Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of Magauran (Author: [unknown])

section 30

XXX

Tadhg Ó hUiginn ? .cc.

    1. 3995] Fadógh ar gríosaigh gnaoi Néill;
      fuair nós nach tuillfe toibhéim;
      is í as séad craoi dá chineadh;
      dá ghnaoi créad nar cuimhnigheadh?
    2. Feidhm dúthchasa dh'aicme an fhir
      4000] gan sgur d'fhadógh an einigh;
      tug n-a neimheasbhaidh nós mór,
      fós an t-eineachsain d'fhadógh.
    3. Teine bheo nach báidh tuile
      gnaoi athar fhir Challmhuighe;
      4005] an ghnaoi leathansa d'fhleisg Náis
      leathursa do theisd Tomáis.
    4. Fada as léir a loise mhór
      nír sguireadh fós gá fadógh;
      biaidh mar do bhaoi re treimhse,
      4010] gnaoi Bhriain nocho bháidheinnse.
    5. Urusa a congbháil gan cheo
      an ghnaoi as teine bheo bhithbheo;
      sí gan cheo bhíos do bhunadh
      is gríos beo dá beathughadh.

      6. p.261

    6. 4015] Eineach Tomáis is teisd Bhriain,
      gnaoi Néill dáibh i n-a deirbhshiair;
      flaith Cé ní cheileabhsa a nós,
      an t-eineachsa is é fhadós.
    7. Connudh nach leigeann í as
      4020] a bha 's a eich 's a ionnmhas;
      a chrodh uadh ag gach ollamh
      ar son nduan an deaghconnadh.
    8. Nír héaradh roimhe im ní neach
      le mac Briain Bheinne Coilctheach;
      4025] ní mó do éar Niall a-nos,
      gach éan ag diall re dhúthchos.
    9. Rug toirbheart n-a theinidh aoil
      ar ghnaoi a chinidh flaith fionnGhaoil;
      nír sguir sé ag síorchur n-a ceann
      4030] lé gur díochradh an doicheall.
    10. Mág Shamhradhán nar éar fhear
      geall einigh fhuair ó chineadh,
      clú cuanna mar chlú a shinnsear
      's ní chuala tú a thuirimhsean.
    11. 4035] Ní obann Niall ní do dháimh;
      urusa le gual gabháil
      ó bhíos teine ann re headh;
      ní mar chrann eile eisean.
    12. Ní mar chách ag díol duaine
      4040] bhíos riamh gach fear fíoruaire;
      do-ní sé ceartas re cléir
      an té chleachtas a coimhréir.
    13. Binn le neach gach ní chleachtas;
      fairseang théid a thoirbheartas;
      4045] mian le lachnaibh snámh le sreabh,
      riar dámh charthair re chineadh.

      14. p.263

    14. Do charsad cliara Banbha
      an fáilteach óg osgardha;
      tre bhile cruithgheal Caisil
      4050] cuirthear file i bhfiadhnaisibh.
    15. Ní comhdhúthaigh dá gach cléir
      an sduagh bhéalchorcra bhoinnréidh;
      ó bhíos áth ar tuile tonn
      do chách uile ní hiononn.
    16. 4055] Ni hionann dúthchas dúinne
      's do Dhamh Ré fleasg fionnBhúille,
      seach dhán gach dáimhe oile
      lán dar ndáinne a dhuanoire.
    17. A ghnaoi síolfad ó só a-mach
      4060] úidh Taidhg oile ar Bhrian mBreaghach;
      biaidh bham chion Niall a-nosa,
      Brian ba chion d'fhior m'anmosa.
    18. Liom maoidhimh a nóis a-nois
      mise is Tadhg do thuir Dhurlois;
      4065] ar Niall do-chuaidh mo chrannsa,
      Niall bhus Bhrian uaibh agamsa.
    19. Orlach ar Bhrian téid a theisd,
      flaith Éirne an abhra bhairrleisg;
      do bhí Brian ba bhladh roimhe
      4070] go rabh Niall ní as nósmhoire.
    20. Mac Tomáis an taoibh leabhair
      rug geall ó ghnaoi a chineadhaigh;
      ní fhuighe magh mar Mhagh mBreagh,
      duine ní gar dá ghnaoisean.
    21. 4075] Do shín tarrsa tuir Cheara
      mar bhile ós bharr chraoibhfheadha;
      cuirid a n-arm faoi gach flaith,
      a ghnaoi ní carn gan chéadbhraith.

      22. p.265

    22. Geall ar uaisle is ar eineach
      4080] fuair uaidh cár
      [...]

      fréamh na ngeilfhiodhbhadh ó ngin
      neimhiongnadh a thréan tairsibh.
    23. Teallach n-Eachach go hEochaidh
      fan bhfleisg sin ngeil ngnúisleathain,
      4085] tuath riu soin nocho sín,
      a bhfiu ní fhoil fa airdrígh.
    24. Díreach leanfad a lorg soin
      ó Eachaidh mórmhac Maonoigh
      go ndeach go Fearghna fleadhach,
      4090] an chleath mheardha mhuirearach.
    25. Géag cubhra dar mac Maonach
      Baoithín na n-arm n-órchraobhach;
      prap dá téachtfholaibh gach tír
      le mac mbéaltanaidh mBaoithín.
    26. 4095] Mac Bréanainn ba binn meadhar
      Baoithín na mbas ngéigleabhar,
      clann Bhréanainn a dteisd tárraidh
      gon fhleisg shéaghoinn shoghrádhaigh.
    27. Mac d'Fhearghna na n-each sotal
      4100] Bréanainn ba bhog dtiodhlocadh;
      an Fearghnasain ní théid troigh
      don ghéig neamhfhrasaigh neartmhoir.
    28. Méin Fhearghna agus Aodha Finn
      fa mhac Tomáis ro thimchill;
      4105] clann mhórRuairc an fine fial
      fa bhile nglórshuairc nGailian.
    29. Eochaidh Doimhléan fa dheirc nglais,
      Colla Uais fa fhear nDurlais,
      fríoth dá ghnúis chorcra choimhréidh
      4110] cúis mholta as a mháthoirmhéin.

      30. p.267

    30. Do iadhadar uair nó a dó
      ba dhreich mbuig mar bhlath ndonnchnó
      clann ghealCholla taoibh re taoibh
      ba chraoibh n-Eachdhroma ó Éadaoin.
    31. 4115] D'iomad ríogh ba rosg n-uaine
      dh'uaislibh catha Craobhruaidhe
      do chomhnaoidhigh caoin a ball
      do chraoibh fhorbhfhaoilidh Arann.
    32. Aigheadh as áluinn oirniamh
      4120] aige d'uaislibh saorOirghiall;
      casmhail aoibh aighthe an deighfhir
      re caoir ngairthe a guailteinidh.
    33. Déad gléigheal ar gné na sgath
      fuair ó Cholla chláir Theamhrach;
      4125] ruisg corra fan chéibh chaissin
      méin an Cholla chéadnaisin.
    34. Dá abhra dhonna ó Aodh Fhionn,
      dá dheirc gorma ag géig Raoilionn,
      dá ghlaic leabhra ag léim chagaidh
      4130] do mhéin Fhearghna abhradhduibh.
    35. Glún corr nar cuireadh ar ais
      aige ós chionn chalptha sholais,
      míontraigh óg ag ú Earca
      le líontair bróg bhláithghreanta.
    36. 4135] Cáraid sliasad réidh roigheal,
      bruinne mar bhláth caoldroighean,
      ucht dealbhchaomh dar dírgheadh rann
      seangthaobh míngheal mar mheamram.
    37. O fhuair geall a ghnúis amlach
      4140] ar ghurm a dhearc ndonnabhrach,
      ar chleith gCláire nír cinneadh
      ar áille deich ndoinningean.

      38. p.269

    38. Béal corcra nach creid banfháidh,
      rosg mall ag Mág Shamhradháin;
      4145] ní hinghill dream re dheilbh sin;
      fearr a fheidhm iná a fhaigsin.
    39. Féachfaidhear fulang a lann
      lá an tachair re tuir gCualann;
      d'aithle Néill fhuair a haithdeilbh
      4150] ó bhéim chruaidh a chlogaidfheilm.
    40. Rug a seadh a slait chorcra
      tarraing eolach arrochta
      ag dáil chrann d'iobhraibh an fhir
      acht barr fiodhraidh ní faicthir.
    41. 4155] Cuiridh bas óigfhir Eine
      sníomh i gcrann a chraoisighe;
      do chomhchasfadh mar an gcrann
      le orcharsan a hiarann.
    42. Snámhaidhe as fhearr n-a aimsir
      4160] an sduagh dhéidgheal dearcmhaillsin;
      is uidhe ar tír do mhnaoi mhoill
      ar shnaoi ó thír don abhoinn.
    43. Mac Tomáis mheic Bhriain Bhreaghaigh,
      mheic Dhonnchaidh mhóir mhéirleabhair,
      4165] ag a riar ní chéala a chrodh,
      cliar dh'éara nochon fhéadfadh. Fad
    44. Dath gríoscha ar a gnúis n-amlaigh
      inghean Cathail chreacharnaidh
      slios geal masa geal sneachta
      4170] far fhear d'fhios a haigeanta.
    45. Geall gach ríoghna
      [...]
      inghean chorcra í Chonchubhair;
      inghean Ailbhe ar aoi a féile
      gnaoi Shaidhbhe nír shoidhréime;
      4175] a tiodhlaicthe gach laoi ar lón,
      do ghnaoi a fionnmhaicne is fadógh. F.

p.271