Corpus of Electronic Texts Edition
Dealg athálaidh othras Taidhg (Author: Eochaidh Ó hEoghusa)

p.249

EOCHAIDH Ó hEÓGHUSA cct.
  1. 1] Dealg athálaidh othras Taidhg;
    2] dar n-antráthaibh tochta an tuilg;
    3] créacht oile ar fheolfhoghail ndeilg
    4] loighe an deirg bheoghonaigh bhuirb.
  2. 5] Ar n-eagla tar éis gach chráidh
    6] an té ro budh teasgadh dhúin;
    7] is sádhadh deilg deoidh i ndeoidh
    8] i n-áladh bheoil dheirg nar dhúin.
  3. 9] Rugadh uain-ne—anba an choill—
    10] na huaisle fa hannsa linn;
    11] fuighleach áir chathshlóigh Ó gCuinn
    12] do bháidh i dtuinn athbhróin inn.
  4. 13] An Aodhchlann rer dheacar dréim
    14] do heasgradh go haonchrann siuil;
    15] damhraidh as daithe do-chuaidh
    16] saithe sluaigh bharrghlain Ó mBriúin.
  5. 17] Gan iarsma leanfas a lorg
    18] ar ealbha na ngliadhchath ngarg
    19] ní tearc m'aithghin trá ro threaghd
    20] dealg san aithchneidh mar tá Tadhg.

  6. p.250

  7. 21] Táinig d'othras eidhre Briain
    22] gan dochar eile ar ar n-úidh
    23] —ar dtreabhlaid fa súgradh sáimh—
    24] dúbladh cráidh gur dhearlaig dhúinn.
  8. 25] Níor theinn go heasgar an fhir;
    26] níor theidhm achd teasgadh mar sein,
    27] beag más tinne an tí ar a bhfuil;
    28] níor doigh linn-ne ní achd a neimh.
  9. 29] Ní rángas deacar go a dháil,
    30] go a theasgadh ní tángas fúinn;
    31] do b'í an chreach-sain críoch ar leoin;
    32] easbhaidh 'n-a dheoidh ní díoth dhúinn.
  10. 33] Beo ar n-aignidh, éanlaogh ar léis,
    34] ar ngéagcraobh go n-aibche fháis,
    35] snáithe ar saoghail, seadh ar gcruais,
    36] ar nguais, ar gcneadh bhaoghail bháis.
  11. 37] Ar meadhar, ar macámh búidh,
    38] ar mbradán beathadh, ar mbrígh,
    39] ar n-aon d'fhine, iarsma ar n-áir,
    40] dile ar ngráidh, ar siansa sídh.
  12. 41] Iomdha cruth i n-éagcruth uadh
    42] is céadfadh dá cur ar gcúl,
    43] títhe greanta ar mhíonbhun méar,
    44] dearca fréamh gcíordhubh dá gcrúdh.
  13. 45] Ní tearc triathfhlaith gan chur gcrú
    46] is fiallach nach glac a ngó
    47] 'n-a los-sain 'n-a loighe a-tá
    48] 's croidhe mná 'n-a chosair chró.
  14. 49] Ní cleachtar corma ná ceol,
    50] leantar don orchra mon-uar
    51] folcadh feadh gciabhchorach gclaon
    52] niamhthonach taobh ngeal na ngruadh.
  15. 53] Iomdha ó leathbhruach Léime an Chon
    54] go hÉirne na ngealchuan ngeal
    55] beochroidhe ar n-a ghoin ón ghal
    56] goil ban is eolchuire fhear.
  16. 57] Le dubhadh eagla mon-uar
    58] don chur-so ní leagar lámh;
    59] níor fheac sinn le sealadh fúnn
    60] ní bearar glún linn do lár.

  17. p.251

  18. 61] Ní dó uile is eagal linn
    62] a thuisle achd go dteasgfa sinn,
    63] buille ar mbuana, béim ar gcroinn;
    64] fa coill gan fhréimh uadha inn.
  19. 65] Ní hé caointear achd cách féin;
    66] dá gach aoinneach do b'fháth bróin;
    67] do sheich sna croidhibh ro chráidh
    68] gráin gach neith badh doiligh dhóibh.
  20. 69] Ní hiongnadh go gcaoinfeadh cách
    70] fraoichneimh na bhfionghal 's na bhfuath,
    71] fearg na síon, catha na gcríoch,
    72] fíoch na ríogh, tacha na dtuath.
  21. 73] Gár mheisde don mhac-sain Briain
    74] a sgarad re a mbeirtibh bróin
    75] mar shompla cobhartha cháigh;
    76] nochttha dháibh comhartha cóir.
  22. 77] Is iad caointear ceann i gceann
    78] gion go saoiltear gan iad ann,
    79] súgh talmhan, tromthoirthe coll,
    80] torchairthe tonn marbhghlan mall.
  23. 81] 'N-a othraisbheirt faghthar faill,
    82] ná hadmhadh othairchneidh dtruim;
    83] sgiamh aithmhéile ní háil linn
    84] ar rinn áigh caithfhréimhe Ó gCuinn.
  24. 85] Éirgheadh sunna ar chomhair cháigh
    86] i gcosmhaile a chrotha féin;
    87] sgaradh sé a dhíchealtair ndúir
    88] re a ghné mbúidh síthshearcaigh séimh.
  25. 89] Ní hoircheas a bheith—ní bhia—
    90] mar sein san troimcheas i dtá;
    91] cuirthe do ghríbh ghroighigh Chua
    92] brígh nua sna croidhibh do chná.
  26. 93] Gan dulann re dathadh colg,
    94] fulang gan amharc na n-ard,
    95] gan fhaghla, gan iomramh sealg—
    96] iongnadh an cheard tharla ar Thadhg.
  27. 97] Ní sgíos comhnuidhe do chleacht,
    98] ní sníomh tromthuirse, ní tocht,
    99] oigheadh cnámhtha cruaidhe cniocht
    100] —gé thárta riocht nuaidhe a-nocht.

  28. p.252

  29. 101] Meince a aghadh ar fhál reann
    102] go dtrásd iná i dtathamh throm
    103] bas daithgheal le ndeargthair lann
    104] bann tre cheardchaibh caithshleagh gcorr.
  30. 105] A chos chuinge catha Ó mBriuin,
    106] do luighe is tacha dar dtreoir,
    107] a chisde na gcianbhann lúidh
    108] nach brisde fúibh fiarbharr feoir.
  31. 109] Táirtheabhar—gá truaighe treas—
    110] táithcheangal go nuaidhe a-nos;
    111] cúis tuirse mar táithe i nglas
    112] fa gnáithe i n-as cuisne an chos.
  32. 113] Mac Máire ar n-annsacht—liach linn—
    114] Tadhgmhac Briain, ar mbráighe ghill,
    115] ar gclár tilte, ar dtuir gan bhuing,
    116] ar nguin buinn, ar dticne tinn.
  33. 117] Ar ndá Aoidh-ne an Eanaigh bhí
    118] a n-imtheacht do mhearaigh mé;
    119] deacar meas m'inshníomha ar aoi
    120] rom chnaoi i gceas dimbhríogha a Dhé.

    Dealg.