Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of Clanranald (Author: Unknown)

section 14

62

[On Allan of Clanranald, who fell at Sheriffmuir, 1715].

    1. Do ttuirlinn seasuimh sioll Ccuinn
      sdi ratha ar degh fhuil Domhnuill
      le ccradh ag bfasgnadh63 abfhear,
      a brisd baire ar gcaisgadh Gaoidheal
    2. Disligh solás Cloinn a Colla,
      dfairigh foirm a bfeagh monna
      ata na chás doiligh don droing
      bás hoighir riog Clann Raghnaill
    3. Sioll Chuinn fa chuam croidhe,
      a neasbhuigh haoibh en duinne,
      slaoic fa brón ambailtibh Bregh
      mag gloir gaisgedh na Gaoidheall,
    4. Seasbhuidh ar uaislibh a Bheann Breagh
      as baire ar gaisgadh na Gaoidheall
      bualadh i Chuinn don cosgar
      uabhan linn is lomlosgadh.
    5. Bas Ailin san bhlar do bhrisd,
      na har ar fhearuibh Uighisd,
      go beacht o cradh a chneaduibh,
      gan neart mnna nar miladhuibh.
    6. Ar Morthír gan lúaigh a leas,
      ma ceann sluaigh seile Fearguis,64
      gac haon da cradh da cuma,
      sglaodh gach mnna ar mearuighadh
    7. O Mhaoil go Harcuibh ni fhail
      fear gan hacuin da hiarguin
      sliath gach bhan da niarmuisdar
      ma Thriath Uighisd na haonar
    8. Gaoidheal o ghaisgadh do chuir
      ttuitim ar triath san lathuir
      fag65 breith sealbh do narm oile
      o bheith marbh san machoire

      9. p.250

    9. O seis ar uaislibh Alba,
      bas Mheic Domhnuill deag chálma
      go sneidh síth no ccuis ccoguidh,
      o si an fhaill do fhuaraduir.
    10. Da fhuil fein is ttuair ttime,
      a bheith ag luagh ghriom ghaisgan66 da
      a loic nar choigil baigh re bocht
      mur hobuir haigh is innhlacht.
    11. A neagna do chuaidh thar ccúl,
      orrtha do bhsioll a fórtun
      laoich ghlann harmhach a Cloinn Cholla
      as do menmnach ccaoith accomcuma
    12. Na sleithra ag silladh fa sech
      snechta fuacht agus flicreacht
      sgan bláse a fearthuin fesda
      o bás Hailin shior chreasda
    13. An gaoth go garbh gclorach gcas
      smuir da freagra go fhiorbhras
      ttromgairr na ttuinne ag ttuitum
      slomlan ttuill ag tiorm bhailtibh
    14. O bas oigre an fuinn ghrianuigh
      ccuimne ar ccor na dogh bliaghna
      snc bfuigh do chuas ar choilligh
      acht fiog suas ar sior ghabail.
    15. Eigne a lintibh na luige,
      a lar na leacht noighrighe,
      ccur seir gach fearuin gan fás
      snc clannuigh ein o nuabas.
    16. Da fheart o ranuig ar riogh
      nert rod saruigh gach soghníomh
      sar ttoradh na ttalbhann hairc
      steirc ár harbhar o imeirc
    17. O bás Cormuic chaoim mheic Hairt
      do bhi Eirinn gan furtacht
      ga shior cuma feagh na fonn
      slan hoirchradha a iath Eirronn
    18. Do chuir Flathri mc Fithill,
      a miané67 fa mhaith griome,
      an diaigh uath Ccuin ar ccuimne
      o fuair roinn da Riogh Innbhe,

      19. p.252

    19. Orruinn na fhiachibh dlighach,
      o bhás na Riogh Raghnallach
      ccull re cceoll gan ccodlagh cceart
      sleon nar nagnidh gan fhurtacht.
    20. Sdoilghe na dol na naithrech
      ég na noighre deighonnach
      a chuir ccruasach mo croidhe ar chall
      agcluasacht slighe na senrann
    21. Mian Chormuic o thigh Temhraich
      a chuir uath Eoin go deagh meanmne
      na mheabuir go mhed meanmna
      ag mallairt séd suathchenna
    22. Cuid do mhianuibh mheic Moire,
      uaislean an ttrath tteanola,
      a bheith deigh bhriathrac seim socuir
      coimriarech reigh riaghalta
    23. Mian oile nar chora cheilt,
      a baig cceann sluaigh na aecht68 noirder
      riarr gach maithe re meanma
      slion catha lucht leanma na
    24. Seirm ciuill is deachtadh dána,
      cleachtadh uird gach eallana,
      slusghreagh ar emrleabhraibh laoch,
      scoin go feidm69 dearbhtha ar fiagh
    25. A dhuinne ni subhach ar seal,
      sdubhach ar suil re siorghal
      bás i Chuinn na nearradh nóir
      do dhealigh ruinn ar riaghloir
    26. Inn uile a neithribh ége
      o dhul ccinn ar ccoimh éde
      ar nionmuin an fath ma bhfuil
      sar nar anionmuir Peafruigh
    27. Iomda ccruadal is ccliocus
      feile uasle agus hoirdhearcas
      ata sinnte na leic loighe,
      ar nairc cinnthe an comhluitghe
    28. O dhruit brat ar chneas i Chuinn
      a thuit ar neart gan doigh dich
      echt Ghaoidheal na ngleas ghaiscigh
      ndeis haonfhir ni hairisdir.

      29. p.254

    29. Ar mac Feighlimigh mhoir mheir
      a cualas sgela ar na sgriobhadh,
      mas fior as ccoisbuil go cceart
      re griomh ccosguir ar ccennmuith
    30. A ccenn deich bliagna deirthar
      gluais mac hoirdeirc Fheighleimigh
      ga ccoinnibh re Ccaithir Mór
      gan bharath feille na fainóid
    31. Bhrisdear ar Ccaithair le Cconn
      a Magh Haga na ccrecht70 ccomtróm
      ler thuit Laighnigh na Buighe
      o haibhreigh huilc iorrghuile
    32. Fuair mac Feighlimigh Rechtmhuir
      buaigh sgac blar le cruadh cosghar
      fa ched ambliagna a beathe
      o méd riaghla as rioghratha
    33. Re linn Chuinn mur do cuala,
      tug Éire anfhuinn fhionuaine
      lantoradh ccedach da ccrúas
      amholadh ebhacht is athtrúas.
    34. Meic Mhiladha ccenn na cceann
      a siol Chuinn re gcosgar gherlann
      Clann Colla sa griom re goil
      sar rogha diobh ar deiradh
    35. Oighre seile na sroth glan
      do fuair fhine re haimsir
      cothrom da rétech le reacht
      scoradh ccétach d ceannsacht
    36. Ar Cconn gan iomrall agha,
      sar ccean socuir siochanna
      sar núaisleacht chineil ar call
      as cruasach sirigh na saorclann.
    37. Meic Miladh féin sgan iad ann,
      sioll Chuinn is Cholla ar chomhchall
      Clann Domhnuill na ndíaigh ag dul,
      sar ndoghruinn riogh fhuil Ragnuill
    38. Aicmhe Ghaoigeal na necht naigh
      do chuir ar cciall ar ccaochlagh
      iad uann aniathuibh hainuil,
      gan luaigh iarruigh hairreamuil

      39. p.256

    39. A chuid nar hág uainn dar rioguibh
      scion do chuaidh ar chóigriocuibh
      gan suil re sealbh a Nalba,
      no nduil re nainm hathardha
    40. Teirce saoithadh cloinne Chuinn,
      do dúisgh easbhuig dar nfoghlumh,
      ar feagh comhclair na ccruinne
      ttreabh an ghorm fhuinn Gaoighelug
    41. Gan suaimneas ccúil no ccluice,
      gan úaingnes iuil oideacht
      o niorguile ar aicmhe bhregh,
      gan iomragh mhaicne mhileadh
    42. Dí haoinfhir os chach oile,
      do chaill fios a fiathroighe
      go brat gan labhra leabhuir
      don fhoglum ghnath Ghaoidhealuig.
    43. O mbheith ag meas a marbhna,
      en léannan lucht ealaghna,
      sugh marbhra ag dalladh mo derc
      samhla doiligh ar docracht.
    44. Gach fear sa chradh na chroidhe,
      sgan ttreabh don raimh riogh roige
      re cheile o chuiradh a corp.
      deiradh Feine gan furtacht
    45. La an tleibhe ag techt ron ttuill
      ni fuair haon na targuire
      go mí choinnibh maicne a breagh
      a dhí gearradh aicme h-Alban
    46. An bás do mhuch ar meanmuin
      on ló a theasd ar ttigherna
      od ghlach san choinnibh chrosda,
      ar lot doiligh dí choisge.
    47. Haladh uchta an Ghaoidhil gloin,
      da lucht measguis is meanmhuin
      ambrosnagh buaigh dar mbiodhbha
      a thosuigh ar tnar ttí meanmna
    48. Fior Gaoidill o thuinn go tuinn
      o bhás Chaibtinn Chlann Ragnuill
      sa naoghuire gan dion daibh
      o thtrill hén nurra neadran

      49. p.258

    49. Gcasgadh Uaile Chloinn Cholla,
      acciste ag bpun Bpefrogha
      ar naisgidh sar naisdir háigh
      an ttaisgidh ag dtorsibh Dtruman
    50. Seacht ccéd dég bliagna go beacht
      is gcuig mbliagna deug go dirrech
      o bhreith Dé go hég Hailin,
      giodh bé é do fhiathraighadh
    51. Ar ttabhann don Thtriath tar nemh
      ar achuing a Mhuire aMhíg den
      a bhi ar neam na nord naiglidh
      ma si toil ar Ttighearna
    52. Go haros na naigcal nglan
      ó se as haister da hánam
      ni ccoir duilghe na dheaghuigh
      lor accuimne ar air ccét cheanuibh
    53. Ar han aghuinn da rioghfuil
      rí na dúl da ndeaghriaguil
      sda niarrigh le ccert go ccuid
      sda ndionadh ar nert na bud.
    54. Raghnall Óg ar ttríath ttiorrtha
      a thtecht lé run ro riogha,
      go ducus shelbha na sean
      a dusgadh menma na miladh
    55. An Rí dfhuasgil na huile,
      do cur Gcnuas nar gráth guidh
      sda gluasacht dar ngore ar thtuinn
      suaisleacht ar ttoile ag ttuirlinn
      Do ttuirlinn seasuimh siol Chuin.