Corpus of Electronic Texts Edition
De controversia Paschali (Author: Cummianus Hibernus)
paragraph 12
Postremo ad cyclos computationum diuersarum quid unaquaeque lingua
205]
de cursu solis et lunae sentiret, conuersus totus, licet diuerse alium in die,
p.84
alium in luna, alium in mense,alium in bissexto, alium in epacta, alium in aucmento lunari, quod uos saltum dicitis, inueni cyclos contra hunc, quem uos tenetis, esse contrarios. Primum illum quem sanctus Patricius papa noster tulit et fecit, in quo luna a .xiiii. usque in .xxi. regulariter, et
210]
equinoctium a .xii. Kl. Aprilis obseruatur.1 Secundo Anatolium, quem uos extollitis, qui dicit ad ueram paschae rationem numquam peruenire [eos qui
p.86
cyclum] .lxxxiiii. annorum’’Ps.-Anatolius, Canon paschalis 1 (Krusch, Studien 1: 317)
obseruant. Tertio Theophilum.2 Quarto Dionisium.3 Quinto Cyrillum. Sexto Morinum.4 Septimo Agustinum.5 Octauo Uictorium.6 Nono Pacomium monachum Aegipti cenobiorum fundatorem cui
215]
ab angelo ratio paschae dictata est.7 Decimo trecentorum decem et octo episcoporum decennouennalem cyclum, qui Grece enneacedeciterida dicitur’’Ps.-Pacomius, Versus de Pascha (Strecker, MGH PLMA 4/2: 670-671)
, in quo Kalendae Ianuarii lunaeque eiusdem diei et initia primi mensis ipsiusque .xiiiii.mae lunae recto iure, ac si quodam clarissimo tramite, ignorantiae relictis tenebris,’’ studiosis quibusque cunctis temporibus sunt
220]
adnotatae, quibus paschalis sollennitas probabiliter inueniri potest. Hunc inueni ualde huic, cuius auctorem locum tempus incertum habemus, esse contrarium in kalendis, in bissexto, in epacta, in .xiiii. luna, in prima mense, in aequinoctio. Scrutaminique [ut]’’ Cyrillus ait, quod ordinauit sinodus Nicena lunas quartas decimas omnium annorum per decennouenalem
p.88
225]
cyclum’’Ps.-Cyrillus, Ep. de Pascha (Krusch, Studien 1: 346-349)
– quem Uictorius, per uicesimas et octauas uices cum kalendis .dxxxii. et bissextis .cxxxiii., in id ipsum, unde ortus est, redire fecit – ut non fallamur in luna primi mensis et celebremus pascha in sequenti Dominico, et non faciemus in luna .xiiii. cum Iudaeis et hereticis, qui dicuntur thesserescedecadite. Et constitutum est [inquit,] in omnibus
230]
sinodis, preter sinodum Gangrensem et Cesariensem, ut non faceret ulla aecclesia uel ciuitas et omnis regio contraria his, quae statuta sunt de pascha in Niceno concilio. Et si non scripsisset sinodus Nicena cyclum lunarem primi mensis, sufficeret cyclus lapidis Selenitis in Perside ad exemplum rationis paschalis, cuius candor interior cum luna primi mensis cresscit et
235]
decrescit; ut non faciamus commonem de immolesmo, et embolismum de commone’’Ps.-Cyrillus, Ep. de Pascha (Krusch, Studien 1: 347-348)
– id est breuem annum lunarem .xii. mensium de longo, id est tertiam decimam, in quo abortiuam lunam fallaciter celebratis – ut in primo mense, in unitate aecclesiae, uerum agnum ueri Israelitae immaculatum inmaculati in una domo, sicut preceptum est, comedamus. In quo mense
240]
eduxit Caim Abel iustum in campum ut occideret eum, in tipo Christi educti in pretorium Pilati, in sexta feria; quia in eadem die conceptus creditur in utero, et mortuus est in cruce, dum in sexta feria mortuus est Adam in anima pro peccato in paradiso, et in eadem die obiit in corpore.’’Ps.-Cyrillus, Ep. de Pascha (Krusch, Studien 1: 348-349)
p.90