Corpus of Electronic Texts Edition
An Irish Materia Medica (Author: Tadhg Ó Cuinn)

subsection 266

266. Triticum: .i. an cruitneact; {ms folio 101b3} teasaide isin cet ceim & fliuch co measurdha a medon an ii ceim. Et examlaidtear an cruitneacht da reir egsamlacht na n-aimsir ana curtar hi oir adeir Isac an cruitneacht curtar san earrach & isin fodhmur da beit co measardha an aithfegad na n-aimsir ele. Et examailtear an cruitneacht da reir a hoigi no a harrsaideachta oir adeir Isac an tsean-cruitneacht as bec oileas as do-dileaghtha hi oir


p.257

cnaigtear a fliuchaideacht nadurtha on arrsaideacht & medaidtear a tirmuideacht aicideac & an tan bis idir a hoigi 'sa harrsaideacht as ann as fearr hi da reir Isac oir an tan bhis ur big imarcaidh fliuchaideachta innti & rann talmaigeachta innus co tulsmidtear gaetmuireaccht isin {ms folio 102a1} gaili ona dileaghadh. Et an t-aran do-nitear don cruitneacht gloin ata se teasaide tirim isan ii ceim oir gabuidh se teasaideacht on tene cuice & an sugh do-nitear don cruitneacht ata brigh glanta an cleibh & na scaman ann & minigid gairbhi an gotha. Et fedtar sisan do denamh dhi amail do-nitear don eorna & is mor fodnus sisan na cruitneachta da chosc an fluxa & sisan na heorna da chosc na cosachtaighi. Cruithneacht da brisidh & a bearbadh maille re hola & foiridh na neascoid cruaighi. Cruithneacht da bearbadh ar uisce maille re ruib & a brisidh ana haitle & ceirin di da cur arna cicibh & foiridh a cruas & a tinnes. Cruitneacht arna brisidh da bearbadh ar sug gafainne & ceirin de umna haltaibh & coiscidh sileadh an adbuir cucu. Gran cruitneachta arna cognamh da cur ar greim na con confuigh & ni denann urcoid ina haitli & is mo oilis an cruitneacht fasas isan fearann meth na an cruitneacht fasas isin fearann truag. Et ata bran na cruitneachta teasaide tirim co measardha & ata brigh glanta ann. Sisan da denamh don bran so & glanuigh {ms folio 102a2} an cliabh ona leannaib reamra righin.


p.258