Corpus of Electronic Texts Edition
Viatge al Purgatòri de Sant Patrici (Author: [unknown])

section 5

(Viatge a Irlanda)

Ont fori lo jorn de Tots Sants. D'aquí parti, fasent mon camin per Londres, passant per sant Tomàs de Conturb[er]ie; de Londres aguí novèlas que lo Rei d'Englatèrra èra en grand parc enclaus, aissí com lo bòsc de Vincenas près París, apelat Got, près Ocsonia 8 milhas, ont a grand estudi, lo qual lòc los Engleses apèlan Estancfort (Ocsenaford); de la qual part es fòrt bèl, e lo rei i a mout fòrt e bèl ostal e grands casas dedins. E per las letras que ieu portava del rei de França fori ben fòrt receubut, e me feron fòrt per lo rei grand onor, e me feron guidar e ben anar segur per tot son regne, lo qual ieu travessèi tot sens repausar. Es vertat que amb lo rei demorèi 10 dias.

Partivi de la cort e fori per mas jornadas en una encontrada apelada Chestressier, que es en la marcha {Ms fo 8v} de Galas; fori en la ciutat Chester e aquí ieu loguèi una nau per passar en Irlanda, amb la qual ieu montèi la còsta de Galas; fori en un lòc apelat Oliet; d'aquí partí e travessèi lo gòlfo amb bèl vent entrò la via d'Irlanda. D'espalege en la ila d'Arman, que foc del rei de 100 cavalièrs en lo temps

p.13

del rei Artús, e al jorn de uèi es ben poblada e es del rei de Englatèrra; e d'aquí tostemps travessèi amb bon temps, e arribèi en Irlanda al cap d'alcuns jorns d'espalege, davant la ciutat de Belvi Dublin, que es assés grand ciutat.

Aquí ieu trobèi lo comte de la Marcha, que èra cosin germàn del rei Richard d'Englatèrra e de la regina, al qual ieu dissí ma entención del viatge que ieu volia far; lo qual me recolhic mout notablament, per las letras del rei d'Englatèrra e de la regina, lo qual me desconselhèc fòrt lo viatge, disent que per doas rasons ieu non devia far lo dich viatge: la primièira {Ms fo 9r} es que ieu avia a far grand camin e passar per tèrras de gents salvatjas, las quals non avian regiment de gent en que negun se degués fisar; l'autra rasón èra que la intrada del purgatòri èra mout perilhosa causa e mouts bons cavalièrs s'èran perduts, que non èran tornats; aissí que per res non volgués temptar Dieu ni enganar me meteis. De contrastar a ma anada lo dich comte fec son poder, e quand el vic que ieu èra aissí enclinat, el me donèc de sos rossins e de sas jòias, e me bailèc dos de sos escudièrs, la un apelat Joan Dirai, lo qual me menèt per la tèrra que lo rei d'Englatèrra ten en Irlanda e tant coma me cavalguèi non me laissèc res despendre, pausant que el me fasia lo despens a mon desplaser, e l'autre apelat Joan Talabòt que sabia la lenga d'Irlanda, que èra mon trochamant.

E aquests dos avian mandament de me menar a l'archivesque d'Armanhac (Armagh), e aissí {Ms fo 9v} o feron, lo qual es primat en

p.14

la ila, e los Ginoeses (Irlandeses) lo tenon coma papa. Lo qual ieu trobèi en la vila de Diondan (Drogheda), la qual es aissí grand coma Puègcerdàn o Tarragona. Los sobredichs me presentèron a l'archivesque, al qual ieu bailèi letras del rei e regina d'Englatèrra e aissí meteis del comte de la Marcha, e lo dich archivesque me receubèc mout ben e me fec grand onor; lo qual, après que ac saubuda ma volontat, me deslausèc fòrt mon viatge, e m'amonestèc fòrt de no'i anar, disent que otra lo perilh que èra en la intrada del purgatòri, el ni negun non me poiria far segur per la tèrra del rei Irnel (Ó Néill) ni d'autres senhors, per las tèrras dels quals avia a passar avans que fos al purgatòri; e si non me volia pèrdre de cèrta sciéncia, que per res non o ensagés; e après el me mes en lo revestiari de la grand glièisa, ont el mout m'amonestèc {Ms fo 10r} e me preguèc que per res ieu non volgués intrar al dich purgatòri, disent-me mout de perilhs e d'escàndols que se son seguits a divèrses dins lo purgatòri, que s'èran perduts; e encara me dis tots los perilhs que se pòdon endevenir ni i son, als quals ieu respondèi segón que Dieus m'avia aministrat, afermant que jamai non laissaria mon camin; e quand vic que de ma opinión non me poguèc revocar, donèc-me tot l'endreçament que pòc, e me donèc licéncia, e me confessèc, e presí de sa man nòstre Senhor fòrt secretament, e dis-me que dins la setmana el seria en una vila apelada Dandela (Dundalk) e aissí o fec.

Ieu de present partí d'el, e fori en la dicha vila, e d'aquí tramès al rei Irnel (Ó Néill) que

p.15

èra en la ciutat d'Armach, lo qual de fach me tramés salconduch e un de sos cavalièrs e un autre de sos messatgièrs per conduire-me entrò {Ms fo 10v} que fos amb el. E l'archivesque venc al dich jorn e menèc ben 100 òmes d'armas armats a la lor manièira per acompanhar-me, e bailèc-me un autre trochamant, cosin germàn de Joan Talabòt, lo qual avia nom Tomàs Talabòt; e amb los 100 òmes d'armas ieu intrèi en la tèrra dels iretges (Ireses) salvatges, ont lo rei Irnel (Ó Néill) senhorejava. E quand aguí cavalgadas qualque 5 lègas, los dichs òmes non ausèron passar plus avant, com fosson tots grands enemics; aissí que els se demorèron en un puèg, e ieu presí lo comjat e anèi avant.

E après que aguí anada qualque mièja lèga, trobèi lo conestable del rei Irnel (Ó Néill) ben amb 100 òmes a caval, armats aissí meteis a la lor manièira, amb lo qual ieu parlèi. E partivi de lui e fori amb lo rei, lo qual me recolhic ben segón la lor manièira e me tramés present de manjar, çò es carn de buòu, car els non {Ms fo 11r} manjan pan ni bevon vin, car non n'an; mais bevon aiga, e los grands senhors bevon per noblesa lach, e alcuns del broet de la carn.

E per tal que las lors costumas son a vos assés estranhas, lo plus cort que poirai vos contarai alcuna causa de lors condicions e manièiras, e de çò que ieu veguí amb lo rei, amb lo qual a mon retorn tenguí la fèsta de Nadal, pausat que a l'anar, quand fori lo primièr còp amb el, non agués assés vist.