Corpus of Electronic Texts Edition
An Irish Astronomical Tract (Author: [unknown])

Caibidil 33

Postquam Saturne sperus motus etcetera.

.i. tar eis mar d'innsimar speir & gluasacht Saduirn & na plained ele inneosamaid anois cinnus impoid tar ais, re n-abur retrogradcio .i. caissimpodh .i. an trat impoides an planed tar a ais o Airgheis co Pisis.

Et da cur sin a ceill dagen fidair da speir Saduirn & cuirfed don taib amuith dib speir na comartadh & dagen da cuit deg di & tar eisi sin cuirfed dan taib astigh di speir Saduirn sa seantrom ata don taib amuith da seantrom na talman & cuirfed 'na mullach tuas an speir ana fuil corp an planeid co daingin & cuirfed 'na diagh sin an talam 'na inadh fein & E ar a lar & cuirfed Sadurn a ceithre cercallaib beca a dimcill a cercaille fein. Et cuirfed an ced cercall da na cercallaibh beca sin a mullach a cercaill fein & line trit idir Airgheis & Pisis. Et an dara cercall a n-inadh a ced comhnaighe & B ar a lar. An treas cercall a n-inadh an caisimpoidh & C ar a lar. An cethramad cercall a n-inadh an dara comnaighe & D ar a lar. Agus tarrongad tri line o seantrom na talman suas tri Sadurn co cosmailus na comartad ata a speir na n-airdrinnach n-daingin. Et as iat na linedha sin radarc na sul o talmain suas d'innsaighi Saduirn & cuirfed an line as dirgha dib sin


p.130

o talmain suas d'innsaighi A, & is mar sin an trat bis Sadurn a n-inad A a tosac Airgeis bith se annsa Stodiaca & soir co lan direach bis a sibal & ar sibal do mar sin sair a n-Airgeis ceiminna airithi claenas se co B & an trat tic annsin ni gluaisinn sair na siar & is ime sin as e sin a ced comhnaighi; & an trat fagas an t-inadh sin gluaisid siar co D & is e sin as inadh caisimpoid do; & as annsin bis gluasacht lan direach aigi o oirrcer co h-iartar an domhain, & ac dul siar do an trat roites inadh C as e sin as inadh an dara comnaighi do oir ni gluaisinn annsin soir na siar. Et gibe neach d'fecfadh annsin o medon na talman suas dagebadh se annsin a Pisis an Sadurn da bi roimhe an Airges & ar fagail D do thoir rachaid tar eis a ceili suas aris co h-A. Et as i sin an chuis fa faicter na plaineid uair is mo na ceili iat, oir in trat donit caisimpodh chum na talman as ann as aibsigi daciter iat.

to face p. 130

Et gach ni da n-dubrumar ar speirib & ar gluasachtaibh & ar gach naduir ele da fuil ac Sadurn is coir na neice cedna do tuicsin ar Iubiter & ar Mars o nach fuil deichfer aturra 'na sibal na 'na n-gluasacht na 'na n-gnimartaib. Et teagmaid na nethi cedna do na tri plainedaibh ata leath anis don grein gin co follus ar in re na neti sin tri roluas a speiri sa seantrom ata leth amuith do seantrom na talman, oir in speir connmas in re co daingean as sair ghluaises & an trat do ni an caisimpodh tar ais as siar gluaises & is ime sin nac follus an t-impodh sin & gidedh is follus a sibul ele & a comnaighi, oir bith la ann a siblaiginn da ceim deg & la ele na siblaiginn ceithre ceiminna deg.


p.132