Corpus of Electronic Texts Edition
An Irish Astronomical Tract (Author: [unknown])

Caibidil 4

Frigheditas

Calor et etcetera

i. tes fuacht fliche & tirime as iat sin as ceithre primcaile do na ceithre duilibh & atait 'na n-aicidib doscailte uatha & atait da cail gnimhacha dib so .i. tes & fuacht . Agus as uime aderur caile gnimaca ru oir an tan glacmaid iat foillsigid siat duinn an uair sin gan fuireach annsa momint a n-glactar iad a m-brig fein; oir an tan glacmaid an tene foillsigid an uair sin dun brig a teasigachta & as mar sin an trat glacmaid an


p.14

cuisne reoigh foillsigid se duinn an uair sin gan fuirec sa momint cedna brig a fuardhachta . Et as i cuis fa mothaigmaid-ni na neice ainmesarda sin naduir mesarda da beth againn fein.

Et atait in da cail ele dib sin fuilngtec & is uime aderar caili fuilngtaca ru ar1 son gan cumhachta d'foillsiugad an uair sin 'ga n-glacadh; oir an trath glaccamaid raed 2 fliuch no raed tirim ni mhotaigmid a fliche na a tirmigacht co h-obann mar mhothaighmid teas na teineadh no fuardhacht an cusne. As i sin an cuis fa n-abartar blod do na cailib sin do beth3 gnimhach & blod ele do beth fuilngtec. Et ata gach uile corp o speir na teinedh anuas cumaisce astu so & atait siat fein neamhcumusca a n-egmais co n-abartar a mbeth cumasca as a cailib fein mar ata an teine te tirim cumusca as an da cail sin oir as iat an da cail sin tigernaighes is an teine. Et as a tirime & a fliche cumuisgter an t-aer oir as iat sin tigernaighes ann. Et as mar sin ata tigernas an da duil ele timcill a caili fein. Et ge tait na ceithre duili so cumasca as na primcailib aderar a m-beth neamchumasca ru a n-aithfeghadh na corp n-duilita cumuscter asta fein. Et as mar sin atait an ceithre so cumasca & neamcumasca le ceili. Neamhcumasca ag fecain gach neich cumaister asta fein. Cumasca ac fecain na primhcailedh ata da ririb. Et mar sin as coir gluasacht nemcumusca da beth ag an corp neamcumusca & gluasacht cumasca da beth ag an corp cumusca.

Et is follus gac uili corp a tigernaighinn teasigacht as o medhon suas gluaises. Et gach uili corp a tigernaiginn fuardhacht as d'innsaighidh medhon gluaises. Et as e an tes oibriges edromacht is na


p.16

corpaib nadurtha. Et as i an fuardhacht oibriges tromdact & is i an tirimaigeacht oibriges luas cumscaithi d'innsaidhe an inaidh nadurtha is na corpaibh edroma. Et mar sin as i an fliche oibriges maille cumscaithi is na corpaibh an a m-bi. Et as na raitibh sin timsaigter gorab naduir da gac uili duil dib sin comnaighe do denamh a na n-inadaib nadurtha fein a na fuil cric a n-gluasachta fein , oir da curtai duil aca sin da h-ainndeoin as a h-inadh nadurtha fein amach da tarrongadh a n-duchas aris d'innsaighe an inaidh cedne .