Corpus of Electronic Texts Edition
Instructio Pie Vivendi et Superna Meditandi (Author: [unknown])

section 29

{MS folio 50b2}

DE TESTIBUS CHRISTI .i. DO FHIADHNAIBH CHRIOSD


labhras {MS folio 51a1} an chaibidil so sis.
5] {MS folio 50b2} De incarnatione itaque et nativitate Christi .i. do
dhaenacht agus do gheinemhain Chriosd amhail adeir
Lucas {MS folio 51a1} scilicet, missus est Gabriel a Deo ad Mariam
virginem dicens, Ecce concipies et paries filium .i. do chuireadh
Gabriel aingil o Dhia co Muire Óigh agus adubhairt re, Ave
10] gratia plena! Dominus tecum .i. De do bheatha, a Mhuire Ógh
atá lán do ghrasaibh, ata an Tighearna maille rit, oir is deimhin
co ngebhair toirrchis agus co mbearair mac. Agus mar do
chualaidh sisi na briathra so, do bhi si buaidheartha ina
chomhradh, agus itbert, ciondas do thicemhadh sin agus nach
15] fuil iúl agamsa ar fear tre bhithu sír? Adbert an t-aingil,
ticfaidh an Spiorad Naemh d'aitreabh indut, agus do ghentar
scaile an Athar aird do thadhbhas duit, corab aire sin do
bhearthar Mac Dhé ar an neach naemhtha gheinfidhthear uaid.
An gcluine anois mar do chuireadh an t-aingil dochum na
20] h-óighi inar fhrith an Tighearna roimh an teachtaire, amhail
dearbhtar on aingil adubhairt co roibhe an Tighearna maille
ria. Beth a dheimhin agadsa muna beith si ana h-óigh nach
bidhgfadh ris in failti nuaidhi san gelladh mac di: gurab aire
sin do chunntabhairtaighsi ar daighinn a h-oghdhachta ciondas
25] do thegeamhadh mac di agus nach findfadh si fear tre bhithu
sir agus nach fidir riamh roimhe, oir co deimhin da mbeith
uirre a fhindachtain, ní thiubhradh an diultadh dubalta agus
ni fhiarfochadh ciondas do fheadfaidh so do dhenamh. Gurab
aire sin adubhairt an t-aingil, ticfaidh an Spiorad Naemh maille
30] rit, agus budh he Mac Dhé gheinfidhthear uait. Do choimhead
a h-oghdachta do fhreagair sisi co h-iondraic sin, agus adubhairt,
ac so misi, inilt an Tighearna, agus dentar mar do ghellais. Bith
a fhis agad co roibhi a dheimhin aicisi nachar doghraing do
Dhia aen ni agus co roibhe cach uile ni comh urusa do. Adeir
35] in Suibhisceal céadna gur fhoillsighidar na h-aingil forbhfailti

p.164


na geinemhna so dona buachailli, iondas comadh léir doibh co
teinnisnach a theacht. Gurab aire sin adubhairt in fear ceadna
a n-aimsir a bhaistigh na briathra so, et Iesus erat incipiens
quasi annorum triginta, ita ut putabatur filius Ioseph .i. do
5] bhi Isu gar do naoi mbliadhna fichead iondas cor shaileadh
cur mac do Ioseph he, agus cidbé adearadh co follas gurbh e
mac Ioseph he, nirbh e idir, acht ge do shaileadh gurbh e. Is
e so an comhradh do dhiúlt o chroidhibh na Criostaighibh smal
cach uile mi-chreidmhe a timchill oghdhachta Muire. Is e
10] so co deimhin in ni dhearbhas in t-Athair in tan {MS folio 51a2} adeir,
hic est filius meus dilectus in quo mihi complacui .i. is é so mo
mhac ina fuaras mo thoil fein co gradhach, agus ni hé mac
Ioseph he na fir ele 'sa domhan. Curab aire sin adeir an fear
ceadna .i. Lucas, co roibhe sé dá fhichid la tar éis na h-eiseirghi
15] aca thaisbénadh da dheisciblibh fein, agus hé ac labhairt do
fhlaitheamhnas Dhé: do thogbhadh hé ann sein co fiadhnaisi
daibh i ndnellaibh as a suilibh.


De missione etiam spiritus sancti .i. do theacht in Spioraid
Naeimh anuas: oir an tan do bhadar na deiscibul arna
20] cruinniughadh a n-aen ionad, do thaisbenadh tengtha ecsamhla
mar theinidh doibh, agus do shuidh an Spiorad Naemh os
cind cach aein aca, agus do thinnscnadar labhairt do thengthibh
examhla mar do thegasc in Spiorad Naemh doibh.


De nativitate Christi .i. adeir Matha sin mar an ceadna,
25] co tadhbhas aingil in Tighearna d'Ioseph ina chodladh agus
adubhairt ris, na gabhadh egla thu fad mhnai phósda do ghabhail
chugat, oir in neach do gheineadh innti is on Spiorad Naeimh
tainic se, acht is e oibriughadh in Spioraid Naeimh he. Is
ann so indisis se na tri righa do theacht anoir dochum na
30] Bethili le treorughadh na reltainde, agus co tucadar tri tinnluicthi
cumascdha dia Chriosd co duthrachtach. Gurab aire sin adeir
Marcus scilicet, Inicium Evangelii Iesu Christi Filii Dei .i.
is é so tosach d'shoisceil Isu Criosd Mac Dhé, aca dhearbhadh
nar mac fir ele he, acht fír Mac Dhé.

p.165


De cuius ascensione .i. adeir Marcus fos, postquam
locutus est discipulis suis assumptus est in celum et
sedet a dexteris Dei .i. cia in neach tar eis comhraidh
re dheiscibuil fein do gabhadh suas ar neamh agus do
5] shuidh ar dheis a Athar, acht Mac Dhé? Gurab aire
sin adeir Eoin scilicet, in principio erat verbum et Deus erat
verbum et verbum caro factum est et habitavit in nobis .i.
do bhi an Mac ar tus, agus dob é Dia in Mac, agus do duinidh
in bhriathar a feoil .i. Mac Dhé, agus do aitigh induinni, amhail
10] adeir Eoin co follas, in briathar do bhi a fochair in Athar dob
e Dia hi. A' gabhail daenachta on óigh duba dingmhala leis
beith ana dhuine agus comhnaidhe do dhenamh maille riun,
agus is lei sin dearbhthar co follas corab increiti Isu Criosd
do bheith ina Dhia agus ina{MS folio 51b1} dhuine gan cunntabhairt.
15] Adeir Eoin ina Shuibhisgeil iomorro co h-acfainneach agus
co h-ionraic do mhirbhuilibh agus do phais agus d'eiseirghi
in Tighearna, amhail derbhthar ina phein. Is ris fos adubhairt
Simion aga ghabhail idir a dha laimh, nunc dimittis servum
tuum, Domine, secundum verbum tuum in pace .i. anois leigi,
20] a Thighearna do mhodh fein do reir do bhreithre .i. do Mhac
a sith suthain na firinde, oir do chonncadar mu shuile slainti
do ghairdighthi. Adubhairt Eoin Baisti mar an ceadna aca
fhaicsin chuigi, ecce agnus Dei qui tollit peccata mundi .i.
is e sut uan Dia, agus is e sgrisas peacaidh in domhuin: agus
25] is follas as sin eisin do bheith ina Dhia agus ina Mhac Dhe,
oir ni fhuil aen neach fhéadas in peacadh do mhaitheamh
acht Dia. Adubhairt in fear ceadna, in tí do chuir misi do
bhaisteadh adubhairt se rium, cebe ara faicfi tu an Spiorad
Naemh a' turligeadh agus ag denamh comhnaidhe, as e sin
30] baistfaidhthear is in Spiorad Naemh. Do chonnaic misi, agus
do rindi me fiadhnaisi gurab e so Mac Dhé. Is de do labhair
Pol mar an ceadna in tan adubhairt, quod ante promiserat

p.166


per prophetas suos in scripturis sanctis de filio suo, qui factus
est ei ex semine David secundum carnem .i. an ni do gheall
Dia trena fháidhibh fein a mbriathraibh in Scribtiuir do thuarasgbail
a Mhic fein do geineadh do do reir a dhaenachta a sil
5] Dhaibhidh, ata se arna choimhlinadh anois. Breathnuighidh
so induimh fein, a dhaine, mar do denadh sibh a Criosd, in
neach nar bhreathnuigh cur sharachadh do bheith cudtruma
re Dia, agus in tan do bhi se a foirm Dhia do isligh se e fein
a foirm duine a' gabhail deilbhe modhadh uime, agus do frith
10] e a n-aibid in duine iarumh. Do labhair an Tighearna ar tus
i ngach uile aircheatal trid na faidhibh, agus labhraidh se anois
do shir trena mhodh do ordaigh se fein ina oighri ar na h-uile,
oir is trit do rinne se na saoghail. Is follas as sin uile Mac Dhe
do bheith ina Dhia agus ina dhuine. Dearbhthar as so co
15] duthrachtach in tan do fhiarfaidh in Tighearna cia he fein
agus créad in bharamhail do bhi aga dheisciblibh do, agus
adubhairt Petar, is tusa co firindeach, a Thighearna, Isu Criosd,
Mac Dhe Bhí. Dearbhthar fos a centoria do bhí ina namhaid
ac Dia, co ndubhairt se ar ndearbhadh a fhirt agus a
20] mhirbhuilibh {MS folio 51b2} agus ar cluisdin eighmhe moir d'aindeoin
an bhais, co firinneach doba Mac Dilis Dhé in duine so. Arna
aithne don ghaduigh is in croich gur Rí agus cor Dia he,
adubhairt ris, cuimhnigh ormsa, a Thighearna in tan rachair
dochum do fhlaitheamhnais fein. Do rinde Tomass apstol
25] comhairc mhór ar faicsin creacht in Tighearna tar eis a amharais
air, agus adubhairt, is tusa mo Dhia agus mo Thighearna dil
fein. Adubhairt an Tighearna risin, do chreidissi me arnam
fhaicsin, gurab aire sin beannaighim na daine chreidis me agus
gan m'fhaicsin. Mas ail leatsa fein beith beannuighthi narab
30] nar leat creidimh dona fiadhnaibh thairisi dhingmhala so,
ata ina Criostaighibh ro-dhaingne. Agus da ndearnair in
creidimh so, ni fheadfa spiorad na h-aithisi .i. in mi-chreidimh
neart do ghabhail ort.

p.167