Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of O'Hara (Author: [unknown])

section 33

XXXII

Fhearghol Mhór Mhac Domhnoill Chléirigh Mheic Airt Na gCapoll

    1. 3955] Comhla ratha run Fearghoil;
      rún ratha rún an Luighnigh,
      sreabha cróigh ó fheirg Fhearghoil
      re seamroibh sróill deirg druimnigh
    2. Budh coimseoir ar bhuaidh Bhanbha
      3960] a doirseoir a n-uair fhoghla,
      comhla re rún ríogh Teamhra,
      síol Eadhra ar cúl na comhla.
    3. Dún nach dúintear re comhloidh
      an múr fa múintear mearghroidh;
      3965] tomhus mhúir Fhinn a n-Almhoin
      a ngabhloibh dhúin fhind Fhearghoil.
    4. Mac Domhnoill ó fhiadh Adhar
      mar Chian ar chomhroinn churadh;
      soillse soir go slógh Laighean
      3970] smól bhaileadh ar mhoidh Mhumhan.
    5. Fuair a fhoireann fa inbhear,
      fuair a bhfuair Oilill d'eangnamh;
      cearchoill shuain a dtigh thalmhan
      fa dhigh mhallbhan fuair Fearghal.
    6. 3975] A shlóigh throma ó Thráigh mBaile
      sluaidh orra ag dáil a ndighe;
      fear rabhaidh dhóibh gach duine
      Danair mhuidhe móir Mhidhe.

    7. p.328

    8. Muir Ghréag do bhean ar bhiodhbhuigh
      3980] 's gan fhear Grég ar an gormmuir;
      cách san Luan ní bhía ar bhearnoigh
      ó shluadh Fhearghoil dia Domhnoigh.
    9. Lór dá bhrath a ghlún gléigheal
      gach cath 'n-a mhúr dá mhaoidheamh,
      3985] cuach óir fa dhigh ag dáileamh
      ag áireamh shlóigh ghil Ghaoidheal.
    10. An rí aonar a n-iomghoin
      baoghal dá mbí ar an mbearnuigh;
      fosdoigh sin aga a fhoghloidh
      3990] idh shlabhruidh fhada Fhearghoil.
    11. Flaith Breagh go mbí 'n-a leagbhrudh
      bean mhaitlh do-chí 'n-a codludh;
      d'aithle shlóigh Chua do chaidreamh
      aigniodh nua don bhróin bheagbhan.
    12. 3995] Marcoch mór mhoidhe Cliodhna
      sróll roimhe ar glaclach gallgha;
      ar son Fhearghoil Í Eadhra
      crodh Eamhna a dTeamhroigh tarrla.
    13. Ba seach bhíos rath is ríghe
      4000] cíos na gcath ag cath Bhuille;
      teisd a chion tar cheann dáimhe
      fa fháinne ó fhior sheang Shúire.
    14. Mac Éadaoine ó hSúir hsiobhloigh
      ní cédaoidhe um Búill bhaillghill;
      4005] clocha a bais fhearta Fhearghoil
      bearnoidh ealta ar Ghlais Ghainmhigh.

    15. p.330

    16. Doirr an fhir tug a thagha,
      do roinn sin is rug rogha;
      giolla séimh a sídh Dumha
      4010] Mumha hsíl gCéin a chomha.
    17. Tug romhainn caithréim Conghoil,
      rug glainchéim Conaill Chearnoigh,
      tug a chreach ar cionn tsamhraidh
      faghlaidh a dteach fhiond Fhearghoil.
    18. 4015] Gaoi ag mac deaghlámhach Domhnoill
      ar ghabhlánoibh ghlac mbairrshlim
      giolla geal donn a Duibhlinn,
      far thuirrling tonn mhear mhaillbhinn.
    19. Teithmhi siar ó bharr Beirbhe,
      4020] feithmhe Gall um fhiadh n-Aidhne;
      téid Fearghal do lár Luighne
      lán bruighne um ghealmhagh nGaillmhe.
    20. Ag só a rádh re rígh Mumhan:
      lámh re tír dhó fa dheireadh,
      4025] dol ód chion, a fhir Adhar,
      anadh dh'fhior a dtigh theineadh.
    21. Fíon ón Mháidh aoibhinn easmhoill
      ad laoidhing láimh re Glaislinn;
      da bhrudh chorr ós linn luschoirr,
      4030] long n-a hursoinn fhinn fhairsing.
    22. Goill libh at aighidh dh'iomghoin,
      Laighin libh agas Luighnigh;
      Goill thall at iath, a Fhearghoil,
      a leanmhain Ghall Chliach cuimhnigh.

    23. p.332

    24. 4035] Ar lámhachadh lann gclochdhonn,
      ar sárachadh Ghall nguthmhall,
      a glún cuire tre a chathbharr
      fachlann úr bhuidhe bhuncham.
    25. Sgiath go n-ór ndluigh a ndeabhaidh
      4040] ar thriath mhór mhuighe Fuinidh,
      gidh bé a-nocht do-ní dh'fhadhail
      lochd faluidh dhá mbí a mbruighin.
    26. Biaidh a shíoth mar ghréin gheimhridh
      ót fhíoch ag béin re bearnaidh;
      4045] mar shruth gan tocht a dtalmhoin
      guth faghloidh ort, a Fhearghoil.
    27. Slógh dathta fa chleith Chliodhna
      lón reimhe aca dh'ealbha
      fiadhach shléibhe buig Banbha
      4050] cuid fhaghla fhéine Í Eadhra.
    28. Feadha croidhearga ós cheochuan,
      sreabha soineannda a síothúdh,
      braon trom dhá chor um Chruachán
      do nuathál adh gcorr gcíochúr
    29. 4055] Nús dearg a cíghibh cédagh,
      drúcht do línibh learg ndíggeal,
      grian ar cul na gcoll ngéiggeal,
      éidiodh chlúmh ndonn dá ndídion.
    30. Fál gég gan unacht iompa
      4060] le lubhghort séd fa sompla,
      fiodh claon um Theach an Teampla,
      deargcna cleath go caol gcolptha.

    31. p.334

    32. Guais d'fhionnmhoine Ghall nglúnghlan
      barr fiodhbhaidhe go fíorbhun;
      4065] doinne ar cúl na gcoll mbáingheal
      ó shúdh áirneadh gcorr ccíorrdhubh.
    33. Mionn ríogh go dáimh fa dhoinnmhiodh,
      fíon fionn dáibh ar n-a dhearbhadh;
      a chroinn mheala is Muaidh mhallghlan
      4070] adhbhur meadha fuair Fearghal.
    34. Flaith Macha ag léim a loingidh
      ar léim an chatha cinnidh;
      sagh an laoich a loing ceandoigh
      dá sgaoith bheannduibh luim lingidh.
    35. 4075] Rí gealMhacha a múr mhallbhan,
      súdh ceannbhracha 's dá choinnmheadh;
      ceannchaidh bean 'n-a fhonn d'Fhearghal
      treabhradh geal donn um dhoinnmhiodh.
    36. A dtimchiol chuirn mheic Mhorna
      4080] cuirn Cheit fa chuirm Í Eadhra;
      Aifreann luath do bharr Banbha
      a n-am fhadhla a mbruach Bhearbha.
    37. Ó Céin um Chruachoin gcloidhmhigh
      fa réim Thuathoil a dTeamhraigh;
      4085] sluadh an ríogh go lind Luimnigh
      Muimhnigh fa fhíon fionn Fearghoil.
    38. An fear eile as é an t-aoinfhear
      's ní hé fear Éithne ó aomhadh
      troid ag rígh ir rí Taoighean
      4090] aoinfhear dhíbh do bhí a mbaoghal.

    39. p.336

    40. Seol ós luing acht dia Domhnaigh
      ar tuinn ní bhia gá bhiodhbhoidh;
      uaigneas a dtoigh fhinn Fhearghoil
      ó leanmhoin doimh hsing hsiobhloigh.
    41. 4095] Dá dheigheach bhreagh bhróiggeal
      cleath Eamhna is sé san éigean
      féachfaidh craobh Dhor a dhídean
      tor díggeal d'aol dá éideagh.
    42. Ní fhuair tóir acht tóir chabhloigh,
      4100] ní luaidh cóir re cóir Luighnigh;
      ríoghna troma dh'fhios Fhearghoil
      leanmhoin orra ó lios Luimnigh.
    43. Ó a chíos a mbliadhna ar Bhreadhoibh
      cíos Iarla bhíos go brughaidh;
      4105] rachoidh sí cró tar comhaidh
      ní fhoghoin dó an ní a-nuroidh.
    44. Rag créachdthaobh a gceann coirrshleagh,
      éntaom as fhearr dhon eangnamh,
      leath dhó dho bhuaibh a bhiodhbhudh;
      4110] iongnudh nach mó fuair Fearghal.
    45. Gasroidh mhór mhílidh Coruinn
      ag síneadh re slógh Cumhoill;
      léir sin ar síoth 's ar soininn
      fíoch ar fhoirind fhir Umhoill.
    46. 4115] Le heachroidhibh fhuinn Fhorbhair
      go luing leanfoidhir faghloidh;
      eathar seang fada Fearghoil
      leanmhoin aga ar cheand gcabhloigh.

    47. p.338

    48. Le Fearghal a n-uaimh fholaidh
      4120] do dearbhudh cruaidh a chloidhimh;
      fear slabhraidh truim tar teinidh
      beiridh faghluidh fhuinn Oiligh.
    49. San earruch fhuair an samhradh,
      go hearruch fuair an fadhmhor;
      4125] ar dhruim cuain ghloin fan geamhradh
      fuair Fearghal soir an samhradh.
    50. Fa dheireadh dhó a n-ucht fheorann
      mó sa mhó lucht a lámhonn;
      tosach eoil fa fhíon nuadhonn
      4130] ag buabhall ríogh mór Málonn.
    51. Rí Luighne na lann mbadhbha
      mar Ó Dhuibhne a n-am fhoghla;
      bas bhán Fhearghoil Í Eadhra
      dearbhoidh gealgha ar clár comhla.
    52. Comhla


p.340