Corpus of Electronic Texts Edition
Dorn idir dhán is dásacht (Author: Seaán Ó Clumháin)

p.269

SEAÁN Ó CLUMHÁIN cct.
  1. 1] Dorn idir dhán is dásacht;
    2] gairid bhíos ar buanfhásolc
    3] fulang na ndámh—dia do rath;
    4] cia leis an ndán nach díomsach.
  2. 5] Mo dhán agus mo dhorn deas
    6] dias impidheach ar mh'aimhleas;
    7] is ollamh mho dhorn deas-sa
    8] ag sonnadh orm mh'aimhleasa.
  3. 9] An díomas fo-deara dhamh
    10] do bhualadh-sa, a bhadhbh Chruachan;
    11] a-deir a lán as a los
    12] "do-bheir an dán an díomas."
  4. 13] Mór an dásacht do dhuine
    14] dorn thort, a thuir Maonmhuighe;
    15] a fhlaith cró, 's gan a char tart
    16] do budh mó dhamh a dhásacht.
  5. 17] "Níor chubhuidh riom, a rosg mall"
    18] a-déar ruibh, a rí Cualann,
    19] "bualadh neith dod ghualainn ghil
    20] gion go mbualainn cleith gCaisil."
  6. 21] Tugas, a Aodh an fhuilt tais,
    22] dorn duit agus níor dhíoghlais;
    23] dá mbeanta orm, a chleath Chuilt,
    24] do theach ní dorn gan díoghuilt.
  7. 25] Dámadh i Leith Mogha a-muigh
    26] do-bhéaruinn é nó i nUltaibh
    27] arm do deargfaidhe san dorn,
    28] a bhadhbh sheabhcaidhe shúlghorm.
  8. 29] Mun ndorn do thógbhas id thaigh
    30] ná hionnarb mhé, a mheic Eoghain;
    31] bean an dorn díom mar dhlighe
    32] is ná bíodh orm th'oirbhire.
  9. 33] Leat a buain díom is an dorn
    34] an lámh dheas, a dhearc mhallghorm,
    35] a luach do dhán díom dhlighe
    36] nó an lámh, a ghríobh Gháiridhe.

  10. p.270

  11. 37] Ní ba, ní heich, ní hór ceard
    38] do-bhéar dhuit, a dhreach mhíndearg;
    39] nocha lámh cheana ná cos
    40] do-gheabha acht dán 'n-a ndearnas.
  12. 41] Cuirfidh gach ar léigis linn
    42] barr anuabhair im intinn;
    43] smacht ar mh'uabhar do b'fhearr dhamh
    44] do bhualadh gidh leam leagar.
  13. 45] Ní dhearna ollamh Uladh
    46] a chomhmór ar Chonchubhar;
    47] ní bualadh ríogh do-rhoighne
    48] 's do líon uabhar Athairne.
  14. 49] Ní bhuailfeadh Torna an taoibh ghil
    50] Niall Teamhra ná Corc Caisil
    51] Niall is Corc dó 'n-a ndaltaibh;
    52] mó do-niam ort d'iomarcaidh.
  15. 53] Brian mac Ceinnéidigh Codhail
    54] dá mbeinn aige im ollamhain
    55] tearc do chreidfeadh, a chinn Mis,
    56] go leigfeadh linn ar léigis.
  16. 57] Léig a bhéalchorcra bharrghlain
    58] anuabhar let ollamhnaibh;
    59] maithfidh rí, a dhonnabhraigh dheis,
    60] ní d'ollamhnaibh ar th'aithreis.
  17. 61] A Í Chonchobhair nar chleacht
    62] gan dán fhear nÉireann d'éisdeacht
    63] budh é luagh ar léigis linn
    64] duan gach éigis i nÉirinn.
  18. 65] Ná bíom ní as fhaide, a fholt fionn,
    66] gan luighe ar aon ar éinphioll;
    67] 's ná bíom, a bhile Suca,
    68] gan fhíon d'ibhe a haonchupa.
  19. 69] Fa liom do leathghuala dheas
    70] go ndearnas uirre mh'aimhleas;
    71] ná bean díom gion do ghualann
    72] ná miodh ná fhíon t'órbhuabhall.
  20. 73] Mé t'fhear grádha, a ghéag Eachtgha,
    74] fa mé riamh t'fhear éinleabtha,
    75] mé fear do ghualann gile,
    76] a nuabharr geal Gáiridhe.

  21. p.271

  22. 77] Tú do-bheir ní dá gach neach
    78] tú an treas uaithne don oineach;
    79] ní fhuil, a bhonn mar aol, ann
    80] acht Aodh is Donn is Domhnall.
  23. 81] Duine id cheann ní cuirthe dhamh,
    82] a Í Chonchubhair Chruachan;
    83] ní fhuil t'aonmhac samhla sonn
    84] sa Bhanbha, a chraobhshlat Chualonn.
  24. 85] Do lingis an lucht ro theilg
    86] riot um chró Cathail Chroibhdheirg;
    87] cró Cathail do dhísligh dhuibh
    88] t'athair mun dtír-sin torchuir.
  25. 89] I mbroinn do fhágaibh t'athair
    90] tú, a Aodh Í Chuinn Chéadchathaigh,
    91] gach aon dá rádh; a rí Cuilt,
    92] d'Aodh do bhí i ndán a dhíoghuilt.
  26. 93] Ní mairg athair fhágbhas mac
    94] i mbroinn, a bharr na bhfionnshlat;
    95] sgéal leam dá dheimhneaghadh dhuibh
    96] nach fearr seinleabhar seanchuidh.
  27. 97] Rí do ghabh Banbha mbladhaigh
    98] dar bh'ainm Fiacha Fionnolaidh
    99] dó fa báingheala na ba
    100] áirgheadha bó na Banbha.
  28. 101] Aitheach-Thuatha fuair a bhfioll
    102] ro mharbhsad Fiacha foiltfhionn
    103] gur hionnarbadh ann uile
    104] clann fhionnardghlan Úghoine.
  29. 105] Foirbre mac Fine 'mun bhfeall,
    106] Sanbh mac Ceit, Eochaidh Aincheann,
    107] agus Éilim nar an dhe
    108] nó gur ghabh Éirinn uile.
  30. 109] Gan ioth sa Bhanbha, gan bhliocht
    110] ó Éilim tres an ainiocht,
    111] gan toradh tar éis an fhill,
    112] gan déis nar fholamh d'Éilim.
  31. 113] Gan mhac aige 'n-a aghaidh
    114] iar mbás Fhiachaidh Fhionnfhalaidh
    115] do bhí acht an mac do bhaoi i mbroinn
    116] an tslat gan chnaoi gan chrobhoing.

  32. p.272

  33. 117] Fágbhais Éirinn—fá é a leas—
    118] bean ríogh Teamhra le a toirrcheas
    119] go riacht i nAlbain Eithne
    120] gan argain fa a himeirche.
  34. 121] Rug inghean airdríogh Alban
    122] mac ris nar chóir comhardadh;
    123] rug an tslat ghoirmdhearcach ghlan
    124] an mac toirbheartach Tuathal.
  35. 125] Fiche bliadhan dó a-dearair
    126] i nAlbain dá oileamhain;
    127] tug ruathar neartmhar a-noir
    128] Tuathal Teachtmhar go Teamhroigh.
  36. 129] Leis do cuireadh an céad cath
    130] leis do marbhadh mac Connrach;
    131] Éilim do thuit le Tuathal
    132] dar loit Éirinn d'éanruathar.
  37. 133] Dar mharbh rígh Mumhan a-muigh,
    134] dar mharbh rígh Almhan Eochaidh,
    135] dar mharbh Tuathal ó dtaoi-se
    136] Sanbh Cruachan id chomhaois-se.
  38. 137] Do dhíthcheann sé ar son an fhill
    138] rígh gach aonchóigidh d'Éirinn;
    139] íoc as fhearr fhuair sa mheabhail
    140] buain a gceann dá gcóigeadhaibh.
  39. 141] Do theasg Tuathal an taoibh ghil
    142] méidhe chinn gacha cúigidh
    143] dar lean Midhe don mhuigh-sin
    144] ó bhile gheal ghormUisnigh.
  40. 145] Níor baisdeadh riamh roimhe sin
    146] Midhe do mhuigh ard Uisnigh;
    147] do lean Midhe do Mhuigh Sainbh
    148] ó thuir Line gér leasainm.
  41. 149] Cosmhail tú ag teacht dar gcobhair
    150] is mac Fiachaidh Fionnolaidh;
    151] do bhí baois, a bharr foltchas,
    152] it aois ann is arrachtas.
  42. 153] Aithbhir mar aithbhreas Tuathal
    154] t'athair, a Aodh fionnChruachan;
    155] a bhile Seaghsa is mar sain
    156] dar leam-sa dhlighe a dhíoghail.

  43. p.273

  44. 157] Do loit Éirinn 'n-a athair
    158] seanathair Chuinn Chéadchathaigh
    159] cosmhail, a rí Sléachta, sain
    160] 's mar do-ní éachta it athair.
  45. 161] Cosmhail cuma, cosmhail lagh
    162] dhuit is do Thuathal Teachtmhar;
    163] geal do thaobh, a Aodh Uisnigh,
    164] 's do b'eadh taobh an Tuathail-sin.
  46. 165] Punann cúil bhuidhe bhachluigh
    166] ort, a mhéirghil mhalachdhuibh;
    167] cruithneacht na mbarr an bairr-sin,
    168] cam buincheart an bhunainn-sin.
  47. 169] A rí Teamhrach, a-tá fód
    170] troigh dheas dá gcumthar caolbhróg,
    171] 's a-tá glantroigh óg oile
    172] fód, a mharcaigh Mhaonmhoighe.
  48. 173] Dearc uaine ós t'aghaidh mar fhuil
    174] mailghe donna ós na dearcaibh,
    175] barr maothcham ós do mhalaigh,
    176] a shaorchrann chlann gConchabhair.
  49. 177] A Aodh Í Chonchubhair Chliach,
    178] deargfa im cheann nÉireann th'óirsgiath,
    179] deargfa i n-ágh, a abhra gorm,
    180] gallgha dan lán do leathdorn.

    Dorn.

  50. 181] Tuilleadh dod chéibh chuirr chladhaigh
    182] uaim, a Aodh Í Chonchabhair,
    183] leat rann gach duaine san dorn,
    184] a bharr Muaidhe agus Modharn.
  51. 185] Minic mhaithidh mo dhorn damh,
    186] a Thaidhg Í Cheallaigh Choradh;
    187] go dtabhair t'fhile dheit dorn
    188] do ghleic ní mire an Mhodhorn.

    D.