Corpus of Electronic Texts Edition
Annals of Tigernach (Author: [unknown])

Annal T729

T729.0

K. uii.

T729.1

Eicbericht Ridire Crist do éc la casc, & ín Gall Ulcach, fear as glicca bai 'na aimsir, do éc in la cétna.


p.235

T729.2

Tri .l. long Picardach do brisidh i r-Ross Cuissine sa bliadain cetna.

T729.3

Fachtna mac Folochtaig, ab Cluana Ferta Brenaind, moritur.

T729.4

Cath Droma Deirg Blathuug eter Piccardaib .i. Drust & Aengus rí na Piccardach, & ro marbad Drust and, in dara la deg do mis Aughuist.

T729.5

Andsa bliadain-si ró scuir Beda don croinic .i. lebur oirisen, do scribad.

Annal T730

T730.0

K. i.

T730.1

Reuersió reliquiarum Adomnain de Hibernía mensi Octimbris.

T730.2

Filius Onchon, scriba Cille Dara, moritur.

T730.3

Filius Con Cumbu, scriba Cluana Maic Nóis dormiuit.

Annal T731

T731.0

K. ii.

T731.1

Combustio Cuile Rathain.

T731.2

Clericatus Eachada.

T731.3

Mac Cuitine rex Saxan constringitur.

T731.4

Cath ider Cruithniu & Dal Riada i m-Murbulg ubí Cruithne deuictí fuerunt.

T731.5

Cath eter mac Aengusa & mac Congusa sed Brudheus uicit Talorcum fugientem.


p.236

Annal T732

T732.0

K. iii.

T732.1

Bass Flaind Chualand, ab Cluana Maic Noís, h-úi Colla; do Uib Cremthaind dó.

T732.2

Guín Dathgusa maic Baith, ri na n-Dessi.

T732.3

Cath Connacht in quo cecidit Muredach mac Indrachtaig.

T732.4

Pontifex Muighe h-Éo Saxonum, Garailt, obít.

T732.5

Caillech ingen Dunchadha, di Uib Liathan, regina optima et benigna, dormitauit.

T732.6

Temnen Cille Garadh, religiosus clericus, quieuit.

T732.7

Nechtan mac Der Ile moritur.

T732.8

Cath iter Laighniu Desgabair & Mumu, in quo Aedh mac Colgan uictor erat.

T732.9

Sebdand filia Cuirc, dominatrix Cilli Dara, obit.

T732.10

Fergus mac Conaill Oirgnigh & Ferrdomnach scriba Aird Macha obierunt.

T732.11

Congalach Cnucha morítur.

Annal T733

T733.0

K. u.

T733.1

Dungal mac Selbaig do-ríndi toisc a Toraigh & toisc aile a n-Inis Cuirennrighe, cor' airg.


p.237

T733.2

Muireadach mac Ainbchellaig regnum Geniris Loairn assumit.

T733.3

Congressio iterum inter Aedh mac Fergaili et Genus Conaill in Campo Itha ubí cecidit Conaing mac Congaile, maic Fergusa Fanat, et ceteri multi.

T733.4

Flaithbertach classem Dal Riada in Iberniam duxit, et caedes magna facta est de eis in insola h-Oíne, ubí hí trucidantur uiri: Concobar mac Locheni & Branchu mac Brain, et multí in flumine demersí sunt quod dicitur in Banna.

T733.5

Eochaid mac Echach, rí Dail Riada & Conall mac Concobar mortuus est.

T733.6

Natiuitas Donnchadha maic Domnaill, ríg Erenn.

T733.7

Uacca uisa est in Delginas Chualand quae ter in die mulsa est, et butirum eius et galmarium multi comedere, cuius forma haec est: unum caput et unum collum, et post scapulam duo corpora cum .ii. caudis et sex pedibus habebat.

Annal T734

T734.0

K. ui.

T734.1

Rechtabra h-ua Cathasaigh, rí h-Úa Tuirtri, mortuus est.

T734.2

Eclipsís lunae .xí.kl. Februarii.

T734.3

Comotatio martirum Petair & Poil & Padraic ad legem perficiendam.

T734.4

Tolarg mac Congusa a brathair fen dia gabail & tuc i l-laim na Piccardach, & ro báidhedh leo-siden h-e.

T734.5

Cath i Muig Itha iter mac Loingsig & mac Fergaile .i. Sil Eachach & Cenel Eogain, & tucadh a n-ar leath ar leath and.


p.238

T734.6

Taithleach mac Cind Faeladh rí Luigne moritur.

T734.7

Aedh Allan regnat.

Annal T735

T735.0

K. uii.

T735.1

Oeghethchar espoc Naendroma pausat.

T735.2

Cath Fotharta in regionibus Murthemne eter Sil Neill & Ullto, et uibí Aed Roin—a n-Durthaigh Fothart rucadh h-e da marbadh—& Concadh mac Cuanach, rí Coba, ceciderunt. Aed Allan mac Fergaile uictor fuit.

T735.3

Cath Fele eter Mumain & Laighniu, uibi muiltí do Laignib et pene innumerabiles de Mumain perierunt, in quo Cellach mac Faelcair, ri Osriage, cecidit ocus da mac Cormaic Rosa ríg na n-Dessi. Cathal mac Findghaíne, rí Muman, euasit.

T735.4

Airechtach h-ua Dunchadha Muirsce, rí d'Ib Fiachrach Muaidhe ar Chondachtaib, et Cathal mac Muiredhaigh, rí


p.239

Connacht, moriuntur.

T735.5

Guin Flaind maic Conaing, abb Chilli Moiri Dithroib.

T735.6

Dracco ingens in fine autumni cum tonitruo magno post se uisus est.

T735.7

Beda sapiens Saxonum, quieuit.

T735.8

Mo Bricco Belaig Feli pausauit.

Annal T736

T736.0

K. i.

T736.1

Aengus mac Fergusa, rex Picctorum uastauit regiones Dail Riata, et obtenuit Dun Ad, et combussit Creic, et duos filios Selbaich catenis alligauit .i. Dondgal & Feradhach, et pauló post Brudeus mac Aengusa maic Fergusa obit.

T736.2

Bass Fianamla maic Gerrthighe ab Cluana Iraird.

T736.3

Bas Crunmail maic Colgan.

T736.4

Guin Mail Fothartaig maic Mail Tuile do Laignib.

T736.5

Uir sapiens et ancorita Insolae Uaccae Albae .i. Indsi Bó Finde—do Cianachtaib Bregh dó—Dublitir et Samson nepos Corcrain dormierunt.

T736.6

Badbchadh mac Conaill Gabra, ri Cairpri mortuus est.


p.240

Annal T737

T737.0

K. iii.

T737.1

Bass Ronain, ab Cínd Garadh.

T737.2

Failbe mac Guaire .i. haeres Mael Rubai Apuir Crosnan, in profundo pelagi demersus est cum suis nautis numero .xxii.

T737.3

Conmael h-ua Loichene, ab Cluana Maic Noiss, pausat.

T737.4

Congresió inuicem inter Nepotes Aeda Slaíne, ubi Conaing, mac Amalgaidh, Cearnacum uicit et Catal mac Aedha cecidit: iuxta lapidem Ailbe ab orientali parte gesta est.

T737.5

Dal eter Aedh n-Allan & Cathal mac Findgaine oc Tir Da Glass.

T737.6

Lex Patrici tenuit Hiberniam.

T737.7

Fiangalach mac Murchadha, rí h-Ua Mail, mortuus est.

Annal T738

T738.0

K. iiii.

T738.1

Faelan mac Broin, rí Laigen inmatura aetate ac inopinata morte interit.

T738.2

Tola mac Dunchadha, espoc Cluana h-Iraird dignus Dei miles, in Christo quieuit.

T738.3

Cernach mac Fogartaig maic Neill, maic Cernaigh Sotail, maic Diarmuda, maic Aedha Slaíne a suis scleratis sociis dolose iugulatur est, quem uaccarum uituli et infimi orbis mulieres tediose fleuerunt.

T738.4

Cath Atha Senaigh .i. cath Ucbadh, h-i .xiiii.kl. Septembris die tertío .i. mairt, inter Nepotes


p.241

Neill & Laigniu crudeliter gestum est, in quo binales reges celsi uigoris pectoris armis alternatim congresi sunt .i. Aedh Allan mac Fergaile rí Temrach & Aedh mac Colgan rí Laighen, e quibus unus superstes uulneratus uixit, alius uero militarí mucroine capite truncatus est. Tunc Nepotes Cuínd inmensa uictoria ditati sunt cum Laigenós suos emulos insolitó more in fugam mittunt, calcant, sternunt, subuertunt, consumunt, ita ut usque ad internicionem uniuersus hostilis pene deleretur exercitus paucis nuntiis remanentibus, et in tali bello tantos cecidisse fertur quantos per transacta retro saecula in uno succubuisse impetu et feroci ruisse conflictu non comperimus. Ceciderunt autem optimí duces, Aedh mac Colgan, rí h-Úa Cendsilaigh & Bran Becc mac Murchadha da ríg Laigen, & Fergus mac Maenaig & Dub Da Crich, mac h-úi Cellaigh, maic Trena, da ríg Fothart, Fiangalach h-ua Mail-Aithgen {folio 13b2}, Conall húa Aithechda, ceithri maic Floind h-úi Congaile. Eladach h-úa Mael Uidir, et ceteri multi qui compendii causa omissi sunt.

T738.5

Guin Fergusa maic Cremthain.

T738.6

Samthand cecinit:
  1. Madh con-ríset in da Aedh
    bidh mor-saeth a n-ergairi,
    madadh codhal dam-sa is saeth
    Aed la h-Aedh mac Fergaili.

p.242

Quidam cecinit:
  1. O cath Uchbadh co n-aine
    a mbith truchlum fer Fene,
    ni fuil fo grein gil ganmigh
    sil nach Laighnigh a n-Eri.
  2. Nái mile do-rochratar
    i cath Uchbadh co n-deni
    do slogh Galian ger gart-glan,
    mor in martgal fer Féine.
Aedh Allan fein do-rone so:
  1. In t-Áed issin uir &rl.

T738.7

Sloigedh la Cathal mac Findgaine co Laighníu, co ruc giallu o Bran Becc mac Murchada & co ruc maíne mora.

Annal T739

T739.0

K. u.

T739.1

Fergus Glut rí Coba, & is e bés do-nídh, seledha imdha do chur asa bel, conidh dib fuair bass.


p.243

T739.2

Dormitacio (.i. collad) Samthainde Cluana Bronaig, & dormitacio maic maic Mail Aithgen, espuic.

T739.3

Cuanu mac maic Peasain, scriba Treoit, pausat.

T739.4

Combustió munteri Domnaill h-i m-Bodbraith. Is and do-tuit Ailill Brí Leith in domo caenae.

T739.5

Fland mac Cellaig, maic Crundmail, espoc Rechrainne, moritur.

T739.6

Tolarcan mac Drostan, rex Athfhotla, a bathadh la h-Aengus.

Annal T740

T740.0

K. ui.

T740.1

In clericatum Domnall exit.

T740.2

Guin Forbusaigh, maic Ailello, ríg Osraige.

T740.3

Guin h-úi Ailello, tigerna Ceneóil Fiachrach.

T740.4

Bass Cellaigh maic Secdi .i. o Buidemnaigh do Conmaicnib, ab Cluana Maic Noís.

T740.5

Dub Da Boirend ab Fabuir moritur.

T740.6

Dormitacio sancti Brain Lainni h-Eala.

T740.7

Fland Febla ab Gairt Conaigh mortuus est.


p.244

Annal T741

T741.0

K. i.

T741.1

Bass Chondla Theftha & Amalgaidh maic Cathasaigh ríg Conaille.

T741.2

Guín Murchadha maic Fergaile, maic Maile Duin.

T741.3

Cath Chairnn Fearadaig, in quo cecidit Torcan Tini Réidh.

Annal T742

T742.0

K. ii.

T742.1

Bass Airechtaig maic Cuanach, abbad Fernann.

T742.2

Foirtbi Ceneoil Fiachrach & Dealbna la h-Osraige.

T742.3

Cathal mac Fingaine, rí Muman, mortuus est, et Fland Feorna, rí Ciarraige.

T742.4

Bass Da Chua maic Indaige ancarite.

T742.5

Tachtad Conaing Craig maic Amalgada, rig Cianachta la h-Aedh n-Allan in qua perit.

T742.6

Guin Artrach maic Aithechtai, ríg h-Úa Cremthaind.

T742.7

Guin Aeda, ríg Ceniuil Cairpri a n-Granard.

T742.8

Bass Fir Da Crich, abadh Imleach & Leithglindi.

T742.9

Bass Aeda Bailb, maic Indreachtaigh, ríg Connacht.


p.245

Annal T743

T743.0

K. ii.

T743.1

Mors Aifricci banab Cille Dara.

T743.2

Cath Daim Deirg a m-Bregaib, in quo ceciderunt Dungal mac Flaind, rí Fer Cul, & Fergus mac Ostigh. INrechtach h-ua Conaing uictor erat.

T743.3

Cath Seredhmuige i Cenannus eter da Thefa, in quo ceciderunt Aedh Allan mac Fergaile, rí Erenn, & Cumasach mac Concobair, rí na n-Airrther, & Maenach mac Condalaigh, rí h-Ua Cremthaind. Muredhach mac Fergusa Forcraidh rí h-Úa Turtri. Domnall mac Muirchadha uictor erat.

T743.4

Cath Luirg iter h-Úu Ailello & Gailinga.

T743.5

Haec .iiii. bella pene in una aestate perfecta sunt.

T743.6

Lex h-úi Suanaigh.

T743.7

Conchend ingen Cellaig Cualand moritur.

T743.8

Guin Duib Dothra ríg h-Úa m-Briuin & Conmacne. rí Brefne

T743.9

Afiath ab Muige Bili.

T743.10

Cath eter h-Úu Mane & h-Úu Fiachrach Aidne.

T743.11

Bas Dluthaig maic Fidhchellaig, ríg h-Úa Mane.

T743.12

Commotatio martirum Treno Cille Delge & in bolgach.

T743.13

Domnall regnaire incipit. rí Erenn.


p.246

Annal T744

T744.0

K. iiii.

T744.1

Guin Laidgnen maic Donennaigh, ab Saighri.

T744.2

Domnall in clericatum iterum.

T744.3

{folio 14a1}Guin Colmain, espuic Lessain, la h-Uib Tuirtri.

T744.4

Cath Cliach in quo cecidit Concobar de Uib Fidgente.

T744.5

Bass Reachtabrad, maic Fergaile, do Connachtaib.

T744.6

Cath Aileoin Da Berrach, in quo cecidit Dub Da Dos mac Murgaile, de Uib Cellaig Cualand.

T744.7

Cathal & Ailill interfecti sunt.

T744.8

Fortbe Corco Mruadh don Des.

T744.9

Lex Ciarain filii artificis et lex Brenaind simul la Fergus mac Cellaig, ríg Connacht.

T744.10

Bass Fergusa, maic Colmain Cutlaigh, sapíentis.

T744.11

Airde ingnadh tarfass a m-Boirche i n-aimsir Fiachna maic Aeda Roin, ríg Ulad, & i n-aimsir Eachach maic Bresail ríg O n-Eachach .i. mil mór ro la in muir docum tire & tri fiacla oir ina chind & .l. uínge in gach fhiacail dib, & rucadh fiacail dib co raibe for altoir Bennchair fri re ciana.


p.247

Annal T745

T745.0

K. ui.

T745.1

IN nocte signum horribile et miraibile uisum est in stellis.

T745.2

Forandan ab Cluana h-Iraird obit, et Congas ancorita Cluana Tibrindi.

T745.3

Cumaine h-úa Maenaich, ab Laíndi Leire, moritur.

T745.4

Cath iter h-Uu Tuirtri & na h-Airrthera. Congal mac Eicnig uictor fuit, et Cu Congelt mac h-úi Cathasaigh fugitiuus euasit. Et ceciderunt Bochaill mac Concobair & Ailill h-úa Cathasaig. A n-Inis Eter Da Dabull gestum est.

T745.5

Bass Conaill Foltchain scribae.

T745.6

Bass Cínd Faeladh principis Cilli Cuilínd.

T745.7

Mors filii in fertaigse, ab Tighe Telli.

Annal T746

T746.0

K. uii.

T746.1

Dormitacio Cormaic espuic Atha Truim qui.

T746.2

Bás Beochaill Ardachaidh.

T746.3

Dracones in caelo uisi sunt.


p.248

T746.4

Ar h-Úa mBriuin in Desceirt la Fergus.

T746.5

Bass Mail Anfaid Cilli Achaidh Drumfota.

T746.6

Fingal Lis Moír.

T746.7

Bas Duib Da Boirend h-úi Beccain, ab Cluana h-Eoís.

T746.8

Bass Aengusa maic Tipraite, ab Cluana Fota Baetain Aba, & Cial Trogh, ab Glaissi Naedhen, moritur.

T746.9

Bass Sechnusaig maic Colgan, ríg h-Ua Cendsilaig.

T746.10

Sarughudh Domnaigh Patraic .ui. cimidhi cruciati.

T746.11

Cath Ratha Cuili ria h-Anmcadh, h-i torchair Uargus mac Fiachrach Enboth na n-Desi i n-Aird Maic Uidhir.

Annal T747

T747.0

K. i.

T747.1

Mors Aibiel ab Imlecha Fia.

T747.2

Bass Muiredhaigh Find, ríg h-Ua Meith, h-i Cul Cumaisc, la h-Ulltu.

T747.3

Cuanan Glinne, ab Muighe Bile, moritur.

T747.4

Aedh Munderg, mac Flaithbertaigh, rí in Tuaisceirt, moritur.

T747.5

Sechnusach mac Colgan, rí Laigen Desgabair, obit.

T747.6

Cu Cumine sapiens obit,


p.249

T747.7

Ruman mac Colmáin, poeta optimus, quieuit.

T747.8

Bass Saraín ab Bendchair.

T747.9

Bass Aidnigh Basligi.

T747.10

Cath Cairnn Ailche la Mumain, in quo cecidit Cairpre mac Con Dinisc.

T747.11

Mors Tuathalaín ab Cind Righ Monaidh.

T747.12

Guin Aedha Duib, maic Cathail.

T747.13

Dormitatio Comaín releghiosí .i. in Rois, do Sogan dó.

T747.14

Quies Fir Da Chrich Dairindsi.

T747.15

Bass Rudhghaile do Laignib.

T747.16

Cath ria n-Anmchadh, i torchair Cairpre & Fergus & Caither mac Cumscraig, et .xui. reges léo.

T747.17

Badud Fiachrach maic Garbaín Midhi i l-Loch Ríb.

Annal T748

T748.0

K. ii.

T748.1

Badhudh Arascaigh, ab Muicindsi Reghuile.

T748.2

Quies Cuain Caimb sapientis.

T748.3

Nix insolite magnitudinis, ita ut pene pecora deleta sunt totius Hiberníe, et postea insolita siccitate mundus exarsit.


p.250

T748.4

INrechtach h-ua Conaing, ri Cianacht, moritur.

T748.5

Dormitatío Do Dimoc ancorite abbad Cluana h-Iraird & Cille Dara.

T748.6

Do Chummmai sapientis quies.

T748.7

Cobthach abbas Reclaindi.

T748.8

Muireand, ingen Chellaigh Cualand, regina h-Irgalaig, moritur.

T748.9

Occisío Congail {folio 14a2} maic Ecnigh, ríg na n-Airrther i Raith Esclai la Donn Bó mac Con Breatan.

T748.10

Lex h-úi Suanaigh, for Leath Cuínd.

T748.11

Fland Forbthe mac Fogurtaigh & Cuan ancorita o Lilchach moriuntur.

T748.12

IMairec Atha h-Úa Fíachrach, ár Laigen sit.

T748.13

Naues in aere uise sunt cum uiris suis.