Corpus of Electronic Texts Edition
Background details and bibliographic information
Mairg danab soirbh an saoghal
Author: Tadhg Óg Ó hUiginn
File Description
Electronic edition compiled and proof-read by Beatrix Färber , Mairéd Carey
Funded by The HEA via the LDT Project and
School of History, University College Cork
2. Second draft with variants.
Extent of text: 1900 words
Publication
CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Irelandhttp://www.ucc.ie/celt (2014) (2020) Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402152
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT would like to thank the Irish Province of the Society of Jesus for granting permission to reproduce this work in electronic form.
Sources
Manuscript sources- Dublin, Trinity College Library, 1318, (alias H. 2. 16 alias Yellow Book of Lecan); an Duanaire; see Abbott and Gwynn, Catalogue of Irish Manuscripts in Trinity College Library (Dublin 1921). Digital images and the description from Abbott and Gwynn are available on http://www.isos.dias.ie.
- UCD-OFM A9, 15th century.
- Dublin, Royal Irish Academy, 475 (alias 24 P 25) written by L. Cl. Suibhne, 16th century.
- Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, c. 1631. Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
- Edinburgh, National Library of Scotland, Advocates 72 2 14, dating uncertain. Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
Literature- Pádraig Ó Macháin (ed), The Book of the O'Conor Don (Dublin: DIAS 2010).
- This poem is listed in the Irish Bardic Poetry Database (see http://bardic.celt.dias.ie/main.html) and dated early to mid-15th century.
- An English translation is available in Dá Dé, 8082.
The edition used in the digital edition- Lambert McKenna, Mairg danab soirbh an saoghal in Dán Dé, Ed. Lambert McKenna. , Dublin, The Educational Company of Ireland (1940) page 1315
Encoding
Project Description
CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling Declaration
All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition.
Editorial Declaration
Correction
Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged.
Normalization
The electronic text represents the edited text.
Quotation
Quotation marks are rendered q. They are not used within lines of poetry.
Hyphenation
Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break, the page-break is marked after the completion of the hyphenated word.
Segmentation
div0=the whole poem. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.
Standard Values
Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.
Interpretation
Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.
Canonical References
The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head
element within each text.
div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile Description
Created: Poem by Tadhg Óg Ó hUiginn, an Irish bardic poet, who died in 1448; the Duanaire was written in 1473 by 'Scanlan, son of Maolmhuire Ó Maolchonaire'.
Date range: c.14001448.
Use of language
Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.
Revision History
- (2020-01-07)
Beatrix Färber (ed.)
- New HTML and SGML files created.
- (2020-01-06)
Beatrix Färber (ed.)
- Variant readings added in front matter.
- (2014-11-04)
Máiread Carey (ed.)
- Files proofed (2).
- (2014-10-31)
Beatrix Färber (ed.)
- File parsed and validated; SGML and HTML files created.
- (2014-10-07)
Beatrix Färber (ed.)
- Separate file for individual poem created; TEI header created.
- (2014-10-01)
Beatrix Färber (ed.)
- Text re-coded for poetry, with verses and metrical lines; mid-dot eliminated; page-breaks added; supplied text encoded; more proofing.
- (2014-09-26)
Beatrix Färber (ed.)
- TEI header created. Encoding revised/updated.
- (2006)
Hilary Lavelle, LDT Project, University of Ulster at Coleraine (ed.)
- File proof-read (1).
- (2006)
Data capture company (Text capture)
- Text scanned, as part of Dán Dé; basic XML prose markup applied.
Corpus of Electronic Texts Edition: G402152
Mairg danab soirbh an saoghal: Author: Tadhg Óg Ó hUiginn
Variants
¶VII]
[YBL col 140] 1cd illegible. 2c ní budh l. 5a ma lia 7d álaidh dóigh na d.
12b re dr. 19d peacth 21d do bhr. 22d me an (?) e 24a l. is fh. 32c ablall
34d MS indistinct 36b ga (overlined) tarbha.
p.13
- {YBL col 140}1] Mairg danab soirbh an saoghal
2] a mhuirn is mairg do ghéabhadh
3] dá mbé
[...]
saoghal
4] baoghal
[...]
a déanamh.
- 5] Gidh maith le fear fuair soirbheas
6] ar n-uair is eadh as aimhleas
7] ní báidh leam m'úidh ar m'ionnmhas
8] fearr d'ionnlas dúinn an daidhbhreas.
- 9] Tuar neith i n-a dtú tacha
10] bheith gan bhú bheith gan eocha
11] neach nach tréig báire an bheatha
12] téid beatha as sáimhe seocha.
- 13] Ní chuir seadh is an saoghal
14] acht fear ar nach fuil uamhan
15] ná bac do bhocht Dé a dhéanamh
16] 's ná déanadh sé ort uabhar
- 17] Leasg le Dia dala ó aonta
18] madh lia a fhala ná a n-íocfa
19] a n-íoc más é nach féadfa
20] créachtá Dé dhíot is díolta.
- 21] Gion go bhfuair sé bhar sochar
22] uaibh nochan é do rachadh
23] a shliocht gé a-tá ar a theicheamh
24] beithear lá ar iocht an Athar.
- 25] Sreabh chorcra a cíogh an Dúilimh
26] dá shíol budh dolta ar déaraibh
27] munar fhóir sé síol Ádhaimh
28] síodh álaidh Dé ná déanaidh.
- 29] Bíodh an béal bíodh an croidhe
30] ar sgéal an Ríogh le roile
31] feacthair leat glún ag guidhe
32] feac a dhuine an rún roimhe.
- 33] An laogh do bhí 'gar mban-óigh
34] do ní ar gach n-aon a fhuráil
35] ar an gcrádh fhuair im anáir
36] grádh d'fhagháil uaim níor fhuráil.
- 37] Fuair deacra ag díon a chloinne
38] is bearta ríogh do rinne
39] ris an leic do bhí a bhruinne
40] Rí an chruinne dá reic rinne.
- 41] Gé bheath tráth ar tí ar ndídin
42] do chí áth as nach éidir
43] fala Dhé ar tí mo thréagaidh
44] gur mhéaduigh mé í ar éigin.
- 45] Tú id leanabh ag breith bisigh
46] a-dearar red dhreich bhfosaidh
47] sa chaithir i gcrú an asail
48] braithidh lasair thú ar tosaigh.
- 49] Do bhean sé dhínn ar ndaoire
50] ó rígh gus an té as táire
51] a chrú re dealg 'gar ndín-ne
52] leanb do ríne tú a táidhe.
p.14
- 53] Ná tí a Dhé dod dhreich nua-bhuig
54] mo bheith 'gun té 'gá dtámuid
55] díod féin do bheith id bhráighid
56] táinig béin neith dod námhuid.
- 57] Ceana an chuirp liom ní leigtir
58] a uilc i gcionn gach chiontaigh
59] an chnú ní 'n-a bláth beantair
60] sbreagfaidh tú cách 'n-a gciontaibh.
- 61] Is fear eire mhóir misea
62] ná lean cóir meidhe an mheasa
63] déanam síodh sul tí tusa
64] usa do dhíol ní as neasa.
- 65] Ag feitheamh a Dhé dhúinne
66] go mbé breitheamh an tSléibhe
67] do ghéabhtha neamh ní as saoire
68] daoine ar tí chean a chéile.
- 69] Do mharbhadh dháibh a Dhúilimh
70] madh áil ní hadhbar uamhain
71] beid a Dhé ar iocht bhar n-álaidh
72] sliocht Ádhaimh na sé sluaghaibh.
- 73] A mian don cholainn caithtir
74] a riar orainn do fhocail
75] tiocfa fós a Dhé a deacair
76] tós peacaidh is é socair.
- 77] Tú liaigh na hanma d'aire
78] is liaigh cabhra na cneidhe
79] ní ribh bheireas a bhuidhe
80] duine ar leigheas fhir eile.
- 81] Bean fad chomhair do cumadh
82] romhaibh is eadh ro b'ollamh
83] do thurn sé ar chlí nar cailleadh
84] aingeal Dé bhí dá bhronnadh.
- 85] Fuair mé an saoghal go socair
86] a thaobhadh a Dhé is deacair
87] mar éan is é gan eitil
88] mé ar eitibh phréamh an pheacaidh.
- 89] Dom thocht i dteach na glóire
90] go ndeach mo chorp i gcaoile
91] nach truagh só gidh díbh dhúinne
92] mín na dúile dhó acht daoine.
- 93] Ní lugha as fhearta eile
94] dula is teachta don tuile
95] slat do bheith i n-a bile
96] slighe go reich Mac Muire.
- 97] A chlann do fhóir i n-éin-fheacht
98] an crann do chóidh 'n-a bhán-ucht
99] is liom é tar gach n-aon-olc
100] sionn ar daonnacht Dé ag dánacht.
- 101] Guidh an Rígh do rún chroidhe
102] do shuidh ar glún mín Muire
103] tabhradh cách é dá n-aire
104] caidhe fáth Dé 'n-a dhuine.
- 105] Do ghein leanbh Moire móire
106] roimhe do dhealbh na dúile
107] is í siúr na sé ndíne
108] do ríne iúl Dé dhúinne.
- 109] Dom éadáil ní fhuair athnamh
110] éagáir ós uaidh do gheibhthear
111] m'olc féin is é do aithfeadh
112] réidh do mhaithfeadh sé an sein-chion.
- 113] Ní taghthar i dteach Mhuire
114] neach nach anfadh fá eire
115] gémadh naomh ní dhligh duine
116] taobh re guidhe fhir eile.
- 117] An bonn 's an croidhe cneadhach
118] trom an t-oire ré fholach
119] maor Dé bhí nocha buidheach
120] sé ag fuireach go dtí an tobhach.
- 121] A dhuine do ní neamh-uaill
122] ní dá bhfuighe ní foráil
123] biaidh uair a fhir an chonáigh
124] 's budh onáir libh uaigh d'fhagháil.
p.15
- 125] Níor eol dí a cáin do chomhall
126] do budh cáir gan í d'fhulang
127] bean do chuaidh ar fhud abhall
128] tug m'anam uaim ar ubhall.
- 129] Is le Saor an gha ghréine
130] an chraobh is cna na craoibhe
131] uasal riocht an té as táire
132] sliocht láimhe Dé na daoine.
- 133] Ní tadhbhás dúinne ar ndochar
134] forbhás fúinne ná feithear
135] ní fiu mé a chorp do chaitheamh
136] maitheadh sé m'olc re fheitheamh
- 137] Seacht bpeacaidh marbhtha ar meallta
138] deacair m'anma ag teacht treampa
139] truagh an bheart aghadh ionnta
140] seacht gcionnta is rabhadh rompa.
- 141] Do luigh san uaigh tré umhla
142] fuair guin ní guin gan tarbha
143] do bh'í docracht 'n-a ndearna
144] Rí neamhdha d'fhortacht m'anma.Mairg.