Corpus of Electronic Texts Edition
Instructio Pie Vivendi et Superna Meditandi (Author: [unknown])

section 30

DE VERBIS CHRISTI .i. DO BHRIATHRAIBH CHRIOSD.


Agus is increiti a dhiadhacht ar son a bhriathra firindigh
fein amhail dearbhthur a n-adhmholtaibh in Athar fair in tan
adubhairt, is é so mo Mhac dil fein inar tholtanuigheas cach
5] ni, agus eisdidh ris. Maseadh is inill do chach ind tí re ndubhairt
an t-Athair eisdeacht ris: da reir sin is cóir do labhairt do
dhenamh. Do fhoscail sé a bhel iarumh agus itbert, is
beannaighthi an bocht spioradalta agus is malluighthe lucht
in chonaigh. Agus is nua do-eisdeachta in tegasc beannaidhthi
10] so, oir is ar son a chonaigh aderthai in pobal do bheith
beannaidhthi ar tus, agus is se is pobal beandaighthi anois
ann, in pobal aga fuil a nDia fein mar Thighearna, oir is don
talmhain do labhraidis na daine do bhí don talmhain, agus
in tí thainic do nimh is do nimh do labhair se .i. dona neithibh
15] spioradalta do chonnaic agus do eist se. Gurab aire sin do
thaisbean se he fein ina Dhia agus teacht a talmhain do do
neimh, agus do shenmoir se ar an adhbhar sin na neithe
aimseardha do chur a tarcaisne agus an bhochtaine agus an
subhailci agus na maitheasa spioradalta ele do ghradhughadh,
20] oir ata Dia fein co spioradalta do reir a dhiadhachta. Gurab
aire sin as ionmhain leis na neithe spioradalta agus na daine
duthrachtach spioradalta aca fuil tarcuisne ar na neithibh
aimsirdha, agus taisbenaigh Dia co follas trena Mhac fein
gumadh indenta na neithe so. Cia do lucht na talmhan do
25] dhenadh an t-senmoir so, acht an ti thainic do nimh agus do
theccoisc cach uile don tegasc neamhdha thuc se leis?
Dearbhthar fos gur Mac Dhé he an tan {MS folio 52a1} do shuidh se a
cind a dha bhliadhna dheag idir na dochtuiribh agus he aca
n-eisdeacht agus ac fiarfaighi neich dibh. Agus do bhí Muire
30] agus Ioseph aca iarraidh agus atbertsam friu, ni thuictisi corab
eicin damhsa beith re neithibh m'Athar fein? An tan do
bhadar na sluaigh agus na ceathirna ac eisdeacht a theccoisc,
adubhairt drong aca ac tabhairt aithisi do, cionnas do thuicfidh
an fear so leitreacha agus gan fhoghlaim aigi? Agus do bhi
35] se aca tecasc mar neach aca mbethis cumhachta agus ní a
cosmhaileas na Fairisineach do thecaisc se iad. Tuicsi maseadh,
nach féadfadh in t-ócanach so do reir a chuirp iúl in tecaisc
spioradalta so do bheith aici, agus nar fhoghlaim hé d'aeis,

p.168


muna beith sé ana Dhia aesda o laithean shuthain. Gurab
aire sin adubhairt se fein, ego principium qui et loquor vobis
.i. is misi in tosach gan tosach ata ac labhairt ribh, agus is me
in bheatha shuthain aithinter ina Dhia firindeach, agus is e
5] in t-Athair naemhtha substainteach do chuir chugibhsi me.
Adubhairt an Tighearna fós, ego sum resurrectio et vita, qui
credit in me non morietur in eternum .i. is misi in eiseirghi
agus an bheatha, agus cibe chreidis indum ni fhuighi se bas
suthain. Adubhairt fos, pater enim non iudicat quemquam
10] sed iudicium omne dedit filio, ut omnes honorificent filium
sicut honorificant patrem .i. tuc an t'Athair [...] ma
chreidi a nDia, maseadh o ranaig an Mac ina phersain fein,
creididh indumsa, oir is aen neach misi agus an t-Athair, agus
gibe do chi me do chife an t-Athair, oir ataimsi is in Athair
15] agus ata an t-Athair indum. Tuic anois a fhollaisi do admhaigh
sé é fein do bheith ana Dhia agus cosmhail ris in Athair i ngach
uile mhodh, gurab aire sin do gheibh an neach nach creidind
a Criosd bás suthain. Agus da fiarfaighi neach cread thuc
ecla an bhais air ma do bhi se ina Dhia, oir adubhairt se, pater
20] si possibile est transeat calix iste .i. ma fheadar, a Athair
cuir an coileach so an bhais thorum, agus fregraimsi sin co
cumair óir do fhoillsigh se e fein ana Dhia fhirindeach agus
ina dhuine is in breithir so: an tan adubhairt se, a Athair,
foillsighthear he ina Dhia agus ina Mhac, agus an tan do iarr
25] se in bas do chur thairis, foillsighthear a bheith ana dhuine.
Do choimhchesadh he maille ris na ballaibh iochtarach aga
tegasc ina dhaenacht fhoirfe fein, a' gabhail eagla ina
bhallaibh ríoghdha fein ar egla co n-aibeortai re lucht egla
an bhais, na budh rann do bhallaibh an Tighearna {MS folio 52a2} agus
30] leicidh a toil in Tighearna he, amhail adubhairt in Tighearna
fein, ni hí mo thoil fein dob ail lim do dhenamh, acht toil na
diadhachta suthaine ata edrainn. Agus do fhoillsigh se med

p.169


a chumhachtain in tan adubhairt re lucht a ghabhala, is misi
iarrthaidhi, agus mar do chualadar sin do chuadar ar cúl agus
do thuididar tar a n-ais, agus is follas as in mbreithemhnas
sin méid a chumhachtain, o nar fhéadad an guth amhain do
5] fhulang uadha. Foillsighthear anois a bheith ana Dhia an
tan adubhairt sé, a Athair, leic so leo, oir ni fheadadar cread
do nid siad. Agus do fhaisidin Isayas co nguidhfedh sé ar
a naimhdibh iondas nach deachdais amugha. Adubhairt sé
ris in gadaidhi do iarr in trocaire, beir a ndiugh a Parrthas
10] maille rim. Agus do fhoillsigh se is in breithir so gurab e Dia
Parrthais agus Tinnlaictheoir na gloiri neamhdha. Tuictear
as in breithir so gurbh é Mac Dilis Dhia hé, in tan adubhairt,
in manus tuas Domine .i. ad lamhaibhsi do-bheirim mo spiorad
anma. Agus ni dhigneadh se in aithne so co h-inill duthrachtach
15] a crich a bheathadh mur budh é a Athair dil fein hé. Dearbhthar
so aris tar eis na h-eiseirghi co ndubhairt se co minic ris na
h-apstol, agus he ac labhairt do fhlaitheamhnas Dhe riu, tugadh
gach uile chumhachta ar neamh agus ar talmhain damhsa.
Do dhearbhadh co ndearna se an eiseirghi co fírindeach, adubhairt
20] se, palpate et videte, quoniam spiritus carnem et ossa non
habet sicut me videtis habere .i. glacadh agus fechaidh misi,
oir ní fhuil cnaimh na colann ac spiorad mar do chithisi acumsa.
Do dhearbhadh anois go roibhi se uile-chumhachtach, do
sheid se an Spiorad Naemh lena anail indtu, ac radh na breithre
25] so, accipite spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata
remittentur eis, et quorum retinueritis retenta sunt .i. gabhaidh
an Spiorad Naemh agus gibe da maithidhsi a peacadh
maithfidhthear doibh, agus gebe ceingeoltaidhsi ana pheacaidh
ceingeoltar he. Is e in Spiorad Naemh céadna do chuir se
30] chuca ar ndul a flaithemhnas do, amhail do gheall doibh an
tan do bhi fein ar talmhain faru, agus adubhairt riu, an tan
thicfas foirbh in t-Solas chuiris misi chugaibh, Spiorad na
Firinde, do dhenadh se maitheas daibh ann sin. Do dhena in
Spiorad Naemh ceadna do chuireadh a tengthaibh tenntighe

p.170


chugaibh do lasadh bhur gradha o theine an graidh agus
[...] ceadna. {MS folio 52b1}Gurab amhlaidh sin do
rinne dona h-iascairibh agus dona h-oinmhidibh maigistreacha
agus dochtuiri in domhain uile. Nír fhéadadar Scribhi .i.
5] saithi, náid Pharasei náid fellsamhain ar domhan da nglicas
naid egnaidhi in talmhan contrarughadh doibh, agus is iad
in mhaith naemhtha céadna so do chuir se ar fud in domhain,
agus do aithin na neithe so dibh amhail adeir in tex so, predicate
evangelium omni creaturae, qui crediderit et baptisatus fuerit
10] salvus erit, qui non crediderit condemnabitur .i. senmoraidh
in Soisceal dona h-uile chreatuir agus cach neach chreidfis
agus bhaistfidhthear slanaidhthear iad, agus in tí nach dingne
sin daimeontar hé. Creidsi maseadh, madh ail leat beith slan,
gurab e sin Dia Uile-chumhachtach, agus corab aige atait
15] chumhachta agus comas do chuirp agus t-anma, agus in ti
nach dingne in creidimh sin daimeontar he a suim dhamunta
in Diabhail. Gibe lenab ail na neithe so do thabhairt da uigh
co friochnumhach, tinoileadh se co cumair na neithe so
adubhramar agus cuimhnigheadh co duthrachtach annamhacht
20] agus spedhsialdacht an tegaisc thuc se ar teacht anuas agus
a shaere agus a chobhsaidheacht agus a neamh-choigiltaidhi
do thegasc se cach aen duine a talmhain, agus a throcair agus
a thaisi do labhair se is in croich, agus mar do chuir se in Spiorad
Naemh dochum na n-apstol do chomhall a ghellta, agus mar
25] do chuir se na h-iascaireadha agus na h-oinmhidi a ceannas
agus a mmaigistreacht na h-eaglaisi, agus ni bhia cunntabhairt
ag fear an tinoil gurbh e ughdar na n-oibrighthi hé agus is mar
sin nach eidir do chlaoidhe choidhchi o spiorad na h-aithisi he.