Corpus of Electronic Texts Edition
Acallamh na Senórach I (Author: Unknown)
¶ 401
5535]
Ocus crét fa tucad {folio 136b2} Raith in Bantrachta ar in raith
5536]
sea? ar rí Muman re Cailti. Is accum-sa atá a fhis gen gub nua
5537]
in ní dia tá .i. coeca ban n-gressa is ferr bói a n-Eirinn do thinoil
5538]
in flaith Find do indsaigid na ratha-so fa comair erraid &
5539]
étaig do denam d' fhiannaib Eirenn doib, & tucad a cennus-sin
5540]
uile d' ingin rig Bretan dar' bo chom-ainm Dergoda ban-cheile
5541]
Oscair meic Oissin, & ro badur issin baili-sea re ré moir do
5542]
bliadnaib. Conid uatha-sin atá Raith in Bantrachta ar in raith-
5543]
sea & Raith Chind Chon ann.
5544]
Ocus cret in cairthi com-daingen cloiche ut atá ar lár na ratha
5545]
tall? ar rí Muman. Caindelbra in Bantrachta sin, ar Cailti,
5546]
uair ni h-ail leo teine ach fa thrí cacha bliadna .i. na roissed
5547]
smal na dendgor na detach na teined iat na a n-étaigi. Ocus
5548]
ro badur isin baile mar sin re treimsi do bliadnaib ac denum
5549]
lamda & ac córugud étaig na Féine, & bói gairdiugud mor ac
5550]
in bantracht-sin .i. tri h-ingena rig Í Ceindselaig .i. Findchas
5551]
& Findruine & Findingen a n-anmanna, & do bói timpan becc
5552]
accu cona leithrind airgit & cona deilgib óir buidhe, & {SG page 209}mná re
5553]
gur lamnada ro choiteldais leissin céol sirrachtach sidhe ro
5554]
chandais na tri h-ingena-sin don bantracht.¶ 402
5555]
Ocus crét in da fert mora so at-chiamait, a Chailti? ar in
5556]
rí. In triar óclach do-rigne a muintirus ic Raithin na n-Ingnad
5557]
re Find & in cú accu iss iat do marb in da óclach assa
5558]
fert-sin .i. Donn & Duban, da mac rig Ulad atuaidh. Ocus
p.153
5559]
cindus a torcradar, a m' anum, a Cailti. ar rí Muman. A
5560]
m-beith-sium a n-inad ar leith on Feind, ar Cailte, in triur
5561]
óclach-sin & a cú a medon eturru, & ó thiced ind adhaig do
5562]
bith múr tened umpu conach lamad nech a fégad etir. Ocus
5563]
do badur da mac rig Ulad .i. Donn & Duban, ac foraire Fhiann
5564]
Eirenn & Fhiann Alban ind áidchi-sin, & tangadur fa thri a
5565]
timchell na Feine, & in tres fecht tangadar, ar Cailte, at-conncadur
5566]
in mur tened, & adubairt Donn mac rig Ulad: ingnad
5567]
mar atait in triar óclach & a cú eturru re bliadain andossa,
5568]
uair do fhógradur gan nech do dul da fégad ó thicfad adhaig.
5569]
Ocus tangadur reompo da n-indsaigid meic ríg Ulad fan cuma-
5570]
sin, & do-chuadur tresan múr teined anunn, &rangadur tucsat
5571]
a n-airm re n-ais, & ro badur ac fégad in trír óclach &
5572]
na con, & in cú romor do bíth cach láe acco ac seilg & ac
5573]
fiadach nír' bo mó na crannchú bís ic roduine ind uair-sin h-í, &
5574]
óclach díb-som & claidim áith urnocht ina laim ac comet na
5575]
con & oclach aile dib & cuach find-airgit aici ré bél na con, &
5576]
raga cacha lenna ro t-shired cach fer díb, & iss ed ro chuired in
5577]
cú tar a bel issin cuach. Ocus is annsin adubairt óclach díb
5578]
rissin coin: Maith a m' anam, a uassail & a fhíreoin, a fher-meic,
5579]
mothaig let in brath tucad ón fhlaith ó Fhind fort.¶ 403
5580]
IS annsin immorro ro chraith in cú a h-erboll, co tainic
5581]
gaeth doilfi draidechta as, co ro thoitsetar a sceith da n-guaillib
5582]
& a slegha assa lamaib & a claidme da slessaib, co rabadur
5583]
issin múr theinead ina fiadnaisi, & ro marbsat na h-óclaig-sin
5584]
da mac ríg Ulad, ar Cailte, & ro impó in cú 'ar marbad na
5585]
fer, & tuc a h-anail fa na corpaib na fer co n- derna min & luaith
5586]
díb, conna frith fuil na féoil na cnáim dib ar lathair.
5587]
Ocus is sé-sin, arsi Cailte, in da fert ro fiarfaigis dim, & geb é ro
5588]
oslaiced orro ní fuighbed a bec intib acht mad a lán uire & gainim.¶ 404
5589]
Ocus nir' indis duind riam, arsi Eogan Leith- derg
5590] {folio 137a1}
rí Muman, scél budh inganta & budh diamra ina
5591]
sin, a m' anum, a Cailti; & cret in sonn ard ut do tháib in
5592]
chairthe thall, ar in rí, isin raith? Tuarustul in ban- chuire
p.154
5593]
sin, ar Cailte, ó Finn cacha bliadna, & Oscur mac Oissin ro
5594]
fholaig h-é .i. x. fichit uinge d' ór fá thri, & is ann ro foilged h-é,
5595]
fa bun in {SG page }chartha-sin. Ocus ro eirgedar in sluag & ro oslaicetar
5596]
fair, & tucsat in t-ór as, & tucad a trian do ríg Muman
5597]
& a trian aile do nóem Patraic & do Cailti, & trian dona cleirchib.
5598]
Ocus mairid in t-ór, ar Cailte, & ní mairenn in flaith
5599]
Find na Oscur mac Oissin ro folaig. Ocus adubairt Cailte:
- 5600] Mairid aníu Raith Chind Chon
gan áille gan imrissin,
5601] ocus ní mairenn an rí
Find mac Cumaill Almainí.
- 5602] Mairid ann lia na ratha
gus' tathaigmis cach tratha,
5603] is mairid in t-ór derg dron
ocus ní mairenn Oscur.
- 5604] Aidhed Duind is Dubain dil
fuaradur bás a folaig,
5605] is bamar-ne 'ga n-iarraid
sechtmain ar mís is bliadain.
- 5606] Findchas is Finndruine iar fír
is Findingen, truag in gnim,
5607] ar na h-indberaib co m-blaid
tri h-ingena in Cheindselaig.
- 5608] INmain in timpan blaith bec
ní chuala cluas a chom-boc,
5609] ro choiteldaís, mor in buaid
sluaig in domain ré h-aen-uair.
- 5610] Timpan bec ro bói ac na mnaib
cona leithrind airgit báin,
5611] cona deilgnib oir buidhe
cona thétaib findruine.
- 5612] Caeca lepaid astigh thall
caeca cornn, caeca fidchell,
5613] caeca uinge d' ór derg dron
cacha bliadna a tuarustal.
- 5614] Adeirim-si riut reime
is fir inní raidim-ne,
5615] mor do cach maith urcrade
do chaithsim-ne 'sa raith- se.
5616] Mairid.
¶ 405
5617]
Dala in trir óclach-sin, a m' anum, a Chailte, ar rí Muman
5618]
assa h-aithli-sin, ind acaib-si do badur nó ind uaib do-chuadur?
5619]
Is acainde ro badur, ar Cailte, nóco n-dernad bec-buidhne don
5620]
Fhéin & nónbair do thrib cathaib na Féine ac Raithin na Nónbur
5621]
ac laech-Machaire Laighen. Ocus rainic nónbur óclach &
5622]
naenbur gilla in cach aen-baile a n-Eirinn don Fheind d' iarraid
5623]
da mac ríg Ulad atorcradur re macaib rig na h-Iruaithe
5624]
anair.¶ 406
5625]
Dala immorro Find meic Cumaill, rainic reime co Temair
5626]
Luachra ar scailed na Féinde dó, & ní roibe don Féind ina
5627]
farrud acht daescur-shluag & gillida fedma na Féinne.¶ 407
5628]
Dala na naenbur-sin do-rinde Find d' Fhiannaib Eirenn
5629]
d' iarraid da mac rig Ulad, tangadur co Temair Luachra ind
p.155
5630]
aen-adhaig d' indsaigid Fhind gan fis a m-bí na a mairb na fer-
5631]
sin leo, a n-dala-sin conici sin.¶ 408
5632]
Dala Patraic immorro & rig Muman, tangadur secha bodes
5633]
co Beind m-Bain in Retha etir Sliab Claire & Sliab Crot. Ocus
5634]
ro t-shuidhetar in sluag uile ann, & ro t-shuidh Pátraic & Cailte,
5635]
& adubairt rí Muman: Crét fa tucad Benn Bán in Retha ar in
5636]
n-inad so? Ocus fregrais Cailte sin:
5637]
Cid diatá Benn Bán in Retha eter Sliab Claire & Sliab Crot?
¶ 409
5638]
Feacht n-aen da raibi Find mac Cumaill ar in tulaig-sea
5639]
at-chonncadur in mnái ara cind issin tulaig, & brat corcra corrtharach
5640]
uimpe, & delg óir issin brut & lann d' ór buidhe ré
5641]
h-étan, & ro fhiarfaig Find scela di canas tainic, & fregrais sí dó:
5642]
Ó Beind Étair meic Étgaith ind fheindida anair. Ca com-ainm
5643]
thúsa, a ingen? ar Find. Étain Fholtfhind m'ainm-si, ar issi
5644]
.i. ingen Éda Uchtgil a Síd Beinde h-Etair anair. Cret 'ma
5645]
tangais assin conici seo? ar Find. d' iarraid comlenga aen-fhir
5646]
ar Fhiannaib Eirenn, ar sí. Cindus atá do rith? ar Diarmait
5647]
h-ua Duibne {folio 137a2} rissin ingen. IS maith mo rith, ar inn
5648]
ingen, gid fata gair bias tír nó talam fám chois is cuma lem
5649]
beith am rith, ar inn ingen. Cailte adubairt:
- 5650] Mar thangamar don Beind Bain
do-riacht aen-ben inar n-dáil,
5651] is do fhuacair ar Fhein Fhind
comling aen-fhir gerb' eislind,
- 5652] Ro rithis-sa ria 'arsin
gusin n-ard os Badhamair,
5653] fa com-luath duind issin chnoc
is lim-sa ro bo lan- olcc.
- 5654] IS do rithamar 'ar sin
assin chnoc os Badhamair
5655] tar uaim tar ochtaib glinde
co Dún Danair Dublinde.
- 5656] IS mé fa taísci issin dún
nir'bo mé in Cailte gan rún,
5657] is do-chuadus díb uile
etir coin ocus duine.
- 5658] Ocus do-chuadmar 'ar sin
gusin n- ucht ac Beind Étair,
5659] cor'ba t-sholus uile in sluag
issin t-síd álaind ind-fhuar.
- 5660] Tangamar anunn 'sa síd
fuaramar ann midh is fín,
5661] is ro bamar ann 'ar sin
fiche aídchi 'na degaid.
- 5662] Bristi mo chride am chli chain
is na turcnam dom anmain,
5663] ic fechain cach thulcha iar tain
ocus na beinde ar marthain.
5664] Mar thangamar.
5665] Ocus iss é lín tangamar gusin síd annsin, ar Cailte, xx.c.
5666]
d' Fiannaib Eirenn 'ma Find mac Cumaill, & ro t-shuidsemar ar
p.156
5667]
colba chiuil in righ-thighi issin t-shíd, & 'arsin do-rinded ar n-umal-fhossaig,
5668]
ocus ro claeed ar n-gere, & ro scuired ar n- íta. Ocus mar
5669]
do bamar ann at-connairc in flaith Find in n-ingin mín mong-buidhe
5670]
os urdreich na n-dabhach, & cuach find-airgit ina laim,
5671]
& sí ac dáil do chách.¶ 410
5672]
IS annsin adubairt in flaith Find: Adar lind is sí-siut inn
5673]
ingen ro fhocair comrith & comling ar in Féind ó Chathair
5674]
t-Shleibe Crot aniar co Beind Étair Meic Étgaith in fheindeda.
5675]
Nocho n-í-siut do bói remut etir, ar Aed Uchtgel rí in t-shida,
5676]
uair is sí-sin ben as mailli atá accainde. Cia ro bói romainde
5677]
amlaid? ar Find. Bé Man- nair ingen Aingceoil, ar Áed Uchtgel
5678]
mac Aengusa meic in Dagda .i. ban-echlach Thuaithe
5679]
Dé Danann. Ocus is sí théit a richt in spegdubain & in mil
5680]
moir, & delbus a richt na cuile h-í féin, & delbaid a richt cacha
5681]
fír-charat etir fhir & mnai fos, & co léicenn cach a rún ria, &
5682]
is sí-sin ro bói reomut-sa aníar isin coml- ing retha, & ní h-í in
5683]
ingen út, ar Aed, acht ro bói ac ól & ac áibnius os chind na
5684]
n-dabach issin t-shíd. Ocus ca h-ainm in ingen út? ar Find.
5685]
Étain Fholtfhind sin, ar Aed Uchtgel .i. ingen dam-sa & maccaem
5686]
Tuaithe Dé Danann uili h- í. IS amlaid ata in ingen
5687]
sin, ar a h-athair, & lendann aici d' Fhiannaib Eirenn. Maith
5688]
a m' anum, ar Find, cia accaind in lendan-sin? Oscur mac
5689]
Oissin annsiut, ar eissium, & is sí do chuir ind echlaig ar bur
5690]
cend-si co Cathair t-Shleibe Crot bodes, & tairgid Cairpre Lifechair
5691]
mac Cormaic in tricha cét is chom-nessa do Tuathaib Breg &
5692]
Midhe do thabairt dó Thuaith Dé Danann ina tindscra & ina
5693]
tur-thochmarc do grés, & a cur fein a meidh & a comthrom
5694]
d' ór intí & a comthróm d' airgid & a thabairt-sin di. Cid um
5695]
nár' fhaemabhair-si h-í do mac ríg Eirenn tar a éis-sin? ar
5696]
Find. Nir' gabumar, ar Aed, uair ni raibi cuit menman na
5697]
aiccenta di ann, & ní dernamar ni a dáil na a caingen 'arsin.
5698]
Maith, ar Find, ca coma t-shire orainde? Maith a m' anam, a
5699]
ingen, ca coma iarrái ar mac micc in rig-fheinded .i. ar Oscur?
5700]
Adubairt in ingen: Gan mo léicen tré bithiu nó co tí m' anfalta
p.157
5701]
fein rium. Rachaid ám in choma-sin duit-siu, ar Oscur.
5702]
Tabair cuir & tenta rind annsin, ar in ingen. Cá cuir connaigi?
5703]
ar Oscur. Goll mac Morna ó Macaib Morna & Find
5704]
mac Cumaill ó Fhiannaib Eirenn. Ocus tucad na cuir-sin ria
5705] {folio 137b1}
, & ro fhóeestar inn ingen & Oscur, & ro bamar-ne re
5706]
.xx. aidchi ann ina degaid-sin.