5]
Kl. Enair .uii. f.; L. uii.; u. bliadna ar dhá ced, ar mile,
6]
aois in Tigerna.
Uilliam Burc, milltigheoir Erenn uile
7]
duasle & do chendus fedhna, mortuus est.
Lochlainn,
8]
mac Domhnaill mic Fergail h-I Ruairc, do mharbadh do
9]
muinter Peodhacháin.
Sic mór & snechta ó Kl. Enair
10]
co féil Patraic is in m-bliadain si.
Gilla Crist .H. Moeil
11]
Miadhaigh, tússech muintire h-Eoluis, do marbad do
12]
Connachtuibh.
Longus la h-Eoan na Cuirte a h-Innsibh
13]
Gall, do chosnum Ulad re macaibh Uga dé Laci, & re
14]
Galloib na Midhe; acht chena nír fháss tarbha don
15]
longas sin acht in tír do mhilled & darcuin; &
16]
imthecht dóíbh iarsin gan nert do ghabháil.
Do rone
17]
Eoan a choraidh & a mhuinterus re .H. Neill & re
18]
Cenel Eogain.
19]
Kl. Enair for dhomnach, & ochtmadh .x. fuirre.;
20]
ui. bliadna ar dhá ced, ar mile, ais in Tigerna. Ab
21]
Incarnatione Domini nostri Ihesu Cristi secudum
22]
Dionisium, m.cc.ui.; secundum autem Bedam, m.c.xcix.;
23]
ab Incarnatione secundum Ebreos, m.cccc.lix.; ab
24]
initio mundi secundum Ebreos ú.cccc.x.; ab initio
25]
mundi secundum .lxx. Interpretes, ú.dc.luii.
Muirghess
26]
.H. h-Enna, airdespuc Muman, & légaid comarba
27]
Petair fri re fhoda, quieuit, Murchad .H. hOedha,
28]
espuc Corcaige, quieuit.
Domnall mac Mhég Carrthaigh,
Andiles mhág Finnbhairr
2]
mortuus est.
Donat .H. Becdha, espuc .H. n-Amalgaid,
3]
quieuit.
Maol Petair .H. Calmáin, comarba Cainnigh,
4]
tuir crabadh & einigh thuaiscert Erenn, in pace
5]
quieuit.
Díth mhór ar dhaoinibh & ar innilibh is in
6]
m-bliadain si.
Comarba Patraic do dhul co tech ri
7]
Saxsan do throchrad cheall Erenn, & do chossaoid ar
8]
ghalloib.
9]
Kl. Enair for Luan, iii.f.; L. xx.; seact m-bliadna
10]
ar dha ced, ar mile, ais in Tigerna.
Tomaltach na
11]
Cairrge, mac Conchobhair, mic Diarmada, mic Taidhg h-I
12]
Maoil Ruanaidh, rí muighe Luirg, mortuus est.
Ruaidhri
13]
.H. Gádhra, ri shleibhe Lugha, mortuus est.
Cathal, mac
14]
Diarmada, mic Taidhc h-I Mail Ruanaidh, do ghabháil righe
15]
Mhuighe Luirg is in bhliadain si.
Creach la h-Eicneachán
16]
.H. n-Domhnaill a b-Fearaibh Manach; & rucsat Fir
17]
Manach forra lín bhudh aidhbhle ináit féin, & ro marbad
18]
.H. Domhnaill, rí thire Conaill, ann, tuir engnuma,
19]
& einigh, & calmatais tuaisceirt Erenn go sin;
20]
& do thuit ann dream dá dhegh dhaoinibh bhudhéin maille
21]
fris, .i. an gilla riabhach mac Ceallaigh h-I Baoighill, Mathghamhain
22]
mac Domhnaill mhidhich h-I Concobhair, Donnchadh
23]
Conallach mac Conchobhair Moen Muidhe h-I Concobhair, et
24]
alii multi nobiles et ignobiles cum eis occisi sunt.
25]
Mac Még Mathghamhna, & Fir Manach, & Airghialla
26]
uictores fuerunt.
Amhlaibh .H. Ferghail, rí thuisseach
27]
muinntire h-Anghaile, quieuit.
Caislén Atha an urchair
28]
do ghabháil do Baldar de Lací & dá bhrathair, .i. do
29]
Uga de Lací.
1]
Kl. Enair for mhairt, L.x. Ocht mbliadna ar dha ced
2]
ar mile ais in Tigerna.
Cathal mac Diarmada mic
3]
Taidhg h-I Maoil Ruanaidh, ri Muighe Luirc, do ghabháil la
4]
Cathal Croib Dearc, dar sarughadh na n-espuc do bhadar
5]
a slánoigheacht etorra, .i. Ardghal .H. Conchobair, &
6]
Muiredhach .H. Dubh Thaigh, & Cleiment .H. Sniadhaigh.
7]
Fuaslucadh de a cinn shealait tré shlánoighecht na n-espuc
8]
sin, gan ghiall gan eidire. Dul dó as in tír amach
9]
iarsin, & creach mhór do dhénamh dhó, & a breith leis
10]
co ránic Loch Mic Nén. Toigeacht dó do-ridhis a cinn
11]
sheachtmhuine ar creich a Tír n-Oiliolla, & a breith lais
12]
is in g-Coirr Sliabh, & tar Corr Sliabh a Magh Luirc.
13]
Socraide mór do bhreith fair annsin, .i. Diarmaid,
14]
mac Maghnusa, mic Toirrdhealbhaigh h-I Conchobhair, &
15]
Maghnus, mac Muirceartaigh, mic Toirrdhealbhaigh h-I
16]
Conchobhair, & Cormac mac Tomaltaigh na cairrci,
17]
& Muiredach mac Tomaltaigh na carrci, &
18]
Donn Sléibhe mac Ruaidhri h-I Gadhra, rí sleibhe Lugha, &
19]
Flaithbhertach .H. Flannacán, tuisseach cloinne Cathail,
20]
& Gilla na Nech .H. Mannachain, rí .H. m-Briuin na
21]
Sinna. Od chonncadar na sersenaigh Breiffnecha in t-socraide
22]
ro mhór ar m-breith forra, ó rancodar dar Leic
23]
n-Damhaighe anonn ro theichset. Or nach raibhe, imorro,
24]
acht a mhuinnter féin a b-fharradh mic Diarmada, ro
25]
linged fair & ro marbad a mac, .i. Muirghes, &
26]
ro marbhait daoine eli da muinntir, & ro gabad é
27]
féin fa dheóigh.
Iar scoeiled na sochraide moire sin issí
28]
comairle do ronsat clann Tomaltaigh na cairrce mac
29]
Diarmada do dhallad.
Ro dallad, imorro, aca h-é,
30]
& ro madhmaighedh a muinntir.
Cogadh mór etir
31]
Ghallaibh Erenn is in m-bliadain si, .i. etir macuibh Uga
32]
de Lací, & Moeil Fer, & Seffraidh Maréis.
1]
Creach shluaighedh mór la h-Oedh .H. Néill a n-Inis Eoghain;
2]
& ruc .H. Domhnaill, .i. Domhnall Mór forra, co tucadh
3]
maidhm etorra in ro marbad ár díairmhidhe do-eini ar
4]
gach leth; uail in ro fagbad Domhnall mac Murchaidh,
5]
co nár adhbhal d' Eoghanchaibh maille fris, & Ferghal
6]
.H. Bóighill, & Cormac .H. Domhnaill, & Dabhid
7]
O Dochartaigh, & dream do mhaithibh Chenel Conaill
8]
maille riu.
Cath tucsat mic Raghnaill mhic Somhairle
9]
for Feraibh Sciadh, du in ro marbad ár diairmhidhe.
10]
Kl. Enáir for Cedaoin, L. xxi. Naoi m-bliadna ar
11]
dhá ced ar mile ais in Tigerna.
Ri Saxsan do thoighecht
12]
a n-Erinn co loingess n-adhbhal lais.
Gilla Crist .H.
13]
Cernaigh, comarba Condere, in bona penitentia quieuit.
Dauid, espuc Locha Garman, do marbad d' U Foelán na
14]
n-Déissi Muman.
Cath etir Conallaibh & Eoghanchaibh,
15]
ubi interfecti sunt multi de utroque exercitu.
Finghin,
16]
mac Diarmada, mic Cormaic Mheg Carrthaigh, ri Des
17]
Muman, interfectus est a suis.
Ualgharc .H. Ruairc
18]
do athríghad, & Art mac Domhnaill mic Fergail h-I
19]
Ruairc do rigad na ionad.
20]
Kl. Enair for dhardaoin; L. ii.; x. m-bliadna ar dhá
21]
ced ar mile ais in Tigerna.
Art mac Domhnaill mic
22]
Fergail I Ruairc, rí Breiffne, do marbad tria
23]
mheabhuil la Cormac mac Airt h-I Maoil Sechlainn.
24]
Céle .H. Dubthaigh, espuc Moighe h-Eó, quieuit.
Flaithbhertach
25]
.H. Floinn, comarba Dachonna Essa mic n-Eirc,
26]
in Cristo quieuit.
27]
Iohannes mac Mic na Pereisi, ri Sacsan, do theacht
Iar
2]
torrachtain dó ro fhógair sloighed mór for feraibh
3]
Erenn i n-Ulltaibh, do ghabail Uga dé Lací, nó da dhíchur a
4]
h-Erinn, & do ghabhail Chairce Fergusa.
Ro fháguibh Uga
5]
Erinn, & in lucht ro bádar ac coiméd na Cairrce ro
6]
fhagaibhset h-í, & tancodar d' innsoiged in rí; & do
7]
cuir in rí doeine dá mhuinntir féin innti.
Do chuir
8]
iarsin cobhlach da mhuinntir a Manainn, gur aircset,
9]
& ro mharbhsat a daine.
10]
Cathal Croibh Derc .H. Conchobhair, rí Connacht, &
11]
Connachta ar an sluaighedh sin.
Ar torrachtain dóib
12]
atuaidh adubairt rí Saxan re rí Connacht dul a g-cinn
13]
choeicthise dá innsoiged.
Adubairtsium co rachad, &
14]
gomberadh a mac lais, .i. Oedh mac Cathail Croibh Derc;
15]
& ní h-e in rí do boi ag á iarrad. Tabhair, ar an rí,
16]
no co b-fhagha cairt ar trian Connacht.
O ranic .H.
17]
Conchobhair ina ionadh féin, issí comairle do roine féin
18]
& a bhen & a mhuinntir, gan an mac do bhreth a
19]
g-cenn an rí, ger bhí sin comairle ba messa. Acht
20]
chena, ó ranic .H. Conchobhair dochum rí Saxan, & nach
21]
ruc a mac leis, ro gabad le rí Saxan Diarmaid mac
22]
Conchobhair mic Diarmada, rí Mhuighe Luirg, &
23]
Conchobar .H. h-Eghra, rí Luighne Connacht, & Find .H.
24]
Carmacan, fer grádha d' U Conchobhair, & Toirberd
25]
mac Gall Ghoeidhil, reachtaire do reachtairibh h-I Conchobhair.
Do chuaidh rí Saxan tairis iarsin, & ruc
26]
lais na maithi sin a Saxanaibh. Ro fhágaibh cendus
27]
Erenn ag an n-gaill espuc, & adubairt fris trí
Ro orduig an Gaill
2]
espuc sluaighedh d' innsoiged Connacht, .i. sé fein &
3]
sochraidi na Midhe & Laighen, co h-Áth Luain, co n-dernadh
4]
droichet tar Áth Luain lais, & caislén a n-ionad
5]
caisléin i Conchobhair.
6]
Donnchadh Cairprech .H. Briain cona shochraidi, &
7]
Seffraidh Maireis cona sochraitti do Ghallaibh Muman,
8]
& Oedh mac Ruaidhri I Conchobair & mac h-I
9]
Flaithbertaigh mar oen friú, I Connachtuibh co rancodar
10]
Tuaim Dá Ghualann, & do ronsat crecha mora assin
11]
co Loch na n-Airne I Ciarraighe, & do ronsad crecha
12]
mora annsin; & do bhadar co-ecidhis, no fichid oidhche
13]
acht bec, i Ciarraighe, & Connachta re n-agaid.
Do
14]
ronsat síth iarsin, .i. .H. Conchobhair & Donnchadh
15]
Cairprech & Seffraidh Máreis.
Issí síth do ronsat,
16]
.i. slighe do lecud dhoibhsium co h-Ath Luain d' innsoiged
17]
an ghaill espuic, & siadsum do dhenam sídha etir .H.
18]
Conchobhair & in Gaill espuc.
Do-rónsat síth etorra;
19]
& issí sith do ronsat, .i. Toirrdhelbhach mac Cathail
20]
Croibh Derc, & mac degh dhuine eli do Connachtuibh,
21]
do tabairt i laimh in ghaill espuic.
22]
Kl. Enair for shatharn, L. xiii.; en bliadain déc
23]
ar dhá ced ar mile ais in Tigerna.
Toirrdhelbhach mac
24]
Ruaidhri do dhenum crechi a Magh Luirc, co ruc is in
25]
Seghuis h-í docum Diarmada, .i. a bhrathar; & do
26]
len Oedh mác Cathail h-é co n-dechaid is in tuaiscert
27]
ar a theiched.
H. Dobh Ailén, espuc Cenannsa, quieuit.
Galo mac Mancháin, aird ecnaidh Erenn uile, occisus
28]
est.
Ricord de Diuid do marbad do chloich i n-Ath
Braighde Connacht do toighecht i n-Erinn, .i.
2]
Diarmaid mac Conchobhair mhic Diarmada, rí Muighe
3]
Luirg, & Conchobhar .H. h-Eghra, rí Luighni, & Find
4]
.H. Carmacán, & Toirberd mac Gall Ghaoideil.
5]
Airechtach mac Duinn Chathaigh occisus est.
Tomas
6]
mac Uchtraigh, co macuibh Raghnuill mhic Somairlich, do
7]
toighiecht co Doiri Coluim Cille co secht longa
8]
seachtmhodat, & in baile do milled doibh co mór.
9]
H. Domhnaill & iadféin do dul aroen a n-Inis
10]
Eogain, & an tír do mhilledh co h-uilidhe.
11]
Kl. Enair for dhomnach; da bliadain deg ar dha ced,
12]
ar mile, ais in Tigerna.
Sluaighedh la Connachta tré
13]
thoghairm in ghaill espuic & Gilli Bert mic Goisdelb,
14]
co h-Ess Ruaidh, co n-dernad Caisslen Cháil Usce leó.
15]
Sluaighedh eli la Gallaibh Erenn & las an n-gaill
16]
espuc cedna, do gabháil tuaiscirt Erenn, co n-dernsat
17]
caisslén Cluana h-Eois; & tucsad Fir Manach &
18]
mac Meg Mathghamhna ár mór forra don leith atuaid do
19]
Chluain Eois.
Maidhm mór ar Eoan de Ghréi, .i. iúsdís
20]
na h-Erenn, la mac Airt h-I Maoil Sechlainn, cur fháguibh
21]
a innmhus uile ann.
Imar .H. Ferghail, dux muintire
22]
h-Angaile, occisus est a fratre suo.
Gilla Crist mac
23]
Diarmada do mharbad la Murchadh Carrach .H. b-Fergail.
24]
Creach do denam don Ghilla Fhiaclach .H. Bóighill, & do
25]
dreim do Chenel Conaill, for Cenel Eogain, & iad ar
26]
comairce h-I Taircert.
Ruc O Taircert forra, &
27]
feraidh deabaid friú.
Marbtar, umorro, in Gilla
28]
Riabhach O Taircert, .i. rí thoissech Cloinni Sneidhghile &
Druim Choein cona
2]
templuib do loscad do Cenel Eogain, can cead d' Ua
3]
Neill.
Fergal .H. Cathain, .i. rí Ciannachta, & Fer na
4]
Craoibhe, do mharbadh do Ghallaibh.
Domhnall O Dáimhín do
5]
marbad do mac Mhég Lachlainn a n-dorus reclesa Coluim
6]
Cille.
7]
Kl. Enair for Mairt, L. u. Trí bliadna deg ar da
8]
ced, ar mile, ais in Tigherna.
Caislén Cluana Eois do
9]
milled la .H. Neill.
Gilli Bert mac Goisdelb do
10]
marbad a Caisslen Coeil Usce, & in caisslen fein
11]
do loscad.
Donnchadh .H. Eidhin do dhallad la h-Oedh
12]
mac Cathail Croibh Derc.
Maidhm Coille na g-Crann la
13]
Cormac mac Airt h-I Maoil Sechloinn for Ghallaibh, du a
14]
torchair sochaidhe mhór do Ghallaibh imó Peirris Messát,
15]
& imó Ualdar Dunél.
Domnall mac Domnaill
16]
bhrecaig h-I Maoil Sechlainn do marbad do Ghallaibh.
Tomas mac Uchtraigh & Ruaidhri mac Raghnaill
17]
do arcuin Doire Coluim Cille, & do bhreth shéd
18]
muinntire Doire & tuaiscert Erenn dóib airchéna,
19]
do lár tempail moir in reclesa amach.
H. Cathan &
20]
Fir na Craibhi do thecht co Doire do ghabáil tighe ar
21]
macaibh Mhég Lachlainn, gu ro mharbhsat ceallóir mhór
22]
reclésa Doire etorra.
Do roine Dia & Colum
23]
Cille, tra, mirbuil mhór annsin, .i. fear tinóil in
24]
toicestuil sin, Mathgamain mag Aithne, do marbad é
25]
a noinech Coluim Cille a n-dorus dhuibh recléssa Coluim
26]
Cille fein.
Caislén Cula Rathain do dhenum do Tomass
4]
Ri Alban do éc, .i. Uilliam Garm.
Oedh O Neill do
5]
tabairt mhadhma for Ghallaibh, & derc ár Gall do
6]
chur ann, & an Carrlongphort do loscad is in ló
7]
cédna, etir dhainibh & innile.
8]
Kl. Enair for Cédain; xui. fuirre.
Caislen Chluana
9]
Mic Nóir & Caislen Durmhaighe do denum do
10]
Ghallaibh.
Dichur mic Airt a Dealbhna do Ghallaibh
11]
& do ghoidealaibh Erenn uile.
Cormac mac Airt do
12]
dhul a n-Delbhna arís, & fuadach bó do breith da
13]
mhuinntir ó chaisslen Chluana, & maidhm do thabairt
14]
doib ar Ghallaibh in chaissléin.
Imhar mac Garrghamhna
15]
do marbad do Gallaib Maoil Ir.
Mac Airt do dhul co
16]
caisslen Átha Buidhe a Feraibh Ceall, & a bódhun do
17]
loscad, & ochtar da dhoeinibh do mharbad, & innile
18]
iomdha do bhreith leis.
Ualgharc .H. Ruairc, rí Breiffni,
19]
do dul ar creic a feronn Pilip mic Goisdelbh, & ba
20]
imdha do thabhairt do lais, & a toigheacht slán.
Cormac
21]
mac Airt do theacht aris a n-Dealbhna, & creach dhíghla
22]
do dhenum dhó ar Moeilsechlainn m-Bec .H. Moeil Sechlaínn,
23]
& a arguin uile, & a chur a Delbhna; & mac
24]
Uilliam Muilind do marbad; & Moel Sechluinn óg
25]
do dhul ass a torad a retha. Cormac mac Airt do
26]
dhul co caisslén m-Birra, & a bodun do loscad, &
27]
in cheall uile do loscad, & a biadh do breith este co
28]
léir, ar daigh na fuighdis Goill in caisléin biadh inti.
1]
Gilla na Naemh .H. Ruadhán, espuc Lughni, in Cristo
2]
quieuit.
O Muiricen, espuc Cluana Mic Nois, in
3]
Cristo quieuit.
Muircertach mac Briain do
4]
mharbad do Ghallaibh.
Is in m-bliadain si, umorro,
5]
do boi an t-Aodh breici friss araitti in cabhortach.
Creach do dhenum d' Aodh mac Maoil Sechluinn Mhég
6]
Lachlainn for comarba Coluim Cille, & Oedh féin
7]
do marbad do Ghallaibh, is in m-bliadain cedna, tria
8]
mhírbuil Coluim Cille.
Benmhidhe ingen h-I Eicnich, .i.
9]
ben Oedha h-I Néill, .i. rí Oiligh, in bona penitentia
10]
quieuit.
Sluaighedh la h-Oedh .H. Neill a n-Ulltaibh,
11]
& tuc maidhm mór ar Ghallaibh.
Alaxandair mac
12]
Uilliam Garm do righadh for Albain.
13]
Kl. Enáir for Dardain, & a seachtmad .xx. fuirre.
14]
Coig bhliadna dhég ar dá ched, ar mile, ais in Tigerna.
15]
Bliadain deridh noidecda, & si na bliadain contrardha.
16]
Ardghal .H. Conchobhair, espuc Soil Muireghaigh,
17]
in pace quieuit.
Int espuc .H. Ceallaigh Rathain
18]
in Cristo quieuit.
Comhdhál espuc na Cristaighechta co
19]
Róim a n-amsir Innocint papa tertii.
Is si so umir
20]
na n-espuc badar ann, cccc.xu., inter quos fuerunt tam
21]
primates quam archiepiscopi .lxxi.; numerus abbatum
22]
et priorum, dccc.; a fhéil Martain do shunnrad.
Cuig
23]
giurneisi déc da gac leth do trághad do mhuir Torrian
24]
isin m-bliadain si.
Cathal mac Diarmada mic Taidhg
25]
h-I Maoil Ruanaidh, rí Muighe Luirg, in Cristo quieuit.
26]
Trad .H. Moel Fhabhuill, tóissech Cheneóil Ferghusa, co nár
Donnchadh O Duibh Dirma,
3]
tóissech na Brédca, do h-éc a n-duibh reclés Coluim Cille
4]
i n-Doire.
Murchadh mac Cathmháil, ri thoisech Cenel
5]
b-Feradhaigh, dhéc tre mirbail Coluim Cille.
Ruaidhri
6]
.H. Flainn, rí Durluis, dhéc.
7]
Kl. Enair for Oeine, & .ix. uathad fuirre.
8]
Bliadain tossach noidecda, & sí na bliadain bhisigh.
9]
Sé bliadna dhéc ar dhá ced, ar mile, ais in Tigerna.
10]
Gilla Crist .H. Mannachain dhég is in Roim in bliadain-si.
11]
Senad chleirech in domuin uile is in Roim in bliadain
12]
si, icc Laterum imon papa Innocentius, & a h-aithle
13]
int shenaidh sin Innocentius papa quieuit in Cristo.
14]
Seoan, rí Saxsan, ar na aithrighadh do shaxsanchaibh is in
15]
bliadain si, & a h-ég do reacht.
Mac righ Franc do
16]
ghabháil righe Saxsan, & d' fhaghail a braghat.
Gilla
17]
Croice Fraich mac Carrghamhna dhég, & in sacart .H.
18]
Celli mortuus est, ar na crossadh aroen, & ar ná
19]
chinnedh dhoibh dul dont sruth.
Int ap .H. Lotan, sói
20]
crabadh & leighinn, in pace quieuit.
Grighair mac
21]
Gilla na n-Angeal, ar manach Erenn, in pace quieuit is
22]
in domun toir, ar na innorbad do mhanchaibh Droichid
23]
Atha, ar thnúth & fhormad.
Primáith Erenn, .i. Mac
24]
Gilla Uidhir, do éc is in Roim iar senaid clerech Erenn
25]
dó, & do níter ferta fiadhnacha trid isin Roim.
26]
In t-aird-espuc .H. Ruanadha do ghabáil do Connachtaib &
27]
do Moeil Isa .H. Conchobhair co docrach, & co foreignech,
28]
& a chur a n-glasuibh, in ní nach cualamar riamh roime,
29]
.i. airdespuc do gheimhlechad.
Annadh .H. Muireghaigh,
Patricius, espuc Cnuic
2]
Muaidhe, quieuit.
Mathghamhain .H. Laitbertaigh, rí
3]
Chloinni Domhnaill, dhég.
4]
Kl. Enair for Domhnach, L. xx; bliadain bissech.
5]
Seacht m-bliadna deg ar dha ched, ar mile, ais in Tigerna.
6]
Oissin, ap cananach Mainisdrech Derc, quieuit.
Scathánaigh
7]
Erenn ule o Purt Lairce iness, & o Loch
8]
Carman, co Doire Coluim Cille fothúaid, do dhul co
9]
Manainn do iascairecht. Ecen do denum doibh inti,
10]
& a marbad uli a n-íc a n-eicin a Manuind.
Apaidh
11]
Erenn ule do dul tairis soir ar an caipitil coitchinn
12]
is in m-bliadain si, & a n-gille do dhíscailed, &
13]
a forcla do marbad a Saxanuibh, & a apdhaine do
14]
bhuain do apaidh Droichid Átha ar an caipitil sin.
A
15]
lán toradh for cach crann dár dhú mess fair isin
16]
m-bliadain si.
Crechsluiaghedh do Ghallaibh Ulad do dhul
17]
go h-Ard Macha, & a h-arcain ule doibh, & .H.
18]
Fothuelán ro sdiurastar íad, uair ro gheallastar,
19]
do mhuinntir Arda Macha nach airgfidís Goill iad
20]
an g-cein do bhíadhsum ag Gallaibh.
A cinn seachtmhuine
21]
iarsin tanic .H. Néll Ruadh & mac Meg
22]
Mathghamhna, & do ronsat creich mhóir ar Gallaib
23]
.i. dá ched & mile bó. Tancotar Goill & .H.
24]
Fothuelán na n-diaidh.
Ro impadar Eoganaigh friu,
25]
& ro mharbhsat ceithri Goill .x. fa raibhe luirecha,
26]
im có n-sdápla n-Dealgan, & ro marbad .H. Fothuelán
27]
a n-enech Padhraic.
Gilla Tigernaigh mac Gilla Ronáin,
28]
espuc Airghíall & cenn cananach Erenn, in bona
29]
penitentia quieuit.
1]
Kl. Enair for Luan; L. i; bliadain tanaise fuirre.
2]
Ocht m-bliadna dég ar dhá chéd, ar mile, ais in Tigerna.
Gill Aernáin .H. Martain, ollamh Erenn, & sói
3]
il-dánachta, iar cinnedh a bhetha ag na manchaibh, in pace
4]
quieuit.
In Fer Dána .H. Máil Ríoc, sói a dhána fein o
5]
h-Ib Dalaigh síos, mortuus est.
Tadhc .H. Ferghail, dux
6]
muinntire h-Angaile, do marbad do Murchad Charrach
7]
.H. Fergail.
Diarmaid, mac Conchobhair mic Diarmada,
8]
rí Mhoighe Luirc, dhég is in m-bliadain si, & Cormac mac
9]
Tomaltaigh na Cairrge, mic Conchobhair, do ghabháil
10]
righe Deis Diarmada.
Donnchad .H. Maoil Bhrenuinn
11]
do ég in hoc anno.
Mor, inghen Domnaill h-I Briain,
12]
ben Cathail Croibh Derc h-I Conchobhair, oen righan Connacht,
13]
do ec in bliadain si.
Sradbhaile Átha Luain do loscad
14]
do leith na Midhi.
H. Níoc, ab Chille Becan, do ég iar
15]
m-buaidh manchíne & g-crabhadh.
Domnall .H. Gadhra
16]
mortuus est.
Muircertach .H. Floinn, rí .H. Tuirtri,
17]
do marbad do Ghallaibh.
Conghalach .H. Cuinn, coinniul
18]
ghaiscedh & engnuma thuaiscirt Erenn, ríthoisech
19]
Muidhe Lughad & t-shíol Cathusaigh ule, do mharbad isin
20]
ló cédna.
Mail Isa .H. Daighri, airchinnech Doire Coluim
21]
Cille, in bono fine quieuit in pace.
22]
Kl. Enair for Mairt, & ali.x. fuirre, & in
23]
tres bliadain fuirhí; erat pluuia per totum annum
24]
paucis diebus exceptis.
Noi m-bliadna .x. ar dhá ced,
25]
ar mile, ais in Tigerna.
Comarba Feichin Fobair
Murchad Carrach .H. Fergail do dhul ar
2]
creich a Connachtuibh, & a n-eirghe dhó, & sochaidi do
3]
Connachtaibh do marbad ann; & maidhm ar Murchad
4]
Carrach, & drém mhór dhá muinntir do mharbad ann,
5]
& a theacht fein ar eicin ass.
Cluain Corpthi do
6]
loscad, cona tighibh & cona tempall, is in bhliadain
7]
si, & Drochet Atha do dhul re sruth.
Clemens, espuc
8]
Luighni, in Cristo quieuit.
Fonachdan .H. Brónan, comorba
9]
Coluim Cille, in pace quieuit.
Flann .H. Brolchan do
10]
oirdned ina ionadh.
11]
Kl. Enair for Cedáin, & treass .xx. fuirre;
12]
& bliadain bisexsa h-í, & in coiced bliadain
13]
don naiecdha, & taisci in .lxx. indás fiche bliadan
14]
ar da chéd, ar mile, ais in Tigerna.
Dub Dara mac
15]
Muiredhaigh h-I Maille do marbad a congair lá Cathal
16]
Croibh Derc ina longphort fein, dar sárugad Connacht
17]
uile; & ba truagh an gniom sin, gidh iad a mhíghnimrada
18]
fein tánic fris.
Coisecrad thempuil mainisdrech
19]
na Buille a Connachtaibh in bhliadain si.
Oed .H.
20]
Maoil Eoin, espuc Chluana, do bhathad.
Moeil Sechluinn,
21]
mac Concobhair Maen Mhuighe, mortuus est.
Gilla Crist
22]
mhác Gormán, sagart mór thighe Sinchi, in senoir is mo
23]
deirc & crábad & egna, leighind & scribhinn,
24]
& tacthair gach neich rancus a les do dhoeinibh &
25]
do leabhruibh isin egluis, iar mbuaidh g-crabad &
26]
ailitri, in neimedh Innsi Clothrann quieuit in Cristo.
Ualdra dé Lací do theacht i n-Erinn, & sluaiged mór
27]
do dhenumh dhó docum crandoige .H. Raighilligh. A dul
2]
Creach mhór do denum do Murchad Charrach .H. Fergail
3]
ar muinntir Geradhain, & Tadhc do .H. Conaith do
4]
marbad; & Maghnus mac Toirrdhealbhaigh .H. Conchobhair,
5]
& Ioan Maissín do dhenum creach sluaiged
6]
docum Murchaid ina diaidh.
Moel Michíl .H. Tomaidh,
7]
aird airchindech tighe Sinche, & Gilla in Coimdhedh mac
8]
Fer Domuin, quieuerunt in Cristo.
Lúcass de Letreuille
9]
do teacht i n-Erinn, & primáitecht Erenn uile do
10]
tabairt do lais; & is h-é sin ced ghall ro gabh
11]
primáitecht Erenn ar tús.
12]
Kl. Enair for Aine, & cetramadh uathadh fuirre.
13]
Bliadain ar fhichit ar dhá ced, ar mile, ais in Tigerna.
14]
In Cairnech Riabhac mhág Flannchaid do mharbad d' Oedh,
15]
mac Domnaill, mic Ferghail .H. Ruairc.
Gilla na
16]
Noemh mac Conmedha, dux muinntire Laodhacháin, do
17]
marbad den urchur shaighde do macaib .H. Flannacán
18]
doirrter Theffa, ac teacht ón caislén núa.
Moeil Sechluinn
19]
Óc O Moeil Sechluinn do bhádhad, & mac Conmedha,
20]
.i. mac Ugholóid mec Conmedha.
Caislen Atha
21]
Liag do fhuabairt do dhenum do Ualdra de Lací & do
22]
sluagh na Midhe ule.
Od chualadar imorro Connachta
23]
sin, tancodar tairis i níar co rancodar tri lár muinntire
24]
h-Angole, & a Magh m-Breaghmuide, gur loiscedar
25]
daingen h-I Cuinn, & go n-dechadar tremit siar is in
26]
calaid, cur facbad dhóibh in caislen ar éicin, & tre
27]
cóir sitha.
28]
Iacóp Penciail do theacht i n-Erinn mar legáid ó Róimh,
29]
do rédugad & dordugad dhál eglasdacdha, & eiregha
Diarmaid, mac Ruaidhri, mic Thoirrdhealbhaigh
4]
Mhóir h-I Conchobhair, do mharbad do Tomáss macc
5]
Uchtraidh ag teacht a h-Innsibh Gall, & é ag tinol chabhlaigh
6]
do ghabhail righe Connacht; & ba mór in scél sin,
7]
.i. adhbhar righ Erenn do thuitim amluid sin ar belaibh a
8]
inmhe.
Maol Ruanaidh .H. Dubh Da, rí .H. n-Amalgaidh, do
9]
adhad ac tinól in cabhlaigh cedna.
Diarmaid .H. Cu Lecháin,
10]
sói senchusa & scribhinn, do éc is in bhliadain
11]
sin, .i. fer fa mó sgreaptra & eolus tanic na aimsir
12]
fein; & issé ro sgriobh leabar oiffrinn in chnuic,
13]
& leabhar oiffrinn eli a dhingmhála do Diarmaid mac
14]
Oiroachtaigh, dá oide, & do Ghilla Padraic da comdhalta,
15]
do comarbuibh Achadh Fabair diaidh a n-diaidh.
Mac
16]
Uga dé Lací do thoidhecht i n-Erinn do n-emthoil rí Saxan, co
17]
tanic co h-Oedh .H. Neill, co tancodar aroen i n-aghaidh
18]
ghall Erenn, & gur millset morán a Midhe, & a
19]
Laighnibh, & a n-Ulltaibh; gurrusscaoilset caislén
20]
Cula Rathain, & co ro tinoilsed Goill Eirend co
21]
Dealgain cethri catha .xx., gut-tainic Aod O Neill &
22]
mac Uga de Laci cethri catha na n-aghaidh, go tugsad Gaill
23]
a breth fein d' Ua Neill annsidhe.
24]
Kl. Enair for shatharn, & cuicedh .x. fuirre;
25]
M.cc.xxii.
Int ab Mac Suala in pace quieuit.
26]
Gilla Mo Choinne .H. Cathail, rí Ceneoíl Aoda tiar & toir,
27]
do marbhadh do Shechnasach mac Gilla na Naom .H. Shechnasaigh,
28]
iar na brath da mhuinntir fein.
Gaoth mor,
29]
trés ar milled dénta, & cumdaige, & longa in
30]
bliadain sin.
Mor, inghion h-I Baoidhill, ben Amlaoibh
31]
h-I Beollain, mortua est.
Niall O Neill do sharugad
Tadhg O Baoidhill, sonus & saidhbhreas tuaiscirt
3]
Eirend, fer scaoilte séd & maoine do lucht gacha
4]
ceirde, mortuus est.
5]
Kl. Enáir for Domnach, & .ui.xx. fuirre.
6]
M.cc.xxiii.
Alpín .H. Maol Mhuaidh, easbog Ferna, in
7]
Cristo quieuit.
Int easpog Mag Gealain, espog Cille
8]
Dara, eodem anno quieuit.
Clúain Mic Nois do
9]
loscudh, & seóid imdha, mar aen re da temroll, in
10]
bliadain sin.
Uilliam de Laci do thecht i n-Eirinn, &
11]
crannog Innsi Laodachain do dhénum dó; & Connachtaigh
12]
do techt uirre ar eigin, & na daine do bi innte
13]
do legadh amach ar bhreithir.
Se traigthe .xx. do cur ar
14]
tempul tighe Sinche do shagart in baile, .i. Mael Mag
15]
Gormain.
Gaoth mor is in lo iar b-feil Matha, gurro
16]
roisistair coirce Erenn uile do neoch tarruidh ar lár dhe.
17]
Murchad Carrach .H. Ferguil do marbad dhén urchur
18]
soighde ac gabáil greisi ar Aodh mac Amlaibh I Ferguil.
19]
Sechnusach mac Gilla na Naomh .H. Shechnusaigh do marbad
20]
do Cloinn Cuilein, & sarachad na bacla more Mic
21]
Duach imme, & a mac cleirech do marbad.
Maol Ísu
22]
mac Toirrdhealbhaigh .H. Concubhair do éc a n-Inis Medhóin.
23]
Dubhthach .H. Dubthaigh, ab Cunga, quieuit in hoc anno.
24]
Finn .H. Carmacain, fer fedma & ferannuis moir
25]
do righ Connacht, moritur.
1]
Kl. Enáir for Luan, & .uii. uathad fuirri.
2]
M.cc.xxiiii.
Cith ro ferasdair a n-inaduibh a g-Connachtuibh,
3]
.i. at-tír Maine, & a Soghain, & a n-Uib Diarmada,
4]
& a Clainn Taidhg, dar fhás teidhm mor ar bhúaib iar
5]
g-caithemh feoir & duillebhair, & na daoine do
6]
caithedh allacht & a b-feoil do nídh gallra examla
7]
dhoibh.
Cathal Croibh Dercc .H. Concobair, rí Connacht, &
8]
rí Goeidhel Eirenn iar tothacht, d' fagáil bais a mainistir
9]
Cnuic Muaidhe, a cuiccedh callainn Iúin; ant oen ghaeidel
10]
as ferr tanaic o Brian Boraime anuas, ar uaisli
11]
& ar onoir; toccbalach tresaghmar totachtach na
12]
tuath; sobartan saidhber soinemhail na sithcana; doigh
13]
is ré reimhios do gabadh dechmadh ar tus a n-iath Eirenn;
14]
colamhuin connail craibhdech creidmhe & Cristaigheachta;
15]
certtoigtheoir na cintach & na coibhdenach;
16]
mudhaigteoir na merlech & na malortach; coimheuttaid
17]
coittcend catbuadhach an reachta riogh, da tucc Dia
18]
degh onoir a talmain, & an flaitheas nemda thall,
19]
ar n-eucc a n-aibid mhanaigh dó, ar m-breith buadha o
20]
doman & o deaman do.
Aod O Concobair, a mac
21]
fein, do gabail rige Connacht le a shén & le a sholaid
22]
dar a éise; uair ba ri ar tothacht re laimh a athor reimhe;
23]
& do badar braigde Connacht na urláimh; & is e
24]
Dia ro chedaigh in ríghe dosum amluid sin, uair ni
25]
dernad dulc a g-Connachtuib re faobhar gabala rige
26]
dosumh achtmadh aon shlad ar sligedh na Crúaiche, & ro
27]
benuid a lámha & a chosa don tí do roine, & aon
28]
ben do shárachad do mac h-I Mannachain; & ro dallad
Muirges cananach, mac Ruaidhri .H. Conchobhair,
2]
duine is comdeisi tainic do Gaoidealaibh riam
3]
il-leigend & i cantairecht, & h-i uers dénmhuidhecht,
4]
do ég is in bliadain si, & a adhlucadh a Cunga Feichin
5]
iar m-buaidh ongta & aitrighe.
Domnall O Cellaigh, rí
6]
.H. Maine, do ég in hoc anno.
Cú Cenann .H. Con Cenuinn
7]
do ég in bliadain sin.
Matgamuin .H. Ceirín, rí Ciarraighe
8]
Locha na n-Airne, do ég.
Mael Isu mac in espuic
9]
i Maeil Fhagmair, persún .H. Fiachrach & .H. n-Amhalgaidh,
10]
& adbar espuic, do marbad do mac Donnchada
11]
i Dub Da, ar g-caithemh a bidh & a theinidh na thigh fein.
Aedh mac Concubair Moenmhuighe do ég ag toigect ont
12]
sruth & o Ierusalem in bliadain si.
Mac in Uga
13]
do teachtt a n-Eirinn daindeoin righ Saxan, &
14]
forbuise cocaidh & errain do fhás ettorrai &
15]
Goill Eirenn, no gur eirgedar Goill Eirenn ina aghuidh,
16]
& gur h-indarbuid i nucht Aoda i Neill, righ Ailigh,
17]
& gur tinoiledar Gaill & Gaoidel Eirenn da
18]
n-innsaigii, .i. Aod mac Cahail Croibh Derg, ri Connacht,
19]
& Donnchad Cairprech .H. Briain, rí Muman, &
20]
Diarmait Cluasach Mag Carthaigh, ri Deas Muman, &
21]
maithe Erenn archena cenmotha Cenel Conuill &
22]
Eoghain, co riachtadar Murtemne & Dun Delgan,
23]
& gurap as ro iarsad gialla & etere o macuib
24]
in Uga & o Aodh .H. Neill. Is annsin tainic .H. Neill
25]
cona Ghallaibh & cona Gaoidheluibh, co ro roinnsit iad
26]
ar slighthibh Slebe Fuaid, & ar doirsibh Emhna,
27]
& ar Fidh Conaille, gur greannuigsim Gullu fa a
28]
indsaiged is na inatuibh sin. Cidh tracht, od conncadar
29]
Goill Eirenn gur urdhalta in imdeaguil sin d' faghbáil
Sluaighedh mór le h-Oedh mac Cathail Croibh Derg co
5]
caislen Aird Abla i crich Bréfne, co n-dechatar ar
6]
an g-caislen, cur loisceadar, & gur marbadar cach
7]
oen fuarutar ann do Gallaib & do Gaoidhealaibh.
Duarcan O h-Edhra, ri Luighne, mortuus est.
Morsluaighedh
8]
do dhénum do Aodh Ua Neill a g-Connachta,
9]
la macca Ruaidri h-I Concubhair, & le togairm
10]
t-Sil Muireduigh uile acht mac Diarmata amháin,
11]
.i. Cormac mac Tomaltaigh, co n-deachaid ar fud Connacht
12]
budh dhes co Fedhuibh Atha Lúain, co raibe da
13]
oidhce ag Muillibh Uanach, & gur airgset Loch Nen,
14]
& cot-tug seoid h-I Conchobhair as leis. Tánic na
15]
diaidh co Carn Fraoich, & do airgestair Toirrdhealbhach
16]
mac Rúaidhri ann, & do chuaid na luathcéim da tigh ar
17]
gc-cloistin t-slóigh moir do Galloibh & do Muimnechaibh,
18]
fá Donncchad Cairbrech .H. m-Briain, & f-fa Séfruidh
19]
Maireis, ag Aod .H. Concobhair & ag mac Diarmata
20]
cuige; & o nac rucsatar ar O Neill ro lensat
21]
meic Ruaidhri, gur taifnedar a nucht I Neill iad arís.
22]
Ro marbsadar Muimhnigh don turus sin Echmarcach
23]
mac Branain, taoisich Corca Eachlann, ag Cill Cellaigh,
24]
ar n-díchur cloinne Ruaidhri a Cunnachta amach.
Goill
25]
& Muimhnigh do dol fa Termann Caoil Finn, & do
26]
cuiredh ár na n-Gall tré fertuibh Cail Fhind.
Ar mor
27]
ar daoinibh an bliadain sin.
Ant arbhar ga buain a
Tadhg O h-Edhra do ég in blíadain sin.