Corpus of Electronic Texts Edition

Background details and bibliographic information

Mairg danab soirbh an saoghal

Author: Tadhg Óg Ó hUiginn

File Description

Electronic edition compiled and proof-read by Beatrix Färber , Mairéd Carey

Funded by The HEA via the LDT Project and
School of History, University College Cork

2. Second draft with variants.

Extent of text: 1900 words

Publication

CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt

(2014) (2020)

Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402152

Availability [RESTRICTED]

Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT would like to thank the Irish Province of the Society of Jesus for granting permission to reproduce this work in electronic form.

Sources

    Manuscript sources
  1. Dublin, Trinity College Library, 1318, (alias H. 2. 16 alias Yellow Book of Lecan); an Duanaire; see Abbott and Gwynn, Catalogue of Irish Manuscripts in Trinity College Library (Dublin 1921). Digital images and the description from Abbott and Gwynn are available on http://www.isos.dias.ie.
  2. UCD-OFM A9, 15th century.
  3. Dublin, Royal Irish Academy, 475 (alias 24 P 25) written by L. Cl. Suibhne, 16th century.
  4. Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, c. 1631. Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
  5. Edinburgh, National Library of Scotland, Advocates 72 2 14, dating uncertain. Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
    Literature
  1. Pádraig Ó Macháin (ed), The Book of the O'Conor Don (Dublin: DIAS 2010).
  2. This poem is listed in the Irish Bardic Poetry Database (see http://bardic.celt.dias.ie/main.html) and dated early to mid-15th century.
  3. An English translation is available in Dá Dé, 80–82.
    The edition used in the digital edition
  1. Lambert McKenna, Mairg danab soirbh an saoghal in Dán Dé, Ed. Lambert McKenna. , Dublin, The Educational Company of Ireland (1940) page 13–15

Encoding

Project Description

CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling Declaration

All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition.

Editorial Declaration

Correction

Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged.

Normalization

The electronic text represents the edited text.

Quotation

Quotation marks are rendered q. They are not used within lines of poetry.

Hyphenation

Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break, the page-break is marked after the completion of the hyphenated word.

Segmentation

div0=the whole poem. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.

Standard Values

Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.

Interpretation

Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.

Canonical References

The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.

The title of the text is held as the first head element within each text.

div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).

The numbered quatrains provide a canonical reference.

Profile Description

Created: Poem by Tadhg Óg Ó hUiginn, an Irish bardic poet, who died in 1448; the Duanaire was written in 1473 by 'Scanlan, son of Maolmhuire Ó Maolchonaire'. Date range: c.1400–1448.

Use of language

Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.

Revision History


Corpus of Electronic Texts Edition: G402152

Mairg danab soirbh an saoghal: Author: Tadhg Óg Ó hUiginn

Variants

¶VII]
[YBL col 140] 1cd illegible. 2c ní budh l. 5a ma lia 7d álaidh dóigh na d.
12b re dr. 19d peacth– 21d do bhr. 22d me an (?) e 24a l. is fh. 32c ablall
34d MS indistinct 36b ga (overlined) tarbha.


p.13

  1. {YBL col 140}1] Mairg danab soirbh an saoghal
    2] a mhuirn is mairg do ghéabhadh
    3] dá mbé
    [...]
    saoghal
    4] baoghal
    [...]
    a déanamh.
  2. 5] Gidh maith le fear fuair soirbheas
    6] ar n-uair is eadh as aimhleas
    7] ní báidh leam m'úidh ar m'ionnmhas
    8] fearr d'ionnlas dúinn an daidhbhreas.
  3. 9] Tuar neith i n-a dtú tacha
    10] bheith gan bhú bheith gan eocha
    11] neach nach tréig báire an bheatha
    12] téid beatha as sáimhe seocha.
  4. 13] Ní chuir seadh is an saoghal
    14] acht fear ar nach fuil uamhan
    15] ná bac do bhocht Dé a dhéanamh
    16] 's ná déanadh sé ort uabhar
  5. 17] Leasg le Dia dala ó aonta
    18] madh lia a fhala ná a n-íocfa
    19] a n-íoc más é nach féadfa
    20] créachtá Dé dhíot is díolta.
  6. 21] Gion go bhfuair sé bhar sochar
    22] uaibh nochan é do rachadh
    23] a shliocht gé a-tá ar a theicheamh
    24] beithear lá ar iocht an Athar.
  7. 25] Sreabh chorcra a cíogh an Dúilimh
    26] dá shíol budh dolta ar déaraibh
    27] munar fhóir sé síol Ádhaimh
    28] síodh álaidh Dé ná déanaidh.
  8. 29] Bíodh an béal bíodh an croidhe
    30] ar sgéal an Ríogh le roile
    31] feacthair leat glún ag guidhe
    32] feac a dhuine an rún roimhe.
  9. 33] An laogh do bhí 'gar mban-óigh
    34] do ní ar gach n-aon a fhuráil
    35] ar an gcrádh fhuair im anáir
    36] grádh d'fhagháil uaim níor fhuráil.
  10. 37] Fuair deacra ag díon a chloinne
    38] is bearta ríogh do rinne
    39] ris an leic do bhí a bhruinne
    40] Rí an chruinne dá reic rinne.
  11. 41] Gé bheath tráth ar tí ar ndídin
    42] do chí áth as nach éidir
    43] fala Dhé ar tí mo thréagaidh
    44] gur mhéaduigh mé í ar éigin.
  12. 45] Tú id leanabh ag breith bisigh
    46] a-dearar red dhreich bhfosaidh
    47] sa chaithir i gcrú an asail
    48] braithidh lasair thú ar tosaigh.
  13. 49] Do bhean sé dhínn ar ndaoire
    50] ó rígh gus an té as táire
    51] a chrú re dealg 'gar ndín-ne
    52] leanb do ríne tú a táidhe.

  14. p.14

  15. 53] Ná tí a Dhé dod dhreich nua-bhuig
    54] mo bheith 'gun té 'gá dtámuid
    55] díod féin do bheith id bhráighid
    56] táinig béin neith dod námhuid.
  16. 57] Ceana an chuirp liom ní leigtir
    58] a uilc i gcionn gach chiontaigh
    59] an chnú ní 'n-a bláth beantair
    60] sbreagfaidh tú cách 'n-a gciontaibh.
  17. 61] Is fear eire mhóir misea
    62] ná lean cóir meidhe an mheasa
    63] déanam síodh sul tí tusa
    64] usa do dhíol ní as neasa.
  18. 65] Ag feitheamh a Dhé dhúinne
    66] go mbé breitheamh an tSléibhe
    67] do ghéabhtha neamh ní as saoire
    68] daoine ar tí chean a chéile.
  19. 69] Do mharbhadh dháibh a Dhúilimh
    70] madh áil ní hadhbar uamhain
    71] beid a Dhé ar iocht bhar n-álaidh
    72] sliocht Ádhaimh na sé sluaghaibh.
  20. 73] A mian don cholainn caithtir
    74] a riar orainn do fhocail
    75] tiocfa fós a Dhé a deacair
    76] tós peacaidh is é socair.
  21. 77] Tú liaigh na hanma d'aire
    78] is liaigh cabhra na cneidhe
    79] ní ribh bheireas a bhuidhe
    80] duine ar leigheas fhir eile.
  22. 81] Bean fad chomhair do cumadh
    82] romhaibh is eadh ro b'ollamh
    83] do thurn sé ar chlí nar cailleadh
    84] aingeal Dé bhí dá bhronnadh.
  23. 85] Fuair mé an saoghal go socair
    86] a thaobhadh a Dhé is deacair
    87] mar éan is é gan eitil
    88] mé ar eitibh phréamh an pheacaidh.
  24. 89] Dom thocht i dteach na glóire
    90] go ndeach mo chorp i gcaoile
    91] nach truagh só gidh díbh dhúinne
    92] mín na dúile dhó acht daoine.
  25. 93] Ní lugha as fhearta eile
    94] dula is teachta don tuile
    95] slat do bheith i n-a bile
    96] slighe go reich Mac Muire.
  26. 97] A chlann do fhóir i n-éin-fheacht
    98] an crann do chóidh 'n-a bhán-ucht
    99] is liom é tar gach n-aon-olc
    100] sionn ar daonnacht Dé ag dánacht.
  27. 101] Guidh an Rígh do rún chroidhe
    102] do shuidh ar glún mín Muire
    103] tabhradh cách é dá n-aire
    104] caidhe fáth Dé 'n-a dhuine.
  28. 105] Do ghein leanbh Moire móire
    106] roimhe do dhealbh na dúile
    107] is í siúr na sé ndíne
    108] do ríne iúl Dé dhúinne.
  29. 109] Dom éadáil ní fhuair athnamh
    110] éagáir ós uaidh do gheibhthear
    111] m'olc féin is é do aithfeadh
    112] réidh do mhaithfeadh sé an sein-chion.
  30. 113] Ní taghthar i dteach Mhuire
    114] neach nach anfadh fá eire
    115] gémadh naomh ní dhligh duine
    116] taobh re guidhe fhir eile.
  31. 117] An bonn 's an croidhe cneadhach
    118] trom an t-oire ré fholach
    119] maor Dé bhí nocha buidheach
    120] sé ag fuireach go dtí an tobhach.
  32. 121] A dhuine do ní neamh-uaill
    122] ní dá bhfuighe ní foráil
    123] biaidh uair a fhir an chonáigh
    124] 's budh onáir libh uaigh d'fhagháil.

  33. p.15

  34. 125] Níor eol dí a cáin do chomhall
    126] do budh cáir gan í d'fhulang
    127] bean do chuaidh ar fhud abhall
    128] tug m'anam uaim ar ubhall.
  35. 129] Is le Saor an gha ghréine
    130] an chraobh is cna na craoibhe
    131] uasal riocht an té as táire
    132] sliocht láimhe Dé na daoine.
  36. 133] Ní tadhbhás dúinne ar ndochar
    134] forbhás fúinne ná feithear
    135] ní fiu mé a chorp do chaitheamh
    136] maitheadh sé m'olc re fheitheamh
  37. 137] Seacht bpeacaidh marbhtha ar meallta
    138] deacair m'anma ag teacht treampa
    139] truagh an bheart aghadh ionnta
    140] seacht gcionnta is rabhadh rompa.
  38. 141] Do luigh san uaigh tré umhla
    142] fuair guin ní guin gan tarbha
    143] do bh'í docracht 'n-a ndearna
    144] Rí neamhdha d'fhortacht m'anma.

    Mairg.