Calann Enair for Cetain &
xviii. fuirri, m.ccxx.quinto
7]
In x.mad bliadain don cical noidecda hi & in
tres x. don cical
8]
indictionis & solarda hi.
Amlaib h. Beollan arcinnech Droma
Cliab, sae n-enig & tigi
10]
aiged Erenn, do ecc in bliadain-sin.
H. Mailbrenainn abb manestrech na Builli do ecc do cuislinn.
Comergi mor du ergi la
Toirrdelbach mac Ruaidri & la
13]
hOed mac Ruaidri & la hOed h. Neill do
chosnam coicid re
14]
hOed mac Cathail Crobdeirg, tre forcongra Duinn Oicc
Mec
15]
Airechtaig rigtuisig tSil Muredaig, i ndigail a
feraind & a aicidechta
16]
do bein de, & o ro inta-som do intatur
Connachta uli .i.
17]
Sil Muredaig & Iarthar Connacht ba Oed h.
Flaithbertaig ri
18]
Iarthair Connacht, acht Mac Diarmata nama .i. Cormac
mac
19]
Tomaltaig.
Cid tra acht tanicc Aed h. Neill
leo co lar tSila Muredaig
21]
& ass-side co Fedaib Atha Luain, co rrabatur
da oidche oc
22]
Mullach hUainide, & du lomaircsid Loch Nen
& cur ruccsat
23]
seota h. Conchobair leo ass. Accus tancatur ass-side
cu Carn
24]
Fraich & do rigatur Toirrdelbach mac Ruaidri
ann sin, & do
25]
imtig Aod O Neill da tig iar sin. Uair robo tarisi le
macaib
26]
Ruaidri a n-airecht fein arna cuired do cech oen fo
leth dib-sin,
27]
acht mad Cormac mac Tomaltaig Meic Diarmata &
Dauith h.
28]
Flainn & a aes grada archena.
Dala immorro Aeda meic Cathail
Crobdeirg dochuaid i
30]
nn-ucht Gall, {folio 2a}&
dorala co sodanach do-som. Uair is ann
31]
batur Gaill Erenn for cuirt moir hoc Ath Luain
& ba cara do-sam
32]
cech oen dib trena athair & tremit fein. Ar
ba hacmaingech
33]
tuarasdail & tindlaicti e-sim & a
athair reme doib.
Tuc-som leis tra in Iustis
& Goill Erenn in neoch roba
2]
lor leis dib, & ro erig Dondchad Carprech h.
Briain cona sochraiti
3]
leis & Ua Mailsechlainn cona
sochraiti.
Is and sin do teichetur lucht Moigi
hAe & na Tuatha i
5]
lLuignib rempo & hi Tir nAmalgaid rea mbuaib
& rus facsat meic
6]
Ruaidri cin tsochraite cin tinol oirechta, &
ni raba ina farruth
7]
taissig na rigdamna dib acht mad gilli ech &
gilli fritholma.
8]
Tancatar meic Ruaidri rempa co Cill Cellaig &
beccan sluaig &
9]
rigdamnad mar oen riu do bith ar cul a mbo & a
n-innile.
Dala meic Cathail Crobdeirg
immorro cona Gallaib do
11]
indsaig iat-som mar a raibi Toirrdelbach cona
toisechaib & ni
12]
raibi acht gilli ech & fosluag mar oen riu.
Uair dochuaid Aed
13]
mac Ruaidri & mac Murcertaig &
Domnall h. Flaithbertaig &
14]
Tigernan mac Cathail Micuran & meic
Toirrdelbaig meic Ruaidri
15]
do anacal bo & muintire Fergail h. Taidc tuc
comlugi riu;
16]
& is amlaid ro bai-seicc, conid e Connachtach
dochoid dara
17]
comluigi ar tus re macaib Ruaidri, & tucustur
mac Cathail
18]
cona Gallaib d'anacal a bo & a muintire ina
cenn-som leis.
Is ann sin dorala Gaill hi cend
Toirrdelbaig meic Ruaidri.
20]
Ro erig-seicc & a thaisig & do
chuiredar a fosluag rompa & tancatar
21]
as co halaind cin daine do marbad dib. Uair do-anicc
Donn
22]
Occ Mac Oirechtaig & Flaithbertach h.
Flannacan & uathad
23]
don rut Eoganach dara n-es.
Issin lo-sin dorala siredh hi
cenn Echmarcaig Meic Branain
25]
& se uathad sochraiti ar lar doiri choilli
etir a mnaib & a bu,
26]
& doroni-sem antsoidecht engnama oca marbadh{folio 2b}
27]
acht ind imarcaid do degdainib do breith fair. Iss ann
sin do len
28]
Aed mac Cathail Crobdeirg cona Gallaib meic Ruaidri
ind
29]
oidchi-sin co Miliuc & do bai tri haidchi ann
sin ac arcain Lugne
30]
ar cech leth immi.
Is indochonaich dorala d'U Egra
ann sin sith iarna arcain
32]
do denam dar cend in becain do faccbad ac Luignib. Iss
33]
and do batar meic Ruaidri in tan-sin & a
ndruim re Loch Mac
34]
Eredaig i nGlinn na Mochart. Is si comurli dorone mac
35]
Cathail Crobdeirg dol & a Gaill i ndiaid bo
na Tuath & Sil Muredaig
36]
& Clainni Tomaltaig slige nachar smuain duine
dul du Goll co
Dala immorro clainni Ruaidri is i
comurli doronsadd
12]
ac Loch Mac Feradaig scailed do denam noco scailtis a
Goill o
13]
mac Cathail Crobdeirg .i. da mac Ruaidri Toirrdelbach
& Oed
14]
& mac Magnais & Dond Oc
do dol a n-ucht I Flaithbertaig a
15]
fir comluigi; mac Murcertaig h. Conchobair &
Tigernan mac
16]
Cathail do dol ar cul a mbo & a muintire
& sith do genam tara
17]
cend, noco n-imtigtis a Goill o mac Cathail
Crobdeirg.
Dala immorro na lethe thess do
Chonnachtaib nirbo
19]
ciuine doib & nirbo suamnige. Uair tancatar
Goill Laigen & na
20]
Muman & Murcertach h. Briain rempa; tancatar
immorro
21]
Goill Desmuman & Sirriam Corcaige; {folio 2c}do aircsidur &
22]
do marbsadur cech oen ara rucsadar. Rob olcc tra la
mac
23]
Cathail Crobdeirg a toidecht-sin isin tir. Ar ni he ro
chuir iat acht
24]
o'tchualatar a fuair an Giustis gona Gallaib d'etalaib
do gab
25]
tnuth & format hiatt. Is don ruathur-sin ro
marbait cetri meic
26]
Meic Murchada ar oenlathair. Ba truag tra in setten ro
chetaig
27]
Dia fon coiced is ferr ro bai a nErinn tes &
tuaidh, tair 7 tiar.
28]
Ar ni cocled in macocclaech a chele ac crechad
& acc arcain
29]
acht combad tresee do. Do cuirid tra mna &
leinb, faind &
30]
oicctigeirn re huacht & re gorta
don cocad-sin.
Dala immorro Aeda meic Cathail
Crobdeirg tanicc remee
32]
co Mag nEo & dochotur meic Murcertaig Mumnig
ina tech ar
33]
comaircib & ar slanaib tar cenn a mbo
& a muintire. Dochuaid
34]
arnabarach co Cill Meodoin & do comraicsit na
tri sluaig do
Iss and sin tanicc Aed h.
Flaithbertaig ar coraib & ar slanaib
4]
maithi Gall & Dondchada Carprig h.
Briain a cairdiusae
5]
Crist hi tech meic Cathail Crobdeirg & in
Giustis & dorigne sid
6]
dar cenn a bo & a muintire ris, acus mac
Ruaidri do indarba uad.
7]
Do imthig mac Cathail Crobdeirg & a Goill mar
aen fris cu Tuaim
8]
Da Gualann & do leicc imthecht do Gallaib
Laigen & Desmuman
9]
& do bi a dal fein d'innlacad in Giustis dar
Ad Luain. Doronne-sim comurli aili ann sin .i. impo dochom h.
Flaithbertaig ar
10]
cula, ar nir tharise leis mar do faccaibh e, ar ro
batur meic
11]
Ruaidri allaniar do Loch aice & a chliamain
fein .i. Dond Occ mar
12]
aen riu. Iss and ro delig mac Magnusa re maccaib
Ruaidri
13]
& do innsaig hi Tir nAmalgaid ar cend a bo
& a muintire & fuair
14]
iat co sodhanach cin creich cin argain, &
rucc leis iat i nn-ucht
15]
h. Ruairc, & dorigne creich moir ar Pilip Mac
Gosdelb{folio 2d}
16]
co senamail. Dala immorro Donnchada Charprig h. Briain
17]
do chuir maithi a muintiri & a aesa grada
remi co n-edalaib
18]
mora torthicha bid & etaig & argain
bo & ech.
Is ann sin dochuaid Aed mac
Ruaidri & Eogan h. hEdin
20]
ara cind urtharsna uathad do degdainib & nir
hanad ann sin ac
21]
Mumnechaib re huruad meic inn Ardrig & du
luid-sein forra &
22]
do gab oes grada Donnchada Charprig & ba trom
na hetala do
23]
facbait ann sin ac Aed mac Ruaidri. Is ann sin
dochuaid Dondchad
24]
Carprech da tig & dorigni sid &
baiti connell re hAed
25]
mac Ruaidri do gab du laim cin toidecht i n-agaid mac
Ruaidri
26]
aris, dar cenn a aesa grada du lecon as, &
niro chomaill-sim
27]
sin. Uair do anic arin sluaiged ba nesa a cetuair i
nd-agaid mac
28]
Ruaidri. Is ann sin tra tanicc mac Cathail Crobdeirg
& in Giustis
29]
co calad Insi Crema tar es Gall Laigen &
Desmuman & Mumnech
30]
d'imthecht, & rob ecen d'O Flaithbertaig Inis
Crema &
31]
Oilen na Cirqi & artrigi inn locha aris do
thabairt tar cenn a
32]
bo & a muintire.
Tanic reme mac Cathail aris co
Tuaim Da Gualann &
34]
dochuaid reme aris d'inlacad an Giustis & do
facaib se uathad
35]
do Gallaib maithi & sersenaig imdai aici. Ar
nir tharise leis-sem
Iss ann sin do erig h.
Flaithbertaig aris acus mac Murcertaig
6]
& na rigdamnada archenae dochum mac Ruaidri
tar es
7]
a Gall do imtecht o Aed mac Cathail Crobdeirg,
& do chuir mac
8]
Cathail techta & scribenna d'innsaigid Gall
d'indisin doib in
9]
athimpaid & d'iarraid thuillid sochraiti. Do
freccrad co soindib
10]
e-sim. Uair ba tuillmech na turusa-sin do Gallaib,
uair do
11]
gebtis etala mora & ni fagbaitis gada na
imsergna.
{folio 3a}Tuccad
Gaill Laigen do-som don dulad-sin ma
13]
Uilliam Cras & Macaib Grifin sochuide mor,
& o tancatar do
14]
innsaig-sim meic Ruaidri dar Tachur siar & do
gab reme suas a
15]
nIb Diarmata mur a cuala meic Ruaidri do beith cin
tsochraiti
16]
& cin a lucht comlugi do rochtain chuctha. Is
ann sin do chuir
17]
Aed mac Cathail Crobdeirg Fedlimid a brathair
& maithi da
18]
muintir sochraiti moir do Gaillsersenchaib ar creich
dochum
19]
Eogain h. Edhin ind Uib Fiachrach Aidni & do
batur adaig
20]
longpuirt ind Ard Rathain do chur na creichi mochtrath
arnabarach.
Do chuala h. Flaithbertaig
& meic Murcertaig & siad ac
22]
innsaigid mac Ruaidri Goill do dol ar creich dochum
Eogain
23]
a fir comlugi & a mbeith ind Ard Raithin. Is
hi comurli doronsad
24]
innsaigid Ardda Raithin & dolae i cend Gall
isin matin
25]
mochtrath & in baili du loscad i cenn Gall.
Da innsaigset cu
26]
maitin iat gur rabatur mochtrath ar faithqi Arta
Rathin.
Is si comurli doronsat ann sin
Tuathal mac Murcertaig
28]
Mumnig do chora ar tus isin mbaili mana Gallaib
& in neoch
29]
da thinecad do Gaidelaib mar aen ris; h. Flaithbertaig
& m-Murcertaig imman mbaili imoig.
Is latir dana dacuas isin mbaili
ann sin. Is he Gaidel
2]
ro frecair mar oen ris Taichlech mac Aeda h. Dubta,
& o dochodur
3]
co mer dana isin mbali do thechetur Goill sair
& siar asin
4]
baili & tucad in maidm sair ar Gallaib. Na
Gaill immorro dochodur
5]
siar ina maidm asin baili, is iat thucc in maidm ar a
raibi
6]
do Gaidelaib ar cul an baili allamuig. Ni raibi immorro
Gaidel
7]
bad beodha ina in lucht ara tucad an maidm-sin siar,
acht nar
8]
cetaig Dia sodhan orra.
In lucht dochotur sair asin baili
do len Tuathal & Taichlech
10]
h. Dubda iat. Do cetloit Tuathal Constapla na nGall
&
11]
do toit le Taichlech he. Ba sodan mor do mac{folio 3b}aib
12]
Ruaidri can beith isin maidm-sin. Is don maidm-sin
siar do
13]
marbad Mathgamain mac Aeda meic Conchobair Maenmuigi
&
14]
mac Gillacrist Meic Diarmata & re mac meicc
Amlaib meic
15]
Airechtaig & Niall mac Fergail h. Thaidcc,
& do marbad in ti
16]
ro marb he .i. brathair Culen h. Dimusaig.
Dala mac Ruaidri immorro ro
comraicsed arnabarach re
18]
h. Flaithbertaig & re macaib Murcertaig
& re Tigernan mac
19]
Cathail & re Donn Occ,
& tancatar-sin rompa andes co Druim
20]
Cenannan. Is ann sin tanicc Aed mac Cathail Crobdeirg
cona
21]
Gallaib ina ndegaith. Is hi comurli doronnad acca-som
cech
22]
nech dib d'innsaigid a bo & a muintire
& meic Ruaidri d'facbail.
23]
Tancatar meic Ruaidri rempa asin tir, uair ni raibi
Gaill na
24]
sochraiti aili accaib a praipi. Et dochuaid Donn Occ
aris & meic
25]
Ruaidri a n-ucht Aeda h. Neill. Et nir fas don
tsluaiged-sin
26]
doib-sim acht in tir do bi ina hoentecli toraid do lot
& do lanmilled
27]
trempa.
Dala meic Cathail iarom do
innsaig h. Flaithbertaig &
29]
tuc geill & aitiri uad don dulad-sin. Tanicc
reme anuas co
30]
Qill Meodoin & co Mag nEo i ndiaig mac
Murcertaig & Tigernain
31]
meic Cathail Micurain & doronsatur sith dar
cend a mbo &
32]
a muintire, & dochodur hi tech meic Cathail
Crobdeirg ar slanaigecht
33]
Donnchada Charprig & maithi Gall Erenn. Is
cumsanad
34]
rangus a less-sin, uair ni raibi qill na thuath a
Connachtaib
35]
can milled.
Iar n-arcnib & iar
marbad doine & bo in tire & in talman
37]
& iar cur chaich re fuacht & re
gorta tanicc teidm morgalair
38]
isin tir & isin talmain .i. cenel tescha,
tresa folmaigti na bailida
Flann mac Amlaib h. Fallamain
taisech Clainni hUatach
4]
do marbad le Fedlim mac Cathail Crobdeirg
isin chacad-sin.
Amlaib mac Ferchair h. Fallamain
taisech {folio 3c} a
6]
duthchusa fein is ferr tanic do ecc isin oenmis
& a mac do marbad
7]
.i. Flann.
Tadc h. Findachta fer grada d'Aed
mac Ruaidri do
9]
marbad la muintir Meic Aedacan ar sired creichi isin
cacad
10]
cetna-sin.
Muredach h. Finnachta taisech
Clainni Murthaili do
12]
ecc i nd-artrach ar Loch Orpsin & se slan ic
dol inn.
Conchobar mac meic Taidc h.
Cellaig ri h. Mane & Ardgal
14]
a brathair, tech do gabail forra diblinaib do macaib
Taidc
15]
h. Cellaig & a loscad inn .i. fer a duthcusa
fein ba ferr enech &
16]
engnam & ba lia & ba sochla
tanicc.
Gilla Corpti h. Mugroin do ecc
isin bliadain-sin & a adnacal
18]
hi Cunga Feichin.
Moel
Brigti h. Maicin app Topair Patraic quieuit in
20]
Christo, mac oge & ecnaid, & is leis
ro tinscanad tempul Topair
21]
Patraic & ro forbad a tsanctair & a
cruceda co mortsaethar i
22]
nd-onoir Patraic & Mure Bantigerna &
Eoin & na nApstal.
Duarcan h. hEgra ri Luigne
& Tadc h. hEgra & Etain
24]
ingen Diarmata meic Domnaill h. Egra mortui
sunt.
Goill & Mumnig do dol
for Termann Coelainn & tucad
26]
ar na nGall iar sin tre firtain Coelainn.
Int arbur oca buain a haithli
Feli Brigti & in trebad i
28]
n-oenfecht.