Corpus of Electronic Texts Edition
Acallamh na Senórach I (Author: Unknown)

¶ 251


3329] IS annsin adubairt in .i. Eochaid Faeburderg mac
3330] Fir Glinde, re mac .i. re h- Aengus: ‘tabair, a m' anam, a gill’, ar
3331] se, ‘in ingin ut, uair ní fuighbé tú a cóiced aile a n-Eirinn ben
3332] as ferr scela athar & {SG page 168}sen- athar ina sí.’ Ocus tuc in t-óclach h-í
3333] iarsin, & do bói d' aen-mnái aici nó co n-dechaid éc. Ocus ina

p.95


3334] degaid-sin ro badur ac ól & ac aibnius co cenn tri la & tri
3335] n-áidchi.

¶ 252


3336] Ocus adubairt in Cailti {folio 129a1}: ‘Maith m' anum,
3337] a Chailti, do bo maith lem-sa dul d' fhiadach & d' fhiann-choscur co
3338] Forad na Féine annso.’ Ocus do eirgedur co moch arnamairech
3339] tri catha co Forudh na Féine, & Cailte maraen ríu, & 'ar rochtain
3340] doib ann tancadur na maithe & Cailte issin lis mor do
3341] bói ann, & at-chonnairc Cailte in t-inad-sin, & adubairt: ‘sochaidhe
3342] ám’, ar se, ‘ro dílad don tellach-so d' ítaid & d' occorus, & do
3343] dán & d' eladhain ac Find mac Cumaill.’ Ocus ro t-shuid Ulad
3344] ann, & maithi in t-shluaig, & Cailte maraen ríu.
3345] Is ann tainic Cas Corach mac Caincinde dochum Cailti.

¶ 253


3346] Ocus ní cian ro badur ann co facadur in scolóc da n-indsaigid,
3347] & brat álaind uaine uime, & delg airgit ann, & leine
3348] do t-shidha buidhe ria cnes, & inar maeth-sroill tairsi anechtair,
3349] & timpan toghaide ara muin. ‘Canas tice, a scolóc?’ ar
3350] Ulad. ‘A Síd Buidb Deirg meic in Dagda andes, a deiscert
3351] Eirenn’. ‘Cid rot-imluaid andes nó cia thú féin?’ ar in .
3352] ‘Cas Corach mac Cáincinde, mac ollaman do Thuaith Dé
3353] Danann
, & damna olloman mé fein’, ar eissim, ‘& iss ed rom-imluaid,
3354] d' fhoglaim fhessa & fhir-eolais & scelaigechta & mor-gnim gaiscid
3355] na Féinne ó Chailti mac Ronain.’ Ocus tar a eis-sin do-roine
3356] céol & airfided dóib, & ro chuir ina suan chotalta iat. ‘Maith,
3357] a m' anum, a Chailti, ca fregra do-beire forum?’ ar eissium.
3358] ‘Cach ní da tangais d' iarraid d' fhagbail duit, & da raib acut
3359] fein d' eladhain & d' intlecht cach ní do- rindedur ind Fhiann do
3360] gnimradaib gaile & gaiscid do denum. Ocus ro bói óclach issa
3361] baile-seo .i. Find mac Cumaill, & do ba mor do chrod & do
3362] thuarustal-sa uaidi ar th' airfided, cid falam in baile at-chí.’
3363] Ocus adubairt in láid ann:
    1. 3364] Forud na Fiann fás anocht
      gus' ticed Find Faeburnocht,
      3365] do bás deg-duine gan brón
      as fás Almu uassal-mór.
    2. 3366] Ni mairend in muintir maith
      ni mair Find féin in fir-fhlaith,
      3367] ní fuil in cuire gin cleith
      na ruire 'mun rig-fhéinid.

    3. p.96

    4. 3368] As marb uile Fiann Find
      ge do-chuadur glind de glind,
      3369] olc atú a n-diaid na ríg rán
      tar eis Diarmata is Chonan.
    5. 3370] D' eis Guill meic Morna don Maig
      ocus Ailella Cétaig,
      3371] iar n-dith Eogain in gái glais
      ocus Chonaill don chet-fhrais.
    6. 3372] Adeirim-si riut reime
      as fír dam ind fhaistine,
      3373] is mor ar n-esbada ann
      gan Dub Dírma ic Tech Drumann.
    7. 3374] 'Ar n-dith na cuire is na cét
      is truag nach ann fuarus éc,
      3375] iarna n-dul a h-or a nd-or
      corob forlan in Forud.
      3376]

      Forud.

¶ 254


3377] IS annsin tuc Cailte da uidh & da aire esbaid na carat &
3378] na comalta & na n- drong-buidhen mor iter a raibi, & ro cháiestar
3379] déra troma fír-thruaga ann, cor' bo fhliuch blai & bruinde dó.
3380] Ocus tangadur amach assin co Tulaig in Trir, & do t-shuidhedur
3381] ann .i. Ulad & Cailte & cach archena, & ro fhiarfaig Ulad
3382] do Chailti: ‘IS álaind in tulach tonn- glas toghaide’, ar in ,
3383] ‘& crét ima tucad Tulach in Trir ar in tulaig-seo, {folio 129a2}, &
3384] cid fa tucad Abhann Deisi ar ind abhaind-seo, & cid fa tucad
3385] Lecht Chind Con ar in inad út thall?’ ‘Gingub nua in ní
3386] dia tá, indessat duit in ní dia tá sin, & ní ba sen missi ind
3387] uair do lenadur na h-anmanna-sin ucut .i.’

¶ 255


3388] ro bí ar Albain .i. Iruath mac Ailpin, ri Alban, & ro
3389] badur tri h-ingena aici .i. Muiresc & Aiffi & Aillbi a n-anmanna,
3390] & tucsat gradh do thriur óclach i fiannaib Eirenn .i. do thri
3391] macaib Aencherda Berra .i. Ger & Glas & Guba a n-anmanna,
3392] & tucsat na h-ócláig-sin grád dóib-sium, & ro bói com-sheirc re
3393] .xx. bliadan eturru, & ro éladur fecht n-óen ann, & tangadur
3394] conici in tulaig-sea, & ro thuit a torrthaim suain & cotalta forro
3395] annso, & is sí-sin uair & aimser ro cuired bruigen uathmur re
3396] Find mac Cumaill & re mac Mic Con, maic Maic Nia, i cuiced
3397] lán-alaind Laighen, & nocho n-uil airem ac filedaib a torchair
3398] dona Fiannaib ann & do muintir Fhathad Canand, & do-rocradur
3399] dono ann na tri geraiti gaiscid sin .i. tri meic Aencherda Berra.
3400] Ocus dala in trir ingen sin, ro eirgedur assa cotlud, & do-chonncadur
3401] triar óclach don Fheind do n- indsaigid, & ro fhiarfaigedar

p.97


3402] scela díb, & indissit in bruigen do thabairt & ár na
3403] Féine do thabairt ann, & tri meic Aencherda Berra do thoitim.

¶ 256


3404] IS annsin do-ronsat na h-ingena nuall & toirrsi isin tulaig-
3405] sin, & fuaradur bás ann do chumaid na tri mac-sin Aencherda
3406] Berra
, & do badur da derb-chomalta ac ni h- ingenaib-sin .i. dá
3407] mac ríg Catt atuaid .i. Uillenn & Eochair a n-anmanna, &
3408] do-ronsat airbirt tenn treorach a n-diaid a comalta, & do-riachtadur
3409] conici ind abhaind-seo, & ro thuil ind abhann ríu, & at-chonncadur
3410] na h-étaigi iudhlaidhe ingantacha don leith aile, & tangadur
3411] isind ath co rodana, co ro báid in tuile na h-abhann iat,
3412] & iss iat atá fa in da fert glasa út for ur ind atha.

¶ 257


3413] ‘Ocus cred fa n-abar Lecht Chind Chon rissin lecht út allanall
3414] don ath?’ ‘Cú grádach ro bói ac Find mac Cumaill, ar
3415] Cailte .i. Adhnuall a h-ainm, & do-rala ar sechrán & ar merugud
3416] h-í ó bruidin bothuaid, & ro t-shir Eirinn fá thrí co toracht
3417] in t-ath-so, & tuc a tri donala aisti annseo, & fuair bás ann,
3418] conid uaithi-sin’, arsi Cailti, ‘ata Lecht Cind Chon, & is sí-sin,{SG page 170}
3419] a m' anum, a Ulad’, ar Cailte, ‘in tres cú is ferr fuair Find riam.’

¶ 258


3420] Dala immorro da ríg-fheinded Ulad .i. Goll Gulban & Cas
3421] Cuailgne
, ro badur ac seilg & ac fiadach in maigi-sea, & at-chonncadur
3422] na tri h-ingena mong-buide, & siat marb ar in tulaig-sea,
3423] co sáine étaig cacha datha umpu, & ro badar icá n-écaine co
3424] fata & ro chuiredar fó thalmain a triur derbshethar iat, & tangadur
3425] sís isin n-ath, & at-conncadur in dís mac- caem ann arna
3426] m-bádud, & ro chuirset fa fhochláitib talman iat fos. Ocus
3427] adubairt Cailti in láid and:{folio 129b1}
    1. 3428] IS í-seo Túlach in Trir
      as' tangadur tír do thír,
      3429] bid h-e a h-ainm o sunn amach
      co tí in díne déidinach.
    2. 3430] Is í seo Abhann Deissi
      chum arb' eolach fos misse,
      3431] don dís-seo ro báidtea ann
      frith fa phortaib na h- abann.
    3. 3432] Leacht Con a cind ind atha
      indeossat daib gan fhatha.
      3433] Adhnuall rob é ainm na con
      adér rib gan imressan.
    4. 3434] Mor céite is mor carrac cruaid
      immá n-dernus airm d' imluad,
      3435] gid uathad thanag as tír
      sunna co Tulaig in Trír.
      3436]

      Is í seo.


p.98

¶ 259


3437] Ceilebraid Cailte do rig Ulad iarsin, & tainic reime i
3438] n-étnaib cnocc & carracc co fos-mullach Sleibe Fuait fér-uaine,
3439] co Caerthend Cluana Da Dam, & co Rót na Carpat,
3440] áit ar' chuirset Ulaid a carpait uathaib ac dul a n-degaid catha
3441] Gairige & Ilgairigi. Ocus ar rochtain do Chailti co rici sin, is sí-
3442] sin aes & uair do-rala naem Pátraic co Ráe na Carpat a tri .l.
3443] espoc & a tri .l. sacart & a tri .l. deochain & a tri .l. salmchetlaid.
3444] Ocus ro t-shuidetar ann, & ro bói Pátraic ac dénam a
3445] trath & ic etarmolad in Dúiliman a cind Ráe na Carpat í
3446] fossad mullach t-Shleibe Fúaid. Ocus do-riacht Cailte cona
3447] naenbur Féine & Cas Corach mac Caincinde in t-airfidech ann,
3448] & ro fherastar faeilte re Cailte, & ro badur na cleirig ac fiarfaige
3449] scél de, & ro indis a thuirrthechta rissin m-bliadain-sin dóib.
3450] ‘Caide Brogan scribneoir?’ ar Patraic, & ro frecair sin. ‘Scribthar
3451] & lessaigther let cach ní do chan Cailte ón ló ro delaig rinde
3452] ac in chairthe a Mullach Uisnig co h- am na h-uaire-sea.’
3453] IS ann tarla Cas Corach mac Caincinde ar Pátraic
3454] .i. in timpanach.

¶ 260


3455] ‘Maith m' anam, a Cailti’, ar Pátraic, ‘cuich in maccaem
3456] cenn-cas álaind a m-brut gorm ut accut & in crann cíuil aicci?’
3457] ‘Cas Corach mac Cáincinde mac olloman Tuaithe Dé Danann’,
3458] ar Cailti, ‘& tainic d' fhoglaim fhessa & fhír-eolais chuccum-sa.’ ‘Maith
3459] in chonair tainic’, ar Pátraic, ‘& a Chailti’, ar Pátraic, ‘ro fhuirged
3460] ré maithius mor thusa .i. re h-aimsir chreidme & nóem &
3461] fhíren, & ré beith a muintirus Ríg nime & talman, & can duind,
3462] a Chas Choraig, ní dod dán & dot eladain féin.’ ‘Do-géntar immorro’,
3463] ar Cas Chorach, ‘& ní derna reomut riam do neoch darab
3464] ferr lium a denam ina duit-siu, a naem-chleirig’, ar eissium.
3465] Ocus tuc a thimpan cuice & ra gles h-í, & do t-shéind h-í co
3466] tucastar cairchi cíuil urrí, & ní chualadur riam reime a chom-mbind
3467] acht mád adhmolad na canóine coimdeta & edarmolad
3468] Ríg nime & talman.