Corpus of Electronic Texts Edition
Background details and bibliographic information
Aoidhe meise ag máthair Dé
Author: Tadhg Óg Ó hUiginn
File Description
Electronic edition compiled and proof-read by Beatrix Färber , Mairéd Carey
Funded by The HEA via the LDT Project and
School of History, University College Cork
2. Second draft with variants.
Extent of text:
1900 words
Publication
CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Irelandhttp://www.ucc.ie/celt (2014) (2020) Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402147
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT would like to thank the Irish Province of the Society of Jesus for granting permission to reproduce this work in electronic form.
Sources
Manuscript sources- Dublin, Trinity College Library, 1318, (alias H. 2. 16 alias Yellow Book of Lecan); an Duanaire; see Abbott and Gwynn, Catalogue of Irish Manuscripts in Trinity College Library (Dublin 1921). Digital images and the description from Abbott and Gwynn are available on http://www.isos.dias.ie.
- Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, c. 1631. Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
- Dublin, Trinity College Library, 1399 (alias H. 5. 28), written in 1679.
- Maynooth, Russell Library, MS C88, written by Eoghan Ó Caoimh, 1704.
- Dublin, Trinity College Library, 1411 (alias H. 6. 7), written by D. Ó Conaill, 1737.
Literature- Pádraig Ó Macháin (ed), The Book of the O'Conor Don (Dublin: DIAS 2010).
- This poem is listed in the Irish Bardic Poetry Database (see http://bardic.celt.dias.ie/main.html) and dated /mid-15th century.
- An English translation is available in Dá Dé, 7072.
- Pádraig Ó Súilleabháin, 'A gul gion gur lamhadh lé', Éigse 14/4 (Geimhreadh 1972), 297299.
The edition used in the digital edition- Lambert McKenna, Aoidhe meise ag máthair Dé in Dán Dé, Ed. Lambert McKenna. , Dublin, The Educational Company of Ireland (1940) page 23
Encoding
Project Description
CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling Declaration
All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition.
Editorial Declaration
Correction
Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged.
Normalization
The electronic text represents the edited text.
Quotation
Quotation marks are rendered q. They are not used within lines of poetry.
Hyphenation
Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break, the page-break is marked after the completion of the hyphenated word.
Segmentation
div0=the whole poem. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.
Standard Values
Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.
Interpretation
Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.
Canonical References
The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head
element within each text.
div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile Description
Created: Poem by Tadhg Óg Ó hUiginn, an Irish bardic poet, who died in 1448; the Duanaire was written in 1473 by 'Scanlan, son of Maolmhuire Ó Maolchonaire'.
Date range: c.14001448.
Use of language
Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.
Revision History
- (2020-01-07)
Beatrix Färber (ed.)
- New HTML and SGML files created.
- (2020-01-06)
Beatrix Färber (ed.)
- Variant readings added in front matter.
- (2014-11-04)
Máiread Carey (ed.)
- Files proofed (2).
- (2014-10-31)
Beatrix Färber (ed.)
- Corrections on p. 152 entered; file parsed and validated; SGML and HTML files created.
- (2014-10-07)
Beatrix Färber (ed.)
- Separate file for individual poem created; TEI header created.
- (2014-10-01)
Beatrix Färber (ed.)
- Text re-coded for poetry, with verses and metrical lines; mid-dot eliminated; page-breaks added; supplied text encoded; more proofing.
- (2014-09-26)
Beatrix Färber (ed.)
- TEI header created. Encoding revised/updated.
- (2006)
Hilary Lavelle, LDT Project, University of Ulster at Coleraine (ed.)
- File proof-read (1).
- (2006)
Data capture company (Text capture)
- Text scanned, as part of Dán Dé; basic XML prose markup applied.
Corpus of Electronic Texts Edition: G402147
Aoidhe meise ag máthair Dé: Author: Tadhg Óg Ó hUiginn
Variants
¶II]
[YBL col 132 (Y); RIA 24 L 5 p. 17 (L); 24 C 23 p. 33; 23 G 23 p. 114;
23 N 34 p. 170; F vi I p. 47; F ii 2 p. 279. Y collated with L is text here
given. Other MSS are copies, often faulty, of L.] 3b do tharbha L,
4b nar dtaobh L, no co tí na ngael Y 5b gur comaoin L d naeidhi co nim
Y, naoidhean do neamh L 6a d. dar ndíon L c dhaingnigh mo gh. L 7a
chinn Y b leigfe L c an ca chuindidh Y, fhan ga (curve on a) (cuin-- a
ccli L 10c not clear in Y 12a Narab aeidhi rest illegible in Y, Marab oidhe
me ná (dún L, 13a F.s.n. (doshna(dhm (rest illegible) Y, Mar sin dob
infeadhma í L. b rígh na rí(ogh L, illegible in Y c an s. ní (do l. l. Y 14b
A toil le L, illegible in Y 15a Umhal ar L. d dísleadh L, illegible in Y
16d is braon L 18a, Maith do fh. L b dar gc. a cein L, da ch. a céin Y 25b
guighe Y 27 7ot in L, a indistinct in Y 28a Ní faghthaoi L. Ni muighthe
(very indistinct) Y; an oigh L.
p.2
- {YBL col 132}1] Aoidhe meise ag máthair Dé
2] ní meise an bráthair nach bí
3] go fuar im dheagh-mháthair nDé
4] truagh is mé im dhearbhráthair dhí.
- 5] Do mháthair Dé is gar mo ghaol
6] an mé an bráthair as ghlan gníomh
7] gidh ionann feol-fhuil dí is dún
8] do ní morún deoraidh dhíom.
- 9] Tearc dá bráithribh tharla té
10] re tarbha dá dtáirthir dhí
11] gaol fallsa do Mhoire mé an té
12] an croidhe dall-sa dhí.
- 13] Gidh bé ní bheas ar a bhéal
14] a teas nó go dtí 'n-a gaol
15] a cridhe le a bráthair bíodh
16] máthair Ríogh nimhe na naomh.
- 17] Maith dhamh an chomaoin do chuir
18] a car gion gur chomhmaoidh sin
19] gan aoidhigh do thriall don thoigh
20] riamh gur oil naoidhin do nimh.
- 21] Níor sguir gér dheacair a ndíol
22] mo pheacaidh gur chuir ar gcúl
23] re Dia níor dhaingean ar ngaol
24] gur thaobh an t-aingeal ria a rún.
- 25] An t-eitne do chin ón chnaoi
26] nocha shir nach leigthe lé
27] níor an 'gá chuinghidh 'n-a clí
28] gur ghabh sí ó fhuighlibh é.
- 29] An leanb ré luigheadh an ógh
30] a fhearg níor cuireadh ar gcúl
31] nó gur dheonuigh Rí na ríogh
32] síodh ar a trí deoruibh dhún.
- 33] Mé 'gam choimhghe 'gá céibh thigh
34] oidhre Dé réidh nó go raibh
35] gidh doirbh mh'fhagháil don chlí chuil
36] níor sguir sí dom fharáil air.
- 37] Gidh olc do dhligh déagsain dún
38] an géag-sain ó nimh na naomh
39] do chuir sí ionn ar 'n-a iúl
40] mar ba siúr í i ngioll rér ngaol.
- 41] Mór cheileas an ógh dom olc
42] an ógh le leigheas mo locht
43] Rí na cruinne ris an gceart
44] neart do ní buime na mbocht.
- 45] Mór a bhuidhe mé 'n-a múr
46] gomadh lé guidhe mo ghníomh
47] ionmhuin bean do bhí ag an tsaor
48] nar aomh fhear acht Rí na ríogh.
p.3
- 49] Fear sean nar dhoshnaidhme dhí
50] i gcomhairle na neamh naoi
51] an saor ní do luighe lé
52] do aomh sé Muire mar mhnaoi.
- 53] Do sgar sé re meanmain móir
54] ba tal lé leanmain a laoigh
55] do bhí go dearóil dá deoin
56] sí gan treoir acht seanóir saoir.
- 57] Iobhail ar a lorg gach laoi
58] don ríoghain nochar ord é
59] fa rian oighe i ndíothramh dhí
60] Moire is í ag díothladh Dé.
- 61] A fear braith do bhí ar a cúl
62] gidh eadh níor bhraith í más fhíor
63] a brath nochan é nar aomh
64] acht braon do rath Dé dá díon.
- 65] Cumthar meabhal go Mac nDé
66] lér beanadh a Mac don mhnaoi
67] gidh dom chionn-sa do aomh é
68] do b'ionnsa a Dhé an chraobh gan chnaoi.
- 69] Olc do fhoghain dí fa dheoidh
70] tocht dí dá chobhair i gcéin
71] a crádh fa a Mac ionmhain uain
72] fuair an tslat dar bhfiodhbhaidh féin.
- 73] Ní i n-éan-ló budh cneasda a chaoi
74] acht gé téarnó teasda sé
75] coróin fa a bhaithis do bhí
76] ní d'onóir dí acht d'aithis é.
- 77] Sí 'n-a thiomchall-san truagh liom
78] 's a huan gan iomchosnamh ann
79] do chí sí bior tres an mbonn
80] sriobh dhonn do chí ris an gcrann.
- 81] Fionn-Mhuire re feadh an laoi
82] 'gá ionghuire is eadh do bhí
83] do hathghonadh eidhre Dé
84] sé ag athroghadh deilbhe dhí.
- 85] 'N-a ghoire do an an ógh
86] agus Moire Magh-da-léan
87] don chuire do chroch a huan
88] uch níor thruagh le duine a déar.
- 89] A gul gion gur lamhadh lé
90] ag anadh 'n-a bhun do bhí
91] an bhraid-sin nochar bheag dí
92] si 'gá fhaicsin gan chead caoi.
- 93] Táinig as donnnadh a deor
94] a bhas do tholladh 's a thaobh
95] ar éise a croidhe do chrádh
96] sámh léi-se loighe ar a laogh.
- 97] Gomadh teann ar Mhuire mé
98] go nmbé a guidhe leam gach laoi
99] eagail liom an lá do bhí
100] trí mná ós a chionn ag caoi.
- 101] Do theich an cuire dar chóir
102] bheith re Muire go n-a mnáibh
103] ní fhuair buime Dé fa dheoidh
104] ón uaigh lé acht Eoin Bruinne a-bháin.
- 105] I ngioll síodh dá bráthair bhocht
106] a-táthair fa ríor 'n-a riocht
107] mé ar Mac nDé éadána as m'ulc
108] mé a hucht m'éagára ar a hiocht.
- 109] Ní maoidhthe ar son Eabha an ógh
110] acht do chor an cheana ar gcúl
111] taobh ria is éigean dá gach aon
112] ná léigear taobh re Dia dhún.
- 113] Is í áiridhe as fhearr dhamh
114] is í ar gceann báidhei-ne an bhean
115] is fiú ise ar mbeith sa bhrugh
116] gan mise ag cur neith ar neamh.
- 117] Muire muna thaobhar trá
118] baoghal a luighe fa lia
119] ó rinn deilg do dháil a chrú
120] a-tú mar láimh ndeirg ag Dia. Aoidhe.