Corpus of Electronic Texts Edition
Instructio Pie Vivendi et Superna Meditandi (Author: [unknown])

section 5


5]

DO CEITHRI FECHSANUIBH IN DUINE annso sis bud desta.

DE QUADRUPLICI VISIONE .i. DONA CEITHRI FECHSANAIBH DHLIGHEAS IN DUINE.

Fech soir ar tus, agus fech siar aind sein, fech budh thuaidh
agus fech budh dhes .i. fech soir a' cuimhniughadh do
10] gheineamhna is in domhan so lán do dhoilghis agus do ghalar
agus do dhochraidheacht {MS folio 42b2} agus d'anfhorlann agus do
dhochair no diomhaine ele. Or ca fuil aen ni sochraidh na
so-ghradhach ad chorp da mbearthar in beacan croicind ata
aga chumhdach amuich de, no da ndeluighthear uile ris e, oir
15] bheadh se so-fhuathuighthi ro-dhochraidh? Agus fech aris
cad thicfas as do chluasaibh agus as do shuile agus as do bhél
agus as do shroin agus as t'fhinnfadh agus as do chorp uile,
agus bith a dheimhin agad nach tic aen ní acht salchar, agus
dochraidheacht agus crumha agus piasta agus breantas do-choidreabha
20] agus mila agus snedha is fath umhla agus dearoile
do nech. Gorob aire sin adeir in faidh, humiliatio tua in medio
tui est, Israel .i. ata adhbhar th'umhla ad mheadhon fein, a
dhuine. Maseadh, a thalubh tharcuisneach agus a luaithreadh
chir-dhubh créad is adhbhar dimais duit? Ma tuicidh do chre
25] dhochraidh fein ag inntogh chum luaithridh, agus nach rachair
tar mhes th'aibriscdheachta fein ag deanumh breigi agus dochais
agus dimais innut fein astigh, acht dochraidheacht do chuingill
dhearoil fein do thuicsin do shuile th'inntinne agus beith
marthanach a n-umhla fhirindigh do ghnath, do-ghenair or
30] deallradhach luachmhor don ailech agus don othrach dhochraidh
ata innut astigh. Is e so in t-or sochraidh so-ghradhach
bhearthear o lamhaibh na n-aingel da choimhéad is in cisti
neamhdha. Ar tuicsin na neitheadh so, dena umhla fa laimh
chumhachtaigh Dhia iondas co n-airdeocha se thu lá na breithi,

p.121


quia omnis qui humiliatus fuerit erit in gloria .i. beth gach
uile neach umhal is in gloir mharthanaigh. Fech siar anois
ac tabhairt do chrich dot uigh co friochnumhach agus smuain
a adhfhuathmhaire: beidhir ar mbanadh agus ar ndubhghormadh
5] agus ar n-odhradh, do shula agus do chluasa arna
fadhbhadh on eisdeacht, agus do shron ar coireadh agus do bhel
agus do thenga agus do sgornach arna tachtadh agus arna
fasgadh co neimh-fhechsanach don bhás mhi-chairdeamhail,
agus do lamha gan tadhall agus do chosa gun cheimniughadh,
10] agus do chorp uili mar chep mbreincech do nach dentar ni,
ar mbrenadh agus ar lobhadh, agus fuicfidhthear e ar a ghrain
o gach uili charuid agus chomharsain agus cuirfidhthear fan
talmhain hé co domhain ar egla in aeir do thruailliughadh uadha,
agus dicuirthear é da ithi dona crumhaibh. Madh ail leat
15] na neithe so do smuaineadh od chroidhi co comhnuightheach
agus odt inntinn co sir-chuimhneach, biid urusa let na peacaidhe
agus na neithe talmhaidhe agus aimseardha do tharcaisniughadh.
{MS folio 43a1} Fech anuis don taeibh adtuaidh, agus smuain pian ifrinn,
agus in caineadh suthain, agus in dorchadas tiugh ro-mharthanach,
20] agus in fuacht nach eidir d'fhulang na do sheachna,
agus gnuisi adhfhuathmhara na ndemhan neimhneach, agus
piasta agus naithreacha nimhe ag sír-chreimh agus ag
sír-chognamh chaich, agus na crumha nach tair, agus in teine
nach múchar, agus na dochair di-airmhe ele. Is ann sin ata
25] in bás gan bas, agus in chrioch gan crich, agus in esbaidh gan
esbaidh, agus gach aen do-bheir dochar ann, ni chorthar agus
ni sgithighthar e, agus in ti ara corthar, ni fhéadann bas
d'fhaghbhail, oir teithigh in bás ona damunntachaibh. Is
ann sin ata in caineadh do-fhulaing, agus crioth agus cognamh
30] do-chriochnaidhi na fiacal, agus lisdacht gruama agus tremurghnaith.
Maseadh, bidh egla do-mhesda na pian so do shir
ort, agus na tabhradh gairdeachas na subhachas da mhéid
ort mi-chuimhne an bhais bheo do bheith ort. Agus ma fhuarais
grasa h-eigin, bith a egla ort nar oibrigheas astu co neimh-dhlistinach:
35] agus ma do benadh do ghrasa dit, bith a eagla

p.122


ort co tuitfir co luaith: ma do inntodhar do ghrasa chugad
co nua, bith egla a millti aris ort agus co ticfaidh duit ni budh
mhesa. Agus bith a fhis agad corob conaich beidhir, ma tai
arnad linadh ona tri h-egla so, oir is beannuighthe in tí bhis
5] eglach do ghreas, or gibé aga fuil inntind chruaidh, tuitigh
se lena olc agus lena dhiomas a n-aigen ifrinn. Fech anuis
budh dhes ag smuaineadh dellrughadh fhlaithemhnais Dhé
agus a ghairdeachais. Agus smuain do shir in sith agus in
ciunas agus in conach agus in gairdeachas ata ag muinntir
10] thoghaidhe Dhé. Da feachair so co friochnumhach o sheicreidrunda
in chroidhi, is doigh lium co rachair do reir do spioraide
ghradhmhaire fein at inntinn co h-iomlan do reir na mbriathra
so, quam dilecta tabernacula tua, Domine virtutum: concupiscit
et deficit anima mea in atria Domini .i. a. Thighearna na subhailci,
15] is mor is intsanntaidhi do thabernacuil, gurob aire sin do
shanntaidh m'anumsa aitreabhadh maille rit, amhail adeir
in salm, quam magna multitudo dulcedinis tue, Domine, quam
abscondisti timentibus te .i. is mor do bhinnesaibh examhla
do fholchas, a Thighearna, fa chomhair na droingi ara fuil t'egla
20] dhileas, amhail dhearbhas in faidh in tan adeir, quando{MS folio 43a2}
veniam et apparebo ante faciem Dei .i. budh fhollas damhsa
in ghloir so in tan rachad a fiadhnaisi aighthi in Tighearna.
Bith a dheimhin agad da tinnsgnair t'inntinn co duthrachtach
is na neithibh so, na budh trom agus na budh ghruamdha let
25] méid treighenais, na tromdhacht shilens, na fad-fhuirechrais,
na pian, na tarcuisne, na riaghla da troma da cuirfidhthear
ort, oir budh dheimhin let a fiadhnaisi na gloire ata agad, corob
a n-aisgidh uili fhuarais hi. Or leghtar ar Iacob mac Ysac
co raibhi seacht mbliadhna a' modhsaine do chinn Racel
30] d'fhaghbhail ona tuistighibh, agus do conncas don ghradh
sin ina aimsir ro-ghirr. O do conncas don duine a fhuair sé do
thes agus d'fhuacht agus do shaethar imarcrach ina laithibh
ro-gherra ar son mna so-thruaillighthi, cidh fa cuirfidh aen
neach a suim doghraing da h-airdi ag rochtain chum na gloiri
35] suainmhighi do-thruaillighthi? Cainidh na peacaigh anois na

p.123


laithi agus na h-aimseara ro-dhiomhaine rucubair as ac deanumh
an pheacaidh, oir gach fad bit ina mbethaidh is airditi a
ndamnadh e. Denaid na firein gairdiughadh agus subhachas ar
son na h-umhla agus in t-saethair ghradhaigh do ronsad ag
5] denumh aithrighi, agus ag seachna in pheacaidh agus gach
documhla dar fhuilngidar, or gach meid do laithean agus do
bhliadhnaibh tucadh doibh mar so, is i in meidi sin imdhaighthear
agus méaduighthear a tinnluicthi. In tan rachair do chaithimh
na gloiri sin, aderaid maille re gairdeachais mhor mar adubhairt
10] Daibhidh, letati sumus pro diebus quibus nos humiliasti: annis
quibus vidimus mala .i. fuarumar gairdeachas ar son na laithean
ar umhluigh tu sinn, agus ar son na mbliadhna a facamar
na h-uilc, agus rachaidh in doilghis agus in t-acaineadh uain,
agus rachmid a flaithemhnas Dhe do ghabhail gairdighthi agus
15] gloiri do ghréas. Da tucair so dot uigh co duthrachtach, ni
thoirseochar do chraidhi ar son fad do dhocumhlachta na cruas
do t-saethair, na dearoile do bheathadh, or nir chruaidh saethar,
agus ni fada aimsear, agus ni h-aidhbhseach bliadhna da fad na
da doilghi o faghthar conach na gloiri neamhdha. Agus bith
20] a dheimhin agad corob lan conaich beidhir ma do thogbhais
do chroch is na ceithri neithibh so {MS folio 43b1} romaind, agus beith
do-ghluaisti cengailti indti ac tabhairt na neithe so dot aire
co neamh-chodultach o shuilibh fhuireachaire do chroidhi,
iondas co coimhéadair trit na neithe so thú fein o cach uili locht.
25] Cuir in fheachain shoir sis anois .i. do gheineamhain truaillighthi
neamh-ghlan, agadt umhlughadh fein co firindeach. Cuir in
fheachain shiar anois do dhes .i. neamh-bhrigh do chur i ngach
uili ni, ac smuaineadh do chrichi deidhinigh. Cuir in fheachain
tuaigh don leith chlí .i. ecla pian ifrinn do bheith ort gan scur.
30] Cuir in fheachain bo dhes suas .i. sanntughadh na gloiri neamhdha
od chroidhi co h-iomlan. Agus dena comhnaidhi mharthanach
is in croich so agus cengail co daingin ria, oir cidbe taebh da
fechfair mar so, aitreabhochar a flaitheamhnas Dhe. Corob
aire sin féadaigh a radh maille re h-indtinn lasamhain mar
35] adeir Daibhidh is in t-salm, confige timore tuo carnes meas,

p.124


a iudiciis enim tuis timui .i. ces mo cholann dot ecla fein, a.
Thighearna, agus co h-airithi ar ecla do bhreitheamhnais
ghruamdha. Da n-osluicthir suili do chroidhi ar feadh do
bheatha mar so, ni h-eadh amhain adearar rit fech, acht claen
5] do chluas dochum na seirbhisi.