Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of Magauran (Author: [unknown])

section 11

XI

Raghnall Ó hUiginn .cc.

    1. Brian a-nois do-ním do Mhaghnus
      maith gach ní do-ní go sé;
      leagadh gach gliadh uile a éachta,
      1220] Brian is uime as déanta dhé.
    2. Brian ar eangnumh is ar eineach
      onchú Bréifne an bhruinne sheing,
      ní thabhair ól char dá chanann,
      ní chan glór nach gabhann greim.
    3. 1225] Móide as Bhrian é a fheabhas toirrgheas
      Teallach n-Eachach na n-arm ndeas,
      ní nochtann sé arm gan fhalaidh,
      ní garbh é go dtabhair treas.
    4. A-tá ag Maghnus Mhuighe Fabhair
      1230] foghlaim eile fhuair ó Bhrian,
      nír smuain 's an gábhudh n-a ghoire
      áludh dá bhfuair roimhe riamh.
    5. Sleagh ar gcamadh cloidheamh ainmheach
      aige ón tachur tug go garbh;
      1235] do fhiarfaigh flaith Gréag do ghaibhnibh
      créad badh mhaith d'ainmhibh a arm.

    6. p.83

    7. Téid an tann as treise a bhiodhbha
      do bhuain chreach dhe dál ar leith;
      ó 'd-chluin ar n-éag a fhear gcagaidh
      1240] géag Bhreagh ní chagair a gcreich.
    8. Feoil ionfhuinte uisge a brógaibh
      bhíos gá mhuintir maith an chuid;
      cadlaidh Maghnus ar cúl chreiche
      ar barrdhos úr beithe bhuig.
    9. 1245] Teach coille ag Maghnus mhac Donnchaidh,
      duille buidhe bhíos n-a fhult,
      leagar ar brat corcra clúmhchruinn,
      bogcna shlat n-úrchuill n-a ucht.
    10. Mág Shamhradháin do shín marcshluagh
      1250] is maidhm reimhe n-a ruaig theinn;
      faithche ag fódmhaidhm ba chleith Chodhail
      ar ógbhaidhbh eich sholaimh sheing.
    11. Ó oireacht ar éis an tachair
      —is teisd fhíre fhuair an fear—
      1255] 'lasair dhearg i néallaibh nimhe
      béaraidh th'fhearg, a bhile Breagh.'
    12. Glór cáich ad-chuala n-a éagmhais
      ag iomráth fhir na n-arm ndearg;
      'do fháisg tú san ngruaidh ngléighil
      1260] an crú an uair do éirigh th'fhearg.'
    13. Do-chualaidh mise 's mé ag comhráth
      le ceard maith a mholudh cóir,
      gen go gcoisg t'fhola, a ghéag Gáille,
      rogha na séad t'fháinne óir.
    14. 1265] N-a fharrudh ar fhud na sligheadh
      ag seanmóir dó a-dubhairt mé:
      'Tugais, a shlat Mhacha, a macra
      mac flatha n-a dhalta Dhé '.

    15. p.85

    16. Aithnidh daoibhse dála Maghnais
      1270] meisde go mór míne a ghlóir,
      ro badh é sin am na heagla
      an dann do-bhir freagra fóill.
    17. An bhurba ní bhí ar a theangaidh
      ris an té dá dtabhair fuath;
      1275] Gaoidhealg mhór gan bhrígh do-bhéara
      i nglór mhín a-déara ó Duach.
    18. Ní dearnadh riamh ó ré Logha
      lúdh foda nach fuil n-a urd;
      ní corrach sgoth Eanaigh uirre
      1280] cloch shleamhain i mbuinne bhurb.
    19. Do shnámh leabhur i ló anfaidh
      re hucht gcuain do-cháidh do luing,
      do thomhais fhionnmhuir gcais gcoptha
      do bhais fhiodhraidh chorcra chruinn.
    20. 1285] Maghnus nocho meinic admhas
      airm bhiodhbhadh do bhéin re ucht;
      ní feas go huair sguir na sgainnre
      a bhfuair tuir Aidhne dá hulc.
    21. Do Ghallaibh, a ghnúis í Eachach,
      1290] re hucht dtuinne tugais ruaig;
      do ling sa sál ngeal don Ghallchath
      fear gan shnámh gan arthrach uaid.
    22. Comhrádh chanad i ngach longphort
      a lucht sbairne—ní sbleadh dáibh—
      1295] 'dá mbeath méad an Daghdha i nduine
      ní tarbha, a ghéag Dhuibhe, a dháil '.
    23. Rinn áigh ag a rádh go meinic
      re mac nDonnchaidh deargas ghó;
      do chupa dearg, a thuir Thlachtgha,
      1300] ní fhuil cheard nach dalta dhó.

    24. p.87

    25. Is deoradh uasal th'fhear caomhthaigh,
      a chneas Maghnusa as mhín folt,
      comhfhad do thaoibh d'altain iaruinn
      i gcarcair chaoil iallduinn ort.
    26. 1305] Cá fáischeall nach faghaibh tearmunn
      ón taoisiuch nach tug a fheirg?
      fearg naoimh go tréan nochor thogaibh
      éan ar craoibh thobair nír theilg.
    27. I gcoinne cheannaighe an fhíona
      1310] anba an tionól téid ó Ruairc
      is mór táinig as an tunna
      ráinig ar slógh Cunga an chuairt.
    28. Locht oircheas fhuarus don bhreagoid
      bánaidh n-a dhún dath an tsróill;
      1315] sdíom do chuirn dhubhdhuinn an dreagain
      re hurlainn gcruinn n-eagair óir.
    29. Súil nach déachadh an dán cheannghas
      ó ua Chormaic corcras braich;
      cuiridh tuir Dhuibhe n-ar ndeaghaidh
      1320] duine gá gcluin mheabhair maith.
    30. A sháith dána is docair d'agháil
      d'fhior Theamhra gus tig gach bard;
      ar dhuain ngirr do cheis ó Créidhe,
      ru badh binn leis Éire Ard.
    31. 1325] Gan chruit nó gan tiompán téidbhinn
      ní théid n-a cholludh craobh Liag;
      a dá ghormshúil mar bhláth mbugha
      do mhongdhúin snáth umha iad.
    32. Do thuagh ar dtocht tresin gclogas
      1330] go crios sgeine do sgailt fear;
      at iarainn dá nar théigh tairnge
      do fhiarroinn béim baidhbhe Breagh.

    33. p.89

    34. A mhuintear ní maith do leigheas
      ar n-a lot ag lúbadh chrann,
      1335] a lucht cneadh ag tocht i dtachroibh,
      fear gonta gá athghuin ann.
    35. A aigheadh í Eachach Feidhligh
      gus nach faghar fear a choisg,
      1340] an tann as ghábhudh dod ghruaidhibh
      sádhul barr ruainnigh do roisg.
    36. Is fíor dhamh a ndubhairt mise
      re mac Móire as mhaith im buaibh:
      'Méaraidh do mhaith re méad chaithe,
      a fhlaith Gréag, go laithe an Luain '.
    37. 1345] A-deir cách ó 'd-chiad do dhíoghrais
      ag drud i n-aighidh arm nocht:
      'Beith agud thubha, a fhir Abhaigh,
      do-bhir dhula ar t-aghaidh ort.
    38. Do chleath lobhur, a lámh Maghnuis,
      1350] meinic do-ní neimh as mhó;
      críonaidh sa choill crann do cheise
      barr an chroinn as deise dhó.
    39. Croinn reamhra rachas n-a n-armaibh
      don uinnsionn as fhaide i gcoill;
      1355] nocho ceisde ar ceis í Chraoidhe
      gidh meisde leis caoile a chroinn.
    40. Smacht airdríogh ar fhud na Bréifne
      bhíos aige 's gurub eadh raibh;
      aincidh cleath Eine n-a iongnuis
      1360] neach 's a eire ionnmhuis air
    41. Ní lamhair labhra n-a aighidh,
      an t-oireacht toir tug go mín,
      mar do ghuidh máthair í Mheadhbha
      do tháthaigh tuir Theamhra an tír.

    42. p.91

    43. 1365] Bídh fan bhantrocht bhíos gá iomrádh
      éad mór gon mhnaoi dá nach tairg,
      do dhíobhraig bean mhaith a mhalaigh
      im fhlaith Breagh i n-aghaidh n-aird.
    44. Liaigh duine i ndeaghaidh a uthrais
      1370] aithnidh dó a ndéanann gach guin;
      ar mbeith chneadh ar ó Ruairc reimhe
      cuairt ba fhear cneidhe do chuir.
    45. A-tá aige is aigneadh conchar
      cleas nach fríoth ag fior don fhéin,
      1375] ó Duach ar ndol dá hiarraidh
      fuath a chon bha fiadhain féin.
    46. Suan corrach i gcuasaibh talmhan
      tug ar ceithirn gcagaidh ghairg;
      leabaidh mhaith do bhean ar biodhbhaidh
      1380] is flaith Breagh i n-iomdhaidh aird.
    47. Ni fhéadam iomarbháigh longphuirt
      'leig dó ' mar a-deir im rann
      'gan dul dó do mhaith tar Maghnus
      gach flaith as mhó fhaghlus ann.'
    48. 1385] Maghnus Mág Shamhradhán Shionna>
      do shir chíos, do chuinghidh ghiall;
      leis gach dream ar sgáth ar sgéithne,
      nír fhearr táth na Bréifne ag Brian. Brian
    49. Tadhg Mág Aonghusa an airm neimhe
      1390] neart biodhbhadh ní bhia ar a thír;
      fa gcaith Tadhg rinne do fhriochnamh
      is linne an garg miodhchar mín,
      a chrodh nocho buan re buga,
      gach sgol uadh is chuga ad-chím.
    50. 1395] Donnchadh Mac Donnchaidh déad solus
      slighe a fhaghla go hÁth Rois;
      re seabhac Tlachtgha as ghlan gruaidhniamh
      canta dhamh nuaidhBhrian a-nois. Brian

    51. p.93

    52. Tomás mhac Briain gá mbí mise,
      1400] mac meic Dhonnchaidh deargas crann,
      sirfidh sé dá thigh gach tírghiall,
      is é sin as fhírBhrian ann. Brian
    53. Inghean meic Mhuireadhaigh Máighe
      min nGaoidhilge gan ghuth ndian;
      1405] ní fhaghaimne ar Árlaith oilbhéim,
      lánmhaith í i gcoimhréir na gcliar,
      uathudh bean aga mbí a huga,
      do lean sí buga na mBrian.
    54. Brian