Corpus of Electronic Texts Edition
Background details and bibliographic information
Tosach féile fairsinge
Author: Aodh Ollabhar Ó Carrthoidh
File Description
Electronic edition compiled and proof-read by Margaret Lantry
Funded by University College Cork and
Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.
2. Second draft.
Extent of text: 1622 words
Publication
CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Irelandhttp://www.ucc.ie/celt (1997) (2010) Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402143
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of
academic research and teaching only.
Sources
Manuscript source- Dublin, Royal Irish Academy, MS 3, 136 (alias 23 L 17: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
1).
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 743, 764 (alias A iv 3: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
18).
The edition used in the digital edition- Láimhbheartach Mac Cionnaith, Tosach féile fairsinge in Dioghluim Dána, Ed. Láimhbheartach Mac Cionnaith. , Dublin, Oifig an tSoláthair [Government Publication Office] (1938) page 415419
Encoding
Project Description
CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling Declaration
All the editorial text with the corrections of the editor has been
retained. Variant readings and editorial annotations have not been
reproduced in this edition. Variants may be entered in a future
edition.
Editorial Declaration
Correction
Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.
Normalization
The electronic text represents the edited text. Compound words
have not been hyphenated after CELT practice.
Quotation
Quotation marks are temporarily retained.
Hyphenation
The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.
Segmentation
div0=the whole text. Metrical lines and quatrains are
marked and numbered.
Interpretation
Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms
for cultural and social roles are not tagged.
Canonical References
The n attribute of each text in this corpus carries a
unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head
element within each text.
div0 is reserved for the
text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile Description
Created: By Aodh Ollabhar Ó Carrthoidh, an Irish bardic poet
Date range: c.12001600.
Use of language
Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.
Revision History
Corpus of Electronic Texts Edition: G402143
Tosach féile fairsinge: Author: Aodh Ollabhar Ó Carrthoidh
p.415
AODH OLLABHAR Ó CARRTHOIDH cct. ?
- 1] "Tosach féile fairsinge"
2] d'fhuighlibh Fíthil an focal;
3] ní hiomdha dar n-aithnei-ne
4] neach as urra don tosach.
- 5] Ní thig tosach fadhálta
6] don tí dhligheas dán díom-sa;
7] ní budh mór dá bharánta
8] tosach an teagaisg ríoghdha.
- 9] Dó as fhearr thig an tosach-sa
10] Ó Maol Ruanaidh rí Céise;
11] tearc neach ar an domhan-sa
12] as fhairsinge ná as fhéile.
- 13] Do-bhéaradh Mac Diarmuda
14] a shúil tar ceann a einigh;
15] dá mbeith fear a hiarrata
16] níor bh'ei-sean fear a heitigh.
- 17] Ní ar domhan ní shanntuigheann
18] acht dá dháil dá gach duine;
19] nochan fearr an gallmhuileann
20] ó léigtear é fa uisge.
- 21] Tomhaltach Mac Diarmuda
22] mac na ríoghna ó Ráith Chruachan
23] gá seadh méad a iarrata
24] 's gur mó sa chách a chnuasach.
- 25] Rí maicne Maoil mhórRuanaidh
26] 'ga dtá an t-eineach i gcartaigh
27] fíon dá ól a hórchuachaibh
28] uime ó mhadain go madain.
p.416
- 29] Is uasal an t-aoghaire,
30] a-tá aca ar a n-eineach;
31] ní fhacas fós aonduine
32] ag dul uadha fa eiteach.
- 33] Gearr budh lón a ionnmhus-san
34] muna bheith Dia dá cosnamh,
35] lámh aige dá thiodhlacadh
36] is lámh oile dá bhronnadh.
- 37] Ní hí cuid na céadoidhche
38] do-bheir Dia dá dhreich mhínghil
39] acht é ag riar gach éanchoinnmhe
40] bhíos 'n-a chás air dar-íribh.
- 41] A dtabhair mac Conchobhair
42] agus a bhfaghann chuige
43] aige ní fhuil comhchosmhail
44] acht trághadh agus tuile.
- 45] Dá mbeith gan bhád
ionlocha
46] 's a dhámh i bpurt an locha
47] do rachadh flaith Fiodhnacha
48] dá bháthadh d'eagla ghotha.
- 49] Tomhaltach mac Conchobhair
50] mheic Aodhadia do thoice
51] mheic Chonchobhair chomhramhaigh
52] mheic Tomhaltaigh óig oile.
- 53] Mheic Mhaol Ruanaidh romhasglaigh
54] ris nach raibhe feidhm formaid
55] mheic Ghiolla Chríosd chomhchubhaidh
56] mheic Conchobhair mheic Cormaic.
- 57] Sgéal beag ar an gCormac-sa
58] a-tá agam re n-a aithris;
59] d'eagla gomadh domblasda
60] dleaghar réilioghadh gairid.
- 61] Lá éigin dar éirghiosdar
62] ar tulaigh láimh re a longphort
63] oireacht i ngach éinionadh
64] dá chumhga 'n-a mbíodh Cormac.
- 65] Go tulaigh na comhdhála
66] do-chí chuca mun dtráth-sain
67] bean leathchaoch ruadh roghránda
68] 's aonbhrat lín ar a brághaid.
p.417
- 69] Gabhais tres an aonach-sain
70] nó go ráinig sí an baile;
71] dí níor fhiafraigh éanduine
72] cia hí nó cáit a raibhe.
- 73] Go Carraigh Meic Diarmada
74] an tráth do-chuaidh an bhean-so
75] níor shuidh an dúil diabhalda
76] gur cóirigheadh lé leaba.
- 77] Oileachán beag éagcosmhail
78] do-ní i n-uillinn an tighe;
79] bliadhain dí ar an ndéarghadh-sain
80] gan easbhaidh bídh ná dighe.
- 81] Gur caitheadh an bhliadhain-sin
82] mo chean do-rinne an ainmne
83] bean ná fear dá fiafraighe
84] ní fhuair ar feadh na cairrge.
- 85] Téid an chaochruadh chiabhfhada
86] ar gcor na bliadhna thairse
87] d'ionnsaighe Mheic Diarmada
88] 's beannaighis dó as a haithle.
- 89] Innisidh a himtheachta
90] dó ó thosach go deireadh;
91] ní sgéal so nach inleanta,
92] sgéal as uaisle ar an eineach.
- 93] "Bliadhain gus an aimsir-se
94] dhúinn it shíth, a rí Dhuibhe,
95] ar bhfógra ó Thír Thairrngire
96] bean mé ar ar cuireadh cluiche.
- 97] "I mbrugh Eamhna abhlaighe
98] do cuireadh mé fa gheasaibh
99] gan dul go Tír Thairrngire
100] go mbeinn bliadhain 'n-a heasbhaidh.
- 101] "Níor gabhadh an bhliadhain-se
102] uaim gan mo bheith i n-éantaigh
103] 's gan neach ann dom fhiafraighe
104] ar feadh an dá mhíos dhéag-sain.
- 105] "Do bhádhas an bhliadhain-se
106] i gcúirt Locha Ché chornbhláith
107] gan neach ann dom fhiafraighe
108] is do bhíodh uile an tromdháimh.
p.418
- 109] "A n-áireamh ní féadfaidhe
110] leath ná trian a mbí id bhaile,
111] 's ní shaoileann díobh éanduine
112] nach air féin bhíos bhar n-aire.
- 113] "Ar bhéasaibh ná ar
mhíbhéasaibh
114] ní diúltar neach ód thigh-se
115] 's ní léigthear acht
fíréanaigh
116] amháin i dteaghdhais nimhe.
- 117] "A Chormaic mheic Tomhaltaigh,
118] an bhfuil ar feadh an bheatha
119] teach i mbeinn an comhfhad-sain
120] gan fhiafraighe acht do theach-sa?
- 121] "Beannacht agus bithbheannacht
122] fágbhaim uile 'gad theaghlach;
123] ní dearnadh 's ní dingeantar
124] céim as uaisle ná a ndearnsad.
- 125] "Do ním-se dhuit fáisdine
126] gé táim im beathadhach ghránna
127] go mbia an t-oineach d'áiridhe
128] 'gat shíol go laithe an bhrátha."
- 129] A geasa ó do fuasgaladh
130] ar n-innisin a heachtra
131] imthighis an ruadhchailleach;
132] ní dí támuid budh-easda.
- 133] A airdrí fial foighideach
134] is riot bheanas an sgéal-so;
135] id bhrugh ní bhí coimhidheas
136] re duine do shíol Eabha.
- 137] Níor bh'usa don chailligh-sin
138] bheith mar do bhí i mbrugh Cormaic
139] iná bheith id bhaile-se,
140] a rí Locha Ché chollbhuig.
- 141] Do-ghabhthaoi id bhrugh bhiothbhuan-sa
142] sgol ris gach gceird i nÉirinn
143] 's ní bhíodh i dTigh Mhiodhchuarta
144] acht duine ris gach éincheird.
- 145] Do ghreasa, do mhadhmanna,
146] ní fhéadaim bheith dá
bhfaisnéis;
147] ní thuillfeadh san adhmad-sa
148] an deachmhadh cuid dod chaithréim.
p.419
- 149] Ad theagmháil, a Thomhaltaigh,
150] ní thiocfadh duine ar domhan,
151] a Chú Chuluinn churata
152] a Chonaill Chúigidh Chonnacht.
- 153] A-tá ag dúsacht
th'adhmholta,
154] a rí ceirtbhreathach Céise,
155] nach foghnann don adhmad-sa
156] tosach acht tosach féile.Tosach féile.