Corpus of Electronic Texts Edition
Cathréim Cellacháin Caisil (Author: Unknown)

Section 21

  1. 1] Mu chean a Donnchad dhédla.
    2] a ua Eogain airm-ghegda
    3] na bris ar m-braitairsi binn
    4] a ua Oililla Oluim.
  2. 1] Na mor-Lochlannaig nar g-cenn.
    2] a ua Ecach na n-orlann.
    3] na laghdaigh do chinedh fein.
    4] a ua Mhogha gu moir-mhein.
  3. 1] IN bh-fhidir ua righ Muman.
    2] do shil Catail na curad.
    3] cia gar dhealad sinne fris
    4] o ata athaigh nar n-ecmais.
  4. 1] Aengus mac Nat Fraeich do chreid
    2] san tir-si ar techt do Phadroig
    3] is aigi do-scaradh sind
    4] a ua Oililla Oluim .
  5. 1] Eochaid & Feilimid oll.
    2] da mac Aenghais ba h-ard-glonn.
    3] acu m-brathairsi co m-buaigh.
    4] a Donnchad na creach cath-cruaidh.
  6. 1] Triar is da choicer gan coir.
    2] uaim gu h-Aenghus ua n-Eogain.

    p.12

    3] da choicer is fer ro-fes.
    4] uaith-si Aenghus na n-aird-leas.
  7. 1] Acsin fialus a bh-fine.
    2] a Donnchad gu n-dreich-ghile
    3] is nir cailled e o shoin.
    4] ag clannaib aille Eoghoin.
  8. 1] Fada bratharsi bhunaid.
    2] uait-si gaich laeic Lochlunnaig
    3] as gar a naimhdius cu neim.
    4] duit a ua Chathail cloidhmheigh.
  9. 1] Gabhail do shean-athar sheing.
    2] do shluag Lochlainn ar Laeic Beirn
    3] is guin h' athar cian ro clas.
    4] do shluag Lochlainn lin-amhnas.
  10. {folio L 150b1}1] Tabhrum araen glun re gliagh.
    2] dithaigheam iat diaig a n-diaigh.
    3] na leicem Muma na m-buadh
    4] do shluag Lochlainn lan-arm-ruadh.
  11. 1] Do-ber-sa tuarasdal tenn.
    2] duit a ua airdrigh Eirenn.
    3] is tect lium a cenn chatha.
    4] a n-agaid na h-anflatha.
  12. 1] Ced claidiumh & C. sciath.
    2] C. mogad re fognum triath.
    3] C. cathbharr & C. ech
    4] duit a ua righ na Muimnech.
  13. 1] An truagh leat-sa a Donnchadh dhil.
    2] a ua Oililla inmuin
    3] mna Mumhan a m-broid gan go.
    4] Lochlannaig ag breith a m-bo.

    Mo. cen.

  14. Section 22

    RO ghabh tra Donnchad na comtha-sin o Ceallachain & is amluidh do ghabh iat & cuing chatha Caisil do lecad do & gan Ceallachan do thecht ann Ocus tucadh in cath le


    p.13

    Donnchad & do brised for Danaruibh h-e & do marbad CCC. acu ann & do bhatar in oighthi-sin i Caisiul & do chaithedar flegha & fureca na n-Danar & na n-Dublochlannach. Ocus do-ronad comairli leo isin mhaduin arnamharach .i. innsaigid gu Port Lairgi airm a rabhatar mna & muinntera na Loclannach & in baili do loscad. & tiaghait gu faighthi Phuirt Lairgi. Ocus ba h-esin la do riacht Sitriuc mac Tuirgeis gu Port Lairgi. lucht se long & C. an gach luing dhibh & ni riachtadar acht an tir in tan ro siacht tosach sloigh Muman isin mor-bhaili. Ro h-iadhaid na doirsi ag na Danaruibh & ro fhobradar in cathraig do cosnamh. Cid tra nír tarbha tachar risna trein-fheruibh or do ling Ceallachan & caem-Donnchad & Suilleban & Ribordan & mileda mera moir-ghnimacha Muman isin m-baili. Ocus ro dluth-mharbad na Danair leo & ro ledrad na Lochlannaig & ro fhaguib Sitriuc in baili & ro innsaigh a luing & a ben leis. Ocus ni riacht acht ein-ced esbadach leo ina longaibh. Ocus ro loiscedar Sil Eogain in baili & ro creachsat an crich. Ocus tiaguit as-sin i crich na n-Deisi & gabhuit geill & aideri Domnaill meic Fhaelain Ocus do-ronsat cleamnas & caradrad fris & tucadh Gormlaith ingen Buadachain do. Ocus tiaghuid as-sin i crich h-Ua Meic Caille & h-Ua Liathain & ro gabsat a m-braigdi. Ocus rucsat slogh na crich-sin leo a crich Eoganachta Locha Lein & do creachsat an crich Ocus rucsat na creacha-sin leo a Muscraidhi & rucsat na h-Eoganachta orro ann & do marbad ri Eoganachta ann .i. Aed mac Scannail & V. C. d' Eoganacht & tucsat na crecha {folio L 150b2} cetna leo cu da righ Aesa h-Isde & tucsat geill doibh & tancatar fein leo i crich Iarmuman .i. a n-Aes Irrais Ocus tuc Conghal mac Annrathain ri Irrais deabaid do thosach in t-sloig & do marbad CC. [gap: archetype illegible/extent: 8 letters] ann. O dho riacht Ceallachan & saer-clanna Sil Eogain isin cath do gabadh Conghal leo & do marbad moran da muinntir & do creachsat in crich & do batar innti cu cenn caeichdighis & do leicset Congal amach & ro ghabhsat braighdi uaidh.

    Section 23

    Tecaid iarsin i crich Ciarraigi & do-ronsat creacha na criche. Tinolsat Ciarraigi na coinne & na Lochlannuigh


    p.14

    do chuadar uatha a cath Luimnig roime & tecait gu Gleann Corbraighi ana comhdail & do chathaigset ann & tucsat ara mora ar Clannaib Eogain. & gia tucadh do facbhadh in cath-lathair acu & do gabhudh Concubar ri Ciarraigi leo & do badar gu crodha caith-esbadach a h-aithle in catha-sin. ISin lo-sin ro thinoil Flannabra mac Ciarmacain ri h-Ua Conuill na coinne do thabairt ghiall doibh Ocus o' t-connaic a n-uaite shluaig iat as i comairle do-roine. braighdi no cath d' iarraid orro. Ocus in tan do bhatar cum in catha is ann do riacht Donn Cuan mac Ceinneidig gu Ceallachan da chabair ár is ann bai inn agaid roime-sin a tigh Uainidi meic Cathail righ Ua Cairbre & ar rochtain do ro ghabh ag fegad na n-Danar & na n-eachtrainn Ocus do fhailtighset Clanna Eogain oca fhaicsin & do raidset ris a chonnailbhe do chuimnigud Ocus do geall Ceallachan Ua Conuill do fein ara cosc isin cait-irghuil & ro fhaem Donn Cuan sin or ba h-olc lais Clann Eogain d' oirleach & d' uathugad & at-bert an laidh.

    Section 24

    Donn Chuan

    1. 1] Uathad sin a clanna Cuirc.
      2] munuar do cirred bhur cuirp.
      3] & ro faenad bhur bh-fhir.
      4] a cath Luimnig long-adbhail.
    2. 1] Dar linn do marbad bhur sluaigh.
      2] a Clanna Eoghuin arm-ruaidh.
      3] & do sraeined bhur suinn.
      4] a shil Oilella Oluim.
    3. 1] Truagh nach tanac isin cath.
      2] a shluaig Caisil gu caem-rath
      3] suil tainic Ciarraigi ann.
      4] & sluag laecda Lochlann.

    Cellachan

    1. 1] O nach rucais orainn ann.
      2] a Dhuinn Cuan na ced cathbharr
      3] coisc dinn I Conuill crodha.
      4] & traeth a tinola.

    2. p.15

    3. 1] Cuimnigh a n-dernsadar thuaid.
      2] Mogh Corb is Fiacha fuair buaid.
      3] mac Eogain or silad sinn.
      4] is mac Oililla OluimmCormaic Cais cuil-fhind.
    4. {folio L 151a1}1] Guin Eoghain & Aedha.
      2] do Mogh Corb ba dail daenna.
      3] mac Dimchadh

      O'Curry in his copy writes in the margin: Duinchad(?).

      in airm dathaigh.
      4] & mac da mhor-athaig

      ?

    5. 1] Denum ar n-dis a caem chais.
      2] a n-derna mac Cormaic Chais .
      3] & mac Eogain gan fheall.
      4] Fiacha Muilleathan moir-sheng.
    6. 1] Do-ghen is tu a chaeimh crechaig.
      2] a ua Eoguin aird-bhreathaig.
      3] a n-dernsat an dias gan fhuath
      4] o tharla dúin bheith gu h-uath.

      Uathad sin.

    Section 25

    Is annsin dubairt Ceallachan re Donn Cuan gan rí O Conuill do mharbad da tecmad ar a comus h-e. Tuc Donn Cuan a briathar nach ainecadh duini a cath na a comhlann giamad cara dhó h-e roime Ocus do chuadar cum an catha dh' aentaeibh. Ro gabad Flannabra mac Ciarmacain leo & tucad ár mor ara muinntir & do meabaidh in cath ar Conallchaibh & do creachad an crich le Ceallachan & do ansat a n-Ibh Conuill in oighthi-sin. Do thinoil Uaithne mac Cathail & h-I Chairbre & ar' mhair d'Ibh Conuill gu Cromad na g-coinne do thabairt catha & in uair do badar cum in catha do thabhairt is ann do riacht Donnchad mac Caeim V. C. fer da bh-furtecht. Do cuiredh in cath & do marbad ri O Cairbri ann Ocus anait-sium a Cromad in agaid-sin. Ro tinoilset da Corca Mruadh & da Corco Bhaiscinn gu Cromad da n-innsaigid ór ni fhedadar nach roibhe cuid do Ceindeidig isna cathaibh & do cuireadar techta gu Ceallachan d' iarraid catha fair. O' t-cualaid


    p.16

    Ceallachan sin adubairt re Donn Cuan dul ana n-agaid & gan a leicen doibh cathugad do denam fris & do-rinne in rann.

      1. 1] Nocha n-ingnadh clanna Cais.
        2] do cosnam in fuinn fodglais.
        3] o thegaid Cuirc na cuaine.
        4] do troid mon bh-fonn bh-feruaine.

    Section 26

    Cid tra o dho riacht Donn Cuan da n-acalluim do locadh in cath & do chuaidh Ceallachan gu Caisiul & ro thinoilset fir Mhuman na comhdhail ar n-dichur na n-Danar & na n-daer-Lochlannach asa cathrachaib & asa caem-duintibh. IS e rainic ar tus ann i. Ceinneidig mac Lorcain gu maithib Dail Cais & tucadh tanaisdeact Muman do & a righi tar eis Ceallachain. Do caithseat flegha Caisil cu soinmheach socair annsin Ocus do cuiredar feasa uatha dh' iaraid {folio L 151a2} a cisa & a cana ar Osraidi .i. ar Donnchad mac Ceallaigh Ocus ba fada do bhi in cis-soin gan tabhuch o mhiledaib Muman i. aen-bliadain dec & VII. XX. bliadain. in cein do bhui an crich ag Danaruibh. Ni tucsat Osraidhi cís doibh & o nach tucsat ro creachsat-som an crich Ocus ro brisetar IIII. catha for Laignibh isin bliadain-sin Ocus isin cethramad cath do gabhudh Donnchad mac Ceallaigh leo & tucsat Osraidhi bragdi da eis.

    Section 27

    Ar certugad na crich do Ceallachain & ar n-dith a bhidhbudh as e eolus do innsaighedar na Lochlannaigh co h-Ath Cliath & do-níat comairli ann & as iat ba ferr dibh an tan sin. Sitriuc mac Turgeis & a braitre i. Tor & Magnus & Turgeis & in Lochlannach Ladhuch & in Lochlannach na Lann & Sean-Amlaibh & Linn Turmun na h-Uidhi & Lind Turmun na Pers & mac righ Findlochlainn & mac righ Fuarlochlainn Ocus as i comairli do-ronsad techta do cur co Ceallachan & Bebinn ingin Turgeis do gheallad dho & a radh ris dul co h-Ath Cliath da tabairt & co leicfidis-sium crich Muman gan imchosnum dho Ocus is aire do-ronsat sin ar daigh Ceallachain do ghabhail doibh & do mharbhudh ar chuaid leis Ocus ro leicset in comairli re righ Eirenn a h-ucht na Lochlannach i. Donnchad mac Floind ri Temrach


    p.17

    ár nír aemh Ceallachan cis na cain do & ro aentaigh ri Eirenn in chomhairli-sin & do cuirit techta gu Ceallachan.

    Section 28

    Do fhiafraigh Ceallachan do maithibh Muman cred do-ghenad uime-sin & adubhratar ris dul ann. Tinoilter sluagh linn ar Ceallachan. & eirgem inar cathuibh coraighthi co h-Ath Cliath & na h-eirgium isin dun anunn acht tabar an ben úd cugaind amach. Ni h-edh as coir ar Ceinneidig acht eirg-si IIII. XX. mac righ ann & beimít-ne a Caiseal nar comnuidhi or ní fhuicfium Muma gan coimet & ni fhuil a n-Eirinn lis Lochlannach nach roichfium da bh-fealltar fort-sa. Do-ronsad amlaid & do chuaidh Ceallachan IIII.XX. mac righ ann.

    Section 29

    Ba h-í-sin oighthi do-rala comradh idir Sitriuc mac Turgeis & a ben & ro fhiafraigh a ben de cred ima tuc a shiair do Ceallachan. & gurub é do chuir ár na Lochlannach. adubairt-sium nach ar mhaithe ris acht da ghabhail fein & do mharbad a mhuintiri. Eirghius an ingen gu moch {folio L 151b1} isin madain arna marach & ro ghabh a h-eirred cumuili uimpi ór ba crádh le in comhradh-sin do cuala & ro-gradh Ceallachain aice fein & ro fhacuibh in baile & tainic isin sligid ar shaeil fir Muman do thecht Ocus mar do bhi ann gu bh-facaidh Ceallachan da h-innsaigid & ro innis an ingen na scela-sin do Ocus do fhiafraigh Ceallachan di cuich í fein. Mor ingen Aedha meic Eachach misi ar an ingen ingen righ Innsi Gall & Sitriuc mac Turgeis mu cheli dona Finnlochlannchaibh & tucus gradh duit-si in la at-connac a Port Lairgi thu & adubhairt in laidh Ocus ní fhuil isin laidh acht innisin in sceoil aris.

      {page H 68}
      1. 1] Sgéala agam dhuit a laoich liunn§
        2] a ua Oilioll§ Óluim

        p.18

        3] a rígh Múmhan na long lúath.
        4] a Ceallachain na caem-cuach .
      2. 1] Da rachaidh§ tusa go h-Áth Cliath.
        2] a rígh dán§ fíor-bhuidheach fiach
        3] nocha t-tiocfar arís a§ c-cúl.
        4] a righ Mumhan na mór-dhun.
      3. 1] Do rinnedar cómhairle chruaidh.
        2] a chlanna Turgeis theas thuaid§
        3] an Áth Cliath na c-cliath c-catha
        4] ré Donnchad dreach degh-fhlatha.
      4. 1] Do mharbhadh do ráidh go m-brígh.
        2] an fear ó thigh a righ thrir§.
        3] sa rachaidh leat a measg Ghall.
        4] do shluaghaibh th' iath is th ferainn§.
      5. 1] Gloir§ mo chéile do chuala.
        2] a fhir dá n-déantar dúana

        p.19

        3] sa rún madh ríghedh n-geal.
        4] a rígh Múmhan na móir-shlegh§
      6. {speech Ceallachan}
      7. 1] Cíodh ón cía thusa a bhean bhinn.
        2] a inghion uallach adhluinn§
        3] cuich é h' athar. caidhé th' fir bhur§
        4] ar rígh Mumhan na moir-shlegh.
      8. {speech $Mor}
      9. 1] Mór m' ainm-si an§ gach baile buan.
        2] inghion Aodha fa geal gruad
        3] Sithrioch mo chéile ann gach cath.
        4] Mac Turgeis na t-tréan-chreach.
      10. 1] Do-radas grádh dot§ ghnuis deirg.
        2] a bh-Port Lairge ar an laoch-leirg
        3] dot chródhacht trés na cathaibh.
        4] dot§ mhéid ider Múimhneachaibh.
      11. 1] Má theid tusa idir§ ar feacht
        2] a áirdrígh dá t-tugas searc
        3] do-gheabhar lot ocus leán.
        4] nocha linne nách droch-sgeal.


    p.18

    Section 30

    Do fhiafraigh Ceallachan da muinntir cidh do-gendais. IS ed adubradar gan dul isin m-baili & a n-digailt fein ar macharibh & ar mor-maguibh & in fad do rachdais in ben do breith leo. O 't-conncatar na Lochlannaig sin do fuacradar da roibhi isin m-baili a leanmhuin idir chois & each Ocus ni cian rangadar .i. Ceallachan & a meic righ in tan rug tosach na Lochlannach orra.