Corpus of Electronic Texts Edition

Background details and bibliographic information

Sex Aetates Mundi

Author: Dublittir Ua hUathgaile

File Description

Kuno Meyer

Electronic edition compiled by Beatrix Färber

Funded by University College, Cork and
Professor Marianne McDonald via the CELT Project

2. Second draft.

Extent of text: 2250 words

Publication

CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College, Cork
College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt

(2004) (2010)

Distributed by CELT online at University College, Cork, Ireland.
Text ID Number: G100032

Availability [RESTRICTED]

Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.

Notes

I. [=Ó Cróinín, The Irish Sex Aetates Mundi, [sect ][sect ]1–6 (but [sect ]6 is here abbreviated), [sect ][sect ]58–59 (but [sect ]59 is abbreviated), [sect ]60 (but that is abbreviated). DÓC]

Sources

    Manuscript sources
  1. Oxford, Bodleian Library, Rawl. B 502, fol. 41r–44v (=Recension I). For a MS description see Brian Ó Cuív (ed.), Catalogue of Irish Manuscripts in the Bodleian Library at Oxford and Oxford College Libraries, 2 volumes (Dublin: Dublin Institute for Advanced Studies, School of Celtic Studies, 2001–2003), vol. 1, 163–200: 174, 182–3; vol. 2, plates 15–21; see also Ó Cróinín, The Irish Sex Aetates Mundi, 12–14.
  2. Dublin, National Library of Ireland, G 2–3; see Nessa Ní Sheaghdha (ed.), Catalogue of Irish manuscripts in the National Library of Ireland (Dublin: DIAS, 1967–) "contains copies of [sect ][sect ]2, 9, 11 of SAM, taken by Ádhamh Ó Cianáin (d. 1373) either from R[awlinson] or a derivative manuscript almost identical with it." Ó Cróinín, ibid., p. 14.
    Editions and Secondary Literature
  1. Edmund Hogan (ed.), The Irish Nennius from LU, Royal Irish Academy Todd lecture series, volume 6, 1ff. (Dublin 1895).
  2. Kuno Meyer, Mitteilungen aus irischen Handschriften, Zeitschrift für Celtische Philologie 3, Max Niemeyer Verlag, Halle an der Saale (1901) 17–20.
  3. Kuno Meyer (ed.), Rawlinson B 502, a collection of pieces in prose and verse in the Irish language compiled during the eleventh and twelfth centuries, published in facsimile from the original manuscript in the Bodleian Library, with an Introduction and indexes (Oxford 1909). [Complete photographic facsimile.]
  4. Françoise Henry and Geneviève Marsh-Micheli, 'A century of Irish illumination (1070–1170)' Proc Roy Ir Acad 62 C 5 (1961–63) 134–136.
  5. Hans P. A. Oskamp, 'On the author of Sex Aetates Mundi', Studia Celtica 3 (1968) 127–140.
  6. Francis John Byrne, 'A thousand years of Irish script. An exhibition of Irish manuscripts in Oxford libraries (Oxford 1979) 13, no. 4.
  7. Pádraig Ó Riain, 'The Book of Glendalough or Rawlinson B 502', Éigse 18 (1981) 161–176.
  8. Dáibhí Ó Cróinín (ed.), The Irish Sex Aetates Mundi. Dublin: DIAS 1983.
  9. Review of (8), Pádraig Ó Néill, Peritia 5 (1986) 437–445.
  10. Review of (8), Pierre-Yves Lambert, Études Celtiques 23 (1986) 346–347.
  11. Review of (8), Máire Herbert, Cambridge Medieval Celtic Studies 11 (1986) 97–112.
  12. Review of (8), John Carey, Studia Hibernica 24 (1984–88) 160–163.
  13. Hildegard L. C. Tristram, Sex Aetates Mundi. Die Weltzeitalter bei den Angelsachsen und den Iren. Untersuchungen und Texte. Anglistische Forschungen. Heidelberg: Carl Winter 1985; see especially pp. 207–209.
  14. Review of (13), Máire Herbert, Cambridge Medieval Celtic Studies 11 (1986) 97–112.
  15. Review of (13), Anna-Dorothee van den Brincken, Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters 42 (1986) 256–257.
  16. Review of (13), Patrizia de Bernardo Stempel, Zeitschrift für Celtische Philologie 43 (1989) 254–257.
  17. Dáibhí Ó Cróinín, Lebar buide meic murchada, in: 'A Miracle of Learning, Studies in manuscripts and Irish learning.' Essays in honour of William O'Sullivan. Edited by Toby Barnard, Dáibhí Ó Cróinín, Katharine Simms, Aldershot:Ashgate 1998, 40–51.
    The edition used in the digital edition
  1. Kuno Meyer, Sex Aetates Mundi in Zeitschrift für Celtische Philologie. Volume 3, Halle/Saale, Max Niemeyer (1901) pages 17–20

Encoding

Project Description

CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling Declaration

The present text represents pp. 17–20 of the printed edition.

Editorial Declaration

Correction

Text has been checked and proofread twice. All corrections and supplied text are tagged, and their source indicated.

Normalization

The electronic text represents the edited text. Text supplied by the editor has been marked sup resp="KM". Length-marks over vowels are retained as they appear in Meyer's edition. The letters s and n with an overdot are tagged n; s. Expansions are marked ex

Quotation

There are no quotations.

Segmentation

div0=the tract; div1=the section; passages of verse are embedded in a separate text; linegroups (lg) and lines (l) are indicated. Page-breaks are marked pb n=""; and foliation is tagged mls unit="folio" n="".

Interpretation

Personal names, group names, and place names are not tagged.

Canonical References

This text uses the DIV1 element to represent the Section.

Profile Description

Created: By Dublittir Ua hUathgaile (c. 1190)

Use of language

Language: [GA] The text is in Middle Irish.
Language: [LA] Some words are in Latin.
Language: [DE] One editorial note is in German.

Revision History


Corpus of Electronic Texts Edition: G100032

Sex Aetates Mundi: Author: Dublittir Ua hUathgaile


p.17

Panechte incipit .i. tintúd Duiblitrech h-Úi Húathgaile forsin Pandecht Círine tría góedeilg inso sís. Do ardgabalaib in domuin & do chróebaib coibniusa in domain & día h-ilchenélaib & do numir a m-bérla & do aíssib a n-airech & dia n-anmannaib & do æssaib in domuin & do numir cacha áesse. Do réir in septín inso.

    1. Cétna amser bethad bind,
      ó thús domuin co dílinn,
      dá cét cethracha immalle,
      dá blíadain is dá míle.
    2. Is d' æs tánaissi, ní tár,
      ó dílinn co Abrahám
      nói cét ó chíanaib, is cet,
      dá blíadain is dá fichet.
    3. Ochtmoga blíadan co m-blaid,
      fiche blíadan do blíadnaib,
      cét ar thrí mílib namán
      ón chétchruthad co Abrám.
    4. Ó Abrám co tempul nDé
      nói cét blíadan, búan in ré,
      do réir ríagla, is lór a fat,
      cethri blíadna ochtmogat.
    5. Atát cóic blíadna is cóic cét
      ó Abrám, ní h-immarbréc,
      cor' dluiged Muir Romuir rúad
      ría Móise cona mórslúag.

    6. p.18

    7. Ó Móisi co tempul trén
      cethri chét blíadan at-bér,
      a nóe sechtmogat fri sein,
      is ceirtidde in chomáirim.
    8. A cúic sechtmogat trí chét
      ó ro-toglad Tróe na trét,
      íar n-áis Moíse, íarair lat,
      in chúiced blíadain trichat.
    9. Tricha ocus cethri blíadna
      ar ocht cétaib cóemríagla
      ó Abrám co togail Tróe
      cen imroll, cen immargóe.
    10. Ó rotoglad Tróe na tor
      co ro-chumtaiged tempol
      do blíadnaib, ní sæb in sét,
      óenchóeca ar óen fri óenchét.
    11. C.

Débi na fírinni ebraide frisin sechtmogait tintúdach inso sís.

    1. Cétaimmser in bethad bind
      óthá Ádam co dílinn
      sé blíadna cóicat, rád n-glé,
      ar sé cétaib ar míle.
    2. Ind aimser thánaisse trán
      ó dílinn co Abarám
      a dó nochat, guth n-glúair n-grinn,
      ar dá cét m-blíadan m-bláithbind.
    3. In tress amser, fég co fír,
      óthá Abrám co Dauíd,
      a dó cethrachat cen ail
      ar nói cétaib do blíadnaib.
    4. In chethramad chubaid chóir
      ó shain co brait m-Babilóin
      trí blíadna sechtmogat sain
      ar chethri cétaib cóemaib.
    5. In chúiced ón brait bláith bil
      co gein maic Dé i m-Bethil,
      a nóe ochtmogat fil ann
      ar cóic cétaib, cáin cumang.
    6. In t-sessed ó gein Críst chóir
      co lathe brátha bágmóir,
      ní fitir nech acht Día dil
      cid bías isind aimsir sin.
    7. Int sechtmad, is gním glan glé,
      i comsíniud friu h-uile
      ó Abél, fírfíal a dath,
      cosin fírían n-dédenach.
    8. {folio 41r}
    9. Ind ochtmad ó shain imach
      is í-side in t-sírsæglach,
      innisimm, is ní bréc dam,
      ná bía crích ar a cétmad.

      Cét.

    10. Críst ar cara rochain cess,
      Críst co rala frim arddless,
      Críst ron-cuinnig ó chéin chain
      Críst ar cuinnid íar cétib.
    11. Cétaimser in bethad binn.

Sex aetates sunt mundi, id est ó Ádam co dílinn in chétna æs, ó dílinn co Abrám ind æs tánaisi, ó Abrám co Dauíd in tres æs &c.

De Babilonia hoc carmen.

    {folio 43vb}
  1. Babilóin ro-clos h-i céin,
    dind ro-chumtaig Nín mac Béil
    ar sír-ecla slait na slóg,
    cathir dírecra dímór.
  2. Cethrochair in chathir chain,
    dona flathib fót n-ortain,
    súairc solus, sét co n-glaine,
    co cét n-dorus n-umaide.
  3. Sesca mór-míli immacúaird,
    rob hé a tomus, nirbu dúairc,
    do chémendaib uird ellaig
    ar rémendaib ro-thennaib.

  4. p.19

  5. Cóica cubat tigi a m-múir,
    annsa a thogail do nach dúil,
    dá cét cubat, comul n-glé,
    súas i n-aér i nh-airdde.
  6. Fichi cetharríad, cóem dúib,
    talldais for mulluch a m-múir,
    gním cen nach cleith cumuing lib,
    etir dá sreith do thigib.
  7. Ní dernad ríam tíar thair
    etir selbaib síl Ádaim,
    foclaim, ar is cangen chóir,
    dún dangen mar Babilóin.

    Babil.

  8. Tic sruth n-Éofrait dar a lár,
    de bæ gléo-throit is gléo-dál,
    conde roforbad a fóir
    is ro-toglad Babilóin.

    Babil.

  9. Do-dechaid Cír lín a slúaig
    dochum in t-srotha ruitrúaid,
    ro scáil, ro fadail 'masech,
    co m-ba sét soraid soinmech.
  10. Luiditar tría bríg m-brotha
    innund for slicht in t-srotha
    co dorus in tigi móir
    i m-bái in rí 'sin Babilóin.

    Babilóin.

  11. Íar sin ro-airg cathraig Nín
    cona rígraid, cona ríg,
    Ballasair, ba h-ardd a blad,
    robo mac do Negussar.
  12. Negussar co lúathi a h-ech,
    mac-side Labudsardech,
    Labudsardach crúaid i cath
    ba mac Euilmoradach.
  13. Euilmoradach fodéin
    ba mac Nabcodoin nár féil,
    is h-ic Nabcodon cen fell
    ro airggeth ar thús Salem.
  14. Ruc brait móir a cathraig n-Dé
    ocus ro mill a aidme,
    ro-síachtatar lais dia thaig,
    læchaib, cléirchib, mnáib, maccaib.
  15. Sechtmoga do blíadnaib dóib
    i n-doíre 'sin Babilóin,
    co tánic Cír, comul n-glé,
    co ro fúaslaic a ndoíre.
  16. At-rubairt friu Cír íar sin:
    'Éirgid dia bar tír feissin,
    ocus imthigid co tenn
    co rissid Hierusalem'.
  17. Íar sin do-chúatar fodes
    dochum a tíre cen chess,
    cor' chumtaigset cathraig n-Dé
    etir aidmi ocus tige.
  18. Íar sin insaigis Cír cain
    ríge for feraib domuin
    tricha blídan bái a glóir
    's a h-ardrígi i m-Babilóin.

    Babil.

  19. Luid íar sin Cír lín a slúaig
    cosin Scithia n-úabrig n-úair,
    ic íarair chána ní is sía
    ro marb rígan na Scithia.
  20. Cethri flathiusa cen on
    ar méit neirt, ba cain comol,
    ro gabsat in domun n-dóid,
    amal innises canóin.
  21. Flathius na n-Asarda n-án
    co tánic Cír mó cech mál,
    {folio 44ra}
    flathius Med is Pers, ba glicc,
    conas-tánic Mac Pilipp.
  22. Flathius na n-Gréc n-gribda a n-gáir
    conas-táncatar Rómáin,
    Rómáin raid h-i r-rígi íar sain
    co tici déad in domuin.
  23. Inad in tuir Nemrúaid náir
    ar lár in maige Sennáir,
    sluind im sruth n-Éofrait co n-glóir
    ro cumtacht in Babilóin.

    Ba.

Imráiter sunn dano do aidedaib na prímflatha & dond lucht fo n-eblatar & dona h-inadaib in ra adnaicthea &c.

{folio 44ra}

In diesem Abschnitt (44a1) wird die Entfernung zwischen Himmel und Hölle auf 365 Tagesreisen (cóic h-uidi sescat ar .ccc.) angegeben: ar iss ed sain fil ón Babilóin síansaidi .i. ó ifurn h-i


p.20

fail cach cummasc & cach m-búadrech cosinn Hierusalem nemda h-i fail cach síd & cach sonmigi. Acht chena filet .clxxui. passe in cach uide & dá staid ar fichit in cach h-uidi.

    1. Secht cóicat h-uide co mbríg,
      a cóic déc cen immarím
      ó Babilóin 1 duiscthi drenn 2
      co cathraig Hierusalem: 3
      • sechtmoga sé passe a chét, 4
        in cach uidi adbul-mét, 5
        dorímet écnaide, is glé,
        acht sain cenél cech phasse 6