Corpus of Electronic Texts Edition
In Cath Catharda (Author: [unknown])

caibidil 7


684] Do tócestul slóigh Césair as cech crich & as cech cennadhach
685] isin doman co n-ice in inadh i m-búi Césair.


686] Tancadar and aittrebthaidi in tíri im sruth Lemhaind &
687] a m-búi do míledhaibh Césair ic forbais forro docum in catha.


688] Tancadar ann attrebthaidi in tíri im sruth Voghis & a
689] m-búi do míledaibh Cesair ic forbhais forro dochum in catha.


690] Tancadur ann popul na Ruitenta & a m-bí do miledaib
691] Césair ic forbhais dochum in catha.


692] Tancadur ann attrebthaidi in tíri im sruth Vari & a m-bí
693] do miledaibh Césair ic forbhais dochum in catha.


694] Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth Atax.


695] Tancadar ann atrebthaidi puirt Moneti.


696] Tancadar ann atrebthaidi traga cunntabartaigh mara
697] Toirrian.


p.56


698] Tancadar ann atrebthaidi Nemetis.


699] Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth Satir & a m-bí
700] do muintir Cesair.


701] Tancadar ann atrebthaidi in tire Taruelli.


702] Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth Bitis.


703] Tancadar ann atrebthaidi Parisi & in tíri im sruth Secana.


704] Tancadar ann popul na Setonda.


705] Tancadar ann popul na Leucdha.


706] Tancadar ann popul cathrach Belga & a m-bí do miledaib
707] Cesair ic forbhais docum in catha.


708] Tancadar ann popul na Nerueta.


709] Tancadar popul na Vangeta.


710] Tancadar ann popul na Vatabecda.


711] Tancadar ann atrebthaidi sin sruth Cinga.


712] Tancadar ann atrebthaidi in tíri baile i comruicet sruth
713] Rodain & sruth Arimin

leg. Arar

ac dul isin muir moir, &
714] a m-búi do miledaib Césair ag forbais docum in catha.


715] Tancadar ann popul na n-Gébhenda.


716] Tancadar ann popul na Treuerda.


717] Tancadar ann popul na Ligurdha.


718] Tancadar ann popul na Teotonecdha. is acu sen nó
719] idpraitis fola daini i tempol Ioib & Mercuir & Mairt.


720] Tancadar ann popul dianadh ainm Bardi, popul íat sén
721] lángnáthaighitis filidhecht & duana molta do dénam. Is assin
722] iderar baird & bairdne isin Scotic, & a m-bi do míledaib
723] Césair ic forbhais docum in catha.


724] Tancadar ann popul na druidecda, popal iat sén
725] da fognaitis fesa & faistine & no gnáthaigtis taiscélad for


p.58


726] réthaibh rend & rétlann, & is ed atbertis trena fesaibh demhnacdaibh
727] anmanna in lochta ba marbh isin mesraighthisea do
728] breith tresin tendtigi fodes & a tabairt i corpaibh ele isin
729] mesraighthi descertach. Druide anmanna na popul sin, &
730] Druis ainm a cathrach. Is assén atberar druí & dráidhecht
731] isin Scotic.


732] Tancadar ann popul na Caecdha.


733] Tancadar ann attrebthaidi cathrach Rémais na rígh, &
734] atrebthaidi in tiri im sruth Réin, & a m-bí do miledaib Césair
735] ic forbais forra.


736] Anmanna na crich & na cinél asa tancus d'forithin Césair,
737] & asar' tinóilit cuigi a milid fein bátar annsén co h-anbhail
738] esrainti isin Roim & i tíribh Gallia & i n-inis Bretan & isin
739] Lochlainn ic ríarugud a popul & oc tobhach a císsa & a
740] smachta righa.


741] {MS S folio 11a}
742] O darochtadar na sloigh imda sin co m-badar i l-longport
743] Cesair, & o tanic danatus & ledmige comtrialla in catha ina
744] menmain tre tairisniugud a nirt & a calmatuis na slogh ro-imda
745] daroctadar ina n-docum, ro tindscan fochétoir i cend séta
746] & imdeacta iar slightibh na h-Edaile docum na Roma, gur'bo
747] lan inn Edail uile in aidhchi sin da clu & da scelaibh,
748] guro línsat a sloigh & a sochaidi na cathracha & na caisteoil
749] badar comfoicsi doib isinn Edail.


750] Ro doilbit sceoil bregi imda sechnon in tíri 'arsin a l- lus
751] Cesair, acht ceana ger'bdar goacha na h-aisneisi ro eirghidar


p.60


752] omuin & imegla fira a cridib & i m- menmannaib in popuil
753] Romanaig trena m-bithin. Ba brec inn aisneis no bid for imdechtaibh
754] Cesair accó, air adberad fear dib sosad & longphort
755] do gabail do i comfogus feda Meuania. Atberad fear aili
756] longphort do gabail i commur srotha Nair &, srotha
757] Tibir. Atberad fear aile: ‘ni h- inann meass is coir for Cesair
758] intan sa etir’, for se, ‘& intan boi isin Roim fecht eli, air mó
759] & miletu, feochru & firdoilgi, dermairi & dimsaighi intan sa é
760] ar clodh lochta in iarthair dó, & dano filet immaille fris uili
761] sloigh & sochaidi na crich & na cennadach o ta sruth Rein
762] co Sliabh Ealpa’. Atbered fear ele dibh dilsi fogla & airgni
763] cathrach na h-Edaili & tempola dea do tabairt do dona
764] h-ectrandaib & dona cinudaib comaidhchibh badar immaille fris.


765] Cid fil ann tra acht gach fer dib no aisnedeadh scela
766] Cesair d'araili do bered fen fuillead friu, & na tuscairnti no
767] doilbtis fein no bid a n-omhan & a n-imegla forro amail bad
768] neach ele no beith ica n-aisneis doib. Ocus ní namma ro
769] fogluais in bidgad sin & in t-aduath daescurslogh {MS S folio 11b} na
770] cathrach, acht ro fogluais cidh iter in Curia Romanach fein,
771] gu ro facsat sruithi & seanatoraigh na cathrach a n-istuda
772] flatha & a sosta sadaili la h-omun Cesair, gur'bo aenmaidhm
773] teichidh doib i n-aenfecht asin Roim amach, iter occ & sen.


774] Ocus ro aithnedar lucht in t-senaidh cinti & coraighthi in
775] catha dona consolaibh Roman, ic fagbail in baili doib.


776] Ro boi d'imarcraidh egla forro conna fededar ceta inada
777] inilli no indsechtais nó ceta inada essinnilli no faicfidis, acht
778] ro gabsat in conair ro greiss tiudfuabairt an techidh & in
779] tindenais iad, co tancadar 'na sreith dluith degfoda asin


p.62


780] cathraigh immach, co m-benad gach dirim sloigh & sochaide dib
781] re araili.


782] Neach no biadh ic a forcsi intan sin, ni gebad delb eli
783] dib acht feib no betis tigi & cumhtaighi na cathrach ic raen &
784] ic rotuitim i n-aenuair, nó feib no bedis adanta tened trichemruaidhi
785] ic uliloscud in baili da n-eis, re met in deinmni & in
786] dasachta bui forro ic deirgi na cathrach amail bad h-í aensaileachtu
787] slanti no beth doib facbail na Roma. Ni bui samail
788] na seseilbi sin acht amail tisad buaidred na gaethi descertaigi
789] dar in Affraic andes co fogluaiseand libraini lebargorma in
790] mara mortonnaigh, co m-bristi seolchrainn sithfota araili longa
791] dib la casanfadh in mormara, guro nertad for in stiurusmann
792] & for lucht na lungu archena snamh for tonnaibh in mara asin
793] luing amach, co m-bedis uili for acombádhudh & in long slan
794] dhanéis. IS amlaid sin ro facaib Poimp & in senadh in Roim
795] la tiudfuabairt Cesair.


796] Gid for techadh in catha dacuadar is cuigi ro techad
797] ann. Nir' bó ailsedach tra ro teceadh andsin, air ce nó beth
798] in bean ic togairm a ceili ann, nó in mac ac togairm a
799] athar, nó in t-athair ic togairm a maic, ní airisfed neach fri
800] araili dibh. Sochaidhi dib dia m-ba descin dedenach a n- descin
801] for in Roim andsin, uair ni táncadar for cula doris docum na
802] Roma. Is follus for suidhichthibh na Roma conad docra &
803] conad doidngi congbail in cadusa inas fogbail in ratha. Mor
804] ní do cenelchi don lucht ro facaibh in cathraigh {MS S folio 12a} ro facad
805] annsin. Mor do ciniudaib in domhain do rochtadar in cathraigh
806] sin 'arna clodh la lucht na cathrach fein. Ro bo righda
807] a met na cathrach ro dilsigseat na Romanaigh in la sin, ar dia
808] comtiassad in ciniud daenda in aenfaball da saigidh no taillfitis
809] uili i n-aenfecht for larmedon na Roma.


p.64


810] Ba follus a n-anadh fein for na Romanchaib in la sin,
811] uair na muir deroili no gnáithigtis do denum i timchell a
812] longphort i crichaib eachtrand no andáis co nemsnimach ina
813] medhon, & a m-bidbaidh do gach leth umpu. Ni ro ansat
814] immorro cidh fri re n-aeinaidchi ar righmúraibh rodaingnibh
815] na Romma, acht ro facsat i n-aenla i la cloisteacht Cesair
816] amain. Acht ata ni cheana, ní ba nár do cach in techeadh
817] tindeasnach sin do denum & fear amail Poimp do techead and.