. Ocus leisin lanamhain-sin ro cumdaighedh seipel a n-onoir & Muire ar in Achaidh Mhór, bhaile h-Ui Fhlannagain. Ocus a h-adlucadh a n-Dun na n-Gall iar m-buaidh aithrighi.

U1498.13

Ri Francc, .i. Carolus octauus, d'h-eg in bliadhain-si, quadragesimali tempore.

U1498.14

Cormac Mag Coscraidh, sái cleirigh a Lex & a Canoin, d'h-eg in bliadhain-si.

U1498.15

Cormac, mac Eogain, mic an Easpuic Meg Cochlain, oifficel Cluana Mac Nois & sai chleirigh, in Christo quieuit.

U1498.16

Innsoighidh do dhenum do h-Ua Domnaill, .i. d'Aedh Ruadh, ar clainn Airt h-Ui Neill & clann Airt & é fein do theagmhail d'a cheili & brisedh ar clainn Airt & Maeilechlainn, mac Neill, mic Airt, do marbadh leis h-Ua n-Domnaill


p.432

& a leanmuin coruigi an Caislen Mhael & an caislen do ghabail & uii. m-bertenna x. eidigh do bhuain ass & u. braighde x. do ghabail ann, fe dha mac Ruaidhri Bhachaigh, mic Enri, mic Eogain h-Uí Neill, .i. Feidlím & Aedh & fa Nechtain, mac Eogain h-Uí Domnaill & fa mac Eignechain h-Ui Domnaill.

U1498.17

O Neill do marbadh in bliadhain-si: .i. Enrí Óg, mac Enri, mic Eogain, a tigh Airt, mic Aedha, mic Eogain h-Uí Neill, a Tuaith Eachadha le da mac Cuinn (.i. h-Ua Neill), mic Enri, mic Eogain, .i. Toirrdelbach & Conn, .i. clann ingine an Iarla. Ocus is leis in Enrí Óg-sin do-thuit athair na deisi-sin, u. bliadhna roime-sin, felonise. In dara Kallainn x. do mhi August do-ronadh in marbadh-sin Enri Oig.

U1498.18


p.434

Domnall, mac Enri, mic Eogain h-Ui Neill, .i. neach d'ar' goired O Neill roime-sin, do tinol a charad & a chleamhnad co h-ein ínadh, .i. slicht Remuind Mheg {fol. A 113b} Mathgamhna & innsoighidh doibh co Dun Genaind & beth seal ím an caislen & beth doib oidhci Mairti ar sin ar in Crois Caidhbeanaigh. Feilim, mac h-Uí Neill-sin do marbadh, .i. mac Enrí Óig, do tarraing Neill, mic Airt h-Ui Neill & gacha coimtinoil aili da fuair orra isin maidin Dia Mairt. Ocus a faghail ina codladh & ina luighi doibh & fuar-duscadh namat do thabairt orra & maidm mor do thabairt annsin & moran do mhaithibh in Chuigidh do mharbadh ann, fa mac in Domnaill-sin h-Ui Neill, .i. fa Enri & fa Mac Cathmhaeil, .i. Gilla Padraig Mac Cathmaeil & fa Fheilim, mac Remuinn Meg Mathgamna & fa dha mac Shemais, mic Echadha Moir Meg Mathgamna & fa Mhaeilechlainn, mac Feilím Ruaidh, mic Cuind Meg Mathgamna & fa moran d'oirecht maith & d'aes-gradha sleachta Remuinn Meg Mathgamna. Ocus Aedh, mac Meg Mathgamna, .i. mac Briain, mic Remuinn, do ghabhail ann & a n-eich & a n-eidedh uile d'fhorgla do buaín dibh. Ocus an Feilim feissin, neoch do-righne an tarraing-sin, do lot ina cinn do buille do gha a frithghuin an mhadhma-sin & ég a ceann nomaidhe.

U1498.19

Mac an Baird Oirghiall d'h-eg do 'n plaidh in bliadhain-si, .i. Aedh.

U1498.20

O Cathain, d'h-eg an bliadhain-si, .i. Seaan, mac Aibne h-Ui Cathain, secthmain ria feil Cros.

U1498.21

Mac Maghnusa do dhenam an bliadhain-si do 'n Oiffisel Mac Maghnusa, .i. do Thomas, mac Cathail Oig, mic Cathail Oig aili, mic Cathail Moir Mic Maghnusa, le Mag Uidhir, .i. le Seaan, mac Pilib Meg Uidhir & le Tomas, mac Tomais Oig Meg Uidhir, .i. le tanusti Fher Manach in tan-sin & le maithibh an tire archena, eter cill & tuaith. Ocus an Cetain ria feil Michil do-righnedh sin a n-Inis Sgeillínd.

U1498.22

h-Ua Cuirnin d'h-eg in bliadhain-si, .i. Concobur Carrach.

U1498.23

Pilib, mac Toirrdelbaigh, mic Pilib Mheg Uidhir, do dhul ar innsoighidh a Teallach Eathach & clann Emaind


p.436

Meg Uidhir & clann Gilla Padraig Meg Uidhir do dhul leis ann & {fol. A 113c} an tír do shiubhal doibh gu Snam na n-Each. Ocus baile Mheg Shamhradhain do loscadh leo & impodh doibh ar a n-ais & ni rucadur ar chreachaibh, no ar édail. Ocus rucadur orra maithi {fol. B 98c} an tire ar an impodh-sin co toir rotruim & do impódar na h-uaisli-sin ar an toraigh & do briseadur orra co sona, senamail annsin & do marbadur triur ar fichit do 'n tóraidh ar in ruaig-sin, fa dha mac Aedha, mic Eoghain Meg Shamradhain, .i. Tadhg & Maghnus (.i. in Cleirech). Ocus an cuid aile dib do Clainn Imhair & do Clainn Mic an Taisigh & d'oirecht Teallaigh Eathach archena. Ocus do marbadh fós o Feraibh Manach a frithguin na ruaga-sin, .i. Flaithbertach, mac Duinn, mic Emaind Mheg Uidhir. Ocus troscad laei fheil Michil do shunnradh do-ronadh na gnima-sin.

U1498.24

Caislen Duna Genaind do ghabail in bliadhain-si le fer-ínaid righ Saxan a n-Erinn, .i. Iarla Cille Dara, ar tarraing Toirrdelbaigh, mic Cuind h-Ui Neill. Ocus urmor Gaeidheal deisceirt Erenn a fochair an Iarla ar an tarraing-sin & h-Ua Domnaill, .i. Aedh Ruadh & Mag Uidhir, .i. Seaan, mac Pilib, mic Thomais Mheg Uidhir, ina fhochair ar an tarraing cetna. Ocus Domnall h-Ua Neill cona clainn & cona chairdibh uile do dhul, sluagh di-airmidhe, a coinne an Giustis docum an caislein cetna & a ghabail le gunnadhaibh doibh arna mharach. Ocus moran braghad do buain as, fa mac h-Uí Domnaill do bi bliadhain illaim roime-sin & fa Art, mac h-Uí Neill Moir


p.438

(.i. Enri) & fa n-a dhias mac & fa Aedh m-Balbh, mac h-Ui Neill (.i. Enri) & fa mhoran braghat & edala aile, eter eachaibh & eidigh. Ocus Conn, mac Eogain, mic Toirrdelbaigh Ruaidh h-Ui Neill, do marbadh ann bheós. Ocus an caislen do thabairt do Dhomnall h-Ua Neill ina dhiaigh-sin & araile. Ocus an sluagh Gall & na Gaeidhil-sin do dul assin co caislen na h-Oghmaighe & Niall, mac Airt h-Ui Neill, do thecht ina cenn & braighdi do thabairt doibh a n-gill re sith ar scath a thire & a chasdeoil. Ocus na sluagha-sin do impodh dia tighibh fo bhuaidh cosguir.

U1498.25

(O Briain d'h-eg an bliadhain-si, .i. an Gilla Dubh, ri Tuadhmumhan.)

U1498.26

(Thomas Mortel do breith an bliadhain-si. Ocus Diarmuid Sbruan, do muinntir Cheanna Sáli, do marbadh in bliadhain-si ar cumusc. Ocus tri h-ordlaighe do bhuain do bhod Emain Moirtla, .i. athair Tomais Mortla, d'orcar do gunna andsa cumusg cetna-sin & tuilledh ar fichid do clainn do breith dho 'na dhiaigh-sin.)