Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of Magauran (Author: [unknown])

section 27

XXVII

Giolla Na Naomh Ó hUiginn .cc.

    1. Tánag d'Fhánaid an einigh
      Magh Aoi mo lorg láindeimhin;
      glór mín dlighim re gach ndreim
      sirim gach tír fo thuairim.
    2. 3660] Céillidh gach aon bhíos i mbroid

      [...]
      deach fear ag Fánoid;
      mór broid gach dheighfhir re dán,
      goid an einigh don abhrán.
    3. Is é an t-abhrán ro fhalaigh
      3665] a n-éadáil a n-ealadhain;
      do sgar an daghdhán re a dhath
      abhrán ban agus bhachlach.
    4. Le ríoghaibh caigillte an chruidh
      nach tabhair treas ar mianaibh
      3670] binne an chliar abhrán n-olcach
      's an camdhán fiar fíorlochtach.

    5. p.239

    6. 'Siad a nduasa a ndúthaigh dáibh
      biadh ó n-a mbairdne d'aghbháil;
      mór an ceannach ar a gcuid,
      3675] ór ná heallach ní iarraid.
    7. Sgárrlóid ór is eich is ba
      duasa deaghaosa dána;
      a n-éadáil mhór—ní muirn bheag—
      cuirn agus ór is airgead.
    8. 3680] Cliar ag cách rinne ghá rádh
      cliar re
      [...]
      an abhrán
      gach file binn dá bhádhadh,
      tinn lem chridhe is comhthlámadh.
    9. Do-rinneadh creach nach cóir dhi
      3685] —ní théid rinn anadh uirre
      dá dtrian bhó is each is arradh;
      ní mó creach dá gcualabhar.
    10. Dá dtrian ionnmhais Inse Fáil
      fheacht eile rob í ar n-éadáil;
      3690] ba fairbríogh, ba boing re baois,
      boill na n-airdríogh ro iarrmaois.
    11. Maol Seachlainn Gabhrán do ghuin,
      aonshúil Eochadha d'iarraidh,
      gor shir sinn saoghul Mo-Bhí
      3695] nír daoradh inn fa éinní.
    12. Sa Bhréifne ní beag a rath
      ag cloinn Bhriain mhóir mheic Eachach,
      re lá gan deibheach re dáimh
      a-tá an t-eineach ar admháil.
    13. 3700] Oireacht meanmnach Maighe Sléacht,
      Teallach n-Eachach na n-airdéacht,
      síothmhagh ar a sill gach neach
      do díochradh inn an t-eineach.

    14. p.241

    15. Do creachadh i n-Inis Fháil
      3705] re fios an einigh d'aghbháil;
      an fhéile mar do fhuair cor
      do-chuaidh Éire as a hionadh.
    16. Teallach n-Eachach na n-arm nglas
      gan an eineach ná an ionnmhas,
      3710] deighfhir gan eallach gan ór,
      teallach an einigh dh'adógh.
    17. Tomás mhac Briain bhriseas cath
      is é triath Teallaigh Eachach;
      fear grádha inn n-a aireacht,
      3715] dána linn a lorgaireacht.
    18. Ní fhuil más fhíor don fhior sgeoil
      —nocho triall i dtír n-aineoil—
      ó bhord Mhuaidhe is Mhuighe Aoi
      uainne acht madh uidhe aonlaoi.
    19. 3720] Dodhola ar fud na Fódla
      ar gcíos cáir dá chomhfhógra;
      sgéal truagh mar tharla an t-eineach,
      ag sluagh Bhanbha is beigeineach.
    20. 'N-a chion féin fuair a ghabháil
      3725] ag Mág shoichleach Shamhradháin;
      ón té gar chóir a chagar
      nocho dóigh é d'fhuaslagudh.
    21. Easbhaidh bhó is ionnmhuis is each
      ar a thír tug an t-eineach
      3730] —téigheadh fa chrodh mar ro chleacht—
      's nír ghon éinfhear don oireacht.
    22. Is ríoghdha rugadh an bhreath
      ag mac Bhriain Bheinne Coilceach,
      ár ar chrodh gé do chuir sin,
      3735] is gan dol fa fhuil an einigh.

    23. p.243

    24. Fíor mo ghuth re géig bhFinne
      —maith fuigheall na fírinne—
      'Do-ghéabh loghadh ar brú bháis
      acht go molar thú, a Thomáis.'
    25. 3740] Teallach n-Eachach na n-each ngeal
      teine bheo nachar báidheadh;
      bristear ar chách gach cath leo,
      a rath go bráth bidh bithbheo.
    26. Mac meic Dhonnchaidh Dúin Uisnigh
      3745] fhadós teine an teallaighsin;
      a bhronnadh mar ghual ngairthe
      connadh buan a beathaighthe.
    27. Athair Tomáis tug gach maidhm,
      Brian Breaghach rob é a fhorainm;
      3750] ba Brian Breaghach im cheann gcreach
      an seadhach fial seang suirgheach.
    28. Ríoghraidh Teamhrach tuaithe Breagh
      is iad sgath gléire Gaoidheal;
      ar fhud Bhanbha cian ro clas
      3755] a dtarrla i mBrian dá mbreaghas.
    29. Breaghdhacht tar gach neach fo nimh
      is don ríoghraidhsin ráidhtir;
      a rádh re neach im ní olc
      ní hí ar mbreath ar an mbreaghocht.
    30. 3760] Is í an bhreaghdhacht gi bé i mbeath
      gaisgeadh is uaill is eineach;
      ag sin triar nar thrí lochta
      do bhí i mBrian na breaghdhochta.
    31. Ceirde a athar ó do fhás
      3765] meabhrach a-táid ag Tomás;
      an triur ro bhaoi i mBrian ón bhrugh
      dlaoi ar an triar nocha thugsun.

    32. p.245

    33. Gaisgeadh is eineach is uaill
      san fhearchoin éachtaigh armruaidh;
      3770] n-a dhiaidh leanas—'s ní dá locht—
      breaghas Briain is a bheodhocht.
    34. An fód fíreonach i bhfuil
      is dá cheinéal cleath Lughmhaigh;
      suithneart san úir as ar fhás
      3775] do chruithneacht a túir Tomás.
    35. Ríoghan chongháireach caithmheach
      a thír duasbhog deaghaithneach;
      a fiodh ná a talamh ní thug
      a dtaradh acht d'fhior fhialbhug.
    36. 3780] A thuath ní théid ar a muin
      marcach ainfhial nach easguir;
      tír na ngeileach's na ngreagh seang
      fear gan eineach ní fhuilngeann.
    37. Dá thír is fearta féile
      3785] freasdal churadh Coirrshléibhe,
      iodhna a thuath nar chnaoi bha chradh
      is gnaoi í Dhuach fan domhan.
    38. Liaide uisge a ól go beacht
      dála an uarán gá oireacht;
      3790] bronnadh cruidh gan chruas do chách
      is suas do chuir a chonách.
    39. Eineach orra gá fhuráil
      is binn le síol Samhradháin;
      neach do mhéadaigh miadh na ndámh
      3795] gá riar ag géagaibh Gabhrán.
    40. Ní uil is ní bhia is dá mbeath
      fear don aicme gan eineach
      —comhartha a síl is sé riamh—
      ní díbh é dámadh ainfhial.

    41. p.247

    42. 3800] Gach cuaine thaobhthrom thorrach
      gealál déadbhán dearclonnach;
      an tír i n-ionbhaidh a hoir
      bídh re hiongnaibh gá hiarraidh.
    43. Mórsháith tánaisde a thíre
      3805] beag nar bháidh clú a choimhdhíne;
      docair do dhamhna faoi fás
      is an ghnaoi tarrla ar Tomás.
    44. Mairg do-ní fraochdhacht ná fearg
      ris an ngruadh gcorcra gcaoillearg;
      3810] mo ghéanar neach do-ní tlás
      dá mbeath ar a thí Tomás.
    45. Mac Briain Mhéig Shamhradhán shaoir
      a lucht deabhtha ro dhiansgaoil,
      gach greas dá ghreasaibh re gha
      3815] gá mheas re treasaibh Tána. Tánag
    46. Nualaith Bhreagh, buime na gcliar,
      bainmheirleach einigh Oirghiall,
      ar muin mhná Eine n-a heoch
      a-tá a heire don eineoch.
    47. 3820] An t-eineach n-a fhior ghrádha
      gun gheanmnaidh réidh rosgmhálla;
      a crodh mar ro chleacht ro chaith
      nó gor ghabh neart ag Nualaith.
    48. Inghean Mhéig Uidhir ucht bán,
      3825] glac mhéirgheal amlas uchtán,
      gach eang greanta ó ghéis Chabha
      mar shneachta ar éis fhearthana. Tánag
    49. Tánag d'athchur Fhódla air,
      Aodh Ó Domhnaill Dúin Bhalair,
      3830] gealltair do rígh Fáil i bhfad
      cáin as gach thír a dtánag.
    50. Tanag


p.249