Corpus of Electronic Texts Edition
Acallamh na Senórach I (Author: Unknown)

¶ 501


6756] ‘IS mor in fis & in fír-eolus-sin ra indsis duind, a Chailti’,
6757] ar Connacht.
6758] Topur Patraic.

¶ 502


6759] Ocus tangadur in sluag uile reompo, & Pátraic maraen
6760] ríu, co Muine na n- Ammaite siar, risa raiter Tipra Pátraic isin
6761] tan-so, & do-riacht in tíre d' indsaigi Pátraic .i. Conn Cumachtach
6762] a chom-ainm. ‘Ocus indis duind cid ima n-abar Muine
6763] na n-Ammaite
ris-seo’, ar Cailte‘.i. Nonbur ban ro bói ac ammaidecht,
6764] & ní léicdis ben na fer uaithib gan mar- bad, & ré ré

p.188


6765] fichet bliadan doib ic falmugud ind orba & ind feraind amlaid-
6766] sin. Ocus adubairt Conn Cumachtach re Pátraic:’ ‘Maith, a
6767] m' anam, a naem-chleirig, dingaib dind na h-amaiti & na h-aincisi
6768] atá ac milliud in tíri & in tal- man.’

¶ 503


6769] IS annsin adubairt Pátraic: ‘Caide’, ar se, ‘mac na trath?’
6770] ‘Sunna, a naem-chleirig’, ar se. ‘Feg let in fuil uisci i comfhochraib
6771] duind.’ ‘Ní fheicim ann h-é’, ar in mac ecalsa. Is annsin
6772] tócbais Pátraic in laim, & sáidhis in trostan fa chomair in
6773] talman, gur' moidh in loch-topur glainide asin talmain. Ocus ro
6774] bennaig Pátraic in t-uisci, & adubairt:
    1. 6775] IN t-uisci acaind abus
      ar Patraic gan imarbus,
      6776] bid ordraic íc cách ule
      in topur án ainglide.

¶ 504


6777] {folio 142a1} ‘IS cet lium-sa’, ar Pátraic, ‘corab coimde re teora
6778] la & re teora aidchi do cach aen ibius ní de, & cach aincis tar a
6779] racha a furtacht & a fóirithin dó.’

¶ 505


6780] Ocus ní cian ro badur ann co facadur na náe n-amaiti
6781] duba duaibsecha sin da n-indsaighi, & damad gnáth marb a
6782] talmain do eirge do-berdais na h-eigmi do-nithi umpu do cach
6783] thaib díb. Ocus gabais Pátraic in t-uisci bennaichthi, & crathais
6784] arna h-amaidib h-é, & ro theichset uad co rangadur Inis Guil,
6785] risa raiter Inis na Scriine, ar Findloch Cera. Conid annsin
6786] ro cualadur in gul fa deired uaithib, & ro t-shuidedur in sluag
6787] 'arsin ar in firt fótbaig, & adubairt Connacht annsin: ‘Is
6788] tafann deig-cleirig tucais arna dem- naib, a chleirig’, ar se.

¶ 506


6789] Ocus is annsin adubairt Cailte re Pátraic: ‘In fetrais, a
6790] naem-chleirig, soithfir dom riachtain-sea i cath buidnech Beindi
6791] h-Etair
thair?’ ‘Cá soithfir sin alé?’ ar Pátraic. ‘Mane mac
6792] rig Lochlann ro bói sleg neimnech aici, & ní therna duine di
6793] riam gan éc nó gan beith ainbech acht co n- gontái di h-é, & ro
6794] badur cét laech lan-chalma a comrac rim-sa issin cath’, ar
6795] Cailte, ‘& ro badhusa cind comraic riu-som, & ro diubraic Mane
6796] mac rig Lochlann misi gan rathugud dam ar lar in chatha, &
6797] ní fhetar-sa can assar' diubraiced dam h-í, acht at-chuala a fothrum
6798] & a fidhrén na sleige dom indsaigid’, ar Cailte, ‘& ro thócbus in

p.189


6799] sciath suas do chomét mo chind & mo chuirp, & nír' fhoir sin ní
6800] dam-sa, uair tís do-rala in t-shleg im' orcain & im' thairb-fheith
6801] mo choissi, co ro fhacaib in t-shleg a neim issin chois, & ní fhetaim-si
6802] gan dul d' iarraid furtachta & fhoirithnech.’ ‘Cia h-airm arb'
6803] áil let dul?’ ar Patraic. ‘Co h- Aed Minbrecc Essa Ruaid bothuaid’,
6804] ar Cailte, ‘& ban-cheile atá aicci .i. Bé Bind ingen Elcmair
6805] in Brogha, & is aicci atá deoch leighis & ícce Túaithe Dé
6806] Danann
, & is aicci atá in neoch mairis do fhleid Gaibnenn, &
6807] is sí dáilis doib h-í, & do bo gairit m' eolus & mo t-shligi da maired
6808] Find mac Cumaill & Oissin & Diarmaid & Oscur.’ Ocus adubairt
6809] in láid ann:
    1. 6810] Eólus dam astír bothuaid .
      co h-Es Moduirnn in mor-sluaig,
      6811] do leighis mo choissi de
      comad faidi-te m' uidhe.
    2. 6812] IS missi Cailti craide
      aen-mac Eithne Míngile,
      6813] is mor-sluag tucus a n-glas
      rob aithnid dam óclachus.
    3. 6814] Uch gan Oissin is gan Fhind
      is gan Diarmait mebair lim,
      6815] is gan Oscur miadach mas
      comad gairdi-te m' eolas.

    4. 6816]

      Eolus.

¶ 507


6817] ‘Ocus cáid a fuil Cas Corach mac Cáincinde?’ ar Cailte.
6818] ‘Sunn, a m' anum’, ar Cas Corach. ‘Eirig & tócaib do thimpan
6819] ort co n-dernum imthecht.’ Ocus ro eirgetar, & ro gabad
6820] pater umpu, & adubairt Pátraic re Cailte: ‘Atá dal fer n-Eirenn
6821] i cind bliadna co Temraig, & tar-sa ann inar comdáil-ne & h-í
6822] comdail fer n-Eirenn co n-innisi tú ní dot mod-gnimradaib gaiscid
6823] fein & do gnimradaib Find meic Cumaill & Fian Érenn
.
6824] Ocus faemais Cailte sin & adubairt:’ ‘Cach ní aderussa
6825] rium do-gen-sa h-é’, ar Cailte. ‘Cubaid duit-siu’, ar Pátraic, ‘a
6826] rád-sin, uair is inmuin grádach lem-sa thú.’ Ocus timnais
6827] Cailte ceilebrad do Pátraic & do ríg Connacht annsin & don
6828] t-shluag uili, & do-lodur rompo co Síd Droma Nemed, risa raiter
6829] Síd Duma issin tan-sa, i l-Luighnib Connacht. Ocus mar rángadur
6830] co faichthe in t-shída & at-conncadur in t-aen- maccam, & brat
6831] uaine uimme, & delg óir ann, & mind óir uass a chind, & ba

p.190


6832] ceol bind in ní ro chanad, & tainic Cas Corach mac Cáincinde
6833] & tairbiris teora póc dó. ‘Caide adhbur bur caradraid, uair
6834] nirb' aichnidh duind anallana h- é?’ bar Cailte. ‘Atá adhbur
6835] acaind’, bar in maccaem, ‘inann mathair duind araen.’ ‘Ocus
6836] cá {folio 142a2} h-ainm thussa, a maccáim?’ ar Cailte. ‘Fer Maissi
6837] mac Eogabail m' ainm-si’, ar in maccaem. ‘Dar lind ní forainm
6838] duit’, ar Cailte, ‘uait is leor do mais- sige.’ ‘Ocus ticid issin síd
6839] anunn’, ar in maccáem. ‘Ní rechur’, ar Cailte, ‘nach tucthar
6840] a aithfir fort-su nó co cetaigi do lucht in t- shída.’ Ocus tainic in
6841] maccaem anunn, & ráidis do Fhergus Fholt- find mac in Daghda
6842] sin. ‘Eirig-siu ara cenn’, ar siat, ‘& tuc let isin síd iat, uair
6843] ní chualamar i com-ré ris mac óclaig bod fherr inás Cailte.’ 14
6845] ‘Ocus tucad issin síd iat, & ro freslad co maith do cach ní is
6846] ferr do bói accu iat, & ro badur re h-ed na h- aidhchi-sin ann.’
6847] ‘Ocus a maith, a m' anam, a Chailti’, ar Fergus mac in Dagda,
6848] ‘ata dornn-chor claidim accum, & is ail lem a chorugud duit-siu,
6849] uair ro opsat Túath Dé Danann a chorugud.’ ‘Tabar am
6850] laim-si h-é,’ ar Cailte, & tucad in claidim dó, & ro bói re h-ed
6851] in choem-laithe cháidchi 'cá chorugud, & tairnic dó a n-deired
6852] in láe h-é, & tuc in claidem i l-laim Fergusa 'arna dénum.

¶ 508


6853] ‘Ocus in fitir tusa, a m' anam, a Chailti, adhbur bunaid
6854] lesaigthi in claidim-sin acainde?’ ar Fergus. ‘Ní fetar um’, ar
6855] Cailte. ‘Óclach atá a m- bidbanus re Túaith Dé Danann re fada
6856] d' aimsir .i. Garb mac Tairb Lochlann atuaid, & Eolus & a
6857] brathair, & teccaid cach tres bliadain, & coblach mor léo dar
6858] n-indsaighid, & is amlaid thecaid & ban-gaisccedach accu .i.
6859] Dreccain
ingen Iruaith a h-ainm, & ní bi diamair dí a síd do
6860] t-shidaib Túaithe Dé Danann, & ben doilbthi dráidechta ro oil h-í,
6861] & is aire-sin ná bi a síd do sídaib Túaithe Dé Danann

6862] ní nach roich lé do breith eistib-sin do t- shétaib & do
6863] máinib & do indmusaib léna h-eolus, co tabair-sí sluag & sochaide
6864] co lár cacha sída do t-shidaib Túaithe Dé Danann da n-argain
6865] & da n-inrad. Ocus ac-seo sleg it laim’, ar se, ‘& déna
6866] a indsma fa comair na ban- gaiscedaigi-sin.’ Ocus do-rat in t-shleg

p.191


6867] ina láim, & do indsma Cailte h- í. ‘Ocus acseo’, ar se, ‘fagha
6868] fogablach it laim, & déna a indsma fa chomair in tres fer dib-sin.’
6869] Ocus tuc in crann ina laim, & ro moidh ina h-indsma, &
6870] tucad secht craind dó, & ro moidhset 'na n-indsma, & in t-ochtmad
6871] crann tucad 'na laim ro indsmustar co trebair daingen h-é.
6872] ‘Ocus mo-genur’, ar-se Fergus, ‘do gebad carait do gébad do
6873] laim in triur fa n-dernad comair na h-airm- sin do tuitim léo.’
6874] ‘Ocus ca h-anmanna na h-airm-seo?’ ar Cailte. ‘Cró Cosccur ainm in
6875] chlaidim’, ar Fergus, ‘& Ben Bodbda ainm na sleige, & Deogh Bais
6876] ainm ind fhagha.’ ‘Ro bói a n-dán dam-sa’, ar Cailte, ‘echt
6877] do denam damad buidech fir Eirenn & Alban & Túath Dé
6878] Danann
, & ní derna-sa as m' óici sin, & cá fis nach aníu atá a
6879] n-dán dam-sa sin do denam?’

¶ 509


6880] ‘Cia thoitis don chlaidim?’ ar Cas Corach mac Cáincinde.
6881] ‘In ban-gaiscidach’, ar Fergus. ‘Cia thoitis don fhagha?’ ar
6882] Fer Maissi mac Eogabail. ‘leith-rí in domain, nó leith- rí
6883] Lochlann, nó leith-ri Eirenn’, ar Fergus mac in Dagda. ‘Ocus
6884] cia toites do t-shleig?’ ar Cailte. ‘Garb mac Tairb, Lochlann.
6885] Atá a tairrngaire ic Túaith Dé Danann do thoitim di’, ar
6886] Fergus. ‘ócus leic im laim-sea in t- shleg’, ar Cailte.

¶ 510


6887] Ocus ro badur ann mar sin re teora lá & re teora áidche
6888] ina degaid-sin, & ro thimnadar ceilebrad do lucht in t- shida, &
6889] tucsat léo na h-airm-sin, & tainic Fer Maissi mac Eogabail léo,
6890] .i. dalta Fergusa, & tangadur rompo co h-Es na n-Én, risa raiter
6891] Es Dara issin tan-sa, & do Droichet na Non- bor, risi raiter Droichet
6892] Martra
isin tan-sa,
& do Druim Derg na Feinde
6893] bothuaid, risa raiter Druim Cliab issin tan-sa, & {folio 142b1} tar
6894] Ath Daim Glais, & do Chailli in Chos- numa, risa raiter Cell
6895] m-Buadnatan
, & do Lighi in Fheindida, in bail ar' marb in mucc
6896] doilfi dráidechta Diarmait h-úa Duibne, & i Mag Céitne Meic
6897] Allguba
bothuaid, in bail i tabhartha a cáin do fhine Fomorach
6898] ó feraib Eirenn .i. ó Thuathaib Dé Danann, & do Choisceim
6899] Essa Ruaid
anuas, & d' Ard na Macraide bail a n-dendais macraid

p.192


6900] Túaithe Dé Danann a n-immain. Badar a n-dorus in t-shída
6901] .i. Aed Essa Ruaid & Ilbrec Essa Ruaid. Ocus ro ferad faeilti
6902] gan meing, gan mebail re Cailte accu.