Corpus of Electronic Texts Edition
Background details and bibliographic information
Mór an lucht arthraigh Éire
Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird
File Description
Electronic edition compiled and proof-read by Margaret Lantry
Funded by University College Cork. and
Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.
2. Second draft.
Extent of text: 1670 words
Publication
CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Ireland http://www.ucc.ie/celt (1997) (2008) Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402130
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of
academic research and teaching only.
Sources
Manuscript source- Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, 140.
Secondary Literature- Pádraig Ó Macháin, Poems by Fearghal Óg Mac an Bhaird, Celtica 24 (2003) 252-263. [Survey article about Mac an Bhaird's oeuvre with further literature.]
- Lambert McKenna, 'The flight of the Earls', Irish Monthly 54 (1926) 471-475.
The edition used in the digital edition- Láimhbheartach Mac Cionnaith, Mór an lucht arthraigh Éire in Dioghluim Dána, Ed. Láimhbheartach Mac Cionnaith. , Dublin, Oifig an tSoláthair [Government Publication
Office] (1938) page 363367
Encoding
Project Description
CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling Declaration
All the editorial text with the corrections of the editor has been
retained. Variant readings and editorial annotations have not been
reproduced in this edition. Variants may be entered in a future
edition.
Editorial Declaration
Correction
Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.
Normalization
The electronic text represents the edited text. Compound words
have not been hyphenated after CELT practice.
Quotation
Quotation marks are temporarily retained.
Hyphenation
The editorial practice of the hard-copy editor has been
retained.
Segmentation
div0=the poem. Pagebreaks are marked pb n="". Metrical lines and quatrains are
marked and numbered.
Interpretation
Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms
for cultural and social roles are not tagged.
Canonical References
The n attribute of each text in this corpus carries a
unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head
element within each text.
div0 is reserved for the
text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile Description
Created: By Fearghal Óg Mac an Bhaird, an Irish bardic poet
(1607 (see P. Ó Macháin))
Use of language
Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.
Revision History
Corpus of Electronic Texts Edition: G402130
Mór an lucht arthraigh Éire: Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird
p.363
FEARGHAL ÓG MAC AN BHAIRD cct.
- 1] Mór an lucht arthraigh Éire;
2] siar tar sleasaibh seinBhéirre
3] do-chuaidh an tonnbhán tráichtte
4] uainn i n-urlár éinbháirce.
p.364
- 5] Do ghad a hanam aisde
6] Éire na gcuan gciomhaiste
7] dá éan uachtair chuaine Chuinn
8] do ruachtain uain-ne i n-aonluing.
- 9] Dá eite lúith Leithe Chuinn
10] rugadar san bháirc bheannchuirr,
11] críoch na Niall d'éanlucht uile,
12] siar ó fhéarGhurt Úghoine.
- 13] Ó Néill, Ó Domhnaill díon
sgol,
14] Ó Domhnaill, Ó Néill neartmhar,
15] glóir Banbha i mbáirc na deise;
16] tráicht fhalmha dá inneise.
- 17] Aodh rathmar, Rudhraidhe dil,
18] do-chuaidh 's gan iad-san d'áirimh
19] cuire san luing-sin tar linn
20] do thuirrsigh uile Éirinn.
- 21] Rugsad Éirinn is iad sain,
22] rugsad leo ar fhuirigh uathaibh,
23] an dá iarla d'fhuil na bhFionn
24] tre a bhfuil an ghriangha i ngéibhionn.
- 25] Bíd cách a bhaile i mbí a dtail;
26] ana Gaoidheal Ghuirt Fhionntain
27] is toirthe craobh Fhuinn Uisnigh
28] ar-aon san luing luchtmhair-sin.
- 29] A bhfuil san luing-sin do lucht
30] ní dhearnadia do chumhucht
31] ar Mhúr Dá Thí Teach Lughaidh;
32] creach mar í ní hionnshamhail.
- 33] A leithéid d'éinchreich oile
34] níor ghluais Conn ná Conaire
35] Fád Fuinidh ó thráigh go
tráigh
36] le Mág Uidhir don Easbáin.
- 37] Caithréimeach an chreach-sa siar
38] le codhnach catha Oirghiall;
39] rug dá choróin Chláir na bhFionn
40] don Sbáin is onóir Éirionn.
- 41] Caithréim mar an gcreich-se a-nonn
42] ní dhearna Tuath Dhé Danann
43] fa chreachBhanbha na gcall sean
44] ná clann mhearchalma Mhíleadh.
p.365
- 45] An chreach rothrom rug tar muir
46] ní thiocfadh aon dá hiarraidh
47] sgiath comhairghe crú na neart
48] tre chonnailbhe acht Cú Connacht.
- 49] Fa truagh leis cheana a chomhghaol
50] fa ainbhreith eachtronnmhaor
51] dá dtug Mág Uidhir a ucht
52] ar Fhád Fuinidh dá bhfurtocht.
- 53] Fa truagh leis treabhadh Teamhra
54] 's clann Mhíleadh fa mhímheanma
55] dar ghluais tuir fionnMhuighe Fáil
56] do mhuin ionmhuine ón Easbáin.
- 57] Gá dás acht an tráth tánaig
58] cuirthear leis ó leachtFhánaid
59] eachtra do uaisligh a rath
60] teachta ar uaislibh na nUltach.
- 61] Conall Eoghan Inse Breagh
62] gluaisid ainn-séin ós íseal
63] fa fhios caithleomhain Cláir Sreing
64] dáil do aithbheodhaigh Éirinn.
- 65] Do roighnibh Éireann ann sin
66] Cú Connacht Óg Mág Uidhir
67] rug lucht a mhórluinge a-mach
68] tar ucht glórbhuinne ngrianach.
- 69] Do shaor Mág Uidhir oile
70] a rug leis d'fhuil Úghoine
71] 's a bhfuil dí san Bhanbha a-bhus;
72] go dtí tarbha dá thurus.
- 73] Tar bóchna na mbuinneadh ngeal
74] táinig d'fhurtocht mac Míleadh
75] long Naoi nó a aithghin oile
76] le flaithghin Craoi Conaire.
- 77] Eathar muirneach badh mhó fiach
78] long neartmhar Naoi mheic Láimhfhiach
79] re mbraondortadh do bhuain de
80] do-chuaidh aonochtar innte.
- 81] Long Naoi ó gach linn do lionn
82] ar fheadh dháilte na díleann
83] níor léig braon tuile tairsibh
84] dar shaor uile an t-ochtair-sin.
p.366
- 85] Fearg Íosa fo-deara a dáil
86] neach beo ar an talmhain tonnbháin
87] níor léig an tuile throm-sa
88] don uile acht an t-ochtar-sa.
- 89] Sgaoilid ochtar na hÁirce
90] lán d'aoibhneas is d'fhorbhfháilte
91] iar ndílinn fan gcruinne gcé;
92] na sgríbhinn uile mh'fhínné.
- 93] Lucht na loingei-se an lucht thall,
94] an díle fós fearg eachtrann;
95] an Áirc reimhe an bhárc a-bhus
96] teine i ngach trácht ó a thurus.
- 97] Ar dhílinn feirge Fian nGall
98] do chaomhuin sí sluagh Fréamhann
99] 's na cúig tíre im Fhonn nUisnigh
100] an long shídhe shiobhlaigh-sin.
- 101] Gidh ionmhuin ní hionann sin
102] do shaor míle do mhíltibh
103] fan ngortmhagh do ghabh re hArt
104] dar an ar n-ochtar d'fhurtocht.
- 105] Long eile as aithghin di-se
106] Argho saor a snoighei-se
107] ní riar far dhual a dearadh
108] uadh do iarr a hainmneaghadh.
- 109] Tríd sin fhuair an t-ainm oirrdheirc
110] bárc nar lia lucht uabhairneirt;
111] "long Argho" ón uair-sin i-le
112] tarla ag na huaislibh uirthe.
- 113] "Long Mhéig Uidhir" amhla sain
114] bhias ar an athluing éachtaigh
115] fuair ón Mhanchach baisdeadh binn
116] arthrach na n-aisdear n-aoibhinn.
- 117] I luing Arghoanba an rath
118] do-chuaidh an ghasradh Ghréagach
119] caor chonfaidh fa teo tionól
120] dá dtorchair leo Laimheadhón.
- 121] Bárc nar bh'fhéidir righe ria
122] aisde do hionnradh Aissia
123] le neart slóigh ghasraidhe Gréag,
124] amhsaine as cóir do choimhéad.
p.367
- 125] Innte do-chuaidh cian ó shain
126] an lucht do b'fhearr d'fhuil Ádhaimh
127] ag dul do thaghail na Traoi;
128] cur 'n-a aghaidh ní fhéadtaoi.
- 129] Caithréim eile amhla sain
130] do-ghéantar más fhíor d'eolchaibh
131] le géagaibh Moighe Midhe,
132] Gréagaigh oile a n-aimsire.
- 133] Do-chuaidh athfhoireann eile
134] i luing Argho a haimsire
135] do Ghréagachaibh ó Ghurt Airt
136] lucht céaddachair do chosaint.
- 137] Ón lucht-sain luinge hArgho
138] níor iomchuir bárc bheannamhra
139] lucht mar cholumhna Chláir Bhreagh;
140] comhumhla dháibh do dligheadh.
- 141] eath innte acht iad sin
142] dá phrímhIarla mac Mílidh
143] sgoth luinge le lucht badh mhó
144] tar ucht tuinne ní théarnó.
- 145] Do chuir fháilte ar croidhibh cáigh
146] toisg na nIarladh don Easbáin;
147] 's tug a ndul tar fairrge bhfinn
148] gul gacha hairde i nÉirinn.
- 149] Mar mheasdar trá a dtocht le séan
150] nó a n-anamhain madh éidtréan
151] bídh don chuir-sin glóir is gruaim
152] ar fhóir Uisnigh i n-éanuair.
- 153] An long-sa do imdhigh uann
154] cluinnsin a heachtra n-ionnfhuar
155] tug a bhríogh im churp do chlódh;
156] a lucht fa-ríor is romhór.Mór.