Corpus of Electronic Texts Edition

The Colloquy between Fintan and the Hawk of Achill (Author: Unknown)

p.24

Fintan

1. 1] Arsaidh sin, a eoúin Accla
   2] innis dúinn adbur t' echtra
   3] atá accam co séghda
   4] h' accallam a hénbérla

In t-én

2. 5] Gé thusu nochu n-óg ort
   6] is fada ó do cháel do chorp
   7] i n-Dún Tulchu fa ticc muir
   8] a Finntain, a fir eóluigh

p.25

Fintan

3. 9] Mó iss ínganta mo beth beó
   10] táinic ar mo chraidhe ceó
   11] cumha Rois Gredha 'gum roinn
   12] mó rom-chráidh aidhedh Illainn
4. 13] A eóin a h-Accuill na b-fían
   14] atú ar tí t'faicsina ríam
   15] arnat faiccsin abair rinn
   16] ca cúis fa n-adhrai d' Accaill

In t-én

5. 17] Soillsi a h-aeóir caoimi a cúan
   18] tess a fidbaidhe nach fúar
   19] torthaighe a sealg sáire a sreab
   20] ocus úaignighe a hinber
6. 21] A Finntain ní rabu ríam
   22] áen-adhaigh i n-Accaill tíar
   23] nach fuighinn mo sáith lem threóir
   24] d' íascc iss d' fíaduch is d' oisfeóil
7. 25] A micc Bóchra in bérla báin
   26] ó ráinic ar chóir chomhráidh
   27] ar grádh Íssu innis dam
   28] do thaidhecht is do sáeghal

Fintan

8. 29] Mo sáeghul roimh dhílinn duib
   30] cúig bliadhna déc do bliadhnuib
   31] tug Día tar éis dílinn damh
   32] cúig cét cúig míli bliadhan
9. 33] Fúarus-sa tuilliudh a eóin
   34] adhbar damh beth am senóir
   35] deich cét bliadhan damh mar sain
   36] adhbhur dom áeis beith arsaidh.

   Ars.

10. 37] A h-seabuicc a h-Accuill úair
    38] ber-si bennachtain is búaidh
    39] ón lo ro ghenis a h-uigh
    40] abair nuimhir do h-sáeghuil

p.26

In t-én

Fintan

13. 49] Díth Illuinn aidhedh mo mhacc
    50] bás Cesra co n-gili glacc
    51] mó rom-chráidh ó sin immach
    52] m' adhaigh ar Ess Rúaidh rónach
14. 53] Ar ndíth Ladra is Bethadh binn
    54] ar n-dubhdortadh don dílinn
    55] rom-chuir in Coimdhe dom chrádh
    56] h-i richt égne ar gach n-úarán
15. 57] Fa gairit limm beth ar Bóinn
    58] ar toidhecht dom dar muir móir
    59] ar Búais ar Banna ar Bru duinn
    60] ar Succu ar Súir ar Sinainn
16. 61] Ar Sláine is ar Life thoir
    62] ar Maigh 's ar Ethne findgloin
    63] ar Múaidh ar Modhuirn ar Muir
    64] ar Soláin ar Láigh ar Leamhuin

---

p.27

17. 65] Ar Sinuinn ar Dáeil 's ar Duibh
    66] ar Sligech 's ar sruth Munuidh
    67] gu ticcinn gan lén ille
    68] go hess inbir na hÉrne
18. 69] Adhaigh dhamh ar in tuinn túaidh
    70] ocus mé ar Ess rónach Rúaidh
    71] ní fúarus adhaigh mar sain
    72] ó thús co deiredh domain
19. 73] Nír fétus anadh fon ess
    74] berim léim nirb é mo les
    75] ticc in t-aighredh mur ghlain n-guirmm
    76] etromm is Ess meic Modhuirn
20. 77] Tic préchán a h-Accuill úair
    78] ós cionn inbir Essa Rúaidh
    79] ní biu 'ca chelt cidh fáth rúin
    80] do fúadhaigh leis mo lethsúil
21. 81] Goll Essa Rúaid do lean dím
    82] ón adhaigh-sin borb a brígh
    83] atú gan mo tsúil ó h-soín
    84] nem-ingnadh dúinn beith arsaid.

    Ars.

In t-én

22. 85] Is misi do sluig do súil
    86] a Fintain in aicnidh úir
    87] is mé in seabac líath co ladh
    88] bís a coim Accla m' óenar

Fintan

23. 89] Massa thusa sin gidh sáeb
    90] d' fácbuis mé co cíamair cáech
    91] atá i ndliged 's a n-dúla
    92] ícc rimm éruicc m' énsúla

p.28

In t-én

24. 93] Éraicc bec do-béruinn duit
    94] a Finntain mheic Bóchra buig
    95] in áe-nsúil-sin h-it chinn chrín
    96] prap do sluigfinn am óenmír

Fintan

25. 97] Searb a cana a mir-eóin móir
    98] binne cach fethim co fóill
    99] do-ghén-su osa mé is míne
    100] comrádh ar mo choimdíne
26. 101] Cúig cét bliadhan dam-sa am gholl
    102] am égni tháeib-leaphur thromm
    103] ar lochaib ar aibnib sain
    104] ar gach muir saidhbir sruth-ghlain
27. 105] Cóeca bliadhan mé amm ilar
    106] tercc éun do dénad minadh,
    107] iss cét bliadhan damh fa muirn
    108] am séghdha h-seabaic h-súl-ghuirm
28. 109] Gur mithidh le rígh n-gréne
    110] mo chur am richt budhéine
    111] ca fuighinn ní bud fiú sain
    112] acht cé tú indiu co harsaidh.

    Ars.

29. 113] Ó ré Sláinghe mheic Dhela
    114] cét-rígh Fódla fúair fledha
    115] co linn Láeghuiri mheic Néill
    116] co toidhecht Phátruic phenn-réidh
30. 117] Is mé fa hairdbrethim binn
    118] da gach rígh dar' ghab h-Érinn
    119] mé do roinn gach crích co cain
    120] accu gan fích gan fogail

---

p.29

31. 121] Trí chét bliadhan gan temeal
    122] óigi m' áisse fa dheriuth
    123] re linn mo dalta gan táir
    124] Illainn sgíamaigh mheic Sgannláin
32. 125] Gan temheal choidhchi ar mo chuirm
    126] nír sgar mo macrad ré muirn
    127] cách aca n-díl riam a m-brugh
    128] gan chrínadh criadh ná chomluth
33. 129] Beg co bás Illainn gach ní
    130] min gach díth gur cláechlódh lí
    131] crín anocht mo chalann chain
    132] fír a canam, cid arsaid.

    Ars.

34. 133] A eóin, is arsaidh do chlúmh
    134] ó dho léiges rit mo rún
    135] inniss dúinni tré rechtaibh
    136] blogh ale dott imthechtaib

In t-én

35. 137] Atá accom duit uile
    138] a mheic Bóchra barr-buidhe
    139] fiss gach catha cenn a ceand
    140] da tucodh i n-iath Hérenn
36. 141] A cath Muighi Turith thiar
    142] h-i Cunga nír chlódh mo chiall
    143] do bídh a mheic ger mhór in ail
    144] fuil do chlainne fam chrobaib
37. 145] Ann torchair do dá mac dég
    146] 'ga faigsin adhbul in béd
    147] do chognus da gach géig úir
    148] lám nó leth=choss nó leth- súil

---

p.30

38. 149] Do-chúadhus turus budh sía
    150] assin Chunga nertmur níadh
    151] i n-deguidh Eochaidh mic Eircc
    152] co Tráigh n-Eóthuili n-oirdheircc
39. 153] Tar éis uisci d' ól don rígh
    154] turus nachar búadach brígh
    155] do chomthuit issin chath chrúaid
    156] iss clann Nemidh co nert-búaidh
40. 157] Ar n-inntódh chum in chatha
    158] doconncus ní réim ratha
    159] ó Chunga co Sruthair sair
    160] lán do chorpaib 'na cossair
41. 161] Ar n-dul damh a mescc ind áir
    162] do-chím dom leth-táeib an láim
    163] fainne don derg-ór mar fuil
    164] fa gach énmér da méraib
42. 165] A l-láechdacht fa lór a mét
    166] iss mairg dar gerradh in ghég
    167] a cáeimhe 's a fad 's a fedh
    168] derge ocus áille a h-ingean
43. 169] Muinchille sreabnaidhe sróill
    170] is muinchille inair óir
    171] do bí uimpi ar a muin-sin
    172] fedh na láime don lúirig
44. 173] Tógbaim hí 's nírb fann in treóir
    174] in lám itir fuil is feóil
    175] berim lim fa h-anba in fedh
    176] go Druim Ibair na n-inber
45. 177] Lám Núadhat do fúarus ann
    178] airdrígh Thúaithe Dé Danann,
    179] secht m-bliadhna di a n-adhba m' én
    180] ac sin a Fintain ursgél

---

p.31

46. 181] Do-gheib muicith Núadhat náir
    182] beriss co Carnn Lámha in láimh
    183] is trithe do thuitsit tair.
    184] Miach is Oirmedh gérb easbaid
47. 185] Deich mbliadhna fichet ro fess
    186] ó chath Muighe Tuired thess
    187] co cath Muighe Tuirith thúaid
    188] ar' thuit Balur in mór-slúaigh
48. 189] Ar n-díth Fomóruch in áigh
    190] uch rob í in t-sáimrighe sáim
    191] gan chreich gan ghalur gan ghuin
    192] gan fúath gan feall gan fingail
49. 193] Ó Muigh Cétni itir dá choill
    194] gu Céis cráeb-thorthuigh Coruinn
    195] dob imda grecho gábaidh
    196] ó armmuib in Illdhánaigh
50. 197] A n-diaidh meicc Ethne na n-armm
    198] fa h-imda brain-éun iss badhb
    199] do bo mana crimb chnáma
    200] táeph re Lugh na láech-lámha
51. 201] Nochu n-facco missi riam
    202] thair ná thúaidh ná thess ná thiar
    203] 's nochu chúala láech mar Lugh
    204] ón laithiu ro ghein Ádhumh
52. 205] Fada lim-so la toghu
    206] mór in sgéul glacc na gonu
    207] a h-aithle mic Guill dá ghuin
    208] atát na fuinn gu harsaidh.

    Ars.

Fintan

53. 209] Is mór m'fala rit ann sin
    210] a eóin a h-innsi in fiadaig
    211] crimm corp mo chlainne nár thaiss
    212] leth mo ruiscc ríghdo rinn-glaiss

---

p.32

54. 213] Budh hé h'ícc'sa ngním nách gar
    214] mádh táesca dhuit iná dham
    215] mana biad fo thalmain thinn
    216] soimmled do chuirp gan choicill

In t-én

55. 217] Inniss a úa Láimfiach láin
    218] ar do bhréthir ar do bháigh
    219] imthúsa Míledh don muigh
    220] is a chlainne 'na dheghuidh.

Fintan

56. 221] Trícha mac ocus dá mac
    222] ac Mílid co n-gile n-glacc
    223] ní ráinic díb demin linn
    224] acht óenseiser co h-Éirinn
57. 225] Ar tocht a h-Espáin in áigh
    226] ochtur derbráithrech don dháim
    227] do báidedh h-Ír is Dunn dil
    228] ar muir úathmuir ilpíastaigh
58. 229] Do thuccsat cath Tailltin tall
    230] maróen is Túatha Dé Dhanann
    231] 'ar n-díth clainni Cermuit crúaidh
    232] le clannuib Míled mong-rúaid
59. 233] Do roinnsit Banbha gan brón
    234] Émer ocus Érimón
    235] co tánaic úabur a m-ban
    236] bliadhain gan chreich gan chogadh
60. 237] Do ráidh ben Éirimóin na cath
    238] mun budh le druimm cáein Cesrach
    239] Druimm Bethi Druim b-Fingin finn
    240] nach biath áen-oidhchi i n-Érinn

---

p.33

61. 241] Ainm dílis gacha druimmni
    242] budh búan am chridhe a chuimni
    243] Tír Maine is Cnoc Medha mór
    244] is Cenn Mara gan cláechlódh
62. 245] Torchuir Émear anba in fer
    246] le h-Érimón mac Míled
    247] fúair a Túaith Ghéisil a ghuin
    248] 'sa maitin ar Muigh Smerthuin
63. 249] Ó Éremón anba in rath
    250] co Conuing meann m-boc-foclach
    251] do bí Ére 'na tuinn técht
    252] gan olcc gan feall gan ainécht
64. 253] Do bámar lá hi Temraig thoir
    254] re tóeb Echach tind tolccoigh
    255] a Múr Tea i n-aitreb thair
    256] rissi n-abur tra Temair
65. 257] Glúaisis Conuing a Temraigh
    258] ocus a slúaigh 'na lenmain
    259] co h-áenuch Dromma Léith láin
    260] maithi Midhe 'na mhór-dháil
66. 261] Mar do bhámar i n-Druimm Léith
    262] slúaigh Innsi Fáil fir nár tréith
    263] co facamar in fer mór
    264] cucuinn ag techt 'nar tinól
67. 265] Beirt ghlé-gheal mun gillu mór
    266] sí arna h-úaim ule d' ór
    267] do faluigh oirn in gréin n-glain
    268] a sgáile ac tocht co Temraigh
68. 269] Cráeb thoruidh i l-láim in láeich
    270] maith a boludh glan re gáeith
    271] do bí ar in cráeib-sin chena
    272] cnái ublu ocus áirnedha
69. 273] Dergbuidhe nán t-ór a folt
    274] gile ná cubur a chorp
    275] iss h-é iss áille at-chonnucc ann
    276] da táinicc i n-íath h-Éreann

---

p.34

70. 277] Suidhiss accuinn amra in rádh
    278] ticcmait ule da ghnúis grádh
    279] laphruiss re Conaing na cath
    280] assin bérla glan ghrécach
71. 281] Cé thussa a láeich iss lór mét
    282] laphrus bérla na fer n-Grécc
    283] inniss dúinn co fír a bus
    284] ca tír a fuil t' urradhus
72. 285] Is missi Tréfuilngidh trén
    286] a airdrígh nime na néll
    287] iss ass tánagus anair
    288] a parrthus a purt Ádhaimh
73. 289] Uidhe is faite ná sin síar
    290] nochon tairinn go gnáth-ghrían
    291] nochon fuil feronn ná fód
    292] táeb thíar do Dún Mo Cháemóg
74. 293] Do siublus-sa in cruinne
    294] ó tháeb leabhar gach thuinne
    295] nochur fácbus treab ná tonn
    296] acht in tír si gan todholl
75. 297] Don doman iss tairsech tair
    298] parrthus port chlainne hÁdhaim
    299] tairrsech talman tíar ón tuinn
    300] Iniss Glúair baile Brénuinn
76. 301] Do ráidh Conuing fa rádh gann
    302] nochon fétfamaeis t' fulang
    303] ar romét do sátha thair
    304] a Thréfuilngid trén-foclaig
77. 305] Do ráidh Tréfuilngid na tráth
    306] ni beg limm do biadh gu bráth
    307] balad mo chráibi cáimhe
    308] gach n-énlá 's gach n-énaidhche

---

p.35

78. 309] An chráeb-so at-chíthi im láim
    310] sásadh d'feruib h-í 's do mnáib
    311] fóirid a búadha gin ghus
    312] fúacht iss íta iss occurus
79. 313] Da caithea iss t' agaid fathúaid
    314] torad in chraind-si fo búaidh
    315] in t-arracht ghlacus h-í de
    316] téit a n-óicce assa h-aithle
80. 317] Da caithea iss t' agaid budess
    318] torad in chrainn-si fo mess
    319] ní h-egail duit galar drenn
    320] i céin mairius in draigheann
81. 321] Trí lá dó hi Temraig na trét
    322] a comrádh bind nocho brég
    323] co táinic slúagh finn fuinidh
    324] hi n-óen-fecht da innsaighidh
82. 325] Ceilibhraiss d' feruibh Fódla
    326] glúaissis na réim rochródha
    327] fágbais don chráib nar tír thall
    328] cnú is áirne is uball
83. 329] Meissi do thóguib in mess
    330] iss do chuiris é rem chress
    331] noco tairnicc limm a chur
    332] nochon fúair nech mo báeghul
84. 333] Cuirim-si na trí toraidh
    334] táinic chucuind d' ar cobair
    335] Eó Rossa cráeb Mughna móir
    336] bile Tortan in trom-slóigh
85. 337] Ac sin duit a h-sebuic h-suairc
    338] sgél bec comuinn ar do chúairt
    339] ar in máil-finn n-gel-bláith n- glain
    340] mun senráith áibinn arsaidh.

    Ars.

In t-én

86. ---

    p.36

    341] A Finntoin mic Bóchna báin
    342] ber-si bennachtain co m-báigh
    343] gacha fúarus dod sáeire
    344] budh sgél do chinn chummaéine
87. 345] A n-aimsir Chonchobair chaéim
    346] fa mór m' allud ocus m' aéib
    347] ac sibul chnocc ocus glenn
    348] fam rí ar énlaith Érenn
88. 349] Ar tháibleóir Trágha Bale
    350] tarrla m' úid ocus m' aire
    351] fer cúarta gacha cúaine
    352] Cúchulainn na Cráebrúaide
89. 353] An úair do thuit 'sa mebail
    354] Cú Rúi rí Clainne Deghuidh
    355] do chaithius mo sáith da fuil
    356] arna thuitimm 'san imghuin
90. 357] An úair do thuit Garb mac Sdairn
    358] leisin Choin do bíathad baidhb
    359] dá súil in Grégaig co n- gnái
    360] do chaithius a tús degh-lái
91. 361] Menicc fúarus feóil is faidhb
    362] ó Náissi fa nimnech airmm
    363] nír chaithius a feóil ná a fuil
    364] ar a feabus a n-imghuin
92. 365] Tarrla chucum-sa cenn Cet
    366] tar éis a ghona 's a ghlecc
    367] do bud grimm dásachtach dhamh
    368] tarmmuirt a súil mo thachtadh
93. 369] Do chaithius fa h-anba a mét
    370] corpán Monodhair meic Cécht
    371] fúarus mór corp druimm ar dhruimm
    372] ó láim choscuraig Chonuill

---

p.37

94. 373] Ó deabuigh nocha dechuith
    374] in gcén ro búi 'na bethaid
    375] do bídh na h-aibni lán d' fuil
    376] ón Chúlglaiss Chonaill Chernaig
95. 377] Fa hé in mílid 'sa mét móir
    378] Fergus roghasta mac Róigh
    379] fer comlainn cét crúaid a ghal
    380] ó faghuinn feóil is fulrad
96. 381] Fa mana glíadh iss gábaidh
    382] a n-diaigh in t-slúaigh ar Tánuidh
    383] lór a déne 's a demne
    384] breisslech Muighe Murthemne
97. 385] Tar éis ar marb Cú na cles.
    386] nír sguir gur cirrbad a chnes
    387] do bí a agaid lán da fuil
    388] 's a dhruimm re cairthe in chumpuir
98. 389] Tánac ós cinn in churad
    390] ocus a drech ar n-dubad
    391] d' ithi a súla nír thoisc áigh
    392] crumaim mo chend 'sa chongháir
99. 393] Mothaighis mé ar a agaid
    394] tógbais súas in láim lagaig
    395] cuiris a chletín curad
    396] trem cholainn don chéttulad
100. 397] Berim-si eteall angbaid
     398] co h-Inis Géidh dar glennmuir
     399] tairrngim assamm borb an brígh
     400] crann crúaid-righin in chletín
101. 401] Anaidh am cholainn in cenn
     402] mo chraidhe do chráidh go tend
     403] co slán ní fuilimm ó h-soin
     404] 's ní cheilim ótú arsaid.

     Arsaid sin.

---

p.38

102. 405] Mé do marb mór na sgéla
     406] óenchorr do bí ar Muigh Léna
     407] ocus ilar Droma Bricc
     408] do thuit lim 'san áth oirdirc
103. 409] Mé do marb súaircc in sére
     410] énchorr Innsi guirm Géidhe
     411] iss mé do choguin fam chír
     412] dá én lán-méthi Léithín
104. 413] Is mé do marb ríghda in rúaig
     414] Dubchosach seng Slébe Fúait
     415] lon Droma Seghsa na sreb
     416] fúair bás i crobaib m' ingean
105. 417] Re linn Logha láech gan lén
     418] do-berinn co hadhba m' én
     419] am chrobaib síar gan sínedh
     420] cuirp curadh nó cathmíledh
106. 421] I ré Iúghaine co m-búaid
     422] dam-sa ro budh croib-nert crúaid
     423] tar gach gort is tar gach n-glinn
     424] torc na bliadna do-berinn
107. 425] Re linn Chuinn Chétchathaig cháim
     426] fa mór m' allud ocus m' áib
     427] do-berinn lim a cíana
     428] báethán lúath na leth-bliadna
108. 429] I n-aimsir Chormaic meic Airt
     430] dam-sa fa feidm fuillmech failc
     431] do thógbuinn in muc nó in banb
     432] co h-eturuhasach aggarb
109. 433] Do sírinn Midhe co l-lí
     434] resiu do-chúaid sair Dathí
     435] da gach táib do Themraig tair
     436] i l-lenmuin in láeigh allaidh

---

p.39

110. 437] Ar n-arrsugud dhamh 'na dhiaigh
     438] fúarus gábud ocus gliaid
     439] do bí mire a cuirr chíamair
     440] i n-aimsir Néill Nóigíallaig
111. 441] A reimes Diarmata duinn
     442] meic Fergusa meic Cherbuill
     443] do-nínn scíth fa chorp in luin
     444] fo thrí ocus fo chethuir
112. 445] D' éis gach gnímraid ar gach gort
     446] 'sa fúarus d' ág ocus d' olc
     447] is uime tánac anair
     448] re h-aghaidh h' ongtha a Fintain
113. 449] Ac sút misi ac imthecht úait
     450] a Fintain co h-Accaill úair
     451] sír-si lóghadh ar Dia damh
     452] amárach ticc mo h-saeghal

Fintan

114. 453] Ná bíth uaman ort a eóin
     454] ammárach bud maith do threóir
     455] biaid th' anum ar neam na néll
     456] dochan aingel mar ursgél
115. 457] Rachaid misi a n-dáil éga
     458] isin laithi chóir chétna
     459] is mé Fintan fial rus-fail
     460] tar éis na fían co h-arsaid.

     Arsaid sin.

116. 461] Creidim do Chríst nocha chél
     462] do airdrígh nimi na néll
     463] triath nembras na fód rod-fail
     464] dhealbus gach óg 'gach arsaid.

     Arsaid sin.