Corpus of Electronic Texts Edition
Leannáin fileadh síol Suibhne (Author: Eoghan Mac an Bhaird)

p.344

EOGHAN MAC AN BHAIRD cct.
  1. 1] Leannáin fileadh síol Suibhne
    2] treoin nach tráigh le cianchuimhne
    3] caor shlóigh ren doiligh deabhaidh,
    4] róimh an oinigh d'oileamhain.
  2. 5] Lóchrainn oinigh Éireann Cuinn,
    6] sliocht an Athlamháin áluinn,
    7] an táin ó Thulaigh na n-Art,
    8] curaidh gan ghráin re nguasocht.
  3. 9] Ní chlaochlóidh cuing a n-oinigh
    10] 's iad don éigse as fhóiridhin
    11] ioldánaigh gan oil 'n-a gceann
    12] le goimh iombádhaidh Éireann.
  4. 13] Is riú bheanas a bhríogh sin
    14] "gnáth rath re cois an chaithimh";
    15] tréad Suibhneach na saoirfhear mbras
    16] fuighleach aoigheadh a n-ionnmhas.
  5. 17] Laoich as cisde do chliaraibh,
    18] leomhain síl Néill Naoighiallaigh,
    19] slata cumhraidhe Crú Airt,
    20] as urlaimhe clú ó ar gcosaint.
  6. 21] Na Suibhnigh-se ó Bhrogh Banbha
    22] téid tar cách a gcomhardha,
    23] fréamh ríogh ar nach ceiltear cion,
    24] síol ó ngeintear an gaisgeadh.

    7. p.345

  7. 25] Eangnamh is oineeach Gaoidheal,
    26] tréidhe as cóir do chommaoidheamh,
    27] slata nach claon re comhaidh
    28] aca ar-aon ar arodhain.
  8. 29] Mairidh aca go nua a-niodh
    30] flaith leanas lorg na sinnsear
    31] ar chuing réidhe a nduas do dhíol
    32] ar fhéile 's ar chruas gcaithghníomh.
  9. 33] Ruaidhrí mac meic Mhaol Mórdha
    34] d'éifeacht is d'ainm onórdha
    35] is oidhre don chuaine ór chin
    36] ar choimhdhe uaille an oinigh.
  10. 37] Méin oinigh aicme Suibhne
    38] fa ngaisgeadh ar ghlanchuimhne;
    39] is sgath uaisleachta Chláir Chuinn
    40] fa nguaisbhearta áigh d'acmhuing.
  11. 41] Arsaidh cródha an chroidhe bhí
    42] dan hainm Ruaidhrí mac Ruaidhrí,
    43] aoibhealltuir dar ghiall an gal,
    44] saoileachtain cliar is curadh.
  12. 45] Airrdheanna flatha fíre
    46] 's fós rath a fhréimhdhíne
    47] aobhghlac dá n-aghthar gach ní
    48] i saormhac rathmhar Ruaidhrí.
  13. 49] Réim tairrngeartaidh tarla faoi
    50] ó aois leinbh an duinn dreachnaoi;
    51] toil úr 'n-a mhéin mar mheasdair;
    52] céim ar gcúl níor chuireasdair.
  14. 53] Aitheantar 'n-a fhéile sin
    54] bheith dó ag diall re a aithribh
    55] 'n-a dhearbhghoil lúidh is lámhaigh
    56] 's 'n-a mheanmain úir ioldánaigh.
  15. 57] Síol Suibhne na dtachar dte
    58] mar bhíos 'n-a bheartaibh féile
    59] dá dteinnleanmhain ní treoir ghearr
    60] i seinleabhraibh eoil Éireann.
  16. 61] Sgéal fiadhnaighthe fada ó shoin
    62] fhríoth ar féile na bhfear-soin;
    63] ní sgéal é ar nach cleachtar cion
    64] 's ar fheartaibh Dé dá ndídion.

    17. p.346

  17. 65] Ua Mhurchaidh Mhir Maol-Mhuire
    66] lá éigin ar amhsoine
    67] do-chí cléir 'n-a aghaidh air;
    68] fa dainimh céim 'n-a gcomhair.
  18. 69] Iar dteacht leo dá láthair sin
    70] ráidhid ris an bhfial bhfaoilidh
    71] nach géabhdais gan fhíon 's gan ór
    72] 's gach díol 'n-a éagmhais d'urmhór.
  19. 73] "Tigidh don treibh i bhfuil m'ionnmhus
    74] liom" ar an t-óg aisdearbhras
    75] "ní cuibhidh ibh d'éara dhamh
    76] 's do-ghéabha sibh bhar sásadh."
  20. 77] Diúltaid uile deoidh i ndeoidh
    78] dul leis ar áis ná ar aindeoin
    79] muna aomhadh gidh bé a mbreath
    80] acht é d'aoradh gan fhuireach.
  21. 81] "Fíon ná ór, ionnmhus ná crodh,
    82] ní fhuil agam ar iomchar
    83] ní do dhíoladh dhámh budh dhéin"
    84] ar an ríodhamh sámh soiléir.
  22. 85] "Do chím-se" ar duine don dáimh
    86] "fáinne óir fad mhéir mheadháin;
    87] ód ghruadh ghléadhonn go ngné bháin
    88] ní ghéabham gan é d'fhagháil."
  23. 89] Cloch uasal go n-iomad buadh
    90] do bhí san bhfáinne bhfionnfhuar
    91] is fa séad ríogh an chlach chorr
    92] dá dhíon i gcath nó i gcomhlonn.
  24. 93] "Badh libh" ar sé "choidhche, a chliar,
    94] mo chloch is m'fháinne ar aoinrian
    95] 's gan mh'aoradh dá aithle dhuibh
    96] do shaoradh m'aighthe oruibh.
  25. 97] Ann sin do rad Maol Muire
    98] a láimh 'mun idh órdhuidhe
    99] 's níor fhéad cor do chur dhi
    100] ar gcur a chrobh 'n-a chéile.
  26. 101] "A bhuain díot dá ndeachadh dhuit"
    102] ar duine don dáimh orrdhruic
    103] "is í ar mionaithne, a ghruaidh gheal,
    104] nach tiobhairthe uaibh ei-sean."

    27. p.347

  27. 105] Imdeargthar im Mhaol Mhuire
    106] re comhrádh an chliaruidhe
    107] nach biadh sgéal 'mun fháinne air
    108] méar a láimhe gur leadair.
  28. 109] Tug a mhéar 's a fháinne óir
    110] re cois a chéile i gcéadóir
    111] do réir a oinigh fhortuil
    112] don chléir dhoiligh dhíogholtaigh.
  29. 113] "Do-chímid i gcomhghar dhuibh
    114] cuideachta, a mheic mheic Murchaidh,
    115] ag so ar gcomairce far gcoir
    116] ón ollaicme" ar na hollaimh.
  30. 117] "Bíodh libh comairce agus ceall"
    118] ar sé ag silleadh 'n-a thimcheall
    119] "a dhreichfheadhna go ngné ghil,
    120] gidh bé ceithearna ad-chíthir."
  31. 121] Sillis ar an gcléir gcéadna
    122] 's ní fhuair an geal gnúisdéadla
    123] ar ndéicsin fa seach mar sain
    124] neach dá éigsibh 'n-a fhochair.
  32. 125] Mar do fhéach ar a ghlaic ngil
    126] iar n-imtheacht don dáimh dhoiligh
    127] fuair méar a láimhe ar a láimh
    128] 's a fháinne—fa séan sodháin.
  33. 129] Geall oinigh tar gach aicme
    130] fhuair ei-sean 's a thiodhlaigthe
    131] —níor thais a ndéagsain don dáimh—
    132] 's an séad-sain ar ais d'fhagháil.
  34. 133] Clann Shuibhne na dtachar dte
    134] ag leanmhain luirg a chéile
    135] laoich as cruaidhe ar chúl a gcleath
    136] ón húr gach n-uaire an t-oineach.
  35. 137] Aithbheodhadh guail a ghrís-se
    138] a-nois do-ní an Ruaidhrí-se
    139] ón beo a-nú a hanam uaidhe
    140] dá marann clú an chéadchuaine.
  36. 141] Ar tí óigfhir Aird na nGlas
    142] ní tearc le n-iarrthar ionnmhas
    143] ag so cailg na fine ó bhfuil
    144] file gach aird dá fhéachain.

    37. p.348

  37. 145] Lorg a shean—ghá niamhdha ní—
    146] leanaidh Ruaidhrí mac Ruaidhrí
    147] cruth fial ón faide meabhail
    148] dial aige re a n-airrdheanaibh.
  38. 149] Mian leis-sean ar chóir gconfaidh
    150] dáil a airm ar eachtronnaibh;
    151] 's í áil an diombrais donnghloin
    152] dáil a ionnmhais d'ollamhnaibh.
  39. 153] Ní theasda ó bheithir Bhanbha
    154] bheith lán d'eagna ughdardha
    155] —ceadh acht túr teasda dá rath—
    156] 's ní theasda lúdh ná lámhach.
  40. 157] Ní theasda oineach iomlán
    158] ón óg fhaoilidh aighiodhnár
    159] gnúis ghruadhnocht go bhfáilte ag fleidh
    160] is láinte a ghruamdhacht gaisgidh.
  41. 161] Lámh thréan as tréithe le fann,
    162] múr cloiche le hucht n-eachtrann,
    163] troigh sheangbhán as tromdha i dtreas
    164] comhla is dearbhfhál re ndoilgheas.
  42. 165] Bás cró ar a gceiltear fala,
    166] mionn curadh Chláir ríoghLogha,
    167] gus draige óna deacar dul
    168] gan fheacadh aige acht d'ollamh.
  43. 169] Fuil Néill Naoighiallaigh na gcath,
    170] fuil Briain Mhóir mheic Eachach
    171] id ghruadh mhíonghlan eang ar eing
    172] —gá ríoghradh do b'fhearr d'Éirinn.
  44. 173] A mheic Máire nach muidh mionn,
    174] rogha Gaoidheal tá id thimchioll
    175] coill gan chuimhne crann dtoraidh
    176] clann Shuibhne is clann Chonchobhair.
  45. 177] A sbraic ó n-anann t'fhoghlaidh,
    178] a thráigh toraidh d'ollamhnaibh.
    179] dan deoin gan éinfhear d'oba,
    180] a threoir fhéineadh n-ánroda.
  46. 181] A mhealltóir seirce seangbhan,
    182] a dhraig as cian cheileabhradh,
    183] a chongbháil na gcleas ngoile,
    184] a sheas urláir iorghoile.

    47. p.349

  47. 185] Cairt 'ga féile ar fagháil gill
    186] Mairghréag óg inghean Féilim,
    187] doighir do dhoinnfhiodh ó nAirt
    188] coinneall an oinigh d'adhaint.
  48. 189] Cur a clú rug do roghain
    190] pailm chubhra chlann gConchobhair
    191] ciabh chloidheach dan cóir moladh
    192] soidheach óir na n-ollamhan.

    Leannáin.