Electronic edition compiled by Beatrix Färber
Funded by University College, Cork
1. First draft, revised and corrected.
Extent of text: 2625 words
Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G301008
Availability [RESTRICTED]
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.
CELT: Corpus of Electronic Texts
The editorial apparatus has been omitted.
Text has been checked, proof-read twice and parsed using NSGMLS.
The electronic text represents the edited text.
Direct speech is marked Q.
The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.
div0=the saga; div1=the section. Page breaks are marked pb n=""; and line breaks lb n="". Poems are treated as embedded texts; line groups are numbered.
Names of persons, places and groups are tagged. Text supplied by the editor is tagged sup resp="KM".
This text uses the DIV1 element to represent the section.
Created: By (an) unknown monastic Irish author(s). Date range: 600900.
Beatrix Färber (ed.)
Julianne Nyhan (ed.)
Peter Flynn (ed.)
Beatrix Färber (ed.)
Beatrix Färber (ed.)
Students at the Department of History, UCC (ed.)
Students at the Department of History, UCC (ed.)
1] Luith Patraic do Temraig & rl. Luith Laogairi doa
2]
agaltam Patraic iar taibsin Conculaind do inai carput.
3]
Aspert Patraic fri Laogairi:Indattarfas ni? Dodomarfas
4]
immurgu, for Laogairi & nimta cumac dia
5]
faisneis mina senasu mo gin & mina coisreca. Ni
6]
senabsa ol Patraic do gin-si conamraib mo riar.
7]
Assenfa immurgu in t-aoer dotaod as do gin connecis
8]
in taidbsin tarfas duit.
9] A mba-sa eim ol Laogairi ag dul tar Fan an
10]
Carpait a Tulaig an Turcomruig do Chnoc Sighi an
11]
Broga a mBrug Maic ind Og confacusa in gaoith
12]
ndaghfuair n-aightighi amail croisigh debroi. Beg nach
24] A mbamur annsin confacamar fuat ina fer & na
25]
n-ech tresin ciaigh isin carput. Solam aræ apri eisi
26]
for ardsithbe sidhithi doriadhad seda. Confacusa iarsin
27]
in da ech commora comaille comcroda comdelbae comderga
28]
comluatha comcoire comgnima boislethna leislethna
29]
biruich airdcinn aiginmara gobcail dualaigh tuillethain
30]
forarda forrana forbreca. Ote cendbeca urderga bruinnederga
31]
beolaidhe slemna saitsidhe sogabaltaigh feigi faoburda
32]
femendæ casmogguich caine comcoire cascaircighi
38] Laoch and isin carput sin. Suas mael dub deimsidhe
39]
fair suidhe. Ata lim is bo rodlelaig. Suil glas
40]
bannach ina cinn. Fuen corcurgormb im suidhe cona
41]
cetheoraib {folio 14b} oaibh airgid. Duillenn dergoir
42]
for a bruindif roleth fora di gualainn. Leine gealculpaitech
43]
co nderccinnliuth intlasi. Claideb orduirn
44]
enecruis seasta for a sliastaib. Manais lethanglas for
45]
crand mi(d)seagn ina laim. Foga feigh fobartach
46]
ina farrad. Sciath co tuagmilaif oir uasaif a dif
47]
n-imdadhaifh. Indalimm ba fras do nemantaif rola
48]
ina ceant. Duifethir leth dufhfolach cechturda a da
49]
bruar. Dergithir dual partaing a beola.
50] Ara ar a belaiph isin carput, araile fer seang foran
51]
fota forbrec. Folt forruad for a mulluch. Gibni
52]
for a eudun næ leced in folt fo agaid. Cuaich di or
58] In crete do Dia infechtsa? ol Patraic, uar
59]
dodecha Cuchulaind dot accaltaim.
60] Mas e Cuchulaind atconarc-sa, ol Laogairi, is gairet
61]
lim-sa ropaoi com accaltaim.
62] Is folaid Dia, ol Patraic, mas eisium roboi ant,
63]
toraga dot accaltaim afridhisi.
64] A mbatar ant iarsin confacatar in carpat isin maig
65]
ina ndochuma & Laogh mac Riangabra ina aradacht
66]
& Cuchulaind ina erredacht. Tairmcles nonbuir .i.
67]
cles cait, cles cuair, cles n-erre, dalltcles n-eoin. Secht
68]
cneslenti fichet uastaib, imasleig gach la beirt uman
69]
araid, gapail na n-ése bai os oaif & analaib na n-ech.
70] Toluid Cuchulaind do accaltaim Patraic & bennachais
71]
do & ispert fris:
- 72] Atateoch, a naom-Patraic,
at arrad iteó,
73] romfuca lat cretmechu
a tiraiph na mbeo.
80] Pui Cuchulaind ina tast & ninarlastar Laogairi.
81]
Cia rot Breagha, a Laogairi? Cia saigis a bfantai?
82]
Cia aires a n-athæ? Cia aithet a mna? Cia carait
83]
a n-ingina?
84]
Cia duit-si & dam-sa in fiarfaigid-si? ol Laogairi.
85]
Ba misi imateged, imaredhed, imatimcellad, imatoimdelladh.
86]
Ba misi allad curad cardais glonda ardaiph
87]
imanaghdis. Robui tan, a Laogairi, ba misi nosaighidh
88]
a margresæ, nosráinedh a marcongala. Pa misi in cú
89]
cathbuadach gnusachtach righderg derglethan rogeallach
90]
nobith a n-aonach Murtimni iar mbaigh. Creit do dia &
91]
naom-Patraic, a Laogairi. Ni siabra donanaic, is
92]
Cuchulaind mac Sualtaim.
93]
Masa Cú fil ant, ol Laogairi, atfet dun ni dia
94]
margnimaib.
101] Manus fil na gnima-sin lat feib adrimi-su, batar gnima
102]
erred lat-sa, nipsatar gnima con.
103]
Bu fir son, a Laogairi, ol Cuchulaind.
104]
Nipsa cu-sa gabala lais, bam-sa cu-sa gabala uis.
105]
Nipsa cu-sa cuipp i n-urcuill, ba-sa cu-sa comnart do
106]
comlund.
107]
Nimsa cu-sa imlomtha fuidhel, ba-sa cu-sa tairdbi
108]
buiden.
109]
Nimsa cu-sai ingairc gamna, ba-sa cu-sa aurbuidhe
110]
Eamnai.
111]
Manusfilid na gnima-sin feib adrimi-siu, batar gnima
112]
aile lat-sa.
113]
Ba-sa herr-sa, ba-sa hara. Ba-sa hara carpait mair.
114]
Ba-sa maoth fri maithi, ba-sam imnedach frimm tair.
115]
Ba-sa cethreochur a cath, ba-sam cethreochur a nith, ba-sa
116]
nainendach mo namad. Nim-sa neimtenga mo crich.
117]
Ba-sa comrar gacha ruine do ainnrif Ulad. Ba-sa mac
118]
la macca, ba-sa fer la firiu. Ba-sa coscur-sa for ath.
119]
Ba-sa maith frim air, ba-sa ferr frim molad.
120] Mase Cu fil ant, ol Laogairi, atfet dun ni dona morgaibfi
121]
rogaifis.
- 123] Imareidhinn-se a margraighi
la Conchufur cruaid,
124] bam aileetuaith,
arslighinn gach buaidh.- 125] Roclisusa for analaib
uasa uif na n-ech,
126] romefdatar rium-sa
mor cath for gach leth.- 127] Robrisusa urgala
for triuna na tuath,
128] ba misi in cur claidebruad
iar sligi na sluag.- 129] Roclisusa a faoburclessa
for innaif a claideb,
130] rosiachtamar moroirgne,
ba tria gatha teneth.- 131] Tairret n-aile docuadhusa,
acht ba hísin uair,
132] curferus .l. morchath
fri Lochann antuaidh.- 133] Aroile laoch donarraithsi
re techt dam for set,
134] tricha cubat i n-airdi,
ba hedh sin a met.- 135] Iarsin roslelach-sa
iar ngles duin fa tri,
136] focart-sa a chend isin chath
go torchair in ri.- 137] Iarsin dorochrodar,
roba tesbaid dif,
138] secht coecait cach ainlaoithi
ó rogabtha rimh.- 139] Iarsin ronenusc-sæ
foraif ina ndail
140] secht cet talland argait fain
im secht cet talland oir,
141] ba hisin an cain.- 142] Tarra n-aile docuadhusa
dia lot a tir Sgaidh,
143] dun ant go nglasaif iairn
foruirmiusa laim fair.- 144] Secht muir iman cathraig-si,
ba heitigh a dend,
145] sondach iairn for gach mur
forsa mbatar noi cet cenn.- 146] Doirsi iairn for gach lios,
frim-sa ni rocosnaithe,
147] atamcomcasa com lua
condorala a mbrosnacha.- 148] Bui cuithe isin dun
lasin righ adfed,
149] deich nathraig doroemdetar
dara or, ba bed.- 150] Arsin atarethisa
ciarb adbal in drong,
151] co ndernusa {folio 15a2} a n-oirnecha
itir mo da dorn.- 152] Iarsin adrethusa
in tan ba fom rois,
153] conamalt-sa comdar minbacha
itir mo di bois.- 154] Búi caire isinn dun,
laogh na teora mbo,
155] tricha aighi ina craos
ni ba luchtlach do.- 156] Taithighdis in coire-sin,
ba mellach in bagh,
157] ni theghtis uadh for nach leth
co bfagbadis lan.- 158] Bui mor n-oir is argait ant,
ba hamra in frith,
159] tobiur-sa an caire-sin
la hingin in righ.- 160] Na teora ba dobertamar
rosnasit in mhuir,
161] bui eire deisi dh'or
la cach forai muin.- 162] Iar tuidhacht dun forsin fairgi,
ba hadhbal lao tuaith,
163] baiti forenn mo curaigh
laisin n-anfud cruaid.- 164] Iarsin imanirusa,
ciarbo gafud grind,
165] nonbor cechtar mo di laim,
tricha for mo cinn.- 166] Ochtar for mo di sliastaib,
roleltar dom corp,
167] ba hamlaid-sin snadhusa in fairgi
co mba forsin port.- 168] In rocesusa d'imned
for muir ocus tir,
169] ba hannsa dam aonadaig i n-ifernn
la deaman co n-ir.- 170] Mo corpan ba crechtnaithe,
la Lugaid a buaith
171] rucsat deamnae m'anmain-si
isin richis ruaidh.- 172] Imrubairt-sa cleitine,
gai bolga co leir,
173] robadhusa a comchetfaid
fri demon a pein.- 174] Ba comnart mo gaisged-si,
mo claideb ba cruaid,
175] domrimart-sa demon co n-aonmeor
isin richis ruaid.- 176] In rig consnat a righi
cia beth co met a mbrighi,
177] ni cumgat ni la mac nDe
acht a cubatt i ndire.- 178] Sluaig Ulad um Chonchobur,
batar calma in coraid,
179] dosraighlet na demnaide
i n-ifern isid bronaigh.
- 180] Acht in righ mac Neasa
ar baigh ar mac Muire
181] atait a pein ifeirn
formna na laith ngaile.- 182] Ba mad dolot-sa did breithir
fri Patraic isin uair
183] condomthuc-sa a hifirn
conad dam a buaidh.- 184] Is buaid mor do Gaodelaib
co clothar in sluag,
185] cach aon cretfes do Patraic
i nim ni ba truagh.- 186] Ceni creiti-si do Patraic
nocretfet Ulaid,
187] an roceasusæ d'imned
ba mo a turim.- 188] Ina heich-si, a Laogairi,
retha rith co mbuaidh,
189] is Patraic dorathbeoaigestar
condate ada luaith.- 190] In carpat-sa atcí-siu
a ndegaid na n-ech,
191] is Patraic rocruthustar,
donug amail is dech.- 192] Cusin fotugath
cusan eirred clius,
193] is cian mar oatrubalt-sa,
o roscarus fris.- 194] Is cian mar o roscarusa
frim carpat, frim ech,
195] is folaid cumachta mar
donug amail is dech.- 196] Atoteoch, a naom-Patraic,
at farrad rombeo,
197] romfuca lat creitmecha
a tiraib na mbeo.
198] Creit do Dia & do naom-Patraic ar na tudhchaidh tont
199]
talman torad. Doraga ni ba conntapairt mina crete do
200]
Dia & naom-Patraic, ar ni siafra donanic. Is Cuchulaind
201]
mac Sualtaim.
202] Rofiorad trath ini-sin. Doteachaid talam tar Laogairi
203]
& adfiadhar neam do Choinchulaind.