Corpus of Electronic Texts Edition
Annála Connacht (Author: [unknown])

Annal 1537


9]

1537.1

Calann Enair. VII. mbliadna x. ar fichit et v. cet & mile
10] ais an Tigerna.


11]

1537.2

Taisec Muinter Cinaidhe .i. Tadc mac Aodho meic Aodho
12] Meic Contsnamha, fer nairec nosorrderc daonachtach deighinigh,
13] d'fagbail bais in hoc anno.


14]

1537.3

O Gadra .i. Eogan mac Diarmada meic Eogain, tigerna
15] Cúle Ó Finn, d'ecc in hoc anno.


16]

1537.4

Mac Uilliam Burc .i. Tepoid mac Uilleic meic Emainn, in
17] Christo quiebit & cogad fana inbe da éis.


18]

1537.5

Sluaiged leis Ó Neill .i. Conn a Trian Congail dar mill & dar
19] crech moran don tír, & mac h. Neill do gabáil a mBel Fersde ar
20] deredh an tsluaig, & O Neill do thecht da thigh iarom. Et
21] tigerna Trin Congail .i. Niall Óc mac Neill meic Coinn d'fagbail
22] bais co hobonn fon am-sin & O Nell do fhilled arís a Trian Congail,
23] & a mac do bi a laimh d'faghail dó, & imresain fa tigernus Trin
24] Congail.


25]

1537.6

Mac h. Raighillig .i. Brian mac Fergail, echt mór & duine
26] maith uasal, do marbad le muintir an Ghiusdis{folio 84a}
27] hSasanaigh ar techt doib ar creich a Clainn Mathgamhna.


28]

1537.7

Mac Meic hSuibhne .i. Maolmure do marbad le clainn
29] Murchada Meic Súibhne in hoc anno.


30]

1537.8

Cocad idir Aodh mBuidhe O nDomnaill & Magnus O
31] Domnaill & clainn h. Baigill, & caislen Duin na nGall d'fagbail
32] d'Aodh & sin do beith 'na buaidhred aran tír; et cuid do slicht an
33] Espuic h. Gallcubair do marbad le clainn h. Baigill .i. mac
34] Toirrdelbaig Oic meic Briaín & dias mac Eogain Ballaigh meic
35] Briain, co tuilled maille riu.


p.702


1]

1537.9

Sluaiged leisin nGiuisdis Saxanach a nIbh Failghi et caislen
2] an Daingin .i. ant enbaile dobad daingne inadh & ordugad a
3] nErinn do brised do et echta & edala mora d'fagbail ann sin, &
4] bailti h. Conchobair uile do beith ara comus & an tír do milled.


5]

1537.10

Ó Domnaill .i. Aodh Dubh mac Aodho Ruaid meic Neill
6] Gairb meic Toirrdelbaig an Fhina, tigerna Tiri Conoill & Ichtair
7] Connacht & Fer Manach & Chinél Moáin & Innsi hEoghain, et
8] do chuir a lan do crichib & do chendadhachaib fo chíos et fo
9] dlighed dob faide uadho ina sin; et nirb ingnad gac umla & gac
10] orraim da bfuair se, uair ni facus a bhúaidh age bhidhbadhaib
11] a n-ait cosgair na comlainn, et ni thuc troigh theithid riamh
12] roimh uathad na roimh thsochuide on lo fuair tigernus co laithi
13] a bháis .i. da bliadain x. ar xx., et is minic risin re-sin ruc coscur
14] a namad & buaidh a bidbad et do imdhigh a tíre et a tigernais
15] da n-aindeoin et ruc a cruidh & a cethra & a n-edala uatha iar
16] mbu{folio 84b}aidh et cosgar; et nirb ingnad sén na sonus dar
17] éirigh do, uair is é dobad mo meid & maisi 'na aimsir fein, et ger
18] mor a meid et a menma do bi a lán d'uaisle et d'einech ann & do
19] treighibh tigernais ann gach enmodh, mar ata aithne et enech,
20] dérc & daonacht, recht et riagail et cosc droichbés et medugad
21] maithesa; uair ni ró linn re radho nach tanic do tslicht Neill
22] Naigiallaig, et gan urlamhus Erenn uile aige, tigerna is goire
23] dochuaid do righe na hErenn ina in tigerna-sin ar treisi & ar
24] tochas, ar deilb et ar denam, ar enech et ar uaisle, ar fephus
25] smachta et ar cruas cride fria naimhdibh et ar eolus imdha ar
26] ealadhnaibh; et ni heth fós acht do saoiledh et do creidedh
27] co mor do rer thairngiri na Naomh et na comarrtha cosmaile
28] tarla air fein et aran aimsir rea linn gurb e-sin int Aodh Engach
29] do gelladar fáithi & fisidh & ardnaoim eolchu Erenn do thecht a
30] ndeiredh aimsire, et o nárb é ni shaoílim a thecht co bruinne
31] mbráthu et co deóigh an doman; et ni cunntabairt mana beidis
32] Gaoídil ar ndul a mbeiginbhe et a nemhcomall co cuirfedh chuinn
33] thigernais Erenn, et do rer cosamhlachta co n-eireochad sin leis,
34] et o'tconnairc se Gaoidil Erenn ar ndul chunn michoinghill &
35] chuinn nemhcreidemhna d'ennduine & iad anumal drochsmachta,
36] do chengail se rann re Righ Saxan, innus nar luidh nert Gall


p.704


1] air & co roibhe tren Leithi Coinn aige gan amharus do rer gnaith
2] fer nGaoidel, uair is minic tuc se sluaigedh timcill ar gac tír
3] dibh sin & tuc a ngeill & a mbraighde da tír fein{folio 84c} da
4] toil, amhail tucudar na righa airmid filidh et Remenna Rigraidhe
5] co Cruachain & co hEmain & co hOilech; et nirb ingnad deighhsén
6] dar eirigh do, oir do bi se 'na mac lanamna postu & 'na oigri diles
7] dingmalo agan tír et doba nádúir do maith a athar & a mathar
8] & a maith fein do beith ann, et tarla an dá lán-sin a n-entsoightec
9] ac Áodh h. Domnaill, indus nar cuiredh na ceitri duile a n-enpersainn
10] a nErinn san aimsir dhéighenaigh dob imláine a treighibh
11] tigernais et ann gac maith archena ana O Domnaill .i. Aodh
12] Dub mac Aodho Ruaid, ceinnleitir & cosantac Chenéil Conoill,
13] sambail Coinn Cetchathaig ar chocad & ar comerghe chathu
14] & comlainn et medh imlan Airtt Enfhir ar enech & ar fhirinne
15] et cosamhlacht Cairbre ar coimghlicus et ar eolas in gac
16] ealadhain dar gnath ac Gaoidhealaibh, et damh comhair Guaire
17] meic Colmain ar thógbail dámh & deóradh et brathair diles dingmalta
18] do Brian Boroma meic Ceinn Eidigh o fholaighecht et
19] o ghnim, mur ata tocbail ord & eclaisi & sgris bithbenach a
20] aosa ainnrechta et innsoighid fora bidhbadaibh co breith &
21] mbuadho; et amail tuc Dia na tidhlaicti mora-sin sa saogal do
22] gurob a flaithus De gabus a anam sosadh iar cumhsgugad on
23] thsaogal; et an cuiged lá do mí Iúil fuair bas a mainesdir Duin
24] na nGall ar ndol a n-aibid hSan Pronses da thoil et da aontaigh
25] fein maille re resún maith, & Dardáoin araí laithi{folio 84d}
26] sechtmaine ternó on tsaogal iar n-ongad et iar n-aithrige do moladh
27] na hEclaisi; et a mac .i. Magnus O Domnaill do righad 'na inadh
28] do ched et do comoirle Chonollach & chomhorbadh Coluim Cille
29] amhail fa dúal dó.


30]

1537.11

Sloiged leis O nDomnaill .i. Magnus a nIchtar Connacht a
31] mí medhoin foghmair dar mill moran arbha & dar loisc et dar
32] imdhigh Ichtar Connacht .i. Cairpri & Tir Fhíachrach & an da
33] Luighne et an Corann & Tir Oilella roime anuas; et gabthur
34] baile h. Eghra Ríabaigh leis Ó nDomnaill don dul-sin et tuc einec
35] d'Ó Egra fein ar mbeith fora comus, co tuc leis a mbraighdenus
36] he.


37]

1537.12

Ma Guidir .i. Cú Chonnocht mac Con Connacht meic Briain
38] Meg Uidir tigerna Fer Manach, fer dercach daonachtach dobo
39] mo clú laimhe et uaisle et oinigh da tanic do slicht na Colla re


p.706


1] cian d'aimsir et do chuir Ó Chlúain Éis co Caolusce fa umla
2] & fa smacht; et dobad maith an smacht-sin, uair ní thanic 'na
3] dbuthaig fein re chian d'aimsir tigerna dob ferr recht & ríagail
4] et is mo do choisc goid & eigen & aos gaca huilc eli archena et
5] do chuir na tírthi 'na suighe co socoir sichánta & is mó dar eirigh
6] sonus & saibres rea linn; a marbad ar Crechan for Loch Erne per
7] dolum le slicht Tomais Me{folio 85a} Guidhir & le slicht Toirrdelbaig
8] Meg Uidir an bliadain-si et a adhnacal a nDaiminis ar
9] tus, fo dhítin De & Molaisi, et a thócbail a gcinn athaidh iar sin
10] leisna Braithribh Minura & a tabairt co mainesdir Duin na nGall,
11] & rl-.


12]

1537.13

Mac Aodho meic Neill meic Cuinn meic Aodho Buide .i.
13] Niall, adbar tigerna Trín Congail & fer denma uaisle & oinigh &
14] rer cosmail lenmhain luirg a thseinnser ar clú & ar chaithem
15] leith re diol damh & deorad, eges & ollam, ar enec & ar uaisle, do
16] marbad le hAlbanchaib.


17]

1537.14

O Conchobair Failge do gabáil a dhuthaige fein do nemhthoil
18] an Ghiuisdis thSaxanaigh & a braithrech fein .i. clann h.
19] Conchobair, & cuid da ndaoínib do buain dhibh & tren a tire
20] féin do gabáil uile dó amail bad cóir d'fer a inaidh.


21]

1537.15

Barun Delbna .i. Risderd mac Cristoir meic hSemais,
22] sgiath ditin & clíath ghaoíthe Gall re Gaoídeluib, ridire rathmur
23] rocrodho coctac coinglecach, do dol d'ecc 'na baile fein iar mbuaidh
24] ongtha et aithrige, acht gerb imdha guasachta gliad asar ternó
25] conuige sin.


26]

1537.16

Mac h. Maoilsechlainn .i. Semus mac Murchada do marbad
27] le mac h. Conchobair Failghe, fer dobad mó clú et cathreim 'na
28] comhaoís do Chenél Fiachach meic Neill


29]

1537.17

Mac h. Raighillig .i. Cathaoír Modarrdha mac Seain meic
30] Cathail do marbad a tóraighecht le Saxanaibh.


31]

1537.18

{folio 85b}Mac h. Dochartaig .i. Niall Caoch mac Gerailt do
32] marbad a ngreis oidhci le Rugraidhe mac Fedhlim h. Dochartaig
33] a mBaile na Cananac for Termand Doire.


34]

1537.19

Ó Flannagan Tuaithe Ratha .i. Gilla Isa & a mac do marbad
35] co nemmaith leisan cuid eli da chinedh fein, et uilc imdha do
36] beith gá ndénam a Feraibh Manach do losgad et do chrechad
37] an bliadain-si a haithle bais Me Guidir.


p.708


1]

1537.20

Crech & loscad do denam a Clainn Amhlaibh don Chalpach
2] h. Domnaill, & crech ele do denam ar h. Cathán do.