Part 2 of An Liagh i n-Eirinn i n-allod. II

Corpus of Electronic Texts Edition

An Liagh i n-Eirinn i n-allod. II (Author: [unknown])

part 1

ABSINTHIUM, CENTONICA, PONTICUM.

.i. tri hanmanna an uormont² & ata in luibh so teasaidhi sa cedceim & tirim sa 2 ceim³. Et adeir Avicenna an luibhsi do bearbadh ar uisge, & a siothlodh go maith, & deoch dhol de arna mharach & foiridh, gontach na bronn & teinis an gaile & comhfurtachtuigh an bhrigh thochlaighthech & an brigh dhileaghtech. Et bristear an luibhsi & cuimilter ar leamhnacht bó, & siothoiltear go maith, & eabur bog, & marbaid peste an gaile .i. lumbrici. Item bristear an luibh cetna maille re finegra & faisgter go maith tre édach lín, & cumuilter don aghaidh, & ni urcoidighid cuile na mioltoga dhuit an la sin. Item cuirter an luibh cetna ar uisge & dentur urbhruithe dhe & fóiridh buidhre na ccluas. Item bristear an luibhsi maille re mil, & faiscter tre bhréid lín & tabhair dha ól, & fóiridh greim na gcon gconfaidh, & gac uile ainmhidhe nimhe. Item bristear an luibhsi maille re mil, & faiscter tre bhréid lín, & cuirter bog isin cluais enbhraen de, & foiridh siledh & salcur na ccluas, & foghnaidh an sugh cetna do chumuilt don aghaidh ar a mbí guirme o bhualadh, no o thuitim, & do bheir dath mhaith uirre. Item dentur ceirin don luibh cetna & do mhil, & foiridh squinantia. Item berbhtur an luibhsi ar uisge, & ionnailter ass an ball ara mbí bruth no gearba, & icidh. Cumuilter an luibhsi ar fhíon, & eabur re ndol ar fairrge, & ni sgeithionn, & ni dhén muirghalar olc dho. Cuirter an luibhsi a n-adhart an easláin, & toghairmidh an codladh.

p.230

Bristear an luibhsi & domblas ae daimh & faiscter tre bhréid lín, & cuirter enbhainne isin chluais de, & fóiridh buidhre & torman na gcluas. Item an luibhsi do cur a leaptachuibh no i n-éduighibh, & ni crutuighter crumha no leomuinn ionnta.⁴ Dentur ceirin don luibhsi & do mhil, & cuirter ar dhruim na seilge, no ar druim an maclaigh & fóiridh iad ona ccruas & ona tteinis. Da gcumuilter sugh na luibhesi do phulsadaibh⁵ na lamh & na gcos, coisgidh aixis & rigor fiabhrais interpolata. Item gabh sugh na luibhesi, & sugh endivia, comtrom de gach ni dibh & eabhar a n-aghaidh na buidheachaire & cruais na n-ae noch tig o linn ruadh. Gabh sugh na luibhsi & siucra & uisge bog, & eabar ar cedlongadh, & foiridh suffocatio matricis. Item bearbhtur an luibhsi ar fhíon, & brister go maith, & cuirter ceirin de ar druim na n-ae & na seilge, & foiridh a ccruas. Item gabh sugh na luibhesi & mil, & pudar cuimin, & cumuiscter trit a cheile, & cuirter amhail ceirin ar in mball teid a ngurma no a ndrochdhath, & fóiridh é [...] Et adeir Galen a leabhar na gCepneann⁶ go bfuil folmugadh lenna ruaidh go hoiridha, & lenna find go tanaiste innte, & go hairighe o bhél an gaile & ona haeibh. Item adearar annsa n-ionadh cetna go bfuilid dha bhrigh contrardha isin luibhsi .i. brigh fhastaightach, & brigh lactach .i. an tan theagmus na lenna neamdhileghta annsa gaile o chaitheamh na luibhesi, folmuighter iad,⁷ reamhraighter uair eile, & méduighter an dilegadh on bhrigh stipicdha ata innte, & folmuighidh linn ruadh ona cuisleannuibh re n-abur miseraciae uena, & calmuighidh an tochlughadh ata go heasbadhach o iomurcaigh lenna ruaidh do bheith annsa gaile. Et as amhlaidh do bearar í .i. sugh na luibhesi tri ℥ dhi, & ℥ do shiucra gheal, cumuisgter go maith & tucthur lan leithe⁸ dha ól dhe ar cedlongadh.