Corpus of Electronic Texts Edition
Acallamh na Senórach I (Author: Unknown)

¶ 81


1008] Do glúais Pátraic cona muinntir, & táncatar rompa anes
1009] tre medhan Muman & do Luimnech n-Uladh, & i (Fi)dh na
1010] Cuan
re n-abar Creatshalach, & a Sliabh Uighi in Rígh,
1011] & a Sliabh Echtge inghine Nuadhat Aircetlaim, & do Chuaille
1012] Cepáin
a n-Echtghe, airm a torchair Cepán mac Morna, & do
1013] Loch na Bó Girre, risa n-abar Loch Greine ingine Finn, & a
1014] m-Breicthir, re n-abar Tír Maine isin tan-so, & do Loch Linnghaeth,
1015] re n-abar Loch Cróine isin tan-sa. Is annsin ro
1016] búi Muiredhach Mór mac Fínachta, ri Connacht, ar cinn Patraic,
1017] & ro srethadh a phupall ós Patraic cona cléirchibh, & luidhset
1018] maithi chúigid Connacht cuigi annsin, & slechtait do Phátraic,
1019] & tucsat a cinn 'na ucht.

¶ 82


1020] Dála Pátraic immorro, tainic amach asin pupaill, & suidis
1021] ar an bh-fhirt fótbhaigh, & luidh Cáilte leis & ráidhis: ‘And so,
1022] a anum, a naemh Pátraic, tucastar Oscar a chétcath.’ ‘Ga
1023] h-adhbar bái aigi?’ ar Pátraic. ‘Ní annsa’, ar Cáilte, um Neim
1024] ingin Aedha Duinn meic Ferghusa Find, ingin rígh (Uladh),
1025] ro snadhmad d' Aedh mac Fhidhaig meic (Fhinntain, & tucadh)
1026] h-í do mac rígh Connacht. Ocus ni rai(bhe se lín catha) {folio 166b1}
1027] d' Oscar ná don Fhéinn no gur' siredh uaidh {SG page 117} sochraidhi shlóigh ar
1028] Cormac ua Chuinn, ar rígh Eirenn, & do chuir Cormac .iiii.
1029] cuicidh Eirenn lais do thabairt chatha don Fhéin, & do-radadh
1030] an cath imon n-ingin isin maigin-sin, & ba h-iat so céit-ghnímha
1031] Oscair isin cath-sin, amail adubairt Find:
    1. 1032] Eirigh suas, a Oscair
      ro fes as tu in bunad,
      1033] gidh lór méd na n-daighfer
      dingaibh dín cét curad.
    2. 1034] Eirigh tritha is tarrsa
      gursat maela a méidhe,
      1035] geibh sciath engach uaine
      geibh cloidimh co n-géire.
    3. 1036] Geibh sciath is geibh slegha
      on arm niadh rot-rubha,
      1037] geibh lúirigh rot-meala
      nár maidhedh do thuba.

    4. p.30

    5. 1038] As mór an gním dam-sa
      a bh-fhiadnaise fhiadhan
      1039] derlágadh mu náidhen
      a cinn a nái m-bliadan.
    6. 1040] Ní thicfa is ní tháinic
      bhudh fherr lám na luighe
      1041] is ní fhuil crann sleighi
      as sia do-ria a n-duine.
    7. 1042] Mairg gus tibre a shidhe
      le claidem gu n-géiri
      1043] ó thic ferg a láimhe
      an fhírghairg ar n-éirghe.

¶ 83


1044] Is ann as-bert Cailte:
    1. 1045] Céit-ghníma Oscair co m-buaidh
      Ulad gusan n-arduaill
      1046] ocus Laigen gan acht
      ocus ri cródha Connacht.
    2. 1047] Is do-rala chuigi iar soin
      Aedh mac Fhidaig meic Fhinntoin,
      1048] ocus fácbhais h-é gan cheann
      ni gnáth an comhrag coimhthend.
    3. 1049] Aedh Donn mac Ferghusa Finn
      ri Uladh gusan imrinn
      1050] a los scéith is cloidim cruaidh
      do marb Oscar a n-aen-uair.
    4. 1051] Baetán mac Fir Nairb co neim
      do bó lonn do Laighnibh,
      1052] do mharbh gér' lór a cruaidhi
      re h-athladh na h-aen-uaire.
    5. 1053] A chomhalta caemh crínna
      Oscar áluinn inn-ríghdha,
      1054] Linne mac Ligne gu n-glonn
      do mharbh Oscar a n-imroll.
    6. 1055] Tainic d' féchain in chatha
      Niamh an éduigh ildatha,
      1056] mebhuis in cath ana cenn
      marbhthar in ríghun roithenn.
    7. 1057] {§}Do-bér teist ara cuingid
      ara laech co luath-buillib
      1058] nar' iadh a dha chois im each
      bud ferr engnum na einech
      §
    8. 1059] Adeirim-se rit-sa dhe
      a Phádraic co bh-fhírinde,
      1060] ro ba mór a rect rígda
      nír bo ceart a chéit-gnímha.

¶ 84


1061] ‘Ad-rae buaid & bennacht, a Cháilte!’ ar Pátraic; ‘& caidhi
1062] Brocan? Scríbh(thar in) scél út lat, gomba gairdiughadh do
1063] {folio 166b2} fhlaithibh deridh domain é.’ Ocus do scríb Brocan.

¶ 85


1064] ‘Maith, a anum, a Cháilte’, ar Pátraic, ‘cia in fert-sa ar an
1065] tulaig ar a tám?’ ‘Ní annsa’, ar Cáilte, ‘óclach d' fianuibh
1066] Eirenn fuair bás annso .i. Airnélach mac Adhmalláin, mac
1067] rígh Laigen, & táinic fer dána le duain do annso, & do ghabh
1068] a dhuan. ‘Maith a anum, a fhir dhána’, ar eisiumh, ‘léic cairdi
1069] dam no gu rabat mu sheoit & mh' innmusa im fharrad.’ ‘Dar
1070] mo bhréithir ámh’, ar an fer dána, ‘ní leiceabh gan do ghlamad
1071] & t' aeradh isin ló aniuaniu mun bá am buidech.’ Mar at-chuala-seom
1072] sin, tuc a airgid re talmain & nir' thócaib a ghnúis no gu
1073] bh-fhuair bás do {SG page 118} náire; & do muiredh in tuluch thonn-ghlas so air,
1074] & ro tócbad a lia ós a chinn, gurab ris ata do dhruim-si, a
1075] naemh Phádraic.’

p.31


1076] Cáilte cecinit
    1. 1077] An fert fuil fan líg Lodain
      ba fert fhir uallaigh o thaigh,
      1078] fertán in láich niamaigh náir
      Airnelaigh meic Admallain

¶ 86


1079] ‘Neamh uaimsi dho’, ar Pátraic, ‘a lógh a náire, & a thabairt
1080] a péin.’ Ocus táinic a anum a péin isin uair-sin gu raibhe
1081] 'na cholum ghel arin cairthi cloichi ós cinn Pátraic.

¶ 87


1082] ‘Cia ata isin chinn-sa thes don tulaig, a Cháilti?’ ar Pátraic.
1083] ‘Sálbhuidi mac Feidleacair, mac rígh Muman, fuair bás ann a
1084] n-degaidh fhiadha sídhe .xxx. con & .xxx. gilla & .xxx. óclach, &
1085] ro muiredh in tulach orro’: ut dixit Cáilte:
    1. 1086] Atá isin chinn-sa thes
      mac Sálbuidhi na n-eceas,
      1087] ní h-áirimthi mar mháin bhic
      cóeca conghlann finnaircit.

¶ 88


1088] ‘Do ba maith linn’, ar Benén, ‘na seoit-sin d' faghbail’.
1089] ‘Fo-ghébha-sa sin’, ar Cáilte, & ro oslaic in fert, & do bhí lán
1090] crainn a shleigi d' fhailghibh ann. ‘Tucas nemh ar a náire don
1091] fhir ó chianaib’, ar Beneoin, ‘& tabair nemh ar a shéduibh don
1092] óclach ele ud.’ ‘Do-berthar’, ar Pátraic.

¶ 89


1093] Is andsin do fhiarfaig Pátraic do Cháilti: ‘créd ro dithaig
1094] sibh uili in bar bh-Fhéinn?’ ar se. ‘In dá chath tucsam fa deiredh’,
1095] ar Cáilte, .i. cath Gabra & cath Ollarbha. Tri catha do-chuamar-ne
1096] do chur chatha Innbhir Ollarbha, & ní thoracht acht sé
1097] cét uainn as, & nir' cheis menma Fhinn ar an bh-Fhéin riam co
1098] sin a g-cath ná a g-comhlonn, & tuc da uidh an uair-sin esbadha
1099] na triath & na tigernad & na curadh & na caithmhiledh & an
1100] aesa gradha do thuit isna c(athaib-sin):
    1. 1101] Finnaidh dun in lín atám
      ni meisdi nech uaib (a rádh),
      1102] co finnam sunn, lith gu n-gal
      in lia duin n(a dhóib 'sin cath).
    2. 1103] Maith mo muinter taeb re taeb
      nocor' marbad Cellach caem,
      1104] gaet do shleigh Deirg meic Dulaigh
      isin tress a Tuath-Mumain.
    3. 1105] Cellach caem
      do bí fam sithail is braen
      1106] cecha cluindís in dias glan
      ní théighedh acu ar imral.
    4. 1107] Seisiur do bí ar mh'inchaib
      ní leicdís nech fa dímdhaigh,
      1108] d' fostaighidis a techt amach
      cech dáim ba h-ecail d' écnach.
    5. 1109] Beithech, Barran, Bresal Derg
      cruad Connla na canad cealg,
      1110] Dubróid ocus Mac Da Dér
      conochtaidis dam cech scél.
    6. 1111] Dub Drumann do berrad dam
      ba h-inmain lam gasta glan,
      1112] ní tabrad sgín ar aighidh
      is lugha d' fácad ainimh.

    7. p.32

    8. 1113] Dér mac Daigri círadh m'folt
      maith doní ocus ní h-olc,
      1114] ní benad finda asa tuind
      ocus ní brisedh degh-bairr.
    9. 1115] Cú Cuilli doroinded biadh
      inmain óclach fuilech fíal,
      1116] ba maith m'imdaigh ar laighi
      o Dubthach mac Dairene.
    10. 1117] Cú Cuilli
      trom a berrnaidh a builli,
      1118] bai inesair aici co dian
      is ní benad a lam riam.
    11. 1119] Mara gabra Glas mac Deirg
      uathad ro fit
      [gap: MS damaged/extent: 3 syllables]

      1120] Daire rob
      [gap: MS damaged/extent: 3 syllables]
      roind ris
      ba ferrdi in leth cos' teigmis.
    12. 1121] Lir mac Gabra bai fam sciath
      inmain gilla robo
      [gap: MS damaged/extent: 1 syllable]

      1122]
      [gap: MS damaged/extent: 1 syllable]
      curraigh mo shlegh ro aeb
      ní delighidis rim
      [gap: MS damaged/extent: 1 syllable]
    13. 1123] Taisech comóil Corc mac Suain
      a h-airer Alban adfuair,
      1124] tricha laech ro bai im thigh
      co laithi mona ma faidh.
    14. 1125] Cairpri Cas
      ro tindbed duind ar midh mas,
      1126] don
      [gap: MS damaged/extent: 1 syllable]
      do ocht feraib déc
      do denam da
      [gap: MS damaged/extent: 1 syllable]
      m-bem céd.
    15. 1127] Da assa don airgit bán
      ro bi etarro is lár
      1128] (c)liabinar siric dar ler
      ima corp comlan comgel.
    16. 1129] Cathbarr caecdiabul co n-ór
      bai machi leg. 'ma chínn re h-uair tinóil
      1130] co cét n-gem n-glaine cen oil
      co cét n-gem do líg lóghmair.
    17. 1131] An uair do-berthea ar cuid dúind
      sólus ó ursaind co cúil,
      1132] coindel do cách sund imne
      a cathbarr im cenn Cairbre.
    18. 1133] Andum lim cesacht ar shluagh
      a dénam ní dam is dúal
      1134] cosaníu ní dernus riam
      a focus na a n-eitercían.
    19. {folio 167a1}
    20. 1135] Ecoir d' Fathod tachair frim
      mor lá ro leasaiged lim.
      1136] ní do deoin Luighdech Meic Con
      do thaicérad frim Fathod.
    21. 1137] Is leasc leam tachar don treas
      giamad lim no ricthe a les
      1138] mu ceim as ceim co n-glaine
      gu Dubhthor Dháil n-Araidhe.
    22. 1139] Ochtar is sé fichit fer
      do neoch ba dingmala dhamh
      1140] do marbad ag Ard Abla
      fa Donnghus mac Lánamhna.
    23. 1141] Tri cét cath do chuir in Fhían
      itir tuaid is tes is tíar,
      1142] nochar' chuirset riam co sé
      en-chath as mó egcaine.
    24. 1143] An luct-sin do-chuadar dínn
      no dhingebhdais a dhá lín,
      1144] aniu dá mairdis ar magh
      ní h-é Fathod nach finnfadh.

¶ 90


1145] ‘Ad-rae buaid & bennacht, a Cáilti!’ ar Pátraic. ‘Is mor
1146] do maith do canais isin láidh-sin; & scrib sud, a Brogain’, ar
1147] Pátraic, & ro scrib
. Is annsin ro fiarfaig
1148] Caínen mac Failbhe, meic Ferghusa, meic Eogain Mhoir do
1149] Cháilti: ‘Cait ar' marbad Oilill Olom mac Mogha Nuadat?’
1150] Freagrais Cáilte sin: ‘Marb é do cró-bhainne chumad a {SG page 119} mulluch
1151] Slébhi Claire thes’. ‘Ocus {F§}cait inar' marb Sadb ingen Cuind?’

p.33


1152] ás Cainen
§. ‘As marbh Sadb ingen Chuinn do chumaid
1153] a meic mhór-ghrádhaig .i. Meic Con a Temhraig na
1154] rígh
’, ar Cáilte. ‘Cáit ar' marbad Ferchis mac Comáin
1155] eices?’ ar Cainén. ‘Urchar’, ar se, ‘tuc Ael mac Dergdhuib do
1156] bhir chruaidh chuilinn a mullach Sléibe Crot do dhamh
1157] allaid, gur' mharbh Feirchis de.’ ‘Ocus secht meic áilli Aililla’,
1158] ar Cinén, ‘cait a fuaradar bás?’ ‘Benne Brit ros-mughaig iat
1159] i cath mhór Mhuighi Mucramha ria mórshochraidi Meic Con.’