Corpus of Electronic Texts Edition
Cath Almaine (Author: Unknown)

Recension 4

Cath Almaine so The Book of Fermoy.

1

Boí cocad mór etir Cathal mac F
[...]
guine
Lethe Moda & Fergal mac Moíle-dúinLethe Cuind ri ré cian. Rocrech Laigin trá Fergal mac Maéile-dúin ar ulc ri Cathal mac
5] Findguine
. Roairg dno Cathal Mag m-Breg ule co n-dersat síth & comfhossad iarom.

2

Do-luid trá fecht ann atuaid Fergal mac Maíli-dú
[...]
do saigid bóroime for Laignib co feraib in tuaiscirt imbi. Bá fota trá bás oc tinól la Fergal. Ass ed at-bered cech fer fris: 'dá
10] ndech Donn Bó lat, ragat-sa lat'.

3

Bantrebtoch immorro máthair Dhuind Bó; mac is áinem & is áilemh boí a n-É
[...]
in Donn Bó. Ní roléic immorro a máthair do Donn Bó [...]áen ri Fergal cu tarat Fergal ráith Col
[...]
Cille
friasi im bhethaid Duinn Bó doridissi a docum.

4


15] Tánic iar sain Fergal do shaigid Laigen. Bádar imorro droch-eolaig ria Fhergal & tucsat for tóirigecht for aimréid na coicríche uili. Is í iarum [...] nucsat ind eolaig .i. do Cluain Dolchaill cha[...] gabsat longport for brú na cilli & tuc-seoim imadhall mór forin cill .i. araile clam & [...] boin aici. Rohin-deonad
20] ar beruib iarnn[...]

5

Is ann-sin at-bert Cú-Bretán mac Áengusa .i. [...] Fer [...]

  1. At-ágar cath forderc flann,
    a fir Fergaile
    [...]
    ,
    25] brónach muinnter Mic Muire
    iar m-breith
    [...]
    dia cind.
  2. Bó in claim,
    rogáet i n-degaid
    [...]
    ,
    mairg láim rotollai a brat
    30] ré techt i cath
    [...]
    mac m-Brain.
  3. Má beth nech do-bera cath

    [...]
    den drcman ri mac m-Brain;
    annsa
    [...]
    dás ind róe
    in cóe rocechain in clam.

6


35] Is ann-sin at-bert Fergal fri Donn m
[...]
sin ré tabairt in catha: ‘déntar l
[...]
fited anocht a Duinn Bó, ar issé [...] fitiuch is dech roboí riam ind
[...]
& runna & cuslind & cech ceinél
[...]
athac issinn aímsir-sin. Ní fh
[...]
óen-fhocal for mo beóla
[...]
nech aili tú anocht
[...]
i r-rabuis im
[...]
fid
40]
[...]
adia

[...]
inocht’ ar Fergal ‘ar iss é ríg-drúith Érenn h-é’.

7

Do-rónath dna amlaid ind oidchi-sin.

8

Do-llotar Laigin iarnabárach cu Cruachan Cléonta. Táncatar far sain co Dind Canann.

9

Is ann-sin trá cond-recait Leth Cuinn & Laigin cenn a
45] cenn. Cath Almaine ainm in catha-sin.

10

Ni roan didiu menma Coluim Cille for Uíb Néill issin cath-sain la h-ascin m-Brigde h-uas cath Laigin, cu r-róemid in cath ré n-Óed .i. rí Deiscirt Laigin; is é robris in cath for Fergal & Bili mac Báin rígh Alban & Donn Bó, & gu rotrasgrad Donn
50] Bó
ní romarbad Fergal.

11

Romarbuit sesca ar cét do amsaib in ríg & Conall mac ríg Ceineóil Conaill Coirpri, & ForbasachCenéil Bóguine, & Ferghal úa Aitechdai, & Fergal mac Ecdach LemnaiTamnaigi, Condalach mac Conaing, & Éicnech mac olcan rí na
55] n-Airter, Coibdenach mac Fiacrach, Muirgius mac Conaill, Leathaitech mac Con-charat, Áedgen úa Mathgne, Nuada mac EircGuill, & deich n-úi Máeili-fitrigh. Is é in sin ríg in tuascirt.

12

It iat ann-so Uí Néill in Deiscirt romarbait ann.i. Flann mac
60] Rogellaig
, Ailill mac Feradhaig, Éid Lagin úa Cernaig, Suibne mac Conghalaig, Nia mac Cormaic, Dub-dá-crích mac Duib-dá-inber, Oilill mac Conaill Graint, Flaithemail mac DlúthaighCoirpri Cruim, Fergus úa Eogain. Hic totus numerus de regibus ceciderunt & ali novem uolatiles septem
65] millia ceciderunt in eo bello ab utr
[...]
in excercitu.

13

Is ann-sin úa Mag
[...]
ríg-drúth, & do-ratad fair géim do dénam. Robo mór trá in géim h-í-sin & robo b[...]o f[...]l [...]éim uí Magline ac sochaide do feraib [...]din. Do-ratad iar sin for a muinél co n-dechaid a cenn de[...] boí
70] géim uí Magline oc tofunn [...].

14

Is ann-sin at-bert araile láech [...]achtaib fria macu: ‘nácham-fácaid a gill
[...]
de frib menma far máthar’. Impáit iar[...] bait leo h-é for cranna sleg. Do[...] Allán mac Ferghaile cu ráinic in Gall [...] Lilcach & cu roataigh in Gall .i. Lilcach
75] l[...]arghi. Prudens dno ainm in Gaill-sin; go [...]t aingel for in cleith i r-richt in cléirigh, ar do-airngert[...] cléirech bithanad issin chill-sin. Is ann-sin [...]bert éad Allán mac Fergaile:

  1. Ní ráncamar ar talmain
    80] Almuin badi réidhitir;
    Ní fhuaramar iarsin cath
    Lilcach ulccach badid némidir.
Roanacht immorro Cú-Bretan mac Áengusa .i. rí b-Fher Ross.

15

Bátar immorro Laigin ic flegugad & ic ól in aidchi-sin.
85] Is-bert iarum Murchad mac Brain fri h-óenfer istich dint slógh dula ar cenn cind duine san ármhuig, & do-bérad secht cumala dontí noraghad. ‘Raghat-sa ann’, for óclach amra do feraib Muman. Luid-sein immach & a errad catha uimbi co rocht corp Fergail co cuala in n-escaire issinn aíer, co r-roclois uili
90] frisie. ‘Timmarnad dúib do muig nime airfitiud for tigerna do dénam anocht .i. Fergal mac Máeile-dúin; do-rocrabhair in bur n-éicsib uile sunn aráen ri bur tigerna .i. ri Ferghul.’ Ro-cualatar immorro in ceol iar tain etir áes dána & cornaire & cuislennchu & cruitire, co cuala inní na ceola écsamla ní riam
95] ná iarum ceol bu ferr. Co cuala dna in cnoinsig sent shup luacra. Ba binde in ceol hí-sin oldát ciúil in domuin.

16

Luid int óclách die n-docum iar sin. ‘Ná tair cucum’, ar in cenn fris. ‘Cid ón cid taeí’. ‘Missi Donn Bó’, ar in cend, ‘& donaisced form airfitiud do dénam dom tigerna
100] indnocht .i. do Fergal
[...]
Murchad
[...]
’, or in cenn. ‘Caide Fergal féin’, or int óclach ‘
[...]
taitnemach frit anall’ ol in cenn. ‘Cesc
[...]
otbér’. ‘Is tú is dech lem nom-bera’, for in[...]a ‘minam-berad Crist mac Dé’. ‘Dánom-bera la
[...]
’, or in cenn, ‘gonom-tuca gom colaind doridhisi’.

17


105] ‘In tuca
[...]
at ní assin ármagh’, or Murchad. ‘Tuc
[...]
’, ar int óg[...] ‘Tabuir forsinn uaithne tall’, or Mur[...]at in sluag uile aithne fair & doráidsed: ‘nirb irsan duit, a Duind Bó, beith amlaid-sin; is
[...]
& is ferr airfitiud boí a n-Ériu.’
110] ‘Maith’ [...]ech, tuc a muich in cenn: ‘déna oirfitiud
[...]
, a Duinn Bó, fo dáigh Meic Dé .i. Íssu Críst a n-dechaid g
[...]
s. Airfid Laigniu indocht amal doairfitis do tigerna ó cianaib.’

18

Impóis Donn Bó a aigidh fri fraigid in tichi ar dáig
115] comadh doreha dó, & do-rat a crúisic as combá binde oldás cacha ceol ar talmain, co rabatar int sluaigh uile oc caí & oc toirrsi fri truaigi & tadiúiri in ceoil.

19

In tan trá ba scíth in sluagh oc torrsi. Luid int óclach
120] cétna lasin cenn eo riacht a corp. ‘Maith éim’, ol in cenn frissin óclach: ‘tudhmi dam mo cend frim corp’; córaigid dno int óclach in cenn forsin eoluinn & len[...] di fo cétóir, & do comallad bréithir n-Dé & Coluim Cille ria slánaisec fo tuaid docum a máthar doridhissi cu roindis scéla in catha & aidedh Fhergail.

20


125] I n-écmuis Cathail meic Findg
[...]
e
dno rocuirsi Laigin cath Almuine & rup olc le Cathal in cath do cur na ingnais. Ó 't-cualatar Laigin grúcán Cathail do beith friu. Conid h-í comairli do-rónsat, cend Fergail do breith cu Cathal do commaídem in catha. Rucad iarum in cenn co
130] Cathal. Conid ann-sin is-bert Ruman file Fergail:

  1. Robíith Fergal fer caín cennmar,
    gríb glond galann;
    rogab óengol amal torainn
    ó tá In
    [...]
    Mog
    co Manaind.

21


135] I n-Glendomhuin na ríg roboí Cathal in tan-sin & in slóg do-dechaid lasin cenn rotrial[...] a marbad la Cathal ar rop olc leis díth Fergail [...]enn t-sídha.

22

Rofoilced iar tain cenn Fergail ic Cathal & do-breth bréit sróill imme [...], & do-bretha secht n-daim & [...] secht
140] tinne até fonaigthi ar bélaib cind Fergail. Rohimdergad didiu im[...] i fiadhnuissi fer Muman uile & rooslaic a súile do
142] atlaghad na h-airmiten-sin do-ratad dó.