.ii. Kl.
Enair for Domnuch & ix. fuirri.
Conchobur Úa Donchada do marbad, .i. la Domhnall, lá [a] dearbrathair fein.
Murchertach mc. mec Domnaill U Charthaig{folio 39c} do marbad a f-fill la Ua n-Etersceól i mone cluana cuairbain & h-eachtair oci[lt ] [gt ]namai cossa erlara iuxta illud ansulium cossa erlana ( ) na n-allana.
Domnall Mor Úa Donnchada, rí Eóganachta & Úa n-Echach, occissus est la Uib Cinaeda ( ) Muircheartaig.
Lochlaind Úa Cinada, rí Eoganachta, occissus est la Amlaibh Oc, & is e O Ciararighir ro beanastar e as caruibh Insi Fealain & tuc las a eanur (?) cuin Amhlaibh Oic.
Cormac mc. Muil Sechnaill mc. Domnaill U Chart(h)aig occissus est.
Áed Úa Nochtaín quieuit in Christo.
Kl.
(E)nair for Lúan & xx. fuirri.
Mc. Find U Etersceoil occissus est.
Ard Ferta Brenain do loscud.
(Muirch)eartach h-U Briain do badhud, & sneachta na n-emhi in hoc anno.
Kl.
Enair for Mairt, & oen h-uathaid fuirri. Mellissimus .c. lxxx. annus ab Incarnatione Domini nostri; ab exordio uero mundi quinque milia .c.ix.
Daronad isin bliadin so gním is mór tocrád do chlerchib h-Éren h-uli, .i. Inhis Faithlind do arcain do Mael Dúin mc. Domnaill h-U Donchada ocus h-i r-rabi inti d'inmas segulda ar comirge a némb & a clerech & a tempul cossecartha do brith dó lais. Ro theclaim ém ór & arget,{folio 39d} scingeda & bruttu & matlu Iarmuman, cen nach remechad do Dia ná do daínaib lais, acht nir léic trocari Dé dó daíne do marbad, nó aidme eclastacda l^ libru do lomrad asin pharthus intamligthech.
Ard Ferta Brénain do arcain do Chlaind Charthig, & cacha fuaradar de chrud béo inti, rucsadar leo. Ro marsadar daíne mathi imda ar lar a nemid & a relgi. Acht is doig ro dígail Dia sain, ar ro marbait sochaidai dibseóm ro h-arcit fo chetoir.
Conchubur Ua Cellaig, .i. rí Úa Maini, occisus est.
Murgius Ua h-Edin, .i. rí Ua Fiacrach, occisus est.
Kl.
Enair for Dardaín & .xii. fuirri.
Murchertach mc. Taidc mc. Cellacháin do marbad & Murchad a brathair, do dallad.
In légáit Úa Túathail quieuit in Christo.
Cath eter Chonnacta & Chenél Conaill in quo multi nobiles Connachtorum ceciderunt.
Item sanctus Laurencius O Tuathail arciepiscopus quieuit in Christo, Anno Domini M c lxxxi.
[gap: extent: one leaf]. & ár mór do chor ann; & Castél Tibrat Facht[n]a fós, & castél na n-Ési uli & Osraigi.
Culean Ua Culean & Úa Fóelán do dul co Les Mór & a chastél do múr[ad] & tri fichit l^ cethaar do marbad ann. Na Desi & Osragai uli d'olmugud & Clúa[i]n Uaoma d'olmugud & ár mór ar Gallaib in hóc anno.
Cath do chur do Domnall mc. Mec Carthaig & do Chuléan U Chulean ec Sivin (u
lan)d, & Culeán do marbad ann, & er seilb Ua Meic Thiri & mei[c]
Lochlaín da cured in cath sein leath for le(ath). Diarmait Ua Mec
Thiri & Fíngen Ua Coím & a brathaair Murchertach, & mathi imda aili d'Íb Conill eter túsech & óclach. (M)ael Seachlainn mc. Loc(l)ain(n) do uibh
[...]
do marebudh ann fos.
Conchobur Moenmugi, rí Connacht, occissus est o Magnus Ua h-Innacta & do mac Cathil meic Diarmada & do Aed mc. Briaín.
Conchobur Ua Niarmada occissus est post[e]a.
Coctha móra & galara & donen mór isin bl[i]adain so.
Amlaíb Ua Fálbi occissus est.
Kl.
Enair for Luan & h-oen .xx. fuirri.
Gaill Glassa do dul ar crech go Durrus & crech mór di thabart dóib as. Domnall m. Mec{folio 40b} Carthig & Desumu di brith orru & maidm arna Gaillaib, & da chet do marbad ann im mac Cinn Chulinn, & in chrech d'impód.
In Simon d'éc issin bliadin so.
Síd maith issin bliadin so itir Thúadamain & Dessamain.
Kl.
Enair for Márt & h-eli uathaid fuirri.
Murchertach mc. Cathil Udir do marbad la Gallaib Glassa a f-fill.
In t-abb Mc. Mugi quieuit in Christo.
Gáethach mór issin bliadain so goro bris templu & tigi & chaillti, gor chuir ár mór ar daínib & ar chrod fer n-Éren in géth sin.
In t-espoc Úa Muarchertaig quieuit in Christo.
Kl.
Enair for Cetaín & .x.iii. fuirri.
In t-espoc Úa Mongaig quieuit in Christo.
Legatecht h-Éren do tabart d'U Énni & senad mór do denam d'U Énni go mathib h-Érenn imi i n-Ath Clíath; & Imléch do lascud isin bliadainsi cuna tempul.
Ár mór la h-Úa Briain ar Gallaib a cath Durlais Ua Focarta.
Casstel imda do denam ar feraib Muman isin bliadain so. Chrecha móra menci la Gallaib ar Thuadamain.{folio 40c}
Machtamain Ua Murchertag mc. Murethaig do marbad d'Uib Echach.
Isin blíadain chetnai béos dochuad Fingen mc. Mec Chartaig on n-eclais fris túaith sine consilio monachorum & clericorum.
Kl.
Enair for Íni; .xx.iiii fuirri.
Casstél Bríg Uiss do denam la Gallaib go gomentaid I Brian ut alíí dicunt, & do lot Dessuman ass.
[[Here follow three lines in Ogham script, transliterated "Numus honoratur, sine numo nullus amatur".]]
[H25] Domnall Úa Connairchi, epscob Íarmuman, quieuit in Christo.
Cadthal Odur mc. Cellacháin meic Meic Carthaig do marbad h-i fill do Domnall mc. Meic Carthaig in hóc anno, & alii multi.
In Brecc ua bhrodhmuc Úa Murchertaig do marbad da bráthair h-i fill.
Kl.
Enair for Sathurn & .u. h-uath[aid] fuirri.
Fíngen mc. Meic Carrthaig d'impúth ara brátair & a bráthair & dá gabáil fó chétóir a h-athli na crechi dédenchi daróni for Chíaraigi & ar Úa n-Áeda.
Domnall Ua Bríain, rí Mumhan, mortúus est in hoc anno, & a mac do gabáilrígi fo chétóir dara és.
Murchertach mc. Domnaill Ú Bríain do dallad do Gallaib a fhill.
Tadg mc. Mathgamna Ú Bríain do marbad do Gallaib i Caissiul ar enech in légáit & Phátraic.
Gilla Ailbi Úa Caím & a brathair do marbad do Gallaib tría chetdugud mc. Meic Carrthaig.
[H26] Kl.
Enair for Domnuch & xui. furri.
Issin bliadain sen tanic Catal Crobdearc, ri Connact, i m-Mumuin gura disgilestar castelu imda, giara hadnuagit daridissi, agus ra Suil cách gu n-nisguilfed Gullu uli don turussean, agus ro dál go dicfac daridissi agus ni tanic.
Issin bliadain cedna tanic Pilip Unceira taris daridissi.
Issin bliaduin cedna is marb O Conuinc, epscup Cilli Da Lua, arna innarba don legáit assa archi; a t-tig ingin I Brian attbath aggus a Corcuig ra adnuiced.
Meas mor issin bliaduin so gui cotchenn.{folio 41a}
Quies Domhnaill U Finn, abb Cluana Ferta Breninn.
Kl.
Enair for Luan, & xxuii. furri. Millissimus centissimus nochagessimus sextus annus ab Incarnatione Domini.
Donnchad O Donnugáin do marbhad d'U Briain, .i. Dondchad, tria ceattugud Fíngin mec Mec Cartaigh; Deus uindicet hoc factum; [H27] & a chrechadsumh íar sein & a chubrech da brathair, ed ón du Chonchobur Rúad.
Murchertach mc. Cennédig U Bríain iugulatus est a suo comite.
Mathi imda du Desmumain du h-éc issin bliadainsa, .i. Mc. Con U Etersceoil, & Gilla na Fland Ua Súilduban & Gerrulli & ingen U Brúadair, .i. Mór, & multi alíí.
Crech le Domnald mc. Meic Carthaig ó Chaslén Chilli Fiaccla, & .uiii. du Gallaib du marbad leis & días da mathib i cubriuch leis. Íar sein ra díscailit leis casleain Ú Mc. Calli & ra marbait fairend da naínib.
Slúaged mór le Gallaib gu desgurt h-Érend gura churset a crecha & a sirthi fo Érdruim, & marbad mór la Desmumain oro i n-i[n]gnais mc. Meic{folio 41b} Carthaigh, & daíni mathi dno díbsi(n) du márbad, .i. Corc Ua Mairchertaig, & Gilla Mu Chonni Ua Cétfada, mc. Buadaig U Suildubain, & alíí multi. Íar sein impód du Gallaib gan chreich gan Siriud. Gaill Chorcaigi íar sein du lascud in nemid & na h-úama ar úamun dul orro o Desmumain. Ro cured dno rúta sersenach ó Ú Chonchobair Connacht ar ammus Desmuman da furtact, & darónsat Desmumu fein mórthilon du díscaíl Chorcaighi, & nír léic Domnald arna saibad duloch l^ du rochcomairli. Iar sein tángadar na Gaill athsluaged duridisi dochum Domnaill & nir mildset ní, acht síd du denum & a bali du thabairt ara chommus féin.
Kl.
Enair for Ceddain & .ix. uathaid furri; primus annus Cicli Decinouenali.
Quies episcopi & abbatis Imlecha Iboir, .i. Ragnaild U Flaind Chua.
Conchobur Ruad du impud ara brathar, & Gaill
[H27] Sluagead mor la Gallaib i n-Deasmumain in hóc anno go r-riachtatar Durrus & nira loitsedar ni go mor acht cella do loscud, & ra impadar aris.
Gilla Patraic Ua h-Imair, mc. og & uasalsacart & archideochain & comarba Faithlinn & cenn comthinoil & cenn crabaid & derci & eacna, & fothaigthig & tinoltaid gecha maithiusa eaclastacda itir chomthinol clereach & leabur & admi, in xiiii. Kl. Ianuari uitam suam finiuit, lxx . anno aetatis suae.
In t-ab Ua h-Anruthain quieuit in Christo.
.ii. Kl.
Enair for Dardain & .xx. fuirri.
Ruadri Ua Conchubair mortuus est i Cunga. Eca ra bhai righi na h-Erenn re seal.
Caistel Arda Patraig do denam la Gallaib.
Muircheartach mc. Domnaill U Briain do innarba dia brathair fein, .i. do Conchubur Ruad, & rigi do gabail dó féin dia eis.
I Longáin d'Ib Mc. Caelli do marbad do Domnall mc. Meic Carthaig tria innlach Ricaird de Carri in eodem anno. De qua dicunt vlltu go Ib Longaín ( ).
In t-abb Ua Cennetig quieuit in Christo.{folio 41d}
iii. Kl.
Enair for Aini & prim fuirri.
Ricard de Carri mortuus est.
Domnall Ua Grifín, .i. comarba Coinmind, mortuus est
Casteal Eassa Geiphtini do denam la Gallaib.
Cogad mor o Gallaib ar Deasmumain isin bliadain so goro fasaigead o Sinaind co Ferd[r]uim triasin cocad sein.
Meas & torad mor i n-Deasmumain isain bliadain so.
Muircheartach mc. Domnaill U Briain do gabail do Gallaib in eodem anno.
Donnchadh mc. Ruadhri Y Chonchuibhair do marbhud do (Gha)lluibh Luimnigh.
B. Kl.
Enair for Sathurnd & xii. fuirri. Millissimus .cc. annus ab Incarnatione Domini [H24] nostri; iii. Indictione; iiii. in Decinouenali; habens .iii. epactas, & ui. concurrentes, & bisextilis annus.
Murcertach Ua Muirchertaig, rí Eoganacta Locha Léin, do gabail do Domnall mac Meic Carthaig.
Glenn Ága d'argain do Gallaib.
Cliathach do chor do Chiarigi & d'Eoganact Locha Léin, & mc. Cuirc Ú Murcherteig do marbad ann & maidm ar Ciarraigi & a n-ár do chor.
Mes moradbul & ubla gan terca in hóc anno.
Gaill do gabailrígi Connacht & Cathal Crobderc do innarba, & Cathal Carrach, do Sudiugud doib ann.{folio 42a}
Oslugud do Muirchertach U Briain in hóc anno du Gallibh.
{§ADDH2}Item Gearualt mac Murisi d'e(ag) isin bliadaín sein.
Domnall Mha[c] Carrthaigh, sluaigeadh lais a n-Íbh Cairbri & ro thinoilsid Cairibrigh & Musgraidí & Cinel Aeda & Barraid Ruadha & Oga, & ro ímposum orro & ro marbadh and, .i. in righ is fearr tainig ina chomhaimsir,(i.) Domnall, & aili muilti.
Mcci .§ Kl.
Enair for Luan & xx.iii. fuirri.
Mór ingean Taidg U Briain, rígan Muman, do éc.
Anad Ua Suilliubain mortuus est.
Diarmait mc. Mathgamna Ú Briain mortuus est.
Cú Dub Úa Fáilui do marbad la h-Ua Muiarcertaig.
Finguni Ua Chaim, rí Fer Muigi, mortuus est in eodem a[n]no.
Gearalt mac Muris mortuus est in hóc anno.
Comarba Patraic, .i. Tomaltach Ua Conchubir, quieuit i n-Ard Macha.
Cadla Ua Dubthaig, .i. ardescub Connacht, quieuit i Cunga Fechin.
Cogad mor itir Philip Uinseasra & Mc. Ulliam Hebreus & Gullu airchena gur fassaiged earmor Mugi Femin triasin gogad sain.
Ro fasaiged earmor arba Desuman isin bliadain chedna.
Sluag{folio 42b}ead moradbul la h-Ulliam & la Gallaib aircheana gu r-rígraid Muman uli, .i. im Murcheartach Ua Briain & im Chonchobur Rúad, im Donnchad Carbreach cum aliís multis i n-Deasumain in hóc anno gur curit a s-sirthi fae Mu[s]graigi Míttaini gu dearnsat airgni móra ann; & as sain doib go Ceann Eich go r-rabadar seactmain ann, & go dearnsat chrecha móra & ra lasceat arbeanna imda gahc inad imma riactatar, & dno ro marbad Amlaib Ua Donnubain, rí Ua Cairbri, leo, & dno ro marbait faireann dibsum im mc. Oisdelb & cum alíís multis, & ra impadar iar sain iar denam sída riu & go tanic in legait & na h-eascaib aircheana do dénam in sida, & tugait braigti & cís mór do búaib dóib; & ra bai Ulliam earmor in geimrid i g-Corcaig iar dul a sluaig remi, & ra imthig fein iar sein.
{§ADDH2}Ordo Pridicatorum institutus est hoc anno.
Item Cathal Carrach O Chonc(ob)uir do marbud.§
Kl.
Enair for Mairt; iiii. uathid fuirri. Millissimus .cc. .ii. annus ab Incarnatione Domini nostri Iesu Christi; ui. in Decinouenali Ciclo; u. in Indictione; habens xx. .u.{folio 42c} epactas, & concurrentem .i.
[H29] Sluaged mór la h-Ulliam i n-Desumain co rabi i Corcaig, go ruc braigdi acus chís & cáin a Dessamain leis go Lumnech. Ár sain do Ulliam go mathib Muman leis i Gonnachta gora marbad Cathal Carrach Ua Conchobair léo, go duccad rigi do Chathul Chrobderg. Ar sain ro impá Ua Conchobair acus mathi Connacht ar Ulliam goro cured aar mór ar Ulliam co tanic féin i madmum as; goro airgit a munter uli h-i rabi arin Machairi acus i Muig Emin dib.
Mc. inn escuib h-Í Urmaltaig quieuit i Rus h-Eilithir.
Comarba Senain, mc. Mec Tegthegáin, quieuit i Sengualain.
Regnall Úa Mec Thiri do marbad dia bráthair a fill, .i. do Lochlain U Mec Thíri.
Eógan Úa Faelain do marbad dá bráthir a fill, do Rúadrí U Aeláin.
Cardináil comharbai Phetair do techt do chertugud uer n-Érenn in hóc anno.
Kl.
Enair for Cetain acus .xu. furi.
Ulliam do dul i Gonnacta ar morluaged gura falmaigit Connacta leis, go neacaidh Ulliam i m-Míliuc, go nernai chasleán im tempul Mílicc go nernai tegh trot do tempul Mílic, gu rabi cor i' Chargais ac ithi ina féola ann. Tánic
Sluaged mór acin Iustís & la Gallaib Éren, ed ón la Maeler Mór, dochum Ulliam go Lumnech dá tráethad don Iustís & do Gallaib Éren{folio 43a} go rabas i forfossin fair, ed ón Maeler & Gail Éren; & Ulliam i l-Lumniuch tall agga gábail, & gid ed ra traethad ar égin Ulliam & gu dánic Ulliam i deg in Iustís, .i. Maeilir, & gu dánic Cathal Crobderg & tri chath Connacht do gabáil fós ar Ullíam, & gura impá Murcherdach Ua Briain & Túadumu ar Ulliam, & gu ducsadarsain uli a m-braigdi don Iustís, i. do Maeiler. Ra bai Domnall mc. Meic Carthaig ana thast ris sein. Gid ed dorigni creigh móir ar Úa Guleain & gura airg U Conaill ul(i) d'urmór.
Art Corb Ua Faeláin, rí na Néssi, mortuús est in hoc annó.
Mael Ettuin Ua Duib Rátha, uasalsacart Arda Móri, mortúús est ár tairgsin leis tempuil Arda Móri do dénam.
In t-epscub Ua Carmacán quieuit in Christo i Glúain Ferta Brénain.
Kl.
Enair for Dardain acus xxui. furri; acus in Chaisc ar .uii. Kl. Mai, acus in Minchais[c] ar sex-non Mai arin dara ló do h-amrud & fir Érenn ac ingantus dá bith{folio 43b} amlaid sein, & aga rád ná tárthadar fein í amlaid sein.
Teidhm romór isin bliadain sein goro folmaigit tigi i m-Midib & i Laignib & i n-Ath Cliath & i Cill Dara & i Uerna Maedoc & i c-Cill Chainnich & i Maethail Brócáin isna Déssib, & gu toracht i n-Aileán Mail Anfaidh gura marb droi[n]gg móir do maithib in comthinoil immin n-abbaid Ua Lígdai, i. Niall.
In t-escub Mc. Gillai Chellaigh quieuit in Christo.
Chath do chur do Domnall mac Meic Carthaig ra Gallaib Glassa i Meirnn Meic Ímair & ár mór do chor dó forru in hoc annó.
In sacart Úa Maíl Chígi i n-Inis Fathleinn.
In sacart Ua h-Éoir, mac arichinnich Insi Fathleinn, quieuit in Christo.
Ordo Fratrum Minorum institutus est & eorum regula data & confirmata.{folio 43c}
Kl.
Enair for Sathurnn & sectmad uathaid furri.
In t-escub Ua Selbaich i Corcaig quieuit in Christo.
Cellachan mc. Meic Carthaich, ed on mc. Cathail Udir, do marbad do marcsluag Domnaill meic Meic Carthaig, ed on du dáníb Donnocáin & d'U Donnubáin d'Ib Carbri.
In t-escub Ua Suillebáin quieuit in Christo i l-Lis Mor, episcopus Cluanaénsis.
Murchat Ua Donnchada, .i. mc. Mu(r)catha meic Amhlaibh, ri Eoganachta Locha Lein, fer bagi & cosnama enigh & e[n]gnama na Mumnech uli, mortuús est in hóc anno.
Kl.
Enair for Domnuch & xuiii furri.
In t-escub Ua h-Aeda do agáil báis i s-Sleib Chúa ar sligid.
In t-ardescub Úa h-Énni quieuit in Christo.
Domnall Ua Faeláin, rí na Néssi,{folio 43d} do ec i c-Corcaig ar slúagud in Iustís.
Casléan Corcaigi do dénam la Gallaib.
Lochlain mc. Dirmata Ú Meic Thíri do marbad a fill i Clúain Úama do Diarmait mc. Meic Cairthaig.
Domnall mac Meic Carthaig, ardrí Muman, mortuús est i c-Cuirr Thigi Meic Urmain in hóc anno in Calendas Decimbris araí lathi mís gréni & Aíni araí lathi sectmaini. Acus iss é sein is mó eggla ar Gallaib & ar Gaedelaib in nech thánic do rígaib Éren i c-comamsir ris; & iss é na dechaid i tech Gaill ra ré i(n)n ichit blíadan ra bí féin i rígu; & gá fá menic Sluaged Gall & Gaedel chuggi, ni thabrad acht in chóir dóib fect ann, & fect eli ni thabrad a bec; & iss é ra marb i[n] cethirnn m-bric & in Sépraid Cocán rempu, in chethernn is mó gráin tánic i n-Érin, & ra fennad in Sépraid aggi; & iss é ra chuir maidm Insi Éoganáin, & iss é tuc maidm Cilli Mu Comoc, & is é tuc maidm Bernni Meic Ímair, & is é racúaid ar casléan Lis Móir{folio 44a} & ar casléan Dúin Chureda & ar Caslean na Corad & ar casléan Maigi Ua Mairgili & ar casleanaib Ua Mc. Cailli uli; (& is leis do) marbadh nae n-giustisi, & is les (tuca)dh cath er f(h)ichit i m-Mumhain, & is é daringni mór do comramib eli.
Fíngen mac Meic Cairthaig do gabáilrígi fo chétóir, & ní rabi inrígi sein aggi acht o Kallain Decimbir gu Kallain Febra.
Diarmait mc. Meic Cairthaig d'impúd ar Fíngen fo chetóir, & Donchat Carbrech Ua Bríain & Ua Mathchamna & Dessamu uli o h-en imach, & in Dessamu do díláhtrigud uli dóib sein & do Gallaib Glassa.
Kl.
Enair for Lúan & xx.ix furri.
Dauid Ua Duib Dithrib, epscop Iarmuman, quieuit in Christo.
Casslean Dúna Lochi do denam.
Les Mór do losgud guna themplaib.
Kl.
Enair for Mairt & dechmad uathaid furri.
In sacart Ua Cuanacháin do éc i Clúain Uama i n-ailithri in hóc anno.
I Maíl Abaill do Musgraigi do marbad do Mac na{folio 44b} Sethar U B( ) tria bidbanas.
Gilla Collmáin Ua Riacain, uasalacart do muntir Cluana Uama, do éc i n-Inis Faitleinn iar múaid crábuid is ailithri & treblaidi móri.
Kl.
Enair for Dardain & xxi. furri.
Sluaged do denam d'Íngen mc. Meic Carthaig gu Commán Carrchi go nechaid Ua Maircherdaic ina thec; & is amlaid ra bai in longes timchel ac Fíngen i n-Aíb Ráthach gu neachadar i n-Darbri cura marsat na h-ulmíli do chrud inti & gura marsat daíni imda.
Fingen mc. Meic Carthaig, ardri Dessuman, do marbad a fill d'Ib Sulleuáin. Diarmait mc. Meic Carthaig do gabail rigi fo chedóir.
Domnall Ua Rinn do éc in hóc anno.
In Gallesgob do marbad.
Finghean mac Fi[n]gín Meic [C]arthigh do marbudh do Gallaibh Chorccaigi.
Kl.
Enáir for Aíni & aili uathaid furri.
Rí Sagsan do i n-Érinn, & níra gnoig a bec i n-Érinn act brágdi I Concobair do brith leis taris, & oslugud duMuircherdach U Bríain &rígi Túadaman do Doncut Carbrech U Bríain. Ó Néil do dul{folio 44c} i degh ríg Sagsan ra cois I Concobairn, & dias nó triúr du mathib na Gall i l-láim a muntirisium ra techt dosum imlán a tig ríg Sagsan. Techt dosom d'íaraid brágdi dá thig, & adubairt-sium: ‘Imtigidsi, a Gullu,’ ar se, ‘& ni tibeórsa brágdi achurs dúbsi idir, a Gullu,’ ar se. Ra imtigedar na Gaill, & ní tucsum brágdi dun ríg.
Kl.
Enáir for Sathurnn & tres dec furri.
Diarmait mac Meic Carthaig, .i. mc. Domhnail, do gabáil donn terríam i Corcaig, & Donchad Úa Meic Tíri do marbad dona Gallaib cétna.
Mc. Doncada mc. Mc. Carthaig do dallad do Chormac Líathanach.
Cormac Cíarraigech do dallad don terriam i Gorcaig arná thidnucul d'Íb Sauillebáin.
Magnus Úa Caím do marbad do Gallaib Glassa.
Kl.
Enair ar Domnuch, & iiii.ad xx. furri.
Rígi do gabáil do Cormac Líathanach mac Mc. Carthaig fo chedóir.{folio 44d}
Mac na Sethar Ua Flainn do marbad do Chormac Líathánac.
Domnall Úa Donchada do marbad do Gallaib ar lár cathrag Í Maireathig; Maircherdach Úa Donnchada do marbad dona Gallaib cétna arná tidnucul d'U Conchobair, da clíamain féin; .i. da mac Domnaill Moir & is e Aedhmac Concubuir ro inlaigh iad.
Oslugud du Diarmait arís, & Desumu uli do lot don terriam & do Diarmait, & fichea aicthi i n-Durrus dóib. Cormac i n-Inis Fathlinn ris sein, & ra impadarsum arís gu Corcaig. Tánic Cormac do timmurgud abbaich Dessuman arís.
Kl.
Enair for Mairt & cúced úathaid furri.
Í Mathchamna do gabáil do Cormac Liathanach.
Aed Úa h-Edersceóil do marbad dá daínib féin.
Donncadh O Machtamna & Tomas filius Mauricii obierunt.
Kl.
Enair for Cetaín & xui furri.
Maircherdach mc. Bríain do marbad don terriam acus do Diarmait mc. Meic Carthaig(h).{folio 45a}
[H30] Is i seo in calan(n) is neasa dogabai la da( ) is i callann tic a n-diaid a' naidighti, callann na bliadna ar loscid teg Sefraig (I) Donn(chada ) a beg aturru.
Kl. Enair for Aini & in naemadh uaitheadh furri. Anno ab Incarnatione Domini, Mccxui.
Obitus domini Innocentii Pape.
Sluaig(eadh) laTadg Ma Carrthaigh an-Ibh Ma Cailli dha tug cruidh& ceatracha les,& ni dearnagh dibaildo oGhallaibh.
Kl.
for Satharnd. Anno Domini Mccxuii.
Ri Saxan d'eag & mac ri Frangc do t(h)idacht a Saxanaib.
Sluaigeadh lasinTadg c(h)etna an-Ib Madh Cailli gu rangadur asgeimil trian Chorcaidhi Bigi& goCluain.
Kl.
for Domnach & fiche furri. Anno Domini Mccxviii.
Mor filia I Briain, rigan Con(n)acht, d'eagh, .i. baen Catail Crobderg
Kl.
for Luan. Mccxix.
Diarmait mac Domnaill Me Cartaigh doghabail chasleain Shennri Buitillear iTigh Mu Lagi,& a braigdi do breithdo as.
Kl.
for Mairt. Mccxx.
Kl.
for Die Mercuríi, prima feria Cedain & primh furri. Mccxx. primo.
Iacobus legatus uenit ad Iberniam.
Sluaigead la Sefraig Maréis i n-Neasmumain gor gab longport i n-Ath na h-Uamha & gur loit arbur in tiri uli{folio 45b} & go nearnai caislean Muig(h)i Rat(h)a.
Kl.
for Dardain & aile deag furri. Mccxxii.
Uentus magnus per totam Iberniam gor bris tigi & tempuill & caillti mora & gor baid longa imda, & gorab ria sin adeirthi in gaetac(h) mor.
Edamundi episcopi Laonensis obitus.
Kl.
Mccxxiii. episcopi Rosensis, Clonensis Uamha, Fernensis, Cilldarnensis, Vaterfortnensis, obierunt.
Mac Donncaidh Connactaig I Cuileain do marbad d'Ib Cairbri a Tuadmumain.
In t-ardeaspug O Lonbrogain d'agbail aairdeaspugoidi da deoin,& Mairin O Briain datoga o Corcaig inainadh.
Kl.
Mccxxiiii. Catal Crobdear[g], ri Conacht, d'eg.
Kl.
Enair. Mccxxu.
Tanic O Neill, ri Ceneo(i)l Eogain, a Conachtib & mc. Ruaidri ar aen ris, & ro millsit Conachta uili & ro imtigh O Neill & ro fagaib rigi ag Tairdealbach mc. Ruaidri.
Kl.
Mccxx.vi. Obit beat(us) Fransiscus nonis Octobris.
Honorius Papa in Christo quieuit.
Kl.
Enair. Mccxxvii.
Kl.
Mccxx octauo. Aed mac Cat(h)ail Crobdeirg do marbad a tig Sefraig Maireis a m-Bhuaili Moir a Laighnibh gan cead don Sefraig, uair ro crochadh leis la sopaib in t(i) ras marb gan fuireach.{folio 45c}
Kl.
Mccxxix. Diarmait mac Domnaill Me Cartaigh, .i. Duna Draigneain, ri Deasmuman, d'eag.
Donncadh O h-Edirsceoil,riCorca Laigi,d'eag.
Kl.
Mccxxx. Cloch Corcaigi do loscudh la ria m-Bhealltaini.
Morsluaigid la Mc. Ulliam & la h-urmor Gall Erenn & H. m-Bhriain & la Cormac Ma Cartaigh a Conachtibh go rangadar fearann H. Flaithfeartaigh, & go tuc O Flaithbheartaigh deabaig doib imin Gaillibh, & gor gonadh ann in Cormac sin ann ag dul arin ath, amair isbeart in fili:
& gor impo da thig, & ro sirsidar na Gaill & na Gaedil in tir go coitceand; & ro innarbadar Aed mac Ruaidri eisti ar marbad doib Duind Cathadh Mc. Oireactaig; & ro gabsat braigdi Conacht & tucsat a forlamus do Feidlimid mc. Catail.
- Mac Domnaill faon baoth gach bean a n-doghraing is laech mar Lugh;
o Ath na Gaillbi nir gabh,
nir lamh cach le daingni dul.
Cogad mor idir ri Franc & ri Saxan in hoc anno.
Kl.
M.cc.xxx.i. In Rasgabail & in Bealltaini air enlo in hoc anno.
Feidhlimidh mc. Catail Crobhdheirg do gabail do Mac Ulliam tre feall & tre meabail.
Aed mc. Concubuir I Donncada d'eag,& a adhnucud aseanmainistir O Madamhna anan-egoscfein.
Kl.
Mccxxxii. Donchadh O Lonbrogain, qui fuit aliquando arciepiscopus Casilensis, d'eg.
Domnall God Ma Carthaigh do gabail da brathair fein do Cormac Ma Carthaigh, & a leagud as a cedóir a cinn raithi do; & a ceadoir 'na diaidh sin dochuaid in Domnall sin fae togairm Magnais I Cobhthaigh & ingini I Murcertaig do denam micomarsanachta re Muirceartach O Machtamna, ní nach roroin, uair ro marbad leis tri meic I Mactamna, & ro airg e fein; & is de sin ata Domnall Cairbreach & a clann; is leis teas ohoin aille.{folio 45d}
Concubur mc. Aeda mc. Ruaidri I Conc(h)ub(air), rigdamna Conacht, do marbadh o na Tuataib cum multis aliis.
Kl.
M cc xxx.iii. Aed mc. Ruaidri I Choncubuir, riConacht, do marbad laFeidlimid mac Catail Crobderg I Concubuir.
Tadg Dubeada Ma Carrtaigh dodallad la Cormac
Kl.
M cc .xxx.iiii. Iarla in Curraigh do gabail a Cill Dara arna lot isa' cath, & bas d'agbail do de sin.
Ruag Traga Li la Gallaib ar Gaedealaib dar marbad Diarmait mac Cormaic Liatanaigh & daini maithi imdha eli do Deasmumain; & is ann sin da thuit in Gascunach O h-Edirsceoil & Muirceartach a derbratair.
Kl. M cc xxx.v.
Kl.
M .cc .xxx.vi. Tuadhmumhu &Connacht(a) domilliud laisinn-Giustis& la Mac Uilliam.
Kl.
M cc .xxx.vii.
Kl.
Mccxxx.viii. Marin O Briain arciepiscopus Casilensis obiit a manistir Siuiri.
Kl.
M .cc xxx.ix. Frater Dauidmac Ceallaig deOrdine Fratrum Praedicatorumconfirmatus fuit inarciepiscopatemCasilensem.{folio 46a}
Kl.
Mcc.xl. Frater Alanus O Suillibain de Ordine Fratrum Praedicatorum confirmatus fuit in episcopatem Clonensem loco mac Ceallaigh.
Kl.
Mccxli. Muirceartach mac Domnaill I Briain d'eag.
Sadb ingean I Chennedigh, bean Donncaid Cairbrigh, d'eag.
Kl.
M cc .xl.ii. Muirceartach mac Donnchaid Cairbrigh I Briain d'eag.
Grigorius Papa quieuit in Christo.
Kl.
M .cc .xl.iii. Doncad Cairbreach O Briain, airdri Tuadmuman, d'eag; & ní reibh re linn Muimneach bad fearr na bad shocraidiu na bad linmairi na bad biadmairiu anas.
Tairdealbach mac Donncaid Cairbreachd'eag.
Kl.
Mccxliiii. Ricard a Burc & Gearalt mac Muiris d'eag.
Kl.
M .cc .xl.v. Cormac Liathanac in habitu monacorum d'eag.
Domnall Ruad m. Cormaic Liathanaig do marbad la Seoan fi Tomas arna tidnucud do Domnall Gall Ma Cartaigh, da dearbratair fein.
Ar mor ar Cristagib la Serrastinaibh i n-Dhamead.
Gilliberd, faircideocain Luimnig, d'eag.
Kl.
M .cc .xl.vi. Obitus domini Roberti de Carru.
Kl.
M .cc .xl.vii. Concubur O Cuilean d'eag.{folio 46b}
Kl.
M .cc .xl.viii. Cormac macDomnaill Moir Me Cartaigh rí Deasmuman, d'eag a Muig Sheanglaisi ana longport fein.
Kl.
Mccxl. nono. Terremotus magnus factus est in Ibernia & in Uallia.
Mac Anmacaid do marbad.
Moran do macaib rig Erenn do marbad tre feall & tre meabail isin bliadain seo.
Fingin mac DiarmadaM. Cartaigh do gabail Sefraig
Kl.
Mccl. Fingin mc. Diarmada mc. Domnaill Me Cartaig do marbad la Gogancaibh & la Domnall CairbreachMa Cartaigh tar sidcain a cuirt a' Stondunaig
a n-Inis l
[...]
adeanria lataonuich, & dob e in Domnall
sin dearbratair atair Fingin.
Kl.
M .cc .l.i. Uel hic interfectus est idem Fingin.
Kl.
M cc .l.ii. Murcadh mac Briain d'eag.
Kl.
M .cc .liii. Domnall Cairbreac, .i. senior, M. Carrtaig do marbad a m-Baili I Dhunadhaigh .iiii. Kl. Septimbris la Seoan fi Tomás, & la mac, .i. la Sira Muris, & aderat: is tre inlach ingin[i] I Brian, mna Sefraig (I Donncha)da, ro marbad in [...]{folio 46c} ro gabad [...]& la taras eir cum a' Garalt(aig), uair is 'na digail do loiscead a teag & do marbad e fein, & is a cuirt Elisron da Roici a m-Baili I Dunadaig ro gabad; & in tan ro bi ana airc itir Teag Mor a' Gaill & a' Cuilteag, is ann adobairt: ‘Dia cosmail [le] sin,’ ar se, .i. amair ro bi Fingin aigisium remhi a n-airc itir Teag Mor in Gaill & a sheomra a n-Inis Mac Nell, .i. gorob da digail sin ro bas dosum an sut.
Domnall O Cennedig, epscop Cilli Da Lua, d'eag.
In samrad te isin bliadain sin.{folio 46d}
Mor ingean Concubhair meic Thoirdhealbhaigh
I Bhriain, .i. bean Cormaic Me Charrthaigh, & ni
raibhe a comaimsir ria bean dobearr anas, quieuit in Cristo a Cill Lonain, & a n-adhnacad do bean innti & a taisi do breith go Lis na m-Brathar.{folio 47a}
[H31] Kl.
Enar. Mccliii. Domnall O Cennedig, epscop Quilli Da Lua, d'ec.
Kl.
Enar. Mccliiii. Frater Dauid i. mc. Cellaig, ardepscop Cassill, frater Alanus epscop Lis Mor, Eogan O h-Edin, quieuerunt in Christo.
Item Sephrid h-Ua Donchadha & Saub ingen I Brian a ben, & Domnall a fradhir, & a tri meic, & Donchad mac Cathil do marbadh, & sochidi ela do loscudh ann; & la Fingin mac Domnaill Cairbrig daronaid na h-uilc sin a n-digail a athar, & is iat da mac in Fia(d)aghi I Dhonncada, .i. Murcad & Donncad, da braith iat; & daba mor in sceal sin, uair is e (in) rig is airigdu & is fher do bi a comaimsir ris e.
Kl.
Enar. M .cc .lv.
Kl.
Enar. M .cc .lv .
Kl.
Enar. M .cc .lvi. Ben Lagen ingen I Donchada d'ec.
Item Rober[d] mac Vlliam Kantatund'ec.
Kl.
Enar. M .cc .lvii. Moris Mac Gerilt d'ec.
Ar mor er Saxib la Bretnachib Lauir.
Isin m-blein sein dacuodar Gill a Tuodami & da marbad ann a lan dib, & da marbadarsun Mathdamin mac Domnill Connactig Brein.
Mcclix. Kl.
Enar for Mart, acus in tres fiket furri.
Isin blein sen dacudar na{folio 47b} Gill aris i Tudhamin, & ni dersat olc ann act ra kellif is ra clerkib, & ra lasgedar na Gedhil Árd Rathin.
Isin m-blein sein ra marf Fingen mac Domnaill Cair{brig} Ma Carthig & I Cairbri Mac Raith O Mathgamna & dini mathi 'ma ris, acus racuodh Donchad mac Cormic er crechydh a Kyerigy Luocra, & ra lotedh e fein ann, & ra curadh ár a muntiri, .i. ruag Mona Cradain.
Mcclx. Kl.
Enar for Cetain & .iiii. uathaid fuirri.
Corc mac Fínguni I Kymh d'ec. Bennact era anmin.
Cossachgtagh cotkenn isy' bledhin so ar dinib acus er ekybh risin n-abirtha galar na placodi.
Dáuid O Ligan, cancellar Cluana, d'eg.
Slany ingen I Brien, banab Killy Eon, d'ég, kenn crauidh & dérci & fielcin ban Muman uli. Ri nimhi do gabal agga anmin.
Tadhg O Brien, mac Conchuir meic (Donchaidh), d'ec, –sgel mayth ra Gallibh.
M.cc.lx.i. Kl.
Enair for Dardain & xv. furri, & bliadain bisich in bliadain sen.
Amlif mac Sefridh I Doncatha do marbadh d'Eoganact Cassil i n-neidh Kasg.
Brien O Neyll,{folio 47c} rí Kenal Eógin, da tugsat Gédil bragdi, & na tug kys na káyn do ríg Sagsan, do marbad da Gédelib fen & do ní de Gallib ac Dun da Leathlass.
Stephni Lungspey, guistys Erenn, d'éc, is a corp du brid taris syr da adhnacud.
Clann Gerilt do dul i Tuodhumin acus Dauid Prundergast do marbad ann & díni mathi ela, {&} 'se Concubur O Briain {tu}c in maidm sin, .i. {m}aidm Chailli Bairrain. Blog de caslean do denam dóf, & cella imdha d'argin dóf, & ní díf do losgudh
In tan sin dacuidh Fíngen mac Domnill Meic Carthig acus Desumu 'ma ris i Ciarrigi & losgi mora do denam dof ann.
Gill du tidhact a Tuodhumin & díni mathi díf d'ég ar sligi do galur.
Issin bliadin sein dorignedh ghustis d'Ulleim de Dena.
Issin bledin sen racuodh Ma Carthig ar creich i Gogrigh Cerrigi & rarigned les argni mora & ra marbadh Crimthan O Murkertig & díni imtha eli.
Galar imtha issin bliedhin so & díni mathi d'ec.
Johan Butiller d'ec.
Valter Burc do lut do mac Murkertig I Brein.
Eogan O Murker{folio 47d}tig do maruadh (do) Gallib ac Dun na Marc.
Mcclxii. Kl.
Enar for Sadhurn & xxvi. furri.
Dun na Marc do losgudh i n-nígil í Murkertig.
Inis Eogánan do losgudh do Me Carthig.
Ardepscop Arda Macha d'ec.
Aedh O Riegan, tressurer Cluana, d'ec.
Dauíd de Barri d'éc.
Dauid de Kantatun d'éc.
Casslean Dun na Barc do losgudh do Mec Carthig & do Dessumin, & Casslean na Gidhi fos.
Sídh do denamh d'U Brien ra Gallib.
In ghustis & Glan Gerailt & mac Ricard & slóg romor Gall & Ghidhel do dul i n-Nessumin cum Mec Carthig & ár mór do cur orru. Johan mac Thomais senesgál Mumhan, barún mór h-uosal, & Moris a mac do marbhadh ann, & riddereadha h-imdha ely, & díni ela diarmithi.
Caslean Dun Mac Ogmin & Caslen Dun Usque & Caslean Mugi Cromtha & Caslen Mugi Oligh & Caslean Duna l-Lokhi & Kell Orglann & moran d'Ib Conill do loscudh do Dessumin.
Fasighi imdha i n-Nessumin.
Fíngen Mec Carthig acus mathi Dessuman do marbad a Rinn Ruón do Milys {folio 48a}de Cursy De Dardin innogidh Éla Mikil.
Isin bledhin sen tanic Ricard de La Rokela 'na guistis i nn-Erind & a ben acus a mac, acus in Cancellar, acus 's an ra gausad cúon ag Dún na Long i n-Nessumin, acus ra leg Cormac & Dessumu othu imlan yed.
Mcclxiii. Kl.
Enar for Domnuch acus ix h-úathid furri.
Mac William Burc & slog mór Gall & Ghedal 'ma ris do dul i n-Nessumin & Cormac Me Carthig do marbad dóf ar muohyth engnama & gasgid; dág ra marb se fen gan cudugudh Geralt de La Ruhochi, ridiri mór úosal,
Item Daiuid (de) Barri mori(tur).
Mcclxiiii. Kl. Enar for Luón acus .xviii. furri.
Cogadh mor i Saxanib idyr Frankyb & Sax issin blein sen. Item Eduua(rdus) rex captus erat.
Yerlact Uladh do tabart do Valter de Burc.
Domnall Gall Mac Carthig do gabal do Domnall Ruodh, .i. da mac fein, & a legud as fo chetoir.
Mcclxvx. Kl.
Enar for Márt & ix fiket furri, & bliedin bisich in bliedin sen.
Daniel, epscop Cluana, d'ec, kenn crauidh & egna Muman uly. Bennact era anmin!
Cath do cur i s-Saxanibh & rí Saxan & a mac & a brathir do gabal ann.
Mcclxvi. Kl.
Enar for Dardin acus in neuad deg furry.
Cath do cur i Sagsanib; díni imdha mathy do tutim ann.
Cogadh mor i n-Erinn idir Cluinn Gerilt & Mac Ullem Burc; & Gilliberd, escub Imlech, d'éig; & is daín cogad seín ro gabait na baruín .
Mcclxvii. Kl.
Enar for Íni & h-oen h-uathaid furri.
Madhuvin OCul(e)an do marwad dá mni fen, d'ingin Mec Karthigd, da scén inna lebhid.
Mcclxviii. Kl.
Enar for Sayrn & h-oen h-uathaid furri.
Pilipus O Loingsicain, comarba Cati(g)ern, interfectus (est).
Mes mor imdha issin blein sein.
Donchad mac Domnill Gill Mc. Karthidh do marbadh da vrayrif fen tri inlach Gall. Feidhlimidh (mc. )Donnchada Ach(ud) De(o).
Epscop Kill Da Lúo do dul i m-Manistir na Cruokhe.
Mcclxix. Kl.
Enar for Domnuch & xiii. furri; acus bliedin bissich in bliedin sein.
Gédh .i. uentus mor im Fél Sancti Hilarii issin bliedhin sein, nech rarigni olc ra dínibh ar mur acus a[r] tír.
Conkuuur O Bryaen du marbaht Dé Márt reym Quinquigys, .i. rí Tuothuman & kenn Gedhel Erenn, & Iohan a mac & díni mathi ela do Dermit mac Murkertigh I Brian.
Epscop Lis Mór do gauál do gilla óg dono Pueraibh in lá kétna.
In Diermit séin mac Murkertigh, & Murkertagh a mac do marbahd feo cedór do Dóe & dona mallactuyf i n-nígil I Brian Moir, & i raui 'má ris ac dénam i' gníua, do mharbadh uli act began.
Isin bledhin sein, lá Lúgnessa, tucsat deuidh ar farrgy mec Domnyll Gill Mc. Karthig & í Ederscoyl & Corcu Lygdhi, & is í sen deuidh is búodhu & is chruodhu ra curedh
Muris mac Gerilt do badhud.
Mcclx{x}. Kl.
Enár for Márt & .xxiii. furri.
In ghustis Saxanach do gabál bragdi Gall & Gédel i nn-Erint & Caslean Ros Comman in Connacta do dénam do.
Mccl{x} primo. Kl.
Enar for Cétaín acus v. úothaid fuirri.
Snecta mór im Notlig Bic issin bliein sein.
Thomas, epscop Lis Mór, d'ec.
Ár er Gallibh i Connacta les O Conchuwir & díni imdha mathi do tuttim ann.
{§H30}Maidm Atha in Cip la h-Aed O Concubuir er Mc. Uilliam anar tuitsidar mor do Gallaib malle Tairdealbacm- Ballach O m-Briain & re dainib imda eli.
Ruag Atha Malais le Muiris fi Tomas & le claind Cormaic Liathanaigh eir Domnall Ruad & era bratair, ubi multi coruerunt§.
{§H34}Mathghamain Ua Donchadha, fa(i)rchideochin Cluana Uamha, ar bhuaidh chrabuid & enig(h) & dearche quieuit in Christo & sepultus est in habitu Fratrum Minorum, cuius animae propicietur Deus. Amen.
Doncach mc. Domhnaill Gall Mc. Cart(h)aigh do gabhail do Diar(maid) mc. Domhnaill Carbrigh i ffill acus a marbhudh da cinudh (&) du Gallaibh & is iat ra buall e Donncath mc. Do(nnchada) & (Dom)nall Og mc. Domhnall Carbrigh & Feidhlímid mc. ().
I Chonchubuir du marbhudh la Domhnall mc. Ruad(ri) I Sulahain i m-Bali na ()uaid () rauaes (?)§{folio 48c}
[H32] Lobhais, righ Franc, & Ioán a mc. d'éc ac dul isin Tír Naímh.
M.cclxx. secundo. Kl.
Enair for Dardain & .xx.uiii. fuirri.
Donend mór isin bliadain sin & cogadh coitchenn eter Gallaibh Gaedhelaibh na h-Érenn; & gorta mór isin bliadhain chétna cor mharb sochaidhi do uacht is do ghorta and do daínibh bochta, & gur chruaidh do dhainib saidbri.
[H31] Sluogedh la Gallybh Erenn i n-Nessumin gu Dún na Bharc Imputh as sein gan olc do dénamh ní mudh mo. Na Gill cétna do dul go Lomnech cum Y Brian & sidh do denabh ris, acus bragdi do gauail oyth.
Valter de Búrc d'ég in Connacta, is a corp do tabert gu Ath Sissel.
Mcclxxiii. Kl.
Enair for Íny & xx furri; & bliadain bissich sein, acus .xix. in Decinouenali Ciclo.
Ricardus de Karreu d'ég i Gorkyg, barun mór h-uossal, senescal Dessuman.{folio 48d}
[H32A] Kl.
Enáir for Domnach & .xx. furri. Mcclxx.iiii.
Kl.
Enáir for Luan & .xxx. furri. Mcclxxv.
Kl.
Enáir for Martur; .xii. furri. Mcclxx. sexto.{folio 49a}
Diarmaid Mc. Carrthaig do marba a n-Ib(h) Carbri a Murna Ola Mor.
Sluagead la Ma Carrthaig annsa Triuchu do milléad thigh dhe & do gearradh cros in mhargaidh.
Kl.
Enéir for Cetain, & .xii. furri. Mcclxxvii. acus blidain bissich.
[H33] Kl.
Enair for Yni. Mcclxx octauo.
Brien O Brien do marbadh v.o Iduus Maií do Thomás de Clara i Mun Ratti, acus innistir gu rebi cuit d'áraill da thuiseachyb fén imá trégudh.
Ardeascup Cassil do dhul taris chum a' ríg Sachxan acus a bith gu fada ann, .i. Dauid Mc. Qeruyll.
{§H35}Dauid de Barri iunior & Iohannes de Cogan obierunt.
Domnall Gall Mc. Cartaig & Tadg O Donncada obierunt§.
Kl.
Enair for Sathurn. Mcclxxix.
Diermait Mc. Karthighmc. Domhnaill Carbrigh mortuus est i Mugh Nissi fe buoidh athrigi ar gauáil égusca a maynchini ón escup h-U Ollachain, .i. o eascub Ruiss Ylithir; acus da h-adhnaiqueadh yss manistir nuó darighneadh i Greagan i n-Í[b] Badhamhna.
{folio 49b}Kl.
Enair for Domhnuch acus xiiii furri. Mcclxxx.
Dauid de Rarri d'ec, barun uosal conaigh.
Seoan de Gogan d'ec ysin bliedain cetna, ardbarun mor vsal do Deasmumain.
Casslean Cunchi do tinscedul le Thomas de Clara, acus bith deo aga denumh. Clann Tadg I Brien, vidz. Tirdealbach acus Domhnall, do dul fee a n-aighthi acus fobairt a marbtha fein, acus a dul ass go Bun Rati, acus a sluog h-uli do maradh idir barún acus ridiri acus h-ógléech, gunar l-lamadh aigeadh erin bali cetna gu foda d'amsir 'na deidh ar met brentys na dini marb acus ara n-imad.
Sída Mc. Con Mara do marbadh do Donchadh h-U Brien arna marach.
Clann Taidg d'inarba re sealad a n-airthiur Muman acus rygi Todmumhan do gauayl deoib arissi tar lamhymh Gall gu cotceann acus Thomays de Clara.
Seoan da Rotssi, eascub Lyss Moir, quieuit in Christo.
Kl.
Enar for Luon acus a se ficteat furri. Mcclxxxi.
Doneann mor ysin bledhyn seen. Sneacta mor in qu{ed} Sdeactmyn do Marta na bliedhna sen gur marb ba gu diarmithi acus gur dith d'urmor na n-uli inilli; agus sneacta dímor remhi sen ysin bliedin cetna im h-eil Brigdi gur mar a lán don crudh acus gu narna{folio 49c} (a lan d'ulc).
Murc(h)eartach O Donchada, farchideochin na Coitcricha, d'éc i n-Iniss f-Fatlinn aichthi Luoin in festo qui dicitur Diuissio Apostolorum, kean ceall acus clereach ierthyr h-Erann uli eer chonách acus ar uosli acus ar eneach acus ar clercheat acus ar crabud. Benneat fear n-Eran uli ar [a] anmyn! Fochric in Duleban gu bagba ar impidhi na nemh acus muntiri nimhi!
Muris O Murchertyg d'eludh o Dommnal Mac Carthaigh cúyim Gall; a liydh do denumh tar ass acus obirt esithi dossumh, acus a gauayl do Gallaib ar sligi acus dias da muntir do marbadh, eadh ón mc. Crimthain Í Murkertygh
Sídh do dénumh do Domnall Óg Mac Carthaigh mc. Domnyl Carbrig acus do Fedhlimidh Mac Carthaigh re ríg Desmuman, re Domnall Ruodh Mac Carthigh, acus a diect 'na teach acus braghdi do tobairt do, acus sesiumh do tabart a rynn doibsyun: Dessumhu o Ly bu deas do Domnall Óg, Eoganact I Donchada a n-ingniss longpuirt in ríg do Fedhlimidh, acus morán do Musgrigi acus d'Ib Conaill; acus a bith uli a cogadh ar Gallyb gur laisgeadh Kell Orglann acus gur mureadh a casslean, acus gu narneadh creacha mora ann, acus gur marbit dyni le Donchadh Mac Carthaigh acus le Tadhg Ruodh Mac Carthaigh acus le mac Gilla Mu Chudu h-I h-U()n acus le moran do dinimh maithi{folio 49d} eli im Í Murc(h)ertig acus im Ib Donchada.
Ardepscop Cassil do teact anar o ríg Saghsan acus a dul syr a quedoir arís ar nénnamh sidha re rígh Saxan.
Casslean Duna Lochi d'agayl don luct chomeda da uí ann ar obun Dessumhan acus Mc. Carthyg, acus a losscudh da n-éssi.
Kath idir O Neil acus O Domhnyll acus O Domnyll do marmadh acus morán archeana da dynimh.
Cos Meg Carrthaigh Mor, .i. Cormaic meic Taidg meic Domnaill, do brîsí cois Mainge ar muin a eich & é a n-dhiaig bhitbenaig, & dobo mor an bead sin. Anno Domini M.5.10..
Kl.
Enar ar Quedín acus a seact furri; in cet bliedhin ar bissex, acus in neémadh blidain do naidiegda.
Seoán, epscop Liss Móir, quieuit in Christo.
Epscop Killi Da Luo, h-Uo h-Ogain, quieuit in Christo.
Epscop Korcu Mruodh, h-U Tigearnygh, quieuit in Christo.
Epscop Imleach Ibir, h-Uo Tussigh, quieuit in Christo.
Cogadh mor coitcheann idir Gallaibh acus Gedhalaibh guru marbaid daíni imdha oturu, acus gu nearnaid creacha imdha.
Imcossnumh idir Síl Briein im Thuothmumyn, .i. Tairdealbach acus mc. a athar, Domnall, a n-agaidh Tomas de{folio 50a} Clara gu nearnnai Thomas sluogeadh mor da inssaigidh na dessi sein acus Tuodhmhumhan acus gur argeadh mc. Machdamhna I Briéin guna muntir d'urmor; acus gu neachaid Sil Brien fein gan rogrem don turus sein acht madh Donchadh mc. Brien do rigadh a h-uct Gall acus Thomás de Clara. Gidh eadh, ar dudhcus Donchaidh do Thuodhmumhain acus ara bith aga athair da erigh moran diblaiss gur nachar bec nar comortus aturu fo cedoir, acus gur obradar a lan d'ulc du denumh othu gu tanyg righ Dessuman acus comharlighteoir h-Erean, gur chuir teacta acus scribinn h-uodha da n-inssagaidh da taisbeanadh doib gu rabadar i' cur h-Érann acus a nidhchi féin amudhu, .i. Domnall Mc. Kartaigh, gur gabssatssumh uli du laimh a comarli do denamh, gurub an sen tanig in righ tar s-Sinainn fu fuoidh gu Tuodhmumhain acus gu rabi ann tanaisti do tri seactmainimh gura doligh la Dessmumhain uli a h-od ra bi. Gidh eadh, ni tanic h-uothibh
Mortlaidh mor issi' bledhin gu neachadar moran da dínimh maithibh sachibh. Cruotun a n-earrach na bliedhna cetna sen.
Domhnall O Brien mc. Taidhg do marbadh do maitssiunach a Cuynchi a f-feill acus se ag ol bharilli fína, da duc in bachlach bulli do scein ann gan arigudh do fein na dha muntir, acus gu taraidhsiumh eerin bachlach sein fo cedoir guras mar do engain sceni, acus gur marbh{folio 50b} fear da muntir a chompanach, .i. in Matssiuna() bi 'ma riss; acus in Domnall sen tanaisti Tuodhmuman acus sy gassgydh acus eangnamha. Beanact, ma dligidh, ar[a] anmain!
Cath idir Williem Baroid acus in Kimmurssogach a Conactybh dar marbh Williem Baroid acus morán da kineadh acus da muntir.
Kl.
Eanar ar Dardaín, acus a queatair xx. furri. In darna bliadhain ar bissex acus in .x. do needegdu.
Siuc mor issain bliadhain sen acus sneacta 'na kheann guna dearnadh eenla treabcha na furseadha h-ot oyin Nollag gu seactmain remh Feil Brighdi, acus doneann mor cotqueann foss o h-en amach gunar lég a bec du maith do dhenamh du fayr; acus geethach mor imdha 'san bliadhain sen gur briss cruocha acus tigi imdha, gur briss tempoll mor Acha D{eo}, neoch do bi dénta gan thurbruth ré se fictibh bliadhan acus cetri bliadhna nís mo, acus gur brisseadh a croch neemh, quod multum doleo.
Murqhuearteach Mc. Murchada, rig Laagen, acus a brathyr Art Mc. Murchada, do marbad do Gallaib a f-fyll
Cogad mór itir rig Saxan acus rig Breatean yssain bliadhain s-seo gura marbait daíni diarimthi othu [gap: Word cut away at line end] ceachtar in da leath, acus mo arimtir do marbad do Saxaib na do Breatnyb.
Donchad mc. Mc. Raith I Mat(h)damna do marbad do Gallaib i n-Iniss Oganan a f-fill acus (.u.) do maythib a muntiri mar en ryss, acus ingean Domnaill Mc. Carthaigh, rig Dessumhan, agi do mnai.
f-Finguolu ingean mc. Brien, mathair Tardealbaig I Br(ien) acus bean Remuyn da Búrc, quieuit in Christo.
{folio 50c}(Kl.)
(E)anar ar Yni acus a nae ficheat furri; an treas bliadhain ar bissex acus xi. do naedhegdu.
Thomas mc. Myl Dún I Chaymh do marbad le macaibh W[i]lliem Baroid tre qhuelg, acus mc. Seacyss Rassiffort ra imir lamha fair; acus creach do breith dona Gallaibh cetna leo gan arigudh do luct tyri.
Comarli fyll do denubh do Domnall mc. Domnaill Carbrigh acus d'árall d'Y Carbri ar Domnall Ma Cartygh, ar ryg Dessuman, acus a f-fyss demin d'agal don ryg, acus morsluogad do denamh don ryg acus (G)oill mora h-Ereann ym Thomas da Clara acus im [M]uriss fy Muriss acus ym Thomas fy Muriss acus ym Seoán (da) Barri acus ymna Rotsechybh acus ymna Concunchybh acus ym Gallaibh imdha ely, acus ym sluog Dessuman fen, gur fagadh Clann Sealbhygh dunarus !O Carbri acus Chly(nni) Domnaill Carbrig, gur techatar yss f-Fonn Iertharach acus a (Gre)agan Simhni acus a Berri acus an cach aird ar edadar fe Desumain, acus na na foradar na Gaill crecha na argni. (Darinni) yn rig comha rissna Gallaibh mora sen vli tar (queann) eallygh O Carbri, acus ra h-uoir ara earennybh fén a n-argeacha acus a n-gri(ge), acus gurub uotheadh dib ra arg dona tuc ní da alluch ar ()oct acus di cru gan
Sídh do denamh do mc. Diermada mc. Domnall Carbrig acus da rebi d'Íb Eachach a leth Clynni Domnaill ré Ma Cartaigh, ré ríg Dessuman, eadh on Eogan Ma Carthaigh acus Kien O Mach(d)amna acus i[m] mac Myl Muodh Í Machdamhna acus im macybh Domnall mc. Lochlynn I Machdana acus im Ybh Cealeachain, acus ferann (in) rig dobsiubh acus a dabyrt a laimh Eogyn mc. Diarmada.
Ragnall O Cruodhlygh do marbad d'Eogan Mc. [C]arthyg.
(M)ac Gilla Riebyg I Donnuban do marbadh du Gilla Mu Chudu (mc. in) Duulyg I Suluuan.
Mc. Achtigearn I Donnu(bain) (do mar)badh do Shuchridh mc. Gilla Flann I h-Uluuan.{folio 50d}
Rí Breatan do marbadh la rígh Sachxan acus Dauid a bratair do gabailrígi dá e(i)s acus a marbadhsen a cetoir issa bliadhain sen, acus rigi Breatan do gauail do ríg Sachxan 'na deagydh sen.
Ayrdepscop Kassil do teact a n-Erin ar nenamh shidha do re ríg Sa(xan).
[H34] Cogad mor i l-Laignibh & caslean Lege do loscud la Gegealibh Lagean & Midhi.
Diarmaid mc. Mathgauna h-I Briain do marbad la Donchadh O Bhriainar nenamhsluaghidh duThirdelbach mc. Taigh cuci i Corchu Mruad, & Aneslis h-U Gradi du marbhad dund leith chetna, & Conchubhur Carrach O Lochlaind dund leith ele; & maidhm Slebhi Ellbhi er Tairdelbhach O Bhriain on Donchadh cethna malle re Gallaibh.