Corpus of Electronic Texts Edition
Background details and bibliographic information
Ní fada ón Fhódla a táth a dtuaidheamhain
Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird
File Description
Electronic edition compiled and proof-read by Margaret Lantry
Funded by University College Cork and
Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.
2. Second draft.
Extent of text: 1620 words
Publication
CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Ireland http://www.ucc.ie/celt (1997) (2008) Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402132
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of
academic research and teaching only.
Sources
Manuscript sources- Dublin, Royal Irish Academy, MS 78, 10 (alias 23 O 25: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
2).
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 732, 147 (alias 23 N 3: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
18).
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 79, 156 (alias 23 O 27: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
2).
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 80, 11 (alias 23 O 28: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
2).
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 274, 9 (alias 24 C 11: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc.
6).
Secondary literature- Pádraig Ó Macháin, Poems by Fearghal Óg Mac an Bhaird, Celtica 24 (2003) 252-263. [Survey article about Mac an Bhaird's oeuvre with further literature.]
- Lambert McKenna, 'Poem to Aodh Ruadh Ó Domhnaill', Irish Monthly 48 (1920) 481-485.
The edition used in the digital edition.- Láimhbheartach Mac Cionnaith, Ní fada ón Fhódla a táth a dtuaidheamhain in Dioghluim Dána, Ed. Láimhbheartach Mac Cionnaith. , Dublin, Oifig an tSoláthair [Government Publication Office] (1938) page 370373
Encoding
Project Description
CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling Declaration
All the editorial text with the corrections of the editor has been
retained. Variant readings and editorial annotations have not been
reproduced in this edition. Variants may be entered in a future
edition.
Editorial Declaration
Correction
Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.
Normalization
The electronic text represents the edited text. Compound words
have not been hyphenated after CELT practice.
Quotation
There are no quotations.
Hyphenation
The editorial practice of the hard-copy editor has been
retained.
Segmentation
div0=the poem. Page-breaks, metrical lines and quatrains are
marked and numbered.
Interpretation
Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms
for cultural and social roles are not tagged.
Canonical References
The n attribute of each text in this corpus carries a
unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head
element within each text.
div0 is reserved for the
text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile Description
Created: By Fearghal Óg Mac an Bhaird, an Irish bardic poet
(1592 (see P. Ó Macháin))
Use of language
Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.
Revision History
Corpus of Electronic Texts Edition: G402132
Ní fada ón Fhódla a táth a dtuaidheamhain: Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird
p.370
FEARGHAL ÓG MAC AN BhAIRD cct.
- 1] Ní fada ón Fhódla a táth a
dtuaidheamhain
2] cách is nuaileabhair dá fhógra i n-
aonaighibh;
3] gearr go snadhma sí ris na saoirfhearaibh
4] rí don Ghaoidhealfhuil go mBanbha bhraondairigh.
- 5] Ní fada cobhair ó chlár
ThéiMhidhe
6] glár céillidhe re n-oghair gach
aonduine;
7] a-táid dá ghairm go Gort nGáirighe,
8] do nocht gach fáidhfhile d'ainm ar n-Aodhai-ne.
- 9] Ó leargaibh Fhinne go Cliaigh gcroibhiodhain
10] biaidh an Ghaoidhealfhuil ime mar gach aoinfheadhain;
11] badh fogus dóibh teacht a dtuaidheamhain;
12] ní badh tearc nuaidheabhaidh um Bhóinn
mbraoin-ealaigh.
- 13] Eachtra bhus díoth siar fan saoraghaidh
14] le triall I chaomhLughaidh fríoth na
fáidhleabhair;
15] bearthar le móirfhear amhla ar Éinleighin
16] slóigheadh céimrighin tre Bhanbha
mbáinleabhair.
- 17] Uaitne na sgol le bhfuil gach fáidhfhile
18] do thuir Gháirighe ar gcor cuairte an
chlúmhaile
19] do-gheibhthear a labhra ó leic Laoghaire
20] ag reic ar n-Aodhai-ne re hadhbha nÚghaine.
- 21] Beid ag a fhréimh um Ráth bhFearadhaigh
22] géill dá leanamhain iar gcách do
chomhfhoghail
23] tathamh ar thonnaibh an fhóid fhuineadhaigh;
24] orraidh Í Mhuireadhaigh re
cóig comhadhaibh.
p.371
- 25] D'fhior Dúine nach dáigh as a choirm-
thighibh
26] toirnfidhir glúine cháigh mar as com-
hchubhaidh;
27] flaitheas na Banbha re teas tuillfidhir
28] cuirfidhir na habhla theas fa thromchumhaidh.
- 29] An t-éasga lán nar loigh fa ainbhfine
30] an ghoil dá tairngire do Chlár
choillMhidhe
31] dearbhar le hearla na gcraobh gcumhraidhe
32] Aodh ag furnaidhe na Teamhra toinnghile.
- 33] Go hUisneach, go fád mbraonach mBreaghMhuighe,
34] go haonach ar dTeamhrai-ne a-tád dá
thairngire
35] na haibhne um Chliaigh 's um Chruachain gcollbhuidhe;
36] le buachaill ghormDhuibhe biaidh ar mbuidhnei-ne.
- 37] Is é Aodh Ruadh don Bhanbha as bharamhail
38] abhla an fhaghabhair uadh ar a duilleadhaibh;
39] dearbhthar re húr gach ghormfhuinn ghroighiodhain
40] Ó Domhnaill d'oireamhain do Mhúr Mhuiread-
haigh.
- 41] Cia san talamh trágh nar tiormuigheadh?
42] fa chlár bhfionnLaighean faghadh umhlughadh;
43] Siur agus Máigh ag gréin dá
ngeimhliughadh
44] a cháir dá deimhniughadh ar fhéin Urm-
humhan.
- 45] Do dhearbh gach tráigh um an mBúill
mbeannfholtaigh,
46] a shúil re seangochtaibh an chláir Chon-
nachtaigh;
47] a rogha nuachair dhí ní diommoltair,
48] rí nach iomarcaidh ar Chruachain challdartaigh.
- 49] Flaitheas Uladh nachar aomh d'ainbhfine
50] anar dá thairngire d'Aodh Oirnidhe;
51] annamh iath nach ba dóigh dá dheirbhfine;
52] re triath seinMhidhe ní badh cóir
coimhrighe.
- 53] Do chách a-niodh ní badh fáth
fíorchóire
54] ráth na síothBhóinne fa fhior a
fháidhchéille
55] is cóir do-róine Éire
aoinchéile
56] do chéile laoichfhréimhe Bóinne
bláithréidhe.
- 57] Suidhfidh i ráth Néill ós Bhóinn
bhileadhaigh
58] ní cóir d'fhileadhaibh an chéim
do cheiliomhain;
59] ar dtileadh cláir na Teamhrach thoireamhain
60] budh neamhghuth oireamhain dá dáil
dheirionaigh:
61] ní fhuighe doghruing fa Dhún bhFearadhaigh
62] Ó Domhnaill ag leanamhain a ghlún
ngeinealaigh.
p.372
- 63] Léigfidh Éire a rún le cleith
Chraobhruaidhe
64] dá dhreich thaobhnuaidhe do thúr a
shíorghlóire;
65] biaid go dearbhtha ó soin 'n-a
sáimhríghe
66] na tealcha cláirMhidhe i moigh
mhíonBhóinne.
- 67] Nocha bia fa Raoilinn fear fionghaile
68] ná ar feadh fionnmhaighe aoibhinn na hAlmhaine
69] san taobh thiar achd folta fiodhbhaidhe
70] gan triall iorghaile fa Chorca callbhuidhe.
- 71] Nocha bia ag slógh mhór muighe
mínEanaigh
72] achd fíneamhain uile dá hól ar na
haoigheadhaibh;
73] na laoich as lia duais do na deoradhaibh
74] ní bhia re a ngleoghonaibh guais ar Ghaoid-
healaibh;
75] beid na cúig slóigh calma i n-aonaighibh
76] san adhbha chlaondairigh ós Bóinn bhraoin-
ealaigh.
- 77] Táin gacha críche faoi ní fillfid-
hir;
78] ní lingfidhir títhe cláir Chraoi Chon-
chobhair;
79] créad fa mbiadh comhla re cuirmthighibh?
80] ní cluinfidhir rian foghla a fonnchalaidh.
- 81] Dlighthear do Bhóinn gan éara an fhuinead-
haigh,
82] do-ghéana Ó Muireadhaigh cóir idir
chineadhaibh;
83] le rígh a gcabhra geall gach geinealaigh
84] ceall gach seiniobhair san Bhanbha bhileadhaigh;
85] leithbhreath le báidh ní bhéara
Ó Fearadhaigh;
86] éara um ealadhain níor bh'áil ar
fhileadhaibh.
- 87] A críoch ó Dhia ag teacht ar gach
thairngire,
88] ní bhia neart ainbhfine ar fíoch a
fonnmhuighe;
89] fan bhfairche sídhe gcruithghil gcallbhuidhe
90] faghluidhe gach tíre cuirfidh i gcomhnuidhe.
- 91] A mhaoir um Chliaigh is um ráth ríMhidhe
92] ar ríbhile as ghnáth i ngliaidh gan ghuail-
lidhe;
93] ler ngéig ós fhiodh an Fhódla
d'áiridhe
94] gach fáidhfhile dá fógra a-niodh dar
nuaibhile;
95] ní chluinim cóir uirre ag aonduine
96] achd aoghaire slóigh ar dTuinne Tuaidhei-ne.
- 97] Brian agus Conn ag crádh ar n-uaillei-ne
98] dá nuaibhile fa fál le fonn mbraonDuibhe;
99] minic ba tréan ortha gach éinfhile
100] na féinnidhe toghtha nachar éar aonduine.
p.373
- 101] Dreach shubhach le bhfolchair gach fáidhfhile
102] le honchoin nGáirighe tulach TéiMhidhe
103] Mág Aonghusa as dáigh dar ndídin-
ne
104] ríghgile cláir chaomhRossa is ar
gcéilei-ne.
- 105] Dúinn a-nois is eagal ar neamhghloine;
106] Peadar neamhdhaidhe ar gach n-olc dar n-ionghuire
107] fáidh roinnfeas rem anam a urnuighe
108] abhall chumhraidhe danab oircheas ionmhuine.Ní.