Corpus of Electronic Texts Edition

Background details and bibliographic information

Garbh éirghe iodhan bhrátha

Author: Donnchadh Mór Ó Dálaigh

File Description

Electronic edition compiled and proof-read by Margaret Lantry

Funded by University College Cork. and
Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.

2. Second draft.

Extent of text: 1872 words

Publication

CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt

(1997) (2008)

Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G402052

Availability [RESTRICTED]

Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.

Sources

    Manuscript source
  1. Dublin, Royal Irish Academy, MS 1223, 90 (alias D iv 2: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 26).
  2. Dublin, Royal Irish Academy, MS 252, 103 (alias F vi 1: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 5).
  3. Dublin, Royal Irish Academy, MS 502, 35 (alias 23 D 3: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 12).
  4. Dublin, Royal Irish Academy, MS 9, 1 (alias 24 L 5: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 1).
  5. Dublin, Royal Irish Academy, MS 255, 293 (alias F ii 3: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 6).
  6. Dublin, Royal Irish Academy, MS 646, 333 (alias 23 B 31: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 16).
  7. Dublin, Royal Irish Academy, MS 125, 174 (alias 23 E 14: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 3).
  8. Dublin, Royal Irish Academy, MS 20, 439 (alias 23 M 30: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 1).
  9. Dublin, Royal Irish Academy, MS 209, 44 (alias 23 N 34: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 5).
    The edition used in the digital edition
  1. Láimhbheartach Mac Cionnaith, Garbh éirghe iodhan bhrátha in Dioghluim Dána, Ed. Láimhbheartach Mac Cionnaith. , Dublin, Oifig an tSoláthair [Government Publication Office] (1938) page 86–90

Encoding

Project Description

CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling Declaration

All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition. Variants may be entered in a future edition.

Editorial Declaration

Correction

Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.

Normalization

The electronic text represents the edited text. Compound words have not been hyphenated after CELT practice.

Quotation

Quotation marks are allowed stand temporarily.

Hyphenation

The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.

Segmentation

div0=the whole text. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.

Interpretation

Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.

Canonical References

The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.

The title of the text is held as the first head element within each text.

div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).

The numbered quatrains provide a canonical reference.

Profile Description

Created: By Donnchadh Mór Ó Dálaigh, an Irish bardic poet. Date range: c.1200–1600.

Use of language

Language: [GA] The text is in Classical Modern Irish.

Revision History


Corpus of Electronic Texts Edition: G402052

Garbh éirghe iodhan bhrátha: Author: Donnchadh Mór Ó Dálaigh


p.86

DONNCHADH MÓR Ó DÁLAIGH cct.
  1. 1] Garbh éirghe iodhan bhrátha
    2] ní bu hanfadh aontrátha;
    3] gach síon mar do róigh reimhe
    4] do sgríobh go cóir Cirine.

  2. p.87

  3. 5] Cirine is cách dá shaighidh
    6] fuair a bhfios ag Eabhraighibh;
    7] sgéala laoi an Luain re leanmhain
    8] fuair an saoi sna seinleabhraibh.
  4. 9] Do fhágaibh Cirine ag cách
    10] cúig lá déag rias an ndianbhráth
    11] plágha troma do thoigheacht
    12] tonna trágha ag teachtaireacht.
  5. 13] A-tá ar an mbráth sonn slighe
    14] nach fríoth go bhfuair Cirine;
    15] más fhíor Cirine is ceart soin
    16] tearc ar slighei-ne ag seanchoidh.
  6. 17] Dá fhichid cubat ceart dó
    18] fuair Cirine san chéadló
    19] go mbí an fhairge ós gach eisgir,
    20] is í a hairde innistir.
  7. 21] Tráighfidh muir ar n-a mhárach
    22] go hiongantach ioldánach
    23] go ró gach bánuisge a bhun
    24] san ló thánuisde ar dtrághadh.
  8. 25] An treas lá líonfaidh gach áth
    26] ar dteacht na maidne i mochthráth
    27] go mbí an fhairge 'n-a hionadh
    28] gan airde gan íslioghadh.
  9. 29] Búirfidh gach péisd sa mhuir mhóir
    30] an ceathramhadh lá lánchóir
    31] nach fidir neach an ní a-dir
    32] acht Rí na mBreath, Rí an ríchidh.
  10. 33] An cúigeadh laithe budh lán
    34] d'uisge gach cladh 's gach cabhán;
    35] bádhfaidh glasmhuir ruadh gach rinn
    36] lasfaidh gach cuan mar choinnill.
  11. 37] An seiseadh lá budh lán d'fhuil
    38] gach ní thiocfas tré thalmhuin;
    39] ní bhia craobh ná cora clach
    40] gan bhraon fola gá bhfolach.
  12. 41] An seachtmhadh lá—lór d'ainimh—
    42] budh hé an lá-sain leagfaidhir
    43] na clocha arda eagair:
    44] anba an fotha foircheadail.

  13. p.88

  14. 45] An t-ochtmhadh lá—lór do dhoirr—
    46] do-níd na clocha comhroinn
    47] do-ní gan chairde agus croid
    48] trí cairrge dá gach charraig.
  15. 49] Troidfidh gach trian rer-oile
    50] mar budh clocha ciallaidhe;
    51] roithe agus budh teo ná te
    52] gleo gach cloiche re chéile.
  16. 53] An naomhadh lá cian ó ad-chlos
    54] géisfidh an talamh tonnghlas,
    55] tiocfa fan mbioth torann tréan
    56] crioth oram ris an uirsgéal.
  17. 57] An deachmhadh lá léighthear de
    58] muirfidhear cnuic na cruinne
    59] gan fhán fan gcruinne gan chéim
    60] gan uille acht 'n-a chlár choimhréidh.
  18. 61] An t-aonmhadh lá déag a-droigh
    62] cách a huamhaibh 's a hallaibh
    63] 's a mbéal re lár an lá-soin
    64] le hár is le uathbhásaibh.
  19. 65] Tuitfid sin uile d'éag de
    66] réaltanna is reanna nimhe
    67] tuitim dá gabhlaibh don ghréin
    68] go talmhain gcnuicfhinn gcoimhréidh.
  20. 69] Ní urmhais neach ní do rádh
    70] acht bheith ar sraon 's ar seachrán;
    71] ge dheach ar aghaidh gach fhir
    72] ní labhair neach re naoidhin.
  21. 73] Sgarfar gach fear re mhnaoi a-muigh,
    74] sgarfar gach mac re mháthair,
    75] nocha bia dias ar domhan
    76] bhias ó Dhia gan dealoghadh.
  22. 77] Truagh bhar dtoisg ar an dtalmhain,
    78] a chlann Ádhaimh éadtarbhaigh;
    79] a shluagh déarach an domhain,
    80] truagh an féarach fuarobhair.
  23. 81] An treas lá déag—doirbh an dáil—
    82] marbhthar cách uile d'aonláimh;
    83] nochan ria duine dearmaid
    84] nach bia uile i n-aointreabhlaid.

  24. p.89

  25. 85] An ceathramhadh lá déag a-droigh
    86] comhard airde re n-uaghaibh;
    87] ní cheil féar taise nach tig
    88] i mbéal gach claise i gcuirid.
  26. 89] An cúigeadh lá déag don dáil
    90] lasfaidh talamh mar theannáil;
    91] do ria an mráth ar n-a mhárach
    92] ó mbia cách go ciulánach.
  27. 93] Cuirfidh Dia a dheaghMhac dia Luain
    94] do mheasrughadh an mhórshluaigh
    95] Luanchar Dé do mheas na marbh;
    96] budh é an treas uathmhar athgharbh.
  28. 97] Do-bhéara Críosd—cruaidh an airc—
    98] dúin-ne an t-achmhusán orrdhairc;
    99] Rí na ndúl a-déara riom
    100] a éara dhún tre dhoichioll.
  29. 101] "Cuin do bhí againn t'éara"
    102] cantar uainn tre aithmhéala
    103] "duit do-bhéarmaois bú ar sealbha
    104] dá bhféaghmaois thú, a Thighearna."
  30. 105] "Mé an bocht do bhí san doras
    106] i n-íotain 's i n-ocaras
    107] gan luagh ar mhír ná ar dhigh dhamh
    108] do bhínn is sibh go seasgar.
  31. 109] "Mé gach fear do bhí go bocht,
    110] mé an bhansgál do bhí tárnocht,
    111] mé gach aonbhocht do b'fhíor dáibh
    112] do bhiodh taobhnocht gan tógbháil.
  32. 113] "A lucht rom fheith amhlaidh sain
    114] téighidh i dteaghdhais nDiabhail
    115] is caithidh mar as cubhaidh
    116] an chaithir do cheannchubhair."
  33. 117] Budh hiomdha ann soin gáir guil
    118] ag lucht dealuighthe Diabhail:
    119] truagh, is diabhail ghá ndeaghail,
    120] nuall an fhiallaigh imneadhaigh.
  34. 121] Mairg cheannchas a chur san mbeirn
    122] i gcathraigh uathmhair Ifeirn;
    123] ní cumhaing lucht an lis-sin
    124] a bhfuluing d'olc d'innisin.

  35. p.90

  36. 125] A chur ón gcathair neamhdha
    126] mairg thuaras, a Thighearna;
    127] mairg sgarthair—nár sgarthair sinn—
    128] ris an gcathraigh n-aird n-aoibhinn.
  37. 129] A-déara Críosd chongmhas smacht
    130] "tigidh do bhrígh na mbeannacht,
    131] a dhream-sa nach deachaidh uaim,
    132] leam-sa san mbeathaidh mbiothbhuain.
  38. 133] "Gach aon do fhágaibh a fhleidh
    134] im onóir" ar Rí an ríchidh
    135] "do-ghéabha teagh n-óil bhus fhearr
    136] ar nach róigh feadh nó foircheann."
  39. 137] Oisgeolaid dhóibh na doirrse
    138] aingil gheala ghruadhshoillse;
    139] budh feidhm aithne ar an ngréin ngil
    140] tar néimh aighthe gach aingil.
  40. 141] Lánamhna is ógha is feadhbha
    142] suidhid suas fan Tighearna
    143] 'n-a dtrí naoimhshreathaibh ar nimh
    144] ar aoinbheathaidh le hainglibh.
  41. 145] Máthair Chríosd 'n-a colainn féin
    146] ar nimh do chách is coimhléir;
    147] do-chíthir i gclí duine
    148] Rí an ríchidh 'n-a ríoghshuidhe.
  42. 149] Soraidh don lucht bhéaras bás
    150] ria n-a gciontaibh don chéadfhás;
    151] saoghal don ulc ó nach an
    152] baoghal don lucht dá leagar.

    Garbh.

  43. 153] Peadar Pápa na Rómha
    154] soighid dronga díomhóra
    155] cách fa seach do sóigh Peadar
    156] mar theach óir gá oireagar.

    Garbh.