Corpus of Electronic Texts Edition
Togail na Tebe (Author: Unknown)

book 2


609]

Et tanic immorro Mercuir remi isna sligthib suaichinti
610] solusta ar fat inn aeoir uraird ainbheanaig fhuasnadaig co
611] haitib reidi roailli ragaethacha Ioib. Laius immorro tanic seic &
612] remi dar sligthib soreidi soimtheachta slebe Cirra, & dar in
613] cathraig fiadnaig fosadgloin dar Foca, ait ar-marbad & armudaiged
614] eseam fen, & doriacht co Teib. Ua hecal & ua
615] huruath les-seom tocht isin cathraig ara crodacht & ara
616] colaigi. Et is amlaid rouatar curaid na cathrach inn uair sin,
617] & siat measca mertnecha a haithli idbarta do denam doib do
618] Baith, do dei inn fhina. Is andsin rogabastar in seonor eclach
619] imnach imnedach .i. Laius, rogabastar delb & denam araile
620] fatha & fisid do Tiauandaib fair fen .i. Tresias a ainm-side.


p.40


621] Et is immi rogab Laius in ndeilb sin fhair, commad moidi
622] rocreitea do, ar ni chreitir-sium físi na hamra na haislingi
623] and, mina bedis persanda uaisli aca imluad. Et tuargaib Laius
624] ar sin in flesc filead bai 'na laim, & tuc ara ucht Ethiocles mar
625] a rabi 'na collad, & adrubairt ris: ‘Ua cora dit am,’ ar se,
626] ‘duad & domenma do denam na ainius & aibnius, & ua cora
627] dait snim & siregim do denam ina suan & sirchodlud, uair
628] ita do brathair ac tinol & ac tochostol it agaid. Et dano ita
629] brig & borrfad, uaill & diumus arbithin caradraid & cleamnais
630] in rig uasail Adraist d'fhaguail do. Et rochindestar commund
631] & caradrad risin fer calma Calidone, re Tid, mac Oenius, do chur
632] id cend-su dat thachur & dat indarba-su as do rigflaithius.
633] Et rochureastar Ioib, cend na ndei, misi da indisin daitsiu sin,
634] & bid in Teib acut fein, & na leic foirb na fearandus do inti.’
635] Et asa haithli sin tanic laa cona lansoillsi, & roleic Laius e
636] ina richt fen ar lebaid & ar lanndergad a ua .i. Ethiocles.
637] Rafhoillsig & roindis na cneda & na crechta tucastar Eidip
638] air. Et rolecestar sruth lindti fala foruidri fiadnaige asna
639] crechtaib sin ara ucht & ara agaid do Eithiocles. Et is andsin
640] roerig Ethiocles co haduathmar aindsclech imeclach asa ait
641] & asa imdaid, & bai ac iarraid {folio 9a} a brathar do throit & da
642] thachar ris, amal thiger nemnig naimdigi arna duscad asa
643] suan & asa sirchodlud do murn & do medar lochta na sealga
644] aca sreathad 'na timchell.


645]

Cid tra acht ua hirdered don n-aeichi & ua tosach don lo
646] acna hidbartaib sin aidbli Adraist. Et is andsin tanic Adraist
647] & Polinices & Tid da n-imdadaib & da lepthaib, & rothoit a suan
648] & a sirchotlad ortho a haithli anbthine na hoidchi sin. Et nir
649] chadail immorro int airdri uasal Adraist, acht rouadar imraiti
650] imda ilerda ar menmain inn fhir sin. Arna marach tangadar
651] isin rigdai rogloin sin, & tuc cach dib lam a llaim a chele.
652] Donaisc a chomaind & a caradraid ara chele, & rucastar Adraist


p.42


653] leis a tech ar leith iat .i. Tid & Polinices, in nd-inad ndiamuir
654] nderrit, ait a ndenad-son cocur & comairle. Et is ed seo
655] adubairt riu: ‘A occu ailli érérgna,’ ar se, ‘roimluaidseadar
656] na dei sib dam indsaigi-sea, & fuaribar olc & imnead ac tuidecht.
657] Atchualabar-si, & adchualadar Greic archena, da ingin choema
658] chruthacha do beith accumsa .i. Argía & Deifílen, & is am
659] toirrsech-sea re tinchur tochmairc na n-ingen sin, uair ni fuil
660] duine sotal sochenelach na fer dearrscaigthech deigfhearaind
661] o nach tangas da n-iarraid na n-ingen sin orumsa, uair tancas
662] iarum a Fair & a hÉobail & a hAchís & a Sparta & a Pissa
663] & a hElis do thochmarc na n-ingen sin. Ra-eimthius-sa sin
664] uili. Cindnim,’ ar se, ‘a comshnaidm na desi sin daibsi tre
665] chomairli na ndhei, uair is dingbala lim,’ ar se, ‘uar nduchus
666] & uar ndeccenel do chleamnaib accum.’ Et o 'tchualaig Tid
667] & Polinices sin, robai cach dib sel ac sithshilled uar a chele cia
668] dib doberad fairech no frecra no fritholam fair in fher sin ar
669] tus. Cid tra acht rolabair in fear urlam anacarach .i. Tid dana
670] derscaigthech & adubairt: ‘Is mor, am,’ ar se, ‘ind umla
671] & inn inisli, in cheandsa & in comairli daitsiu aicned mar sin
672] acut umaindi. Uair ni thanic do rigaib tenda togaide in talman
673] ri uad co mor firindi flaithiusa rit-so, a Adraist uasail. Cid
674] tra acht is urlum ailgiussach sindi im gach ni uas ail letsu,
675] a Adraist,’ ar Tid. Et ar sin ralabair Polinices briathra terca
676] tarbacha, & is ed so roraid: ‘Cuich roopabad cleamnus
677] & caradrad fhir mar thusu? & ge-tamait-ne ar echtra & ar
678] indarba, ni thindeanus & ni toirsi lindi sin acht mad suba
679] & somenma, uair dogabmaid th' ailgine-siu & t' onoir, & is
680] adbal a airfitiud lind beith ac comchaitheam do flaithusa
681] saidbir sochonaig maraen rit fen.’ A haithli in chomraid sin,
682] immorro, roergetar-sum i n-oenfheacht {folio 9b} & i n-oenfhuair
683] asan inud sin, & tucsad a llama disli deasa a llam inn airdrig
684] uasail Adraist, & rogell Adraist riu-son co cosenad a fearanda

p.44


685] disli digbala duchusa doib, & i ed on rocomailled sin ni as mo
686] nar-gell.


687]

Cid tra acht rohindised sin do lucht na cathrach cuanda
688] comdaíngni .i. Larisa, & adclos clu na cleamnad sin cuanna
689] coimithech sin do beith acin rig, & irnaidm na n-ingen erergna
690] ilchrothaigi. Argia án don fhir ar tus .i. do Polinices, mac
691] Eidip. Et ua hingnadh delb na hingine, & ua hi ceitgen cloindi
692] rigda Adráist hi. Et rohindised inn óg digaind dathgel deigdenmach
693] .i. Deifíle do cheangal re cheli comadais di .i. Tid,
694] mac Oenius. Et adclos ua na crichaib ciana comaidchi in
695] scel sin, & adclos dano co slebtib leathnaib Liac, & cosna
696] fiddromandaib fairsingi primda Partecda, & ua oirechtaib aiblib
697] Isilecdaib, & o Thragia atuaid co Easalia uadeas, & o sruth
698] adbul thondsolus Nem anair co rind mara Adraist siar,
699] & cosna bruigib ailli urarda Eparda, & co treuaib togaidi
700] Tiauanda co romesc & co ramedair in rig n-ocol n-anuarasta
701] .i. Etiocles, in scel sin do cloistecht.


702]

Cid tra acht o thanic la cona lanshoillsi, rohordaiged & ro hurlumaiged
703] bandsi firfina. Rochomlinad & rochumdaigit
704] na hinleasa rigda rofhairsingi d' airechtaib suarca subacha
705] gasraidi Grec. Ua medugud menman, & ua hindtocuail aiceanta
706] risin rigraid n-arnaid n-aiccendta n-allata .i. fuireochros fegtha
707] & fairgseana arna delbaib rigda rinnta a n-athar & a seanathar
708] badar ar sleasaib suaichinti in tigi cuanna cumdaigthi sin.
709] Et ua hiat so araill dona rigaib isa delba rorindad and .i. Inachus
710] uasal, cosa mberthea croeba coibniusa na nGrec uili, & Iasius
711] seanorda sruitheta, & Foroneus sithamail sochreitmeach,
712] & Abas cosnumaid cathbuadach, & Acresius laindech
713] lanmenmnach, & Corebus curata coscurach, & Danaus felltach
714] firmeblach, & dano batar delba dathchaine deigdeinmacha
715] imda aile isin tig sin.


p.46


716]

Cid tra acht ua fograch fraigthi na firmaminti re muirn
717] & re mormesci na milead ac ol isin tig sin. Et ua hadual re
718] indisin comrada ciuine cosnomacha na n-ingen nGrecda ngruadsolus
719] ac ol & aibnius isin tig sin. Et robid gach bean builid
720] bratchorcra ac bibsugud & bansigud re hingenaib ailli Adraist
721] andsin, comad lugaiti ecla & uruaman na fer cuanda coimithech
722] sin orro.


723]

Et is andsin tangadar reompo na hingena nuaglana narecha
724] glegela gruadcorcra .i. Argía & Déifilen. Et cosnigtis frasa dermara
725] {folio 10a} der dar aichtib na n-ingen sin ri met na naire
726] inn uair sin. Ua huruath mar, & ua hemeltius, & ua himsnim,
727] & ua huirecla leosom caill a nn-oigi & a n-ingenais dona feraib
728] sin. Oir ni rabadar ar tuind talman in tan sin da ingin uad indrucu
729] andat sin. Air is amlaid batar-sum, cendchaema cosmaile
730] sulglasa saineamla gruadchorcra gribglana belchorcra banamla
731] detgela dianim lamgela laichthecha co sliastaib semidib, co
732] colpthaib cumaidib, co traigthib tanaidib, co salaib sarchruindi.
733] Cid tra acht gid fata robeth fer fiamach firglic ac mideamain na
734] n-ingen sin, ni fhitir ca ragu doberad dib ara caime & ara cosmaili.
735] [gap: soft hyphenated word carried up one line]


736]

Is andsin, immorro, ua himchumang maigi & tigi & coillti ac
737] gasradaib gusmara Grec ac idbairt & ac onorugud baindsi na n-ingen
738] sin Adraist. Et o rauatar-sum amlaid sin, atchualatar
739] buaidread & breasmaidm isna feadaib & isna fidnemedaib umpu,
740] & ua comartha duba & dobroin dona bandsib accu-sum sin artoin.
741] Asa haili sin, immorro, tangadar mna in tire & in talman
742] i tempull merglan Menerua, uair is ed ua bes aco-sum in tan
743] sin, na hingena oga ra-foetitis re feraib, rotheasctais ni da faltib
744] isin tempull sin Menerba i comartha genmnaideachta. Et o
745] thangadar-som isin tempoll sin, rothoitestar fadbairm & etig
746] Eoraip, rig na hArcaide, adrochair ri hAdraist fecht riam remi
747] sin, & rothoitsetar airm & ilfhaebair archena batar isin tempull


p.48


748] sin, & rochrithnaigseadar riu stocfhograigthi dermar dofholachta
749] as gach aird da n-indsaigid. Ua derbairdeada demnacha
750] sin, & ua figrad firuilc, & roimpatar-sum ammach dochum in rig
751] o 'tchualatar-sum na hidna uruada sin, & nir-indisetar don rig
752] sin acht rouadar fen ac crithugud comraid eturru fen, & robai
753] airrdi urbada aili andsin, uair is amlaid robai ingen Argía .i.
754] banchele Polinices, mic Eidip, & cumtach alaind orda ima
755] bragait .i. muntorc alaind ingantach Hermione. Ua feochair
756] firchruthach in frithi sin, ua haindsech & ua hurbadach inn
757] aiscid sin do cech oen ac a mbid. Uair is e Ulchan uruadach,
758] gaba imneadach ifrin, roairic in gnim sin, & is di dorigni
759] Ulcan in cumdach n-orda sin .i. d' Ermione, d' ingin Mairt,
760] mic Ioib, da dei in chatha, & Uenerech bandei na toili, & is ime
761] tuc-sum sin disi dar ulcaib ria. Uair ua hi caemchele Ulcan
762] Uenir uanchumachtach, & is tar cend Ulchain doroigne Mairt
763] inn ingin Ermione re Uenir. Conid immi sin darigni Ulcan
764] in set sirbhuan sonashercach sin re silliud sechtair fair co
765] nemib nathrach, co lingur loiscend, co {folio 10b} salchar slama
766] tened & saignen, co mongaib dubglasa duaibsecha dracon, co
767] leccaib lasamna loiscthecha ar medon and. Comma ruited re
768] duba, & coma fiuchtugud fergi, & coma grendugud galair do
769] gach oen aca mbid. Et is i cetna nech ara rimir a hairmerta
770] uruada .i. Ermione, banchele chuanda Chathim, mic Agenoir,
771] & is les-side rochumdaiged in Teib ar tus riam. Ar rasoed
772] in bean sin i nnathraig ngranda ngeranaig aroen re Cathim,
773] mac Agenoir, co mbitis aroen ac sirfhetgaire isna moigib
774] cuanda caithmecda. Et asa haithli sin rosiacht in muntorc sin
775] co Semile, ingin Cathim, mic Agenoir, & is di-side tuc Ioib
776] in grad ndermar. Et ni luaithi ranic in muntorc sin da
777] hindsaigid na thanic Iunaind, ingean Shatuirn .i. bean Ioib,
778] d' indsaigid na hingine i rricht a mumi, & is ed adubairt re
779] Semila: ‘Cundig-siu,’ ar si, ‘comairle & comriachtain rit

p.50


780] isin deilb i comraiceand re hIunaind.’ Et rochuindig
781] Samilia amlaid sin ar Ioib comriachtain ria, & rocomroic Ioib
782] ria-si a richt saignen telctech tendtide, amal danid re hIuaind
783] cu raloiscead fochetoir Semile, uair nir-fhaelastar-si dellrud
784] na diadachta doben ria. Et is tre bithin in muntoirc sin rolot
785] loscend in n-ingen sin, amar fhorglit na faibli guacha gendtligi
786] sin. Et indister co roibi in cumdach comthnudach colach sin
787] ac Iochasta, mathair Polinices, & is trena bithin sin roui-si
788] acca mac uaden .i. ac Eidip, co ruc da mac do .i. Ethiocles
789] & Polinices. Et tuc Polinices ar sin he da banchele uadein .i
790] do Argía, da ingin alaind Adraist. Ua dereoil & ua dimicin re
791] siair-si .i. Deifile, a cumdach brigach bandsi ac fegad in
792] muntuirc ingantaich orda sin. Et o'tchondairc, immorro, Erifile,
793] caemchele Amfíarus, inni sin, tucasdáir saint sirchuindcheda
794] air, co nar-bh fhearrdi le a bethu 'na ingnais. Et tuc Argía
795] disi in n-aiscid sin, & rochuir sí iar sin Ampiarus ar éigin
796] dochum in chatha araon re hAdraist & re Polinices gusna
797] sluagaibh & gusna secht righaibh do tabairt in chatha i nd-aghaid
798] na Tiabanda & Eitiocleis. Rocuired iartoin in cath,
799] & romeabhaid for Adraist & for Poilinices, & romarbtha na
800] secht righa and & Poilinices, & ní taineic duine 'na bethaid as
801] acht Adraist a aonar, & robaidhedh Aimpíaras. Almeon, dono,
802] mac Aimpíarus romarbh seíc a mathair .i. Érifilié; ar as sí
803] fodera a hathair do bhádhud .i. Aimpiarus. Roghabh iar sin
804] cuthach Almeon a haithli a mathar do marbad dó. Rotothlaig
805] iar sin a ben for Almeon .i. Cailliore isidhe, in muntorc; {folio 11a}
806] ar roba doigh lé co bfuigbed sé sláinte da scarad an mundtorc
807] ris. Tugad dise hé iar sin in mundtorc, & aráoi ni móite
808] fuair-siom sláinte. Taineic iar sin athair a mathar go hAlmeon
809] .i. Pleigh, & romarbhustar Almeon .i. mac a ingine, a cinta a
810] ingine, mathar Almeon fén. Rotothlaig ben Almeon .i. Calloire,
811] ar Ióip co rocoimhetad a da mac bega di co tisadh dhíbh di-ghailt
812] a n-athar, Rén & Soc a n-anmanda-sidhe. Atrachtatar sidhe
813] iar sin, & rotinólatar-sidhe sluagh mor dermháir dochum

p.52


814] Pleighi, & rofuagratar cath fair. Rotinoil dono Pleigi a
815] muinntir & a mileda. Aráoi rocuindeigh Pleigi cairde bliadna
816] forna macaibh gan cath do cur ris. Adubratar-samh dobher-dáois
817] da mbeith a chend-sam aca-samh risin mbliadain sin
818] arná búain da méidhe. Adubhairt Pleigi nach tibhrad a cend
819] dóibh da dheoin. Rocuirsit iar sin cath go fichdo feochair
820] fergach leth for leth, & romarbad sluagh dírim diairmhe etorra.
821] Aráoi romeabaid in cath for Pleigi, & rosiachtatar da mac
822] Almeon chuige, & adubhratar ris: ‘In tucais let,’ ar siat,
823] ‘Almeon?’ ‘ Ní tucus,’ ar sé, ‘& da mbeith agum atrasta,
824] doberoind.’ Robensat iar sin maca Almeon a cend do Pleigi,
825] & tucsat ár dermháir for a muinntir macaibh mnaibh. Tancatar
826] iar sin da tigh ar mbreith buada & coscair.


827]

Finit do scel an mundtuirc.


828]

Asa haithle sin immorro rochuir Polinicsés ag cind bliadna
829] techtaire dochum a bhráthor .i. Eitioclés, Tit ainm an techtaire,
830] & adubhairt an techtaire fris in flaithes do leigen da bhráthair.
831] Roghabh ferg mor Eitiocles, & adubhairt in ní tárraid ní leicfedh
832] uadha, & ní dhénadh cert na dligedh uime acht muna
833] rucadh iomarcrait tsluaigh nó catha uadha é. ‘Ocus nocha
834] denaim-si,’ ar se, ‘fich na formad um airdchendus na Greigi
835] uili tré charadrad an rig Adraist, & leigid dam-sa bruigi
836] cairrgeacha cumga na Teibi tondglaisi. Et is iris limsa gor-ip
837] e m' athair Eidip, & bid d' aitrebachaib aigi-sim,’ ar se, ‘.i.
838] Pelops mor, mac Tantail, & Ioif, mac sona Saduirnd. Et is
839] misi,’ ar se, ‘rachleachtsad ant oireacht-sa orra, & ní hail leó,’
840] ar se, ‘fomamugud do choraid chundtabartach acht beith ag
841] aenrig dilis derrscaigtheach, uair cach flaithus na ba feidil,
842] ní choiglend do chíneadaib. Et nach faiceann tusa ant aduath
843] & in n-egla ata ar m' oiracht-sa ar mo dul-sa dib? Et dono ni
844] leigfid maithi na treb Tiabarda misi dib itir, na rigi do thabairt
845] dosum.’ Acht trá ní rodamustair do Thid a chloistecht na
846] eistecht risna baithcheileabraib briathar sin Eitiocleis.


p.54


847]

Is andsin immorro adubairt Titt: ‘Dobera,’ ar se, ‘an
848] flaithus uaid, & gid trí muir adbalmora iaraind robeidis ad
849] timcheall arna cumtach do Impíon airigda & is eiside cetduine
850] risar{folio 11b}-cumdaigead múr na Teibi ar tus, & ni denad acht
851] a chruit cheolbind choguasta do sheinm & ticdis croind & clocha
852] ua cheol a chruiti-sium co teigdis aran múr. Et cid airm
853] & ilfaebur & teinti an talman, ní dad t'aincfed co rabais marbtha
854] mudaigthi o 'r n-armaib-ni. Et biaid do mindrig at egmais
855] araen re d' chend. Et is truaigi lem,’ ar se, ‘an digal doberthar
856] arna ceithernaib croda Caradonda dobera let isin chath ad
857] t'arrad bodein. Uch tra,’ ar se Tit, ‘bud adbal na háir & na
858] hesraidi ar slesaib sleibi Chitherón, & biaid tuili falcmar fala
859] i sruth alaind Ismén don chomrac sin. Et ní hingnad lem,’
860] ar se, ‘cach olc dodentái, uair bá croda colach cach cineadh
861] or-geineadbair, & ní fhuil do Tiabandaib uili duine nach
862] indtamlaigend da athair a n-ulc acht mad Poilinicseis. Et a
863] Eithtiocles, digeltar ortsa,’ ar se, ‘th' ulc féin can rigi na
864] bliadna-sa do thabairt duindi, uair nocha sirmid acht sin.’


865]

Et o ralabair Tid dana derrscaigteach amlaid sin ar
866] tairrseach an tigi rig, tainig roime co dian & co debil amal
867] tanig an torc tren adbal allaidh dochuir Déan d'indrad & do
868] sugad crich na Calidoine, ar ba ferg le can idbairt do denam
869] di do lucht na Cailidoine, co n-eirged a guairi gairblíath
870] gaisideach amal fhidbaid osa cind contaidligidis saignena
871] solusta asa fiaclaib croma cruaidgera ima leiccnib langranda
872] re glondbeimnig a claideam no a clomair an trath contu-indsned
873] ara cheili hé contachlad & contógluaiseadh cairrgi
874] troma tuinidi an talman & fualascada fada na fidbaidi a
875] heochairimlib srotha Achileus antan contuairgidis seal-gaireada
876] sirluatha gasraidi Greg cor-fhagaib an torc sin
877] Talimon taraheis & co ratrascair an coraid curata Ixion co
878] ramarb an milid morchalma Meliagér ua deoid hé.


p.56


879]

Ocus is fan samla sin tainig an treinfer calma Cailidonda a
880] hoireacht thnuthach na Teibi, mar bad air fein dobertha era
881] 'ma fhlaithus. Et ua tindisnach toirbert an fhir sin isna
882] sligthibh soineamlaib soimtheachta, & dodiubraic uad an fleisc
883] n-olachraind robai 'na laim a comartha sída. Et robatar mna
884] na Tiabanda seal ag sithsilleadh an gilla sin, & dobadar ag
885] eadarguidi cacha huilc do Thid & dobadar ag imdradad uilc
886] ana n-aigentaib dá ríg bodein .i. Eitiocles.


887]

Is andsin, immorro, rabai an fer meblach micomairlech
888] neimdeach naimdigi .i. Eitiocles, ag sgrudad ana menmain
889] indus doberadh inndeall a oideada 'man teachtairi togaidi
890] sin .i. 'ma Thid; & is e ni doroine-sium an fer dichoindircleach
891] diumsach sin .i. fer da chuingeadhaib calma catha & do ogaib
892] talchara tairisi do thoga & do thinol & a chur ar cind urtharrsna
893] Thid ar sligid nach seithénadh, & a marbad doib. Et ba
894] feramail an fer cosar-cuireadh an coimlin curad sin do chomlann;
895] & tangadar an ceithern sin ar casanaib conairi na
896] coillteag ndriseach ndeilgneach ndiamardluith, & fuaradar
897] inad fiamach farairi a nglind dorcha doimtheachta iter da
898] sliab arda aimreidi {folio 12a} co fidnemeadaib fermara fasaigh.
899] Et dobái carrag ard aduathmar, & is innti-sidhi rabai an
900] torathar tedmandach dar-bo comainm Spínx. Et is é an
901] torathar nathaidledh & nothímchilleadh na moigi fa coimnesa
902] di o roscaib rogranda ruamanta. Et cach duine adchidh,
903] & tigead isin sligid sin, roiarfaigeadh sin ceasta doib; & gach
904] duine nach tabradh fregra furri, rosinead-si a dóidi duaibseacha
905] dubglasa, & a hingne urnochta aithgera, & a fiacla garba goinideacha
906] a cend cach duine, co sluigeadh & co sirchagnadh dara
907] craes salach sleímredach, noco taínig an fer og ainíndech
908] Eidip, & co ramarbustair an torathar sin. Et ní lamdais cethra
909] caithmeagda dul d' ingeltradh feoir an muigi sin na eoin na
910] eathaidi cromad dar craebaib na caillead sin os cind in adbaid


p.58


911] sin. Et tangadar muinter Eitiocleis co tai taithenach co ruigi
912] in inad sin, & rabadar ag urnaidi Tid diumsaig do dalaigh.


913]

Cid tra acht tangadar neoill dorcha dubglasa na haidchi tar
914] dreith thalman uili, & o doriacht Tidd an tan sin a comfogus
915] na caillead a rabadar na fir, adchondaircc uada don tulaig
916] a roibi taitnem na sciath scellbolgda & ruithean na cathbarr
917] n-orda n-ileagair tré thana na cailleadh ré soillsi in esca. Et
918] dotocht ar Tid aga faigsin, & taínig roime da n-indsaigid arapa,
919] & donochd a chlaidim, & dobertaig na fagada bega bega
920] bungera rabai 'na laim, & dofhiarfaig co hainmin ainindeach:
921] ‘Can as tangadar na firu,’ ar se, ‘& cá folach doberthaí?’
922] Et nir-labair duine dib ris. Acht is andsin daerig taisech
923] bailcbeoda bunata na buidne sin .i. Croemus curata, & dogab
924] a fhaga suainmeach sodibraicthi ina laim laidir lancalma, & tuc
925] urchar do Tid cor-ben isin croicend an tuirc adbail allaid bái
926] uime da leith chlí, cor-bean crand na sleigi a n-ingnais a
927] hiaraind eter a ucht & a imlínn. Et ragabustar aduath
928] feochair fergach an gilla sin, co raergestair a fholt caem
929] curchanach amar scaith sciath sciach; & dobai co hudmall
930] anshadail aínindeach ag ínred a aichthi & a édaig ré feochrugud
931] na feirgi bai fair. Et adraig ar an magh minalaind
932] a coindi na curad, & dogab 'ga n-agallaim & is ed doraid:
933] ‘Anaid ré himbualadh, a oga, uair nocha n-uilím-si acht mé
934] am aenaran ar an mbernaid.’ Et ní roibi a fureach sin acoson,
935] & tangadar da indsaigid. Et adchondairc sin na firu sin, indus
936] ba lia ina mar doshail.


937]

Tainig roími suas a mullach na cairrgi a mbid Spinxs,
938] & dobai ac brisead na cairrgi comdaingne da lamaib croma
939] curata, noco riacht mullach na cairrgi. Et o dariacht suas
940] co na roibi eagla fair uilc do denam ris a leith da druim,
941] rathachail & dotarraing carraig ndermair ndofulachta, a roibi
942] feidm seisrigi sonairti do tharraing a tendtaib talman, & rothogaib
943] uasa gualaind co seitreach sírchalma amail an tilcoma


p.60


944] tendtachair rodibraic Polus mear mormenmnach aran laechraid
945] Laipiteagda ar bansib {folio 12b} Piratous. Et ba machtnugud
946] reisin mbuidin teind Tiabanda sin Titt do beith isin charraig
947] osa cind. Et tarlaig Tidd an tan sin an charraicc ua samalta
948] ri sliab, cu rasrain & cu rasrailleastair an furmed fuasnadach
949] sin, naco rathuitseadar gnuisi na gasraidi sin & a n-arm
950] urnochta ar lár a n-aenfeacht & a n-aenuair, & ralenaid a lama
951] na laeich sin. Rotrascraid & rothuindsnit ochta na n-ánrad sin
952] co bristi buaidirthi concurthi a nuaid maraen a roteilcthi
953] rochuir an curaid sin ar an cloich chruaidh. Cid tra acht
954] torchair cethrar curata comlaind a n-aenfeacht uan cloich sin,
955] co fuaradar bás leis; & dotheithseadar an dirim croda curata
956] sin focetoir, uair fa derrscaigtheach degcineoil an cethrar
957] fuaradar bás and. Dabai ara reím sin fer rigda romenmnach
958] solusta saignenta dib sin .i. Dorebus, & dathuit andsin an fer
959] suaithnig sochinelach do sil Mairt mic Ioíp & ba talchair ré
960] tachar an trenfer sin .i. Teron; & atorchair andsin an marcach
961] mormenmnach urbadhach imneadach .i. Ilas & ba troigtheach
962] é an tan sin; & adorchair and dono an fer miscneach mordalach
963] do sil primda Penteus .i. Pedimus. Adchondairc immorro
964] Tid tuitim na treinfer sin, & na sluaig bristi buaidirthi archena
965] do teitheadh; & rachasustair na da fhaga fhirgera bai
966] 'na laim, & dodibraig íad co direach degdaingen. Et asa
967] haithli rolingastair leim don chruadcharraig a roibi ar an mag
968] mor a mach a ndeagaid theithid na Tiabanda, & ragabsam
969] cruaidsciath cuanda cathbuadach in fhir thalcair Tiabanda .i.
970] Terón, & ragabastair an craiceand aduathmar alltaighi bai
971] aigi fein uma chend. Asa haithli sin doronsad na Tiabanda
972] dirim dluith catha comdaingin dib a n-agaid Thid arisi. Tid,
973] immorro, rathairring seig co talcair tindesnach a claideam
974] mbailc mbeoda mBistoneagda asa truaill taebguirm aisgedaig
975] urbaga a athar ainmnig .i. Aeniasa do Thid re trentachar a
976] cuil a chaemduirind. Ratimairg & dotimchill cach ré feacht na

p.62


977] firu sin. Roscail & roscathastair an feacht araill, & uá farrach
978] anfulang dona feraib sin taidleach na n-arm limtha lasamain
979] ré cheili. Et ba toirmeasc tachair dona treinferaib a n-imad
980] ag indsaigid aenfhir, contuairgidis & contuinsidis curpo a
981] cheili ag rochtain an rig sin; & fa cumang croda comnaidi
982] Thid iter armaib urnochta na laechraidi lanmarbtha uime
983] anoir & aníar. Robo neimneach nemthoglaidi & fá fosaid an
984] firlaech sin ag srainead na sochaidi uada amach co cian & ua
985] dermair difoillsiugud an fhir sin ag imirt a sceith, co mbiad
986] ar miri & ar merbeallaig 'ma-cuairt, co na faghad fer creachtach
987] crithnaigthech ris ba teindinus teithead caí na conair can
988] Tid croda Cailidonda do thegmail dó ara chind urtharrsna.
989] Conteilged-sium & contogluaisid uad na faga fada firgera, nabidis
990] 'na saitheadaib saiti sodibraicthi a sgiath & a cnis an
991] curad sin; & ua lor do gresacht a gaiscid-sium .i. Tid na
992] fiarletharthi fuilidi confertais na fir sin fair. Et is andsin
993] rabadar cethrar curad comramach ag cirrad chuirp an rig sin,
994] & ba hiad so a n-anmanda: Deilocus beogda bruthnaigthech;
995] & fer mer do muintir Tiabanda, Plegeus tnuthach tomaithmeach,
996] co tuaig lethain ledarthaig, tuir chatha chomlaind;
997] Gian gloindmer gaisgedach Tiabanda tairgsenach feramail
998] forlaind; Lochapanteis ledarthach lanfheachtach. Ticead a
999] dodranig. {folio 13a} Cid tra acht roroth & rasrain Tit na
1000] treinfiru sin contoitidis re tentaib talman uad. Is andsin
1001] rabadar ina Tiabanda aga n-airim fein & fa galar leo a
1002] dteirci re tachar an tan sin. Is andsin rofotraicsidar Croimeus
1003] Caithmegda dar-bo mathair Driopi Phoiniseagda an mbrathluirg
1004] ndruimnig ndaigremair amal ralaig roremair, & adubairt:
1005] ‘A firu,’ ar se, ‘an racha ant aenduine imlan uaind ar cur ar
1006] n-aír co hArgus? Et a aes cumtha,’ ar se, ‘ní ferrdi duindi
1007] imad ar lam & ar n-arm & a dul-san beó & ní head sin ragells-amair-ni
1008] a Chidon & a Lampus don righ .i. do Eitiocles.’ Et

p.62


1009] an tan rabai-sium aga rada sin, tarlaig Tid trenglondach
1010] urchar do sleig seimnig sarfheachtaig do, co tarla 'na bél
1011] & 'na braigid cor-tregd a indi & a orclaigi ina cliab & gid mad
1012] béo robed balb co brath i ndegaid sin. Et asa haithli sin
1013] dogabastair Peripas mac Teispis a brathair ledarthi leathmarb
1014] leis iter a da laim & dobai ag toirsi & ag truagnemela co
1015] mor asa los. Et is andsin dodibraig Tid .i. faga tromger
1016] tulfhaebrach a leith da druim do cur-drebrisastair a asnada
1017] cuara curata cor-gab urraindi tré brathair robai iter a da
1018] láim & dofhoslaig an brathair a suili ag buain an gai ind & dobai
1019] ag fegan brathar osa chind & adubairt Peripas: ‘Co tucthar
1020] aigid mar so ar do mac fein, a Tit.’ Et rothuitsead an dana
1021] brathair sin amlaid sin ré Tid, & dodun cach dib suili a ceili.


1022]

Et is e terna a sin Menetus a aenruc, & rotheith-sium noco
1023] rathuit, & rug Tit air, & rothogaib Menetus a dá laim, & dobai
1024] ag iarraid anacail ar Thid: ‘Ar na dee da n-adraid riut, leig
1025] uait misi d'indsaigi na Teibi cu raindisur do scela innti, amal
1026] domarbais-si sinne,’ ar se, ‘& do beith-siu béo.’ Nir-bo
1027] trocair, immorro, Tid do Menetus, &: ‘Doberim mo breithir
1028] ris,’ ar Tid, ‘na geb-sa do dera ina do debrogoid. Uair is tú
1029] dogeall mo chend-sa do breith leat do Eitiocles & cuir uait t'
1030] arm,’ ar se, ‘& gab maithim n-anacail, uair bu gairid bía ad
1031] bethaid risna cathaib iartain.’


1032]

Is andsin tuc Tid athais n-imagallma & imchainti arna
1033] Tiabanda, & tainig athscis mór andsin do Tid, co nar-fhéd
1034] a sciath d' imarchur na a chlaidim do chongbail, co nusnigdis
1035] srotha fola fiadhnaighi na miled romarbastair asa trillsib
1036] troma taitnemacha, amal leoman mer Maisileagda ar gur air
1037] almad & indili co nbi scitheach ar caithim an comaid sin.


1038]

Cid tra acht is ed fa tend ag Tid dul d' indsaig na Tebi
1039] & faidb fhuilidi forderga na fer sin do breith leis do Eitiocles


p.66


1040] & dona Tiabandaib ar chena noco ndebairt an bandea Menerba
1041] ris: ‘A mic’{folio 190b8}‘ríg na Calidone,’ ar si, ‘ca misgais no ca
1042] migradh fuil agut fort fen intan tegi dod tinnlacadh do Tiabandaib?
1043] Et na mill in coscar rochuiris & na mórgnima doronais,
1044] & doghebat Grécaigh uili cathugud o Tiabandaib.’ Ocus
1045] rotinntodh Menerbha aicnedh Tit andsin.