Corpus of Electronic Texts Edition

Background details and bibliographic information

Síaburcharpat Conculaind

Author: Unknown

File Description

Kuno Meyer

Electronic edition compiled by Beatrix Färber

Funded by University College, Cork

1. First draft, revised and corrected.

Extent of text: 2625 words

Publication

CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College, Cork
College Road, Cork, Ireland. — http:www.ucc.ie/celt

(2001)

Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G301008

Availability [RESTRICTED]

Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.

Sources

    Manuscript sources
  1. London, British Library, MS Egerton 88, fo. 14b1-15a2.
  2. London, British Library, Additional 33993, fo. 2b-3b.
  3. Dublin, Royal Irish Academy, Lebor na h-Uidhre, p 113a-115b.
    Editions and translations
  1. J. O'Beirne Crowe, Siabur-charpat Con Culaind. From Lebor na h-Uidhre (Fol. 37, et seqq.), a manuscript of the Royal Irish Academy, in: The Journal of the Royal Historical and Archaeological Association of Ireland, 1 (1870–71), 371–448 [LU]. With English translation. [Translation reprinted in Eleanor Hull, The Cuchullin Saga in Irish literature, London 1898.]
  2. Heinrich Zimmer, Keltische Beiträge I, Zeitschrift für deutsches Alterthum 32 (1888), 249–55.
    Secondary literature.
  1. Elva Johnston, The Salvation of the Individual and the Salvation of Society in Siaburcharpat Con Culaind, in: CSANA Yearbook 1: The Individual in Celtic Literatures, 109–125. Ed. Joseph Falaky Nagy, Dublin 2001.
    The edition used in the digital edition
  1. Kuno Meyer, Síaburcharpat Conculaind (From the British Museum Egerton 88, fo. 14b1–15a2, collated with Additional 33,993, fo. 2b–3b.) in Anecdota from Irish Manuscripts. , Halle/Saale, Max Niemeyer volume 3 (1909–1910) pages 48–56

Encoding

Project Description

CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling Declaration

The editorial apparatus has been omitted.

Editorial Declaration

Correction

Text has been checked, proof-read twice and parsed using NSGMLS.

Normalization

The electronic text represents the edited text.

Quotation

Direct speech is marked Q.

Hyphenation

The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.

Segmentation

div0=the saga; div1=the section. Page breaks are marked pb n=""; and line breaks lb n="". Poems are treated as embedded texts; line groups are numbered.

Interpretation

Names of persons, places and groups are tagged. Text supplied by the editor is tagged sup resp="KM".

Canonical References

This text uses the DIV1 element to represent the section.

Profile Description

Created: By (an) unknown monastic Irish author(s). Date range: 600–900.

Use of language

Language: [GA] The text is in Old Irish.

Revision History


Corpus of Electronic Texts Edition: G301008

Síaburcharpat Conculaind: Author: Unknown


p.48


1] Luith Patraic do Temraig & rl. Luith Laogairi doa
2] agaltam Patraic iar taibsin Conculaind do inai carput.
3] Aspert Patraic fri Laogairi:‘Indattarfas ni?’ ‘Dodomarfas
4] immurgu,’ for Laogairi ‘& nimta cumac dia
5] faisneis mina senasu mo gin & mina coisreca.’ ‘Ni
6] senabsa’ ol Patraic ‘do gin-si conamraib mo riar.
7] Assenfa immurgu in t-aoer dotaod as do gin connecis
8] in taidbsin tarfas duit.’


9] ‘A mba-sa eim’ ol Laogairi ‘ag dul tar Fan an
10] Carpait a Tulaig an Turcomruig do Chnoc Sighi an
11] Broga a mBrug Maic ind Og confacusa in gaoith
12] ndaghfuair n-aightighi amail croisigh debroi. Beg nach


p.49


13] ruc ar bfolta diaar cenduiu & nach dechaith trin fodésin
14] co talmain. Rofiarfacht-sa do Benen in gaith sin’ or
15] Laogairi. Aspert Benen frim-sai:‘Is ie gaoth ifirn
16] iarna oslucad ria Coinculaind.’ Confacamur in tromciaigh
17] mair doleci forn. Roiarfacht-sa iarum do Benen in
18] tromciaigh sin. Aspert Benen batar anala fer &
19] ech imandechatur a magh-sa riam. Confacamur iarsin
20] in fechuine mar uasand tuas. Ba llan in t-æer nó in
21] tir di suigibh & ba itir nella nime batar i n-airde.
22] Roiarfacht-sa do Benen ini-sin. Asbert Benen batar foid
23] a cruaif na n-ech batar fo carput Conculaind.


24] A mbamur annsin confacamar fuat ina fer & na
25] n-ech tresin ciaigh isin carput. Solam aræ apri eisi
26] for ardsithbe sidhithi doriadhad seda. Confacusa iarsin
27] in da ech commora comaille comcroda comdelbae comderga
28] comluatha comcoire comgnima boislethna leislethna
29] biruich airdcinn aiginmara gobcail dualaigh tuillethain
30] forarda forrana forbreca. Ote cendbeca urderga bruinnederga
31] beolaidhe slemna saitsidhe sogabaltaigh feigi faoburda
32] femendæ casmogguich caine comcoire cascaircighi


p.50


33] brogha for fuil ina ndiaigh-sighi. Da ndroch duba
34] tairchisi, dæ roth coire coicrisi. Feirtsi cruaidhe colgdirgi.
35] Da n-all n-aipthi n-intlaisi. Sithbe co fethan findruine.
36] Cuigg erdinnach fororda. Pupall corcurda. Fortci
37] umaithi.


38] Laoch and isin carput sin. Suas mael dub deimsidhe
39] fair suidhe. Ata lim is bo rodlelaig. Suil glas
40] bannach ina cinn. Fuen corcurgormb im suidhe cona
41] cetheoraib {folio 14b} oaibh airgid. Duillenn dergoir
42] for a bruindif roleth fora di gualainn. Leine gealculpaitech
43] co nderccinnliuth intlasi. Claideb orduirn
44] enecruis seasta for a sliastaib. Manais lethanglas for
45] crand mi(d)seagn ina laim. Foga feigh fobartach
46] ina farrad. Sciath co tuagmilaif oir uasaif a dif
47] n-imdadhaifh. Indalimm ba fras do nemantaif rola
48] ina ceant. Duifethir leth dufhfolach cechturda a da
49] bruar. Dergithir dual partaing a beola.


50] Ara ar a belaiph isin carput, araile fer seang foran
51] fota forbrec. Folt forruad for a mulluch. Gibni
52] for a eudun næ leced in folt fo agaid. Cuaich di or


p.51


53] for a di cula i taircent a folt. Coichlin etech uimphe
54] co hurslocud a di uillenn. Bruidni do dergor ina láim
55] dia tairceallad a eochu. Toigh leum-sa bidne Cuchulaind
56] & Laogh mac Riangapra nobeth ant & in Duf
57] Saighlenn & in Liath Machai nobeth fon carput.


58] ‘In crete do Dia infechtsa?’ ol Patraic, ‘uar
59] dodecha Cuchulaind dot accaltaim.’


60] ‘Mas e Cuchulaind atconarc-sa,’ ol Laogairi, ‘ is gairet
61] lim-sa ropaoi com accaltaim.’


62] ‘Is folaid Dia’, ol Patraic, ‘mas eisium roboi ant,
63] toraga dot accaltaim afridhisi.’


64] A mbatar ant iarsin confacatar in carpat isin maig
65] ina ndochuma & Laogh mac Riangabra ina aradacht
66] & Cuchulaind ina erredacht. Tairmcles nonbuir .i.
67] cles cait, cles cuair, cles n-erre, dalltcles n-eoin. Secht
68] cneslenti fichet uastaib, imasleig gach la beirt uman
69] araid, gapail na n-ése bai os oaif & analaib na n-ech.


70] Toluid Cuchulaind do accaltaim Patraic & bennachais
71] do & ispert fris:

    1. 72] Atateoch, a naom-Patraic,
      at arrad iteó,
      73] romfuca lat cretmechu
      a tiraiph na mbeo.

p.52


74] ‘Creit do Dia & do naom-Patraic, a Laogairi, na tudhchaith
75] tont talman tarat, ar ni siaf donanaic. Is Cuchulaind
76] mac Sualtaim
. Ar is bith gach ruanaid reacht na talam,
77] cacha ciuin celur cech triun talam, cach naoph neam,
78] ar is dord siafra cin midisi is bith caich ar uair
79] imareidhi-siu.’


80] Pui Cuchulaind ina tast & ninarlastar Laogairi.
81] ‘Cia rot Breagha, a Laogairi? Cia saigis a bfantai?
82] Cia aires a n-athæ? Cia aithet a mna? Cia carait
83] a n-ingina?’
84] ‘Cia duit-si & dam-sa in fiarfaigid-si?’ ol Laogairi.
85] ‘Ba misi imateged, imaredhed, imatimcellad, imatoimdelladh.
86] Ba misi allad curad cardais glonda ardaiph
87] imanaghdis. Robui tan, a Laogairi, ba misi nosaighidh
88] a margresæ, nosráinedh a marcongala. Pa misi in cú
89] cathbuadach gnusachtach righderg derglethan rogeallach
90] nobith a n-aonach Murtimni iar mbaigh. Creit do dia &
91] naom-Patraic, a Laogairi. Ni siabra donanaic, is
92] Cuchulaind mac Sualtaim.’
93] ‘Masa fil ant’, ol Laogairi, ‘atfet dun ni dia
94] margnimaib.’


p.53


95] ‘Ba fir on, a Llaogairi’, ol Cuchulaind. ‘Pa-sa coillid
96] gillasa i n-airitin atha mo tuath. Pa-sa bailcbemnech-sa
97] for nithib & marsloghaiph. Imreidhinn-siu a ngraighi
98] senggluatha mo namat isnahib luachraifh co bfagbainn-si
99] a n-elta beomarba difh isnahib slebtib {folio 15a} iar
100] n-airdbiu a comlond comarda na bfer nobidis foraib.’


101] ‘Manus fil na gnima-sin lat feib adrimi-su, batar gnima
102] erred lat-sa, nipsatar gnima con.’
103] ‘Bu fir son, a Laogairi’, ol Cuchulaind.
104] ‘Nipsa cu-sa gabala lais, bam-sa cu-sa gabala uis.’
105] ‘Nipsa cu-sa cuipp i n-urcuill, ba-sa cu-sa comnart do
106] comlund.’
107] ‘Nimsa cu-sa imlomtha fuidhel, ba-sa cu-sa tairdbi
108] buiden.’
109] ‘Nimsa cu-sai ingairc gamna, ba-sa cu-sa aurbuidhe
110] Eamnai.’
111] ‘Manusfilid na gnima-sin feib adrimi-siu, batar gnima
112] aile lat-sa.’
113] ‘Ba-sa herr-sa, ba-sa hara. Ba-sa hara carpait mair.
114] Ba-sa maoth fri maithi, ba-sam imnedach frimm tair.
115] Ba-sa cethreochur a cath, ba-sam cethreochur a nith, ba-sa
116] nainendach mo namad. Nim-sa neimtenga mo crich.
117] Ba-sa comrar gacha ruine do ainnrif Ulad. Ba-sa mac
118] la macca, ba-sa fer la firiu. Ba-sa coscur-sa for ath.
119] Ba-sa maith frim air, ba-sa ferr frim molad.’


120] ‘Mase Cu fil ant’, ol Laogairi, ‘atfet dun ni dona morgaibfi
121] rogaifis.’


p.54


122] ‘Ba fir son, a Laogairi’, ol Cu.

    1. 123] Imareidhinn-se a margraighi
      la Conchufur cruaid,
      124] bam aileetuaith,
      arslighinn gach buaidh.
    2. 125] Roclisusa for analaib
      uasa uif na n-ech,
      126] romefdatar rium-sa
      mor cath for gach leth.
    3. 127] Robrisusa urgala
      for triuna na tuath,
      128] ba misi in cur claidebruad
      iar sligi na sluag.
    4. 129] Roclisusa a faoburclessa
      for innaif a claideb,
      130] rosiachtamar moroirgne,
      ba tria gatha teneth.
    5. 131] Tairret n-aile docuadhusa,
      acht ba hísin uair,
      132] curferus .l. morchath
      fri Lochann antuaidh.
    6. 133] Aroile laoch donarraithsi
      re techt dam for set,
      134] tricha cubat i n-airdi,
      ba hedh sin a met.
    7. 135] Iarsin roslelach-sa
      iar ngles duin fa tri,
      136] focart-sa a chend isin chath
      go torchair in ri.
    8. 137] Iarsin dorochrodar,
      roba tesbaid dif,
      138] secht coecait cach ainlaoithi
      ó rogabtha rimh.
    9. 139] Iarsin ronenusc-sæ
      foraif ina ndail
      140] secht cet talland argait fain
      im secht cet talland oir,
      141] ba hisin an cain.
    10. 142] Tarra n-aile docuadhusa
      dia lot a tir Sgaidh,
      143] dun ant go nglasaif iairn
      foruirmiusa laim fair.
    11. 144] Secht muir iman cathraig-si,
      ba heitigh a dend,
      145] sondach iairn for gach mur
      forsa mbatar noi cet cenn.
    12. 146] Doirsi iairn for gach lios,
      frim-sa ni rocosnaithe,
      147] atamcomcasa com lua
      condorala a mbrosnacha.
    13. 148] Bui cuithe isin dun
      lasin righ adfed,
      149] deich nathraig doroemdetar
      dara or, ba bed.
    14. 150] Arsin atarethisa
      ciarb adbal in drong,

      p.55


      151] co ndernusa {folio 15a2} a n-oirnecha
      itir mo da dorn.
    15. 152] Iarsin adrethusa
      in tan ba fom rois,
      153] conamalt-sa comdar minbacha
      itir mo di bois.
    16. 154] Búi caire isinn dun,
      laogh na teora mbo,
      155] tricha aighi ina craos
      ni ba luchtlach do.
    17. 156] Taithighdis in coire-sin,
      ba mellach in bagh,
      157] ni theghtis uadh for nach leth
      co bfagbadis lan.
    18. 158] Bui mor n-oir is argait ant,
      ba hamra in frith,
      159] tobiur-sa an caire-sin
      la hingin in righ.
    19. 160] Na teora ba dobertamar
      rosnasit in mhuir,
      161] bui eire deisi dh'or
      la cach forai muin.
    20. 162] Iar tuidhacht dun forsin fairgi,
      ba hadhbal lao tuaith,
      163] baiti forenn mo curaigh
      laisin n-anfud cruaid.
    21. 164] Iarsin imanirusa,
      ciarbo gafud grind,
      165] nonbor cechtar mo di laim,
      tricha for mo cinn.
    22. 166] Ochtar for mo di sliastaib,
      roleltar dom corp,
      167] ba hamlaid-sin snadhusa in fairgi
      co mba forsin port.
    23. 168] In rocesusa d'imned
      for muir ocus tir,
      169] ba hannsa dam aonadaig i n-ifernn
      la deaman co n-ir.
    24. 170] Mo corpan ba crechtnaithe,
      la Lugaid a buaith
      171] rucsat deamnae m'anmain-si
      isin richis ruaidh.
    25. 172] Imrubairt-sa cleitine,
      gai bolga co leir,
      173] robadhusa a comchetfaid
      fri demon a pein.
    26. 174] Ba comnart mo gaisged-si,
      mo claideb ba cruaid,
      175] domrimart-sa demon co n-aonmeor
      isin richis ruaid.
    27. 176] In rig consnat a righi
      cia beth co met a mbrighi,
      177] ni cumgat ni la mac nDe
      acht a cubatt i ndire.
    28. 178] Sluaig Ulad um Chonchobur,
      batar calma in coraid,
      179] dosraighlet na demnaide
      i n-ifern isid bronaigh.

    29. p.56

    30. 180] Acht in righ mac Neasa
      ar baigh ar mac Muire
      181] atait a pein ifeirn
      formna na laith ngaile.
    31. 182] Ba mad dolot-sa did breithir
      fri Patraic isin uair
      183] condomthuc-sa a hifirn
      conad dam a buaidh.
    32. 184] Is buaid mor do Gaodelaib
      co clothar in sluag,
      185] cach aon cretfes do Patraic
      i nim ni ba truagh.
    33. 186] Ceni creiti-si do Patraic
      nocretfet Ulaid,
      187] an roceasusæ d'imned
      ba mo a turim.
    34. 188] Ina heich-si, a Laogairi,
      retha rith co mbuaidh,
      189] is Patraic dorathbeoaigestar
      condate ada luaith.
    35. 190] In carpat-sa atcí-siu
      a ndegaid na n-ech,
      191] is Patraic rocruthustar,
      donug amail is dech.
    36. 192] Cusin fotugath
      cusan eirred clius,
      193] is cian mar oatrubalt-sa,
      o roscarus fris.
    37. 194] Is cian mar o roscarusa
      frim carpat, frim ech,
      195] is folaid cumachta mar
      donug amail is dech.
    38. 196] Atoteoch, a naom-Patraic,
      at farrad rombeo,
      197] romfuca lat creitmecha
      a tiraib na mbeo.


198] Creit do Dia & do naom-Patraic ar na tudhchaidh tont
199] talman torad. Doraga ni ba conntapairt mina crete do
200] Dia & naom-Patraic, ar ni siafra donanic. Is Cuchulaind
201] mac Sualtaim
.


202] Rofiorad trath ini-sin. Doteachaid talam tar Laogairi
203] & adfiadhar neam do Choinchulaind.