Corpus of Electronic Texts Edition
Cathréim Cellacháin Caisil (Author: Unknown)

Section 51

Asa aithli-sin do gluaisetar rompa 'na cathuibh coraighthi & do ghluais a cablach in la cedna Ocus as e inadh a raibi a slóg in oighti-sin a n-Ath na Righ Ocus do cuadar arnamharach cu Sliabh Cain & do-ronad botha & belscala leo ann & ger adhbul na h-uisceda ní clos neac ag a n-ecaine ar met na sainnti do bhi orra do rochtain na Lochlannach.

Section 52

RO leicset sirthe uathuibh gu Muaidh & ro tinoiled crecha leo d' innsaigid a longphuirt. Amhail ro bhatar ann confhacadur buigin cuca. X. c. ba h-edh a lín & is amlaid ro bhatar & fer ar en-tus rompa & ro fiafraigedar cuich e & cuich in buigin. Dream do Mhuimhnechaib ar se & ni fhedadar Muimnig a m-beith dibh .i. Dealbhna & Gailinga & Luigne do clainn Tadg meic Cein Ocus atát tri h-oirrigha agmara rompa {folio L 153a1} .i. Aedh mac Dualascaigh & Gailinga uime Ocus Luighne um Diarmait mac Finnachta Ocus Dealbna um Donnchad mac Mael Domnaill & as e a l-lin. v. c. eidedac & v. c. gan eided. Ocus gabsat longport araen re Dail g-Cais & do-essidar in oighthi annsin gu soinmhech sidamail

Section 53

Do eirghetar gu moch arnamharach tar Es Dara & tar droichet min-glan Matra & tar sen-srothaib Sligigh & lamh dhes re Beinn n-gaeth-fhuair n-Gulban. tar Duibh & tar Drobais & tar Magh n-uaine n-abhullblaith n-Ene & gu h-Es righda Ruaidh & ro leicset sirthe tar Ath Senaig soir & ro tinoiledar crecha Criche Conuill anoir leo gus an longport Ocus do lean Muircertach mac Airnelaig iat .i. ri Ceneoil Conaill & do bhi ag iaraid a creach orro. Adobairt Donnchad nach aislogad iat gumad saithech in sluag dibh & ni beram-ne linn a beg dar bh-fuigheall áir ni ba crich gan crogh in crich a ragam. Cidh tra do impo Muirchertach


p.32

roime bhutuaid & do chuir techta go h-Ard Macha da innisi dona Lochlannchaib a m-beith-sen cuca & da radh re Cloinn Tuirgheis. Ceallachan do breith co Dun n-Dealgan O at-cualatar Clann Turgheis sin ro fhacuibhset an baili & in nonbur iarla do bhi malle re Ceallachan oca gabhail a n-Ath Cliath & do ansat Lochlannaig in baile fein ann .i. Lulach & Amhlaibh & Lagmann & Turcaill & Gilla Ciarain mac Henruc in t-senrigh & Oitir Dubh Ocus ba h-e a l-lin VII. C & cath egair.

Section 54

IMthus fer Muman rancatar don taebh thes d' Ard Macha. IS annsin adubairt Donchadh riu a trealamh catha do gabhail & innsaighit ceathra catha againn an dunad. tecat Dail g-Cais & Gailinga & Dealbhna & Luighne don taeibh aniar d' Ard Macha. Teacat I Conuill & h-I Cairbre & Ua Meic Cailli & Ua Liathain a tuaid isin m-baili. Teacat na Deisi don taeibh anes. Ticeabh-sa & na h-Eoganachtsa .i. Eoganacht Chaisil & Eoganacht Aine & Eoganacht Glennamnach & Eoganacht Cliach & Eoganacht Durluis & Eoganacht Locha Lein & Eoganacht Raithlinn don taebh anoir {folio L 153a2} anadh cath Muscraidhi & na n-Uaithne & Fher Muighi & Ua Cuanac na g-comhnaidi uair ni gnath cath gan chostadh & ni fedamar-ni nach bhudh mhaidm oruinn no ar dreim dar muintir. & damad edh gu m-beith eolus acu in t-sligi a ticfaitis. Do-ronsat amhlaid & do innsaigedar in baile mar do tecoisc Donnchadh doib.

Section 55

Scela Dhanar an dunaid do thinoiletar a n-ein-inad. & do agaill Lagmann na laeic & is ed adubairt Ni fhuilmit lín freastail doibh-siut o nac d' aen-taíbh thecait & indsaighter cath dibh againn & feram cath riu & mad maidm ar dreim dhibh as doigh gu m-ba h-edh orrtha uili & ro cinnedh in comairli-sin leo & ro choraighset cath-bhuaili crithrech chomhartach & ro innsaighset in cath ba nesa dhoibh .i. cath na n-Deisi & ro feradh duir-gleo duilig eturra. gur mudhaighid milid leo & gu fadhbhadh feinid leo & gur cirred cnis. Acht cena ad-rochradar maithi na Lochlannach & ro sraeinedh gu cruaidh in cathlathair ar laechraid Loclainn tre lar Arda Macha bud thuaid gu tarla cath O Cairbre doibh ac cromadh a m-bratach & a mergedh a tuaidh 'na n-agaid gur h-impádh siar na Lochlannaig na lan-maidm.


p.33

gu tarla cath Dail g-Cais & Gailinga & Dealbna & Luighne aniar na n-urcomuir gur h-impoiged soir iat gu grod gaibhthech ger-ghonach gu tarla cath Cloinne h-Eogain da n-innsaigid gur h-osluiced dorus dedla deigh-menmnach ar in n-dluth-bhuailid samhail leasa lan-mhoir & do coraighedh cimhsa comhdlutta cengailti na timcheall cu h-urmaisnech ag na h-Eoganchaib. gu bh-fuaradar an buinne borb-Loclannach-sin isin sligid & isin sluagh-bhuailid sin & ro duined gu dighair degh-dhaingen in dorus da n-eis & ro gabhudh comach ar na curadhaibh conach fuaradar raen na roishligi ona righuibh acht toitim 'na torainn truim trochamail ar an lathair-sin. Ocus is ed ruc as in tuatha thérna dibh uirthosach na h-Eoganacht{folio L 153b1} O' t-connaic Donnchadh na catha mesc ar mhesc. do fuacair doibh uili imdhedhuil & oirisium & do-ronsat amlaid & tecait isin m-baili & do bi in baile ara comus in agaid-sin. Ocus ni fhuaradar scela Ceallachain.

Section 56

Do eirghedar isin maduin arnamharach gusin cath-lathuir & ro thinoilset cuirp a muinntiri cu h-aein-inad & cind na Lochlannach & do cuirset ar bir-chuailli bodhbha na cinn. Do fiaraig Donnchadh mac Caeimh in raibhi nech do Ghaeighilib isin m-baili o bh-fuighbedh scela Ceallachain. Do fhregair fer 'sa m-baili do & adubhairt ba do clannaib Gaeighel a bhunadus. do fhiaraig Donnchadh cuich e.

Section 57

IS me ba primfhaidh a n-Ard Macha. suil tancatar na Lochlannaig. & is me anois is aistreoir ann. Scela righ Muman agad? ar Donnchad. atait ar se. in oighthi do babair-si oc Eas Ruaid. tancatar techta o righ Ceineoil Conuill don baili-si d' innisin bur scel-si & do gluaisedh Ceallachan co Dun n-Dealgan & an dechnebar iarla do bhi ica ghabhail maille ris cu h-airm a bh-fuilit a longa. gluaister againne 'na n-degaid ar Donnchadh air ni fhuicfim-ne lis Loclannach a n-Eirinn cus nach roichfium ac comull ar m-breithre.

Section 58

Gluaisit rompa 'na cathaib cóirigti i Sliabh Fuait & a bh-Figh Conuill & a Magh Murthemhne & docum Duine Dealgan co direch. Ocus do chuadar na Lochlannaig 'na longaibh uatha & do cuadar-san gu taebh na tragha. IS i long ba nesa doibh long Shitriuc meic Tuirgheis & is innti do bhi Ceallachan & do fhiaraig Donnchad dibh in bh-fuighedh Ceallachan re fhuascalad. Tuc Sitriuc a briathar


p.34

nach fuighthe ider acht muna tucdais-sium do-san ar marbad isna .v. catha déc tuc Ceallachan. & ar marbad a cath Arda Macha. O' t-chuala Donnchad sin do ghabh ica tathaeir & adubairt nach a g-cath na a g-comluinn do ghabhatar Ceallachan acht ar luighi & ar loim-eithech & adubairt nach tibred taebh re luigi Lochlannaig da n-eis. Tabraid onoir do Ceallachain a bh-fiadhnaisi na Muimhnech ar Sitriuc .i. cengailter don t-seolchrann h-e {folio L 153b2} or ni bhia gan phianad na n-anoir & do-ronad amlaid. Cáinfit bantrachta Muman sin ar Donnchadh & cáinfidh do ben-sa fein a Shitriuc & ni fhuil acuibh ac denamh in dochuir-sin do fer acht fuigheall a claidim no a chatha. Ocus do tocbhadh Donn Cuan mac Ceinnétig mar an cedna a luing mheic righ Fuarlochlann & adubairt Donnchadh cumad fhearr leis cumad comthrom comluinn doibh & at-bert in laid.

    1. A Sitriuc theithius ar tuinn

      &rl.

{folio H 80}

    1. 1] A Sitriuc theithius ar§ tuinn
      2] fan re h-agallamh againn.
      3] ó nach féadamaoid a fhir dhuibh.
      4] do leanmhuin isin leir-mhuir.
    2. 1] Do gheallais do bhréithir theas.
      2] a Lochlonnaicc na lann n-glas
      3] do Cheallachán an fhuilt fhinn.
      4] nách millfeá é a n-Éirinn.
    3. 1] Tugais briathar bréige a fhir.
      2] dá milltear leat an milidh
      3] ní thíubhra duine ad dheaighidh.
      4] taobh ré lúighe Lochlonnaicc.
    4. 1] Caoinfid banntrachta Mumhan.
      2] da bh-fagha Ceallachán púdhar
      3] ní bá ciuin a n-gáire ghuil.
      4] ó Uighne go Dún Eocarmhaighe
    5. 1] Dá c-cluine Gormfhlaith glac n-geal.
      2] inghion Bhuadhachain na bh-fledh
      3] ni bá ciuin a gáir mhail.
      4] deaghbhean Domhnuill í Fhaoláin
    6. 1] Dá n-innister dot mhnaoi féin.
      2] bas Cheallacháin na n-arm n-gér
      3] caoinfidh é Mór na rosg mall.
      4] inghion rígh innsi Fionngall.
    7. 1] Maith do thuill Ceallachán cas.
      2] uaib-si gan a léigion as
      3] do lean go cosaibh a long.
      4] go minic laochradh Lochlann
    8. 1] Ní bh-fuil agaibh gan óigidh.
      2] laoch acht fúighioll a chloidhim
      3] do chuaidh tré meatacht gan bhrígh.
      4] an uaimh nó a n-gealtacht ón árdrigh
    9. 1] Gach tuarasdal dár thógh fear.
      2] tug rígh Caisil na c-caomhfleadh
      3] as d'ionnmhas Lochlannach thug.
      4] do shluagh Mumhan a Shithriucc.

      A.


p.35

Section 59

IS annsin as-bert Ceallachan. Narub e dighailt do-bera sibh orum-sa ba immchainedh do denamh. uair do-berim-si dom breithir gurub doilghi leam-sa Caiseal gan comarba do Clannuibh Eogain ann ina bheith damh fein isin phein-si & mu bennacht ar Dail g-Cais luach na tosca tancatar. IArsin tocbus Ceallachan a cheann & at-bert. A Donnchaidh ar ghluais cabhluch libh? Do gluais ar Donnchadh. At-ciu-sa iat ar Ceallachan & adubairt in laid.


p.36

Section 60

  1. 1] A Donnchaid donnus in crann.
    2] na tathaeir laechraid Lochlann.
    3] nir milledar sinn co-se.
    4] ac comull a bh-firinne.
  2. 1] An briathar tuc Sitriuc thes.
    2] as i fos atá 'gár les
    3] as trithi berar mé sair.
    4] dom milled oc Lochlannchaib
  3. 1] As mo dh' imshnim ar m' anmain.
    2] ina beith a pein adhbhuil.
    3] gan Caisil do cosnum dhuibh.
    4] a shaer-clanna Shil Eogain.
  4. 1] Oram-sa do h-airmhedh riamh.
    2] a n-dernsabair thoir is tiar.
    3] daibh fein áirmeochthar anois.
    4] denaid calmacht am ecmois
  5. 1] Ri dingmala cum Caisil.
    2] leitheit in Muimnigh maisig.
    3] foirfidh ibh as cach n-eicin.
    4] righthar libh-si Ceinneidig.
  6. 1] Mu bennacht-sa fir in fath.
    2] ar Dail g-Caiss cinnes ar chach.
    3] crodha thancadar i l-le
    4] do chomhull a m-braithirse.
  7. 1] Tancabar sluaiged bagha.
    2] a Clann Eogain in agha
    3] tre coiced Medhbha budh thuaidh
    4] romhor in menma mhor-shluaigh.
  8. 1] O thancabar tar Es Ruaid.
    2] tancatar techta bhutuaidh
    3] o Muirchertaich gu méd n-gluinn
    4] o airdrigh Ceneoil Conuill.

  9. p.37

  10. 1] Gia ro facsam Ard Macha
    2] ro facsam ann lin catha
    3] {folio L 154a1}re Ghaighealuibh da n-dith ann.
    4] do trein-fheraibh laech Lochlann.
  11. 1] A buidhi re Dia a claisdin.
    2] A shlóig Muman an ghaiscid.
    3] gur deargad gne gacha ga
    4] ane a g-cath Arda Macha.
  12. 1] Baidh leam aniugh bur faicsin.
    2] a shlóig Mumhan in gaiscid.
    3] bur n-aighthi n-uidhi gan t-sal
    4] ar faighthi Dhuini Dealgan.
  13. 1] Do-chiu is ni fhaicet bur treoin.
    2] os me fhuil isin crann sheoil
    3] cablach nach teithfe don linn
    4] is inad feitem a bh-fuilim.
  14. 1] Caeimh-righrad iarthair Mhuman.
    2] inmhain cablach nar tubhad
    3] mad do gluaiseatar o a toigh.
    4] as iat ad-chiu-sa a Donnchaidh.

    A Donnchaidh donnus in crann.