Corpus of Electronic Texts Edition

Background details and bibliographic information

Mór an lucht arthraigh Éire

Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird

File Description

Electronic edition compiled and proof-read by Margaret Lantry

Funded by University College Cork. and
Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.

2. Second draft.

Extent of text: 1670 words

Publication

CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Ireland— http://www.ucc.ie/celt

(1997) (2008)

Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402130

Availability [RESTRICTED]

Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.

Sources

    Manuscript source
  1. Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, 140.
    Secondary Literature
  1. Pádraig Ó Macháin, Poems by Fearghal Óg Mac an Bhaird, Celtica 24 (2003) 252-263. [Survey article about Mac an Bhaird's oeuvre with further literature.]
  2. Lambert McKenna, 'The flight of the Earls', Irish Monthly 54 (1926) 471-475.
    The edition used in the digital edition
  1. Láimhbheartach Mac Cionnaith, Mór an lucht arthraigh Éire in Dioghluim Dána, Ed. Láimhbheartach Mac Cionnaith. , Dublin, Oifig an tSoláthair [Government Publication Office] (1938) page 363–367

Encoding

Project Description

CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling Declaration

All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition. Variants may be entered in a future edition.

Editorial Declaration

Correction

Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.

Normalization

The electronic text represents the edited text. Compound words have not been hyphenated after CELT practice.

Quotation

Quotation marks are temporarily retained.

Hyphenation

The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.

Segmentation

div0=the poem. Pagebreaks are marked pb n="". Metrical lines and quatrains are marked and numbered.

Interpretation

Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.

Canonical References

The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.

The title of the text is held as the first head element within each text.

div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).

The numbered quatrains provide a canonical reference.

Profile Description

Created: By Fearghal Óg Mac an Bhaird, an Irish bardic poet (1607 (see P. Ó Macháin))

Use of language

Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.

Revision History


Corpus of Electronic Texts Edition: G402130

Mór an lucht arthraigh Éire: Author: Fearghal Óg Mac an Bhaird


p.363

FEARGHAL ÓG MAC AN BHAIRD cct.
  1. 1] Mór an lucht arthraigh Éire;
    2] siar tar sleasaibh seinBhéirre
    3] do-chuaidh an tonnbhán tráichtte
    4] uainn i n-urlár éinbháirce.

  2. p.364

  3. 5] Do ghad a hanam aisde
    6] Éire na gcuan gciomhaiste
    7] dá éan uachtair chuaine Chuinn
    8] do ruachtain uain-ne i n-aonluing.
  4. 9] Dá eite lúith Leithe Chuinn
    10] rugadar san bháirc bheannchuirr,
    11] críoch na Niall d'éanlucht uile,
    12] siar ó fhéarGhurt Úghoine.
  5. 13] Ó Néill, Ó Domhnaill díon sgol,
    14] Ó Domhnaill, Ó Néill neartmhar,
    15] glóir Banbha i mbáirc na deise;
    16] tráicht fhalmha dá inneise.
  6. 17] Aodh rathmar, Rudhraidhe dil,
    18] do-chuaidh 's gan iad-san d'áirimh
    19] cuire san luing-sin tar linn
    20] do thuirrsigh uile Éirinn.
  7. 21] Rugsad Éirinn is iad sain,
    22] rugsad leo ar fhuirigh uathaibh,
    23] an dá iarla d'fhuil na bhFionn
    24] tre a bhfuil an ghriangha i ngéibhionn.
  8. 25] Bíd cách a bhaile i mbí a dtail;
    26] ana Gaoidheal Ghuirt Fhionntain
    27] is toirthe craobh Fhuinn Uisnigh
    28] ar-aon san luing luchtmhair-sin.
  9. 29] A bhfuil san luing-sin do lucht
    30] ní dhearna—dia do chumhucht—
    31] ar Mhúr Dá Thí Teach Lughaidh;
    32] creach mar í ní hionnshamhail.
  10. 33] A leithéid d'éinchreich oile
    34] níor ghluais Conn ná Conaire
    35] Fád Fuinidh ó thráigh go tráigh
    36] le Mág Uidhir don Easbáin.
  11. 37] Caithréimeach an chreach-sa siar
    38] le codhnach catha Oirghiall;
    39] rug dá choróin Chláir na bhFionn
    40] don Sbáin is onóir Éirionn.
  12. 41] Caithréim mar an gcreich-se a-nonn
    42] ní dhearna Tuath Dhé Danann
    43] fa chreachBhanbha na gcall sean
    44] ná clann mhearchalma Mhíleadh.

  13. p.365

  14. 45] An chreach rothrom rug tar muir
    46] ní thiocfadh aon dá hiarraidh
    47] sgiath comhairghe crú na neart
    48] tre chonnailbhe acht Cú Connacht.
  15. 49] Fa truagh leis cheana a chomhghaol
    50] fa ainbhreith eachtronnmhaor
    51] dá dtug Mág Uidhir a ucht
    52] ar Fhád Fuinidh dá bhfurtocht.
  16. 53] Fa truagh leis treabhadh Teamhra
    54] 's clann Mhíleadh fa mhímheanma
    55] dar ghluais tuir fionnMhuighe Fáil
    56] do mhuin ionmhuine ón Easbáin.
  17. 57] Gá dás acht an tráth tánaig
    58] cuirthear leis ó leachtFhánaid
    59] —eachtra do uaisligh a rath—
    60] teachta ar uaislibh na nUltach.
  18. 61] Conall Eoghan Inse Breagh
    62] gluaisid ainn-séin ós íseal
    63] fa fhios caithleomhain Cláir Sreing
    64] —dáil do aithbheodhaigh Éirinn.
  19. 65] Do roighnibh Éireann ann sin
    66] Cú Connacht Óg Mág Uidhir
    67] rug lucht a mhórluinge a-mach
    68] tar ucht glórbhuinne ngrianach.
  20. 69] Do shaor Mág Uidhir oile
    70] a rug leis d'fhuil Úghoine
    71] 's a bhfuil dí san Bhanbha a-bhus;
    72] go dtí tarbha dá thurus.
  21. 73] Tar bóchna na mbuinneadh ngeal
    74] táinig d'fhurtocht mac Míleadh
    75] long Naoi nó a aithghin oile
    76] le flaithghin Craoi Conaire.
  22. 77] Eathar muirneach badh mhó fiach
    78] long neartmhar Naoi mheic Láimhfhiach
    79] re mbraondortadh do bhuain de
    80] do-chuaidh aonochtar innte.
  23. 81] Long Naoi ó gach linn do lionn
    82] ar fheadh dháilte na díleann
    83] níor léig braon tuile tairsibh
    84] dar shaor uile an t-ochtair-sin.

  24. p.366

  25. 85] Fearg Íosa fo-deara a dáil—
    86] neach beo ar an talmhain tonnbháin
    87] níor léig an tuile throm-sa
    88] don uile acht an t-ochtar-sa.
  26. 89] Sgaoilid ochtar na hÁirce
    90] lán d'aoibhneas is d'fhorbhfháilte
    91] iar ndílinn fan gcruinne gcé;
    92] na sgríbhinn uile mh'fhínné.
  27. 93] Lucht na loingei-se an lucht thall,
    94] an díle fós fearg eachtrann;
    95] an Áirc reimhe an bhárc a-bhus
    96] teine i ngach trácht ó a thurus.
  28. 97] Ar dhílinn feirge Fian nGall
    98] do chaomhuin sí sluagh Fréamhann
    99] 's na cúig tíre im Fhonn nUisnigh
    100] an long shídhe shiobhlaigh-sin.
  29. 101] Gidh ionmhuin ní hionann sin—
    102] do shaor míle do mhíltibh
    103] fan ngortmhagh do ghabh re hArt
    104] dar an ar n-ochtar d'fhurtocht.
  30. 105] Long eile as aithghin di-se
    106] Argho saor a snoighei-se
    107] —ní riar far dhual a dearadh—
    108] uadh do iarr a hainmneaghadh.
  31. 109] Tríd sin fhuair an t-ainm oirrdheirc
    110] bárc nar lia lucht uabhairneirt;
    111] "long Argho" ón uair-sin i-le
    112] tarla ag na huaislibh uirthe.
  32. 113] "Long Mhéig Uidhir" amhla sain
    114] bhias ar an athluing éachtaigh
    115] fuair ón Mhanchach baisdeadh binn
    116] arthrach na n-aisdear n-aoibhinn.
  33. 117] I luing Argho—anba an rath—
    118] do-chuaidh an ghasradh Ghréagach
    119] caor chonfaidh fa teo tionól
    120] dá dtorchair leo Laimheadhón.
  34. 121] Bárc nar bh'fhéidir righe ria
    122] aisde do hionnradh Aissia
    123] le neart slóigh ghasraidhe Gréag,
    124] amhsaine as cóir do choimhéad.

  35. p.367

  36. 125] Innte do-chuaidh cian ó shain
    126] an lucht do b'fhearr d'fhuil Ádhaimh
    127] ag dul do thaghail na Traoi;
    128] cur 'n-a aghaidh ní fhéadtaoi.
  37. 129] Caithréim eile amhla sain
    130] do-ghéantar más fhíor d'eolchaibh
    131] le géagaibh Moighe Midhe,
    132] Gréagaigh oile a n-aimsire.
  38. 133] Do-chuaidh athfhoireann eile
    134] i luing Argho a haimsire
    135] do Ghréagachaibh ó Ghurt Airt
    136] lucht céaddachair do chosaint.
  39. 137] Ón lucht-sain luinge hArgho
    138] níor iomchuir bárc bheannamhra
    139] lucht mar cholumhna Chláir Bhreagh;
    140] comhumhla dháibh do dligheadh.
  40. 141] eath innte acht iad sin
    142] dá phrímhIarla mac Mílidh
    143] sgoth luinge le lucht badh mhó
    144] tar ucht tuinne ní théarnó.
  41. 145] Do chuir fháilte ar croidhibh cáigh
    146] toisg na nIarladh don Easbáin;
    147] 's tug a ndul tar fairrge bhfinn
    148] gul gacha hairde i nÉirinn.
  42. 149] Mar mheasdar trá a dtocht le séan
    150] nó a n-anamhain madh éidtréan
    151] bídh don chuir-sin glóir is gruaim
    152] ar fhóir Uisnigh i n-éanuair.
  43. 153] An long-sa do imdhigh uann
    154] cluinnsin a heachtra n-ionnfhuar
    155] tug a bhríogh im churp do chlódh;
    156] a lucht fa-ríor is romhór.

    Mór.